Để giảm TNLĐ cần xử lý nghiêm vi phạm

Làm tốt công tác tập huấn góp phần giảm TNLĐ

Do người sử dụng lao động

         Theo báo cáo của Bộ LĐTBXH, trong 6 tháng đầu năm 2014 cả nước đã xảy ra 3.454 vụ tai nạn lao động (TNLĐ) làm 3.505 người bị nạn, trong đó số vụ TNLĐ chết người là 258 vụ. So với cùng kỳ năm trước, số vụ TNLĐ tăng 132 vụ (tăng 3%) nhưng số vụ TNLĐ chết người giảm 65 vụ (giảm 20%). Một số vụ TNLĐ nghiêm trọng phải kể như: Vụ tai nạn do cháy xảy ra ngày 15/1/2014 làm 6 người chết và 1 người bị thương nặng tại Công ty TNHH MTV than Đồng Vông,  tỉnh Quảng Ninh; Vụ tai nạn do ngạt khí xảy ra ngày 11/4/2014 làm 3 người chết và 3 người bị thương tại công ty cổ phần Vĩnh Phát, Khu Công nghiệp Phú Bài, tỉnh Thừa Thiên Huế; Vụ tai nạn do đá lăn xảy ra ngày 23/4/2014 làm 2 người chết tại mỏ đá núi Đồng Thung thuộc Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng 125- Cencol...

Theo kết quả phân tích của cơ quan chức năng, nguyên nhân chủ yếu để xảy ra TNLĐ chết người là do người sử dụng lao động (chiếm 54,1%). Cụ thể: Người sử dụng lao động không chấp hành đầy đủ các quy định pháp luật về ATVSLĐ, không quan tâm tới việc cải thiện điều kiện LĐ, đảm bảo môi trường làm việc an toàn cho NLĐ. Không huấn luyện an toàn lao động cho NLĐ; không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn, thiết bị không đảm bảo an toàn lao động.  Cũng theo các cơ quan chức năng những nơi xảy ra nhiều vụ TNLĐ vẫn là những thành phố lớn tập trung nhiều khu CN và các DN khai thác khoáng sản và xây dựng. Trong đó những yếu tố chấn thương gây chết người có tỉ lệ cao là rơi ngã (23,3%), điện giật (15,0%), mắc kẹt giữa các vật thể (10,2%), do vật rơi và vùi dập chiếm (9,4%).

       Có một thực tế trong khi nhiều chủ sử dụng lao động cố tình cắt giảm chi phí dành cho công tác bảo đảm ATLĐ, thì phía NLĐ do thiếu hiểu biết và ngại đấu tranh, nên một bộ phận không nhỏ chấp nhận nguy hiểm khi làm việc. Theo Bộ LĐTBXH trong số các vụ TNLĐ xảy ra 6 tháng đầu năm 2014 nguyên nhân từ người lao động cũng chiếm 24,6% . NLĐ vi phạm quy trình quy phạm an toàn lao động, không sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân.  Anh Phí Văn Thiên, công nhân làm việc tại một công trình xây dựng cho biết: “Vì mong muốn có công việc để giúp đỡ vợ con ở quê, nên chỉ cần kiếm được việc tôi mừng rồi. Chủ lao động bảo sao tôi nghe vậy và cũng không mấy quan tâm đến phương tiên bảo hộ”.

Xử lý còn hời hợt...

Để xảy ra TNLĐ lỗi ở người sử dụng lao động và NLĐ đã rõ nhưng không thể không kể đến trách nhiệm của các cơ quan chức năng trong việc xử lý hậu quả các vụ TNLĐ. Theo Bộ LĐTĐ&XH về xử lý trách nhiệm đối với các vụ tai nạn lao động, ngoài việc yêu cầu người sử dụng lao động thực hiện ngay các biện pháp khắc phục hậu quả nhằm phòng tránh tai nạn tái diễn và thực hiện các chế độ cho người lao động theo quy định của pháp luật thì đoàn điều tra yêu cầu tiến hành xử lý hành chính và kiểm điểm những người có lỗi. Tuy nhiên, trong số 258 vụ tai nạn lao động gây chết người, cơ quan cảnh sát điều tra mới chỉ khởi tố có 1 vụ tại Công ty TNHH MTV Than Đồng Vông vì “Vi phạm các quy định về an toàn lao động”. Như vậy có thể nói số vụ TNLĐ chết người xảy ra nhiều nhưng số người sử dụng lao động bị truy tố lại chỉ đếm trên đầu ngón tay, trong khi ai cũng biết trong những vụ TNLĐ chết người, lỗi phần nhiều do DN. Các chuyên gia trong lĩnh vực an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ thừa nhận công tác phòng, chống TNLĐ vẫn chưa được coi trọng, việc kiểm tra, xử lý an toàn lao động còn quá lỏng lẻo, hời hợt. Mỗi năm, cấp thành phố chỉ kiểm tra trên dưới 100 đơn vị, trong khi địa phương có đến hàng chục nghìn ND, hàng trăm ngàn cơ sở sản xuất. Tuy nhiên mấu chốt nhất khiến chủ sử dụng lao động không bị xử lý hình sự do các vụ tai nạn xảy ra không đủ chứng cứ. Việc điều tra xử lý các vụ TNLĐ dẫn đến thương tật, chết người vẫn còn chậm trễ. Khi cơ quan chức năng đến nơi xảy ra tai nạn thì hiện trường đã bị xáo trộn, khó lấy chứng cớ. Mặt khác do ngưởi sử dụng lao động và người lao động tự thỏa thuận đền bù, mà không khởi kiện hay tố cáo... Chính việc kiểm tra và xử lý chưa nghiêm của các cơ quan chức năng khiến chủ DN càng nhờn luật, coi thường tính mạng NLĐ, ngang nhiên vi phạm pháp luật lao động.

Để công tác kiểm soát an toàn lao động được thực hiện tốt trong thời gian tới, Bộ LĐTBXH đã đề nghị Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường phối hợp với Thanh tra Nhà nước về lao động trong việc điều tra, xử lý nhanh, dứt điểm các vụ TNLĐ để kịp thời giải quyết chế độ cho NLĐ bị TNLĐ và có biện pháp khắc phục những sai phạm. Bên cạnh đó, các bộ, ngành cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công tác an toàn lao động, đặc biệt là các DN hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, khai thác khoáng sản. Kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về an toàn lao động, đặc biệt là các hành vi vi phạm dẫn đến TNLĐ, hành vi không chấp hành nghiêm chỉnh chế độ khai báo, thống kê, báo cáo TNLĐ.

UBND các địa phương cũng cần quan tâm, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện đầy đủ các quy định của Nhà nước về an toàn lao động, vệ sinh lao động. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền cần được triển khai rộng rãi hơn nữa để các DN thực hiện tốt các nội dung về công tác an toàn, vệ sinh lao động, tổ chức huấn luyện an toàn lao động, vệ sinh lao động, đồng thời, triển khai thực hiện tốt các hoạt động của Chương trình quốc gia về an toàn-vệ sinh lao động năm 2014.

Lâm Khánh