Phố Cầu Gỗ - cầu xưa vẫn gọi

	Phố Cát Linh
	Phố cổ Hàng Điếu

​Cách đây khoảng 120 năm, phía Bắc phố Hàng Đào còn có một chiếc hồ khá rộng có tên hồ Thái Cực (còn gọi là hồ Hàng Đào). Hồ thông sang hồ Hoàn Kiếm qua một con mương.Người dân thôn Nhiễm Thượng, tổng Đông Thọ, huyện Thọ Xương đã dựng chiếc cầu gỗ bắc qua mương, tiện cho việc đi lại.

Khi Pháp chiếm Hà Nội đã cho lấp hồ Thái Cực, lấp con mương để mở phố. Cầu bị dỡ đi, nhưng chiếc cầu hoài niệm vẫn khắc sâu vào thời gian và trở thành tên phố: Phố Cầu Gỗ bắt đầu từ phố Hàng Thùng đến phố Hàng Đào dài 250m.

Năm 1899, Pháp làm đường xe điện đầu tiên Bờ hồ - Bạch Mai tại Hà Nội. Đầu phố Cầu Gỗ thành bến xe điện. Ngày ấy, bên nhà lẻ còn những dãy cây găng xanh um. Một xưởng chế biến gỗ lập nên, mặt bằng xếp chồng chất gỗ cây để cưa xẻ thành phiên, thành lát cung cấp cho những xưởng mộc rải rác trên phố Bắc Ninh (phố Nguyễn Hữu Huân ngày nay) phố Hàng Thùng, phố Lò Sũ...

Nhiều nhà trên phố nhập hàng sơn ta, dầu của Từ Sơn, Phú Thọ về bán. Những chum vại bày la liệt ngoài quầy hàng, trong những kho lụp xụp, các chủng loại: sơn dầu, sơn gọi, sơn hom, sơn nước thép. Sơn trộn với dầu trẩu làm sơn quang dầu. Sơn trộn với nhựa thông làm sơn mài.

Một số nhà khác thì buôn bán cau khô "Diêm quả đào - Thuốc lào Vĩnh Bảo", nhà bà Lang Huế: 64, bà Lang trọc: 104, Quế Sơn: số 7, bán thuốc viên dược thảo "chuyên trị cảm sốt, đi ngoài" rất được tín nhiệm với người Hà Nội.

Những năm trước khởi nghĩa cách mạng tháng Tám năm 1945, phố Cầu Gỗ là nơi các nhà hoạt động cách mạng thường xuyên qua lại. Số nhà 17, số nhà 37 hiệu kem Zéphyr là cơ sở cách mạng mà các đồng chí Trần Phú, Trường Chinh, Phạm Văn Đồng từng lưu trú nhiều ngày. Thủ tướng Phạm Văn Đồng sau thành chàng rể của phố Cầu Gỗ.

Cuối năm 1946 và đầu năm 1947, phố Cầu Gỗ là tuyến lửa của Liên khu I anh hùng. Người dân Cầu Gỗ với truyền thống yêu nước sâu lặng "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh" giữ vững trận địa suốt 60 ngày đêm trước những cuộc tấn công pháo kích liên miên của thực dân Pháp. Ngày 17/2/1947, lực lượng chiến đấu được lệnh rút an toàn ra khỏi thành phố.

Ngày nay, phố Cầu Gỗ là nơi buôn bán sầm uất, đông vui. Đầu phố bên dãy lẻ, hàng chục cửa hàng giày, dép, guốc với sự phong phú về chủng loại, phù hợp hấp dẫn mọi lứa tuổi, mọi sở thích. Những đôi guốc gỗ truyền thống đã được sơn mài cầu kì, sành điệu với quai quốc dát cườm óng ánh. Giày dép trẻ em thì màu sắc rực rỡ, quai cách điệu với những chiếc đầu chú thỏ, chú chim, chú lợn thật ngộ nghĩnh.

Bên kia đường dãy số chăn, hàng chục cửa hàng thời trang trẻ em, quần áo trẻ sơ sinh, người mua bán tấp nập. Có một mặt hàng chuyên doanh độc đáo có lẽ duy nhất tập trung trên phố Cầu Gỗ là "Bấm lỗ tai và bán đồ trang sức". Hiệu Phúc Lộc Thọ số nhà 74 là cửa hàng đầu tiên du nhập nghề này về phố.

Không những là địa điểm may áo dài uy tín cho phái đẹp, phố Cầu Gỗ có đến 7 khách sạn mini Thăng Long Hotel, Violet Hotel, Time Hotel... Khách nườm nượp ra vào, chứng tỏ hiệu quả của ngành kinh doanh du lịch khi biết chọn địa điểm thích hợp. Cầu Gỗ còn là khu phố ẩm thực đa dạng, mì vằn thắn, sủi cảo, hải sản tươi sống, quẩy nóng, cháo ngao... phục vụ khách suốt từ sáng đến tối.

Lê Nhật Tăng