Tỉnh táo tìm việc làm thời vụ cuối năm

Dạo qua các trung tâm giới thiệu việc làm trên địa bàn TP những ngày này, không khí rất nhộn nhịp. Nhu cầu tuyển dụng lao động thời vụ của DN tăng từng ngày, học sinh, sinh viên, lao động tự do đến đăng ký tìm việc cũng tăng lên. Các ngành nghề có nhu cầu nhân lực thời vụ nhiều là bán hàng, tiếp thị sản phẩm, dịch vụ du lịch, nhà hàng - khách sạn, xây dựng, sửa chữa điện, cơ khí, giao hàng, thi công sân khấu, giúp việc nhà, lao động thời vụ vệ sinh công nghiệp... Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều lao động, không ít DN, đơn vị khá “khôn ngoan” trong việc tuyển lao động. Có những nơi treo bảng “cần tuyển người” mà không bao giờ gỡ xuống. Mỗi khi thông báo được phát ra, sẽ có hàng chục người dự tuyển. Tất cả đều phải thử việc từ 5 đến 10 ngày, thậm chí có nơi còn yêu cầu NLĐ phải nộp tiền đặt cọc. Trong thời gian thử việc, NLĐ hoặc không được nhận lương hoặc nhận lương nhưng rất thấp. Đã vậy hết thời gian thử việc chủ DN, đại lý viện lý do không đáp ứng công việc, còn để khách hàng phàn nàn, làm hỏng sản phẩm, đi làm muộn… để trừ lương và sa thải NLĐ. Thế là, nhóm này đi thì có nhóm khác đến xin việc, không phải mất tiền trả lương mà người sử dụng lao động luôn có một đội ngũ nhân viên làm việc hết mình.

“Thường vào dịp cuối năm mới có nhiều việc làm thời vụ do các DN mở rộng sản xuất, kinh doanh, nên giữa tháng 12 tôi vào mạng tìm việc và thấy có DN tư nhân tuyển nhân viên bán hàng, với mức thu nhập theo giờ dao động từ 20.000 đồng - 30.000 đồng/giờ, tôi đã đăng ký và được nhận vào làm. Tôi làm việc khá chăm chỉ và cẩn thận, tuy nhiên sau 15 ngày làm việc, đến thời điểm trả lương thay vì trả đủ thì chủ cửa hàng lại chỉ đưa tôi một phần với lý do tôi bị trừ lương vì cửa hàng bị mất đồ”, Nguyễn Lan Anh, sinh viên năm 3 ĐH Luật chia sẻ.

Không chỉ  có những  DN, đơn vị cố tình tuyển lao động không đàng hoàng, lợi dụng sức lao động của NLĐ để làm lợi, dịp cuối năm cũng là cơ hội cho những kẻ môi giới việc làm lừa đảo. Đặc biệt, các sinh viên năm thứ nhất chưa có kinh nghiệm đi xin việc thường dễ bị lừa. Những kẻ lừa đảo thường dán thông tin tuyển dụng với mức lương hấp dẫn từ 3-5 triệu đồng/tháng gần những điểm như cổng trường, ký túc xá… để kích thích sự tò mò của những người có nhu cầu làm thời vụ. Thực tế, đã có không ít sinh viên phải “dở khóc dở cười” khi tìm việc qua những thông tin từ các tờ rơi, tờ quảng cáo như trên.

Nguyễn Thị Hà, sinh viên năm thứ nhất Trường ĐH Thương Mại cho biết, cách đây mấy ngày thấy một phụ nữ dán thông tin tuyển dụng gần ký túc xá, Hà tới xem, người phụ nữ này cho biết đang tìm người làm công việc phát tờ rơi quảng cáo cho mặt hàng mĩ phẩm với mức thu nhập tương đối hấp dẫn nhưng bù lại phải đóng 300.000 đồng tiền phí. Hà đến địa chỉ người phụ nữ cho để nộp tiền và được hẹn sáng mai đến lấy tờ rơi đi phát nhưng khi Hà quay lại thì  được biết người này đã trả phòng thuê và rất nhiều sinh viên khác cũng là nạn nhân như Hà. 

Nguyễn Thị Hạnh (sinh viên năm thứ nhất, ĐH Văn hóa) cho biết, cô đã đặt cọc vào một trung tâm trên đường Minh Khai 200.000 đồng, nhưng việc thì không đúng với thỏa thuận. “Mình nhận bán vé xem phim, với lương là 150.000 đồng/2 giờ, nhưng khi đến, thì trung tâm lại chuyển việc khác, mình đòi tiền họ không trả lại”, Hạnh bức xúc. Qua tìm hiểu, chiêu trò của các trung tâm thường ở dưới dạng giới thiệu sinh viên đi bán hàng, trực điện thoại, hoặc giao cho những việc bất khả thi... hòng hợp thức hóa việc chiếm khoản phí nộp của sinh viên. Thậm chí, có nhiều trung tâm “bắt tay” với các đối tượng khác để “móc tiền” của sinh viên.

Có thể nói, tình trạng người lao động, sinh viên, học sinh  không tìm hiểu kỹ thông tin trên mạng, đã tạo cơ hội cho nhiều cá nhân, “cò mồi”, cơ sở giới thiệu việc làm “chui” lợi dụng lừa đảo hoặc trục lợi.  Nhiều người với mong muốn kiếm được việc làm thêm, nên chỉ quan tâm đến thù lao, mức lương mà không chú ý đến những điều khoản mà khi người tuyển dụng lao động vi phạm hợp đồng thì xử trí như thế nào. “Để tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra khi tìm việc làm thời vụ dịp cuối năm, các bạn sinh viên nên tới các trung tâm giới thiệu việc làm có uy tín. Nắm rõ số lượng, yêu cầu và thời điểm làm việc. Đặc biệt, khi xin việc mọi người phải chuẩn bị kỹ hồ sơ, thật tỉnh táo, suy nghĩ trước khi đóng phí nhận việc. Không nên cả tin những công việc tuyển dụng một cách quá dễ dàng, việc làm đơn giản thu nhập cao”, chị Thanh Hương, nhân viên Trung tâm dịch vụ việc làm Thanh Niên HN khuyến cáo.

D.Hưng