Nghịch lý lao động Việt Nam: Thứ hạng thi cao, năng suất lao động thấp

Đó là nghịch lý khá trăn trở của các chuyên gia lao động khi nghe tin Việt Nam giành giải Nhất toàn đoàn trong cuộc thi tay nghề ASEAN (kết thúc ngày 29.10), trong khi đó theo đánh giá của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), chúng ta lại xếp gần bét khu vực về năng suất lao động (NSLĐ).

Cần đưa chất xám vào tay nghề

Mới đây (tháng 5.2014), công bố của ILO cho thấy, NSLĐ của Việt Nam năm 2013 thuộc nhóm thấp nhất châu Á – Thái Bình Dương. Theo đó, NSLĐ của Việt Nam thấp hơn Singapore gần 15 lần, Nhật 11 lần và Hàn Quốc 10 lần. So với các nước láng giềng ASEAN có mức thu nhập trung bình, NSLĐ của Việt Nam vẫn có khoảng cách lớn, chỉ bằng 1/5 Malaysia và 1/2 so với Thái Lan. 

Năm 2012 Chính phủ đã giao Bộ GDĐT phối hợp với Bộ LĐTBXH xây dựng khung trình độ quốc gia. Nếu hoàn thiện và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì khung đào tạo quốc gia có thể bắt đầu áp dụng vào đầu năm 2015. Đây được xem là bàn đạp quan trọng nhất để LĐ Việt Nam có thể tự tin hội nhập cùng cộng đồng kinh tế ASEAN vào năm 2015”.

Dương Đức Lân - Tổng Cục trưởng Tổng cục Dạy nghề (Bộ LĐTBXH).

Trong khi đó, chỉ cách đây vài ngày, Việt Nam được xướng danh là quốc gia dẫn đầu toàn đoàn trong Hội thi tay nghề ASEAN lần thứ 10 diễn ra tại Hà Nội với 15 Huy chương Vàng, 6 Huy chương Bạc. Singapore - quốc gia có NSLĐ đứng thứ nhất khu vực thì lại về vị trí thứ 4 trong hội thi này. Tính tổng cộng trong 7 lần tham dự kỳ thi tay nghề ASEAN thì 2 lần Việt Nam dẫn nhất toàn đoàn. Ông Nguyễn Ngọc Phi – Thứ trưởng Bộ LĐTBXH đã từng lên tiếng: “Chiến thắng là rất đáng mừng, nhưng chúng ta không được ngủ quên trong chiến thắng. Không nên tự đắc bởi đây chỉ là cuộc thi cấp khu vực. Trong các cuộc thi tay nghề thế giới, chúng ta mới chỉ nhận được chứng chỉ tay nghề chứ chưa một lần giành huy chương. Cần nhìn vào tương quan về trình độ, kỹ năng cũng như NSLĐ của các quốc gia trong khu vực và quốc tế để tiếp tục cố gắng”.

Nhìn từ góc độ... học sinh, Nguyễn Ngọc Năng (sinh viên hệ cao đẳng Trường ĐH Nguyễn Tất Thành TP.Hồ Chí Minh) - thí sinh đầu tiên của Việt Nam đoạt Huy chương Vàng nghề Công nghệ thời trang tại Hội thi tay nghề ASEAN lần thứ 10 (10 năm qua, đây là năm đầu tiên Việt Nam có Huy chương Vàng nghề này) cho biết: “Là học sinh có tay nghề tốt, em được chọn vào đội tuyển thi tay nghề cấp quốc gia, rồi khu vực. Em rất tự hào vì đã đạt được thành tích này”.

Thầy Hoàng Quốc Long – thầy giáo của Năng cho rằng, nghề công nghệ thời trang là nghề mang lại giá trị cao. Tuy nhiên, NSLĐ trong ngành này đặc biệt thấp bởi đa phần Việt Nam chỉ mới may gia công. “Công nghệ lạc hậu, chúng ta chưa phát huy khả năng sáng tạo trong từng sản phẩm, vì vậy mà NSLĐ không cao. “Chính vì vậy, thời gian tới cần tăng cường dạy nghề, đào tạo nhiều LĐ có trình độ kỹ thuật cao trong lĩnh vực này nhằm đưa chất xám vào ngành công nghệ thời trang, tăng NSLĐ” – ông Long nói.

Thí sinh Nguyễn Ngọc Năng đã giành Huy chương Vàng ở ngành Công nghệ thời trang.
 

 

Năng suất lao động của Việt Nam rất thấp, một phần vì công nghệ lạc hậu. Theo tổng điều tra năm 2011, mặc dù tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng công nghệ thấp giảm dần song vẫn chiếm bình quân gần 60%. Các doanh nghiệp sử dụng công nghệ trung bình thấp gần 29%, trung bình cao 10% và công nghệ cao chỉ vào khoảng 2%”.

Ông Nguyễn Thiện Nhân - Chủ tịch MTTQ Việt Nam

Tính hợp tác của lao động Việt Nam rất kém

 Đó là nhận định của ông Dương Đức Lân - Tổng Cục trưởng Tổng cục Dạy nghề (Bộ LĐTBXH). Theo ông Lân, bên cạnh đức tính cần cù, chịu khó… LĐ Việt Nam còn nhiều điểm yếu. “Người LĐ Việt Nam thiếu kiến thức để hội nhập, LĐ của chúng ta không quen làm việc theo nhóm, tập thể, tính hợp tác rất kém. Bên cạnh đó khả năng tích lũy kinh nghiệm cũng thấp” – ông Lân nói.

Nguồn LĐ trẻ và dồi dào đã mở ra cho Việt Nam nhiều cơ hội, nhưng trình độ kỹ năng và chuyên môn còn thấp cộng với khả năng thích ứng công nghệ, làm việc nhóm, tính hợp tác còn kém đã cản trở không nhỏ tới hoạt động sản xuất. Đây được xem là nguyên nhân chính dẫn tới việc NSLĐ của Việt Nam có nhiều thua kém.

Kết quả nghiên cứu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng cho thấy, có 54% doanh nghiệp FDI từng cân nhắc đến các quốc gia khác trước khi đầu tư vào Việt Nam. Cụ thể, 11,1% doanh nghiệp FDI đã từng cân nhắc đến Trung Quốc, Thái Lan 10,6%, Campuchia 7,7%...

Theo ông Phi, chất lượng tăng trưởng kinh tế cũng như NSLĐ phụ thuộc vào 3 yếu tố: Thứ nhất là vốn, thứ 2 là yếu tố tổng hợp như công nghệ, chính sách vĩ mô, quản trị doanh nghiệp, thứ 3 là nhân lực. Hiện nay, chỉ có khoảng 47% LĐ của Việt Nam qua đào tạo, chỉ có 18% có tay nghề cao. “Vốn đầu tư cho phát triển KHCN, sản xuất của chúng ta thấp. Các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam chủ yếu là đầu tư lĩnh vực chế tạo thô, công nghệ không cao. Bản thân các doanh nghiệp này cũng không cần LĐ có kỹ thuật cao, Việt Nam chỉ là “sân sau”. Chính bởi vậy, NSLĐ của người Việt thấp cũng dễ hiểu”- ông Phi nhấn mạnh.

Theo Minh Nguyệt/ Dân việt

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Hà Nội thí điểm mô hình thu gom rác trực tiếp

Hà Nội thí điểm mô hình thu gom rác trực tiếp

(LĐTĐ) Nhằm nâng cao chất lượng thu gom, vận chuyển rác trên địa bàn, từ ngày 18/12, Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) đã thí điểm thu gom rác trực tiếp tại phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm, qua đó thu được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Đặc sắc chương trình nghệ thuật “Tây Hồ toả sáng”

Đặc sắc chương trình nghệ thuật “Tây Hồ toả sáng”

(LĐTĐ) Tối ngày 22/12, tại Không gian Văn hóa sáng tạo quận Tây Hồ, Trung tâm Văn hóa Thông tin và Thể thao quận phối hợp với Ủy ban nhân dân (UBND) phường Yên Phụ tổ chức chương trình nghệ thuật “Tây Hồ tỏa sáng”, với sự tham gia, cổ vũ của đông đảo nhân dân và du khách.
Thanh Trì: Triển khai cho vay ưu đãi gần 700 triệu đồng tháng 12

Thanh Trì: Triển khai cho vay ưu đãi gần 700 triệu đồng tháng 12

(LĐTĐ) Vừa qua, Liên đoàn Lao động huyện Thanh Trì phối hợp với Quỹ trợ vốn công nhân, viên chức nghèo Thủ đô (Quỹ trợ vốn) triển khai chương trình cho vay ưu đãi, giải ngân vốn vay tháng 12/2024 cho 17 đoàn viên công đoàn.
Lần đầu tiên ngành Thuế thu đạt 1,7 triệu tỷ đồng

Lần đầu tiên ngành Thuế thu đạt 1,7 triệu tỷ đồng

(LĐTĐ) Vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, cơ quan thuế triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp quản lý thu, công tác thuế năm 2024 đưa toàn ngành về đích với tổng số thu ước đạt 1.732.000 tỷ đồng.
Luật Thủ đô 2024: Cơ hội để Hà Nội phát triển thương mại văn hóa

Luật Thủ đô 2024: Cơ hội để Hà Nội phát triển thương mại văn hóa

(LĐTĐ) Việc sửa đổi Luật Thủ đô đã mang lại những điều chỉnh quan trọng, đặc biệt là trong lĩnh vực phát triển văn hóa, nhằm bảo đảm Hà Nội tiếp tục phát huy vai trò trung tâm văn hóa của cả nước.
Triển lãm “Thiên Quang”: Tôn vinh nghề thủ công truyền thống

Triển lãm “Thiên Quang”: Tôn vinh nghề thủ công truyền thống

(LĐTĐ) Triển lãm “Thiên Quang” khai thác câu chuyện về ánh sáng thiêng liêng của Trời và Đất soi chiếu Thăng Long - nơi hội tụ văn hóa, lịch sử và tinh hoa nghề thủ công truyền thống.
Ăn thử xúc xích Cocktail của TH true FOOD: Tên nghe “wow”, còn hương vị thì sao?

Ăn thử xúc xích Cocktail của TH true FOOD: Tên nghe “wow”, còn hương vị thì sao?

(LĐTĐ) Là người có thói quen trung thành với các sản phẩm đã mua cả trăm lần, tôi vẫn quyết định phá lệ một lần, ăn thử xúc xích Cocktail của TH true FOOD, để xem hương vị có gây bất ngờ như cái tên hay không.

Tin khác

Các công việc số hóa sẽ gia tăng nhu cầu tuyển dụng

Các công việc số hóa sẽ gia tăng nhu cầu tuyển dụng

(LĐTĐ) Ngày càng nhiều công ty đẩy mạnh ưu tiên nâng cấp công nghệ, số hóa, ứng dụng AI và tự động hóa, cũng như các thực hành bền vững. Sự tập trung này thúc đẩy nhu cầu tuyển dụng cao trong các mảng như kỹ thuật số, môi trường - xã hội - quản trị (ESG), quản lý rủi ro và tuân thủ.
Cuối năm, nhu cầu tuyển dụng tăng cao

Cuối năm, nhu cầu tuyển dụng tăng cao

(LĐTĐ) Theo ông Vũ Quang Thành - Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội), hiện đang là thời điểm cao điểm để các doanh nghiệp tăng tốc tuyển dụng cuối năm. Chỉ tính riêng trong tháng 11, hơn 40.000 cơ hội việc làm đã được các doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội đưa ra, khoảng 15% vị trí có mức lương từ 10 - 20 triệu đồng...
Năm 2024: Vượt mục tiêu về đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài

Năm 2024: Vượt mục tiêu về đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài

(LĐTĐ) Kết quả đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài trong năm 2024 đến nay vượt xa mục tiêu cả năm, chỉ trong 11 tháng đã đạt 114% kế hoạch năm. Điều này có được nhờ duy trì ổn định các thị trường truyền thống, trong đó có Nhật Bản, Hàn Quốc…
Một số ngành nghề sẽ “khát” nhân lực trong năm 2025

Một số ngành nghề sẽ “khát” nhân lực trong năm 2025

(LĐTĐ) Báo cáo thị trường tuyển dụng 2024 - 2025 do Top CV (nền tảng công nghệ tuyển dụng) vừa phát hành, cho thấy, thị trường lao động năm 2024 vẫn ghi nhận nhiều biến động đa chiều, song bước sang năm 2025, dự báo nhiều ngành nghề sẽ tiếp tục “khát” nhân lực.
Người trẻ chia sẻ cách "vượt chông gai" nóng trong người khi liên tục tiệc tùng cuối năm

Người trẻ chia sẻ cách "vượt chông gai" nóng trong người khi liên tục tiệc tùng cuối năm

(LĐTĐ) Bên cạnh “đặc sản” deadline, những ngày cuối năm còn làm say đắm hàng triệu người trẻ với những lễ hội, những buổi party sôi động để “quẩy banh nóc” sau 1 năm dài miệt mài với công việc.
Một số doanh nghiệp trả lương cho người quản lý từ 130 đến 150 triệu đồng/tháng

Một số doanh nghiệp trả lương cho người quản lý từ 130 đến 150 triệu đồng/tháng

(LĐTĐ) Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), quỹ tiền lương của người lao động trong doanh nghiệp nhà nước tăng ổn định, theo hiệu quả kinh doanh, cải thiện từ 8 - 10%...
Cuối năm, ngành kinh doanh bất động sản tăng nhu cầu tuyển dụng

Cuối năm, ngành kinh doanh bất động sản tăng nhu cầu tuyển dụng

(LĐTĐ) Thị trường bất động sản Hà Nội hiện nay đang trở nên sôi động hơn bao giờ hết, với những tín hiệu tích cực từ các dự án và hoạt động đấu giá. Đà nhộn nhịp của hoạt động kinh doanh bất động sản càng rõ nét hơn vào những tháng cuối năm, đã kéo theo nhu cầu tuyển dụng tăng ở nhóm ngành này.
Vùng Đông Nam Bộ: Tạo việc làm cho hàng trăm nghìn lao động

Vùng Đông Nam Bộ: Tạo việc làm cho hàng trăm nghìn lao động

(LĐTĐ) Sự phát triển kinh tế 3 cực tăng trưởng lớn của vùng Đông Nam Bộ gồm Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Đồng Nai, Bình Dương đã tạo ra hàng trăm nghìn công ăn việc làm cho người lao động, tạo ra nhịp điệu sôi động cũng như gam màu “tươi sáng” đối với thị trường lao động nơi đây.
Thành phố Hồ Chí Minh đưa gần 10.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài

Thành phố Hồ Chí Minh đưa gần 10.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài

(LĐTĐ) Năm 2024 Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) có 9.651 lao động đi làm việc ở nước ngoài, trong đó lao động thường trú tại Thành phố đi làm việc là 1.455 người.
Hỗ trợ việc làm cho thanh niên: Cần chính sách thiết thực

Hỗ trợ việc làm cho thanh niên: Cần chính sách thiết thực

(LĐTĐ) Theo niên giám thống kê Việt Nam năm 2023 lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên là 52,5 triệu người, lực lượng lao động thanh niên từ 15 đến 24 tuổi chiếm 11,1% tổng lực lượng lao động, tương đương gần 6,1 triệu người. Vì vậy, vấn đề hỗ trợ giải quyết, bảo đảm việc làm cho thanh niên đang được đặt ra khi xem xét sửa đổi Luật Việc làm.
Xem thêm
Phiên bản di động