Đầu tư công sai, chẳng ai chịu tội

LĐTĐ -Các bộ ngành địa phương tha hồ đua nhau làm cảng biển, sân bay… Dù quyết định đầu tư sai nhưng chẳng ai chịu trách nhiệm.

Mù thông tin

Tại diễn đàn về tái cơ cấu đầu tư công hôm 29/11 tại Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, TS Lê Xuân Bá đã thẳng thắn: “Hiện nay, Trung ương gần như mù thông tin về đầu tư công ở các bộ ngành và địa phương. Có ai báo cáo đâu mà biết. Điều này dẫn đến chuyện là có chương trình này dự án nọ, Trung ương muốn điều chỉnh, bổ sung và thay đổi trong quy hoạch cũng không có đủ thông tin mà điều chỉnh”.

Ông Bá dẫn chứng, NĐ 04 năm thay thế NĐ 92 năm 2006 đã làm hạn chế quyền tiếp cận thông tin của Bộ KHĐT về quy hoạch các địa phương, các ngành. NĐ 92 yêu cầu các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND cấp tỉnh có trách nhiệm định kỳ hàng năm báo cáo tình hình thực hiện quy hoạch về Bộ KHĐT và UBND cấp huyện báo cáo định kỳ hàng năm về Sở KHĐT thì NĐ 04 đã bỏ yêu cầu này.

Đầu-tư-công, DNNN, tái-cơ-cấu, ngân-sách, Tập-đoàn, lỗ, nợ, giao-thông, cảng-biển, sân-bay, lãng-phí, kém-hiệu-quả
Đầu tư công kém hiệu quả những tái cơ cấu vẫn còn yếu ớt.

Với cơ chế phân cấp quản lý đầu tư về cho địa phương, hiệu quả phát huy sự năng động của địa phương chưa thấy nhiều thì đã thấy quy hoạch ngành mọc lên tràn lan, trùng lắp, không đồng bộ. Thậm chí quy hoạch của địa phương này lại ảnh hưởng xấu cho định hướng phát triển của địa phương khác.

Ông Bá khẳng định, giữa các địa phương không có sự tham vấn, gắn kết trong việc xây dựng quy hoạch mà ngược lại, họ ganh đua nhau, chạy theo phong trào, từ việc xây khu công nghiệp, cho đến sân bay, cảng biển, sân gofl… Chỉ một thời gian ngắn sau khi phân cấp, hàng loạt sân golf đã được các địa phương đưa vào quy hoạch.

Hiện nay, ở miền Trung, hầu như tỉnh nào cũng đầu tư một cảng biển, cá biệt, có tỉnh có 2-3 cảng biển. Trên chiều dài 600km bờ biển, cứ 30-40km lại có một cảng biển. Trong khi đó, việc quy hoạch cảng biển lại thường chỉ đưa ra tầm nhìn 10 năm, 20 năm mà chưa có cảng biển nào tầm nhìn 100 năm. Vì thế, cảng xây xong, chỉ một thời gian ngắn là lỗi thời về quy mô, trình độ công nghệ, quản lý…

Với quy hoạch ngành, với ngành giao thông vận tải, Bộ Giao thông vận tải chịu trách nhiệm chủ trì lập quy hoạch mạng lưới giao thông đường bộ, mạng lưới đường sắt, đường cao tốc, hệ thống cảng hàng không, cảng biển, song các quy hoạch này lại được nghiên cứu độc lập, thẩm định và phê duyệt riêng rẽ. Hệ quả là hệ thống giao thông đô thị thiếu đồng bộ, gây tắc nghẽn giao thông ở thành phố lớn. Hầu hết cảng biển không phát huy được hiệu quả do các đường bộ, đường sắt dẫn ra vào cảng chậm tiến độ.

Trong khi đó, các tỉnh lập dự án quy hoạch thì đa phần đều chỉ dựa vào vốn ngân sách Nhà nước, mà quên đi yếu tố quan trọng như thể chế, nhân lực… trong khi nguồn vốn đưa ra đều khổng lồ.

Theo quy hoạch hàng không có 138 sân bay, 61 cảng hàng không sân bay, tổng vốn và 67 bãi hạ cánh dự bị. tổng mức đầu tư cho dự án hệ thống cảng hàng không giai đoạn 2001-2005 lên tới 27.000 tỷ đồng nhưng rốt cục, trong 4 năm này, ngân sách chỉ có thể bố trí được 2.510 tỷ đồng, bằng 9,26%.

“Nếu như các tỉnh lân cận có thể tự nguyện hợp tác với nhau, có thể thống nhất với nhau về vị trí đặt cảng biển, sân bay… và tổ chức mạng lưới hoạt động thì đã có thể huy động đủ tiềm lực xây dựng, duy trì hoạt động của các cảng biển, sân bay đó”, ông Bá bày tỏ.

Quyết tâm tái cơ cấu quá yếu ớt

Từ những câu chuyện trên cho thấy, các chuyên gia đã chỉ ra rằng, chính cách lập quy hoạch đã gây ra sự lãng phí vốn đầu tư, làm thiệt hại các nguồn tài nguyên xã hội, làm yếu sức mạnh đầu tư tổng thể.

GS Nguyễn Quang Thái chia sẻ, 70% vốn công trong ngân sách được phân bổ về cho địa phương. Số tiền này sau khi phân về cho 63 tỉnh thành thì tiếp tục chia ra cho hàng trăm huyện, hàng nghìn xã.. với tiêu chí ưu tiên nhưng lại đòi hỏi công bằng, tức là chia đều. Các địa phương lại thường hi sinh các dự án xã hội để tập trung cho các dự án kinh tế, rất tốn kém nhưng hiệu quả không cao.

Vị chuyên gia này phân tích, vốn ngân sách thường được phân giao cho các DNNN và tổ chức kinh tế của Nhà nước tham gia cấp vốn, thực hiện đầu tư, cơ quan Nhà nước tham gia quản lý. Thực tế, ngân sách có nguồn thu chủ yếu là từ nguồn đóng thuế của dân nhưng toàn bộ quá trình chuẩn bị và thực hiện dự án thì người dân biết rất ít. Dân khó có thể luận bàn, càng khó kiểm tra trong khi. Tóm lại, chỉ một bộ phận DNNN, cơ quan công quyền được tường tận quá trình này nhưng rốt cục, công trình kém hiệu quả, nợ nần thì người dân gánh chịu.

TS Lê Xuân Bá nói, quy định thì nhiều nhưng lại chồng chéo nhau, các văn bản chính sách lại quy định thiếu chế tài để đảm bảo làm ăn nghiêm túc. Chính sự lỏng lẻo này đã khiến người ra quyết định đầu tư sai nhưng không chịu trách nhiệm.

“Họ bảo họ dốt thì chả ai bắt tù ông dốt mà còn được cho đi học”, ông Bá nói.

Trong khi đó, theo chuyên gia Phạm Chi Lan bình luận, việc tái cơ cấu đầu tư công đã được đề ra nhưng chưa thực hiện một cách mạnh mẽ và hiệu hiệu quả”.

Giai đoạn 2002-2012, tổng vốn đầu tư toàn xã hội liên tục tăng, bình quân mỗi năm tăng 15,89%. Tuy tỷ trọng vốn đầu tư công trong tổng vốn đầu tư của xã hội có xu hướng giảm dần qua các năm, song nhìn tổng thể, sự sụt giảm này không phải do Nhà nước thực hiện chính sách hạn chế đầu tư công mà do các khu vực kinh tế khác có tốc độ tăng cao hơn. Nguồn vốn từ ngân sách thường chiếm từ 43%- 64% trong tổng vốn đầu tư.

Nguồn VEF

Nên xem

Không khí Giáng sinh rộn ràng tại Nhà thờ Lớn Hà Nội

Không khí Giáng sinh rộn ràng tại Nhà thờ Lớn Hà Nội

(LĐTĐ) Giáng sinh là ngày lễ lớn được mong chờ. Tại Thủ đô, những ngày này, nhiều tuyến phố được trang trí cờ hoa rực rỡ, nhất là khu vực Nhà thờ Lớn Hà Nội.
Hà Nội gỡ vướng một số dự án kéo dài, chậm đưa vào sử dụng

Hà Nội gỡ vướng một số dự án kéo dài, chậm đưa vào sử dụng

(LĐTĐ) Chiều 24/12, Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh - Trưởng Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí của UBND Thành phố chủ trì phiên họp thứ 2 của Ban Chỉ đạo.
Hà Nội: Nhiều tuyến phố bị cấm dịp Giáng sinh

Hà Nội: Nhiều tuyến phố bị cấm dịp Giáng sinh

(LĐTĐ) Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội cho biết, sẽ cấm một số tuyến đường qua các phố Nhà Chung, Lý Quốc Sư, Nhà Thờ, Ấu Triệu, Hàm Long (quận Hoàn Kiếm) nhằm đảm bảo an toàn cho Lễ Giáng sinh (Noel).
Bảng giá đất mới, giải phóng mặt bằng sẽ nhanh

Bảng giá đất mới, giải phóng mặt bằng sẽ nhanh

(LĐTĐ) Vừa qua, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội ban hành Quyết định số 71/2024/QĐ-UBND về việc sửa đổi, bổ sung một số nội dung tại Quyết định số 30/2019/QĐ-UBND ngày 31/12/2019. Với việc ban hành quyết định này, kỳ vọng một số vấn đề “nóng” liên quan đến giá, giải phóng mặt bằng (GPMB) sẽ được giải quyết.
Hai yếu tố tạo nên chất lượng “tiến vua” của Cam tươi FVF

Hai yếu tố tạo nên chất lượng “tiến vua” của Cam tươi FVF

(LĐTĐ) Vị ngọt thanh, mọng nước, mùi thơm mát, Cam tươi FVF có nguồn gốc từ giống cam đặc sản trứ danh Xã Đoài với quy trình chăm sóc tỉ mỉ và ứng dụng những công nghệ canh tác tiên tiến nhất hiện nay.
Ban hành Quy chế thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025

Ban hành Quy chế thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025

(LĐTĐ) Để có hành lang pháp lý cho tổ chức kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông (THPT) từ năm 2025, với mục đích xét tốt nghiệp, đánh giá việc dạy - học diện rộng trong cả nước và phục vụ mục đích tuyển sinh đại học, cao đẳng, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã xây dựng, lấy ý kiến rộng rãi và chính thức ban hành Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT quy định về Quy chế thi tốt nghiệp THPT.
Phụ nữ Thủ đô sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới

Phụ nữ Thủ đô sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới

(LĐTĐ) Ngày 24/12, Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã tổ chức kỳ họp lần thứ 10 và kiện toàn Ban Chấp hành, Ủy ban Kiểm tra Hội LHPN Hà Nội khóa XVI.

Tin khác

Phụ nữ Thủ đô sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới

Phụ nữ Thủ đô sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới

(LĐTĐ) Ngày 24/12, Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã tổ chức kỳ họp lần thứ 10 và kiện toàn Ban Chấp hành, Ủy ban Kiểm tra Hội LHPN Hà Nội khóa XVI.
Thành ủy Hà Nội họp về tổ chức bộ máy, biên chế

Thành ủy Hà Nội họp về tổ chức bộ máy, biên chế

(LĐTĐ) Ngày 24/12, Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị Ban Chỉ đạo Quản lý tổ chức bộ máy, biên chế lần thứ 14, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Đồng chí Nguyễn Văn Phong, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội, Trưởng ban Chỉ đạo Quản lý tổ chức bộ máy, biên chế Thành phố (Ban Chỉ đạo) chủ trì hội nghị.
Tin vui: Người dân được nhận 2 tháng lương hưu, trợ cấp BHXH trước Tết

Tin vui: Người dân được nhận 2 tháng lương hưu, trợ cấp BHXH trước Tết

(LĐTĐ) Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam sẽ cấp kinh phí chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 1, 2/2025 cho BHXH các tỉnh, thành phố vào cùng kỳ chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 1/2025, bao gồm cả người hưởng nhận bằng tiền mặt và nhận qua tài khoản cá nhân.
Đánh giá tác động khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt

Đánh giá tác động khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt

(LĐTĐ) Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đang được xem xét sửa đổi nhằm khắc phục các vướng mắc phát sinh, hoàn thiện quy định về chính sách thuế để mở rộng cơ sở thu, bảo đảm tính minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, môi trường và điều tiết tiêu dùng của xã hội phù hợp xu hướng cải cách thuế của các nước cũng như thực hiện cam kết quốc tế...
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khánh thành khu tái thiết Làng Nủ

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khánh thành khu tái thiết Làng Nủ

(LĐTĐ) Sáng 22/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ khánh thành Dự án tái thiết khu dân cư thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên; thôn Nậm Tông, xã Nậm Lúc và thôn Kho Vàng, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai - nơi vào tháng 9/2024 xảy ra thảm họa lũ quét, sạt lở đất do bão số 3 gây ra, làm hàng chục người dân thiệt mạng và mất tích, hàng chục ngôi nhà vùi lấp, cuốn trôi.
Chính thức vận hành tuyến metro số 1

Chính thức vận hành tuyến metro số 1

(LĐTĐ) Ngày 22/12, Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) tổ chức Lễ công bố vận hành chính thức tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành - Suối Tiên).
Bảo đảm an toàn giao thông cho chuỗi sự kiện kỷ niệm lớn

Bảo đảm an toàn giao thông cho chuỗi sự kiện kỷ niệm lớn

(LĐTĐ) Ngày 22/12, Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an thành phố Hà Nội cho biết, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024) và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2024), đơn vị đã triển khai đồng bộ các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông, góp phần phục vụ thành công chuỗi sự kiện quan trọng, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của đất nước.
Phải xây dựng được mô hình bộ máy tinh gọn, khoa học hiệu quả

Phải xây dựng được mô hình bộ máy tinh gọn, khoa học hiệu quả

(LĐTĐ) Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, việc thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy thu hút sự quan tâm rất lớn của dư luận, xã hội. Bộ Nội vụ phải tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương triển khai phương án sắp xếp tổ chức bộ máy.
Tết Dương lịch 2025: Hà Nội bắn pháo hoa tại những điểm nào?

Tết Dương lịch 2025: Hà Nội bắn pháo hoa tại những điểm nào?

(LĐTĐ) Trong dịp Tết Dương lịch 2025, thành phố Hà Nội bắn pháo hoa tại 5 điểm (6 trận địa) gồm các quận Hoàn Kiếm, Hà Đông, Nam Từ Liêm, thị xã Sơn Tây và huyện Đông Anh từ 0h đến 0h15 ngày 1/1/2025.
TP.HCM: Cháy nhà trọ cho thuê, 16 người thương vong

TP.HCM: Cháy nhà trọ cho thuê, 16 người thương vong

(LĐTĐ) Khi phát hiện đám cháy, người dân sinh sống bên trong căn nhà đã tìm cách dập lửa nhưng bất thành, sau đó khói đen nhanh chóng bao trùm toàn bộ căn nhà khiến 2 người chết và 14 người bị thương.
Xem thêm
Phiên bản di động