Các hợp đồng gọi vốn: Cần nâng cao tính chuyên nghiệp

	Hà Nội tăng cường hội nhập quốc tế trong giáo dục và đào tạo
	Quảng Bình mời gọi đầu tư 48 dự án với số vốn hơn 50.000 tỷ đồng

Không thể áp dụng chiến thuật “ăn xổi"

Trong sự phát triển chung của nền kinh tế, có thể thấy, để thương hiệu sản phẩm vươn tầm quốc tế và đạt được những mục tiêu chiến lược trong kinh doanh, thì việc doanh nghiệp Việt dựa vào các công ty nước ngoài để tăng phần vốn cho mình là một câu chuyện bình thường.

Doanh nghiệp cần chủ động và chuẩn bị mọi mặt trước khi thực hiện gọi vốn đầu tư.

Thế nhưng, từ câu chuyện của Công ty trứng gà Ba Huân cho thấy, việc gọi vốn đầu tư từ nước ngoài không hề đơn giản nếu không nắm vững pháp lý về vốn, nội dung các hợp đồng không ký kết một cách chặt chẽ và đúng pháp luật, thì khả năng những rủi ro xảy là rất lớn.

Theo số liệu từ Tổng Cục thống kê cho thấy, từ đầu năm 2018 đến nay, có khoảng 35 doanh nghiệp thực hiện thành công phát hành cổ phiếu ra công chúng, 16 doanh nghiệp báo cáo kết quả chào bán cổ phiếu riêng lẻ. Ngoài ra, có hơ 20 doanh nghiệp đã nộp hồ sơ chuẩn bị cho kế hoạch phát hành riêng.

Điều này cho thấy, việc huy động vốn từ các nhà đầu tư đang trở thành vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Tuy nhiên, việc lùm xùm giữa Công ty trứng gà Ba Huân và VOF thời gian qua, ít nhiều đã ảnh hưởng đến công tác gọi vốn của các doanh nghiệp.

Liên quan vấn đề trên, ông Vũ Vinh Phú, nguyên Chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội cho rằng, hiện nay ở Việt Nam số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm tỉ lệ tương đối lớn với 85 – 90%.

Với nguồn lực kinh tế ít ỏi, để nâng cao năng suất lao động, sản phẩm, nâng cao thương hiệu vươn ra thế giới, không có con đường nào khác ngoài con đường gọi vốn. Tuy nhiên, từ vụ việc của Công ty trứng gà Ba Huân sẽ ảnh hưởng niềm tin của các nhà đầu tư, cũng như ảnh hưởng đến công tác gọi vốn của doanh nghiệp, nhất là với doanh nghiệp có nguồn lực kinh tế ít.

Cũng theo ông Phú, việc đổ vỡ hợp tác giữa VOF và Công ty Ba Huân là điều đáng tiếc với cả hai. Bởi lẽ, khi sự việc đổ vỡ xảy ra, dù ít dù nhiều lỗi thuộc cả hai bên. Đặc biệt trong trường hợp này, Công ty trứng gà Ba Huân là một đơn vị đã kinh doanh mấy chục năm, có đầy đủ kinh nghiệm và có đủ điều kiện…tuy nhiên, cách ứng xử khi “kêu cứu” cơ quan chức năng cho thấy sự thiếu chuyên nghiệp trong kinh doanh.

Cùng quan điểm với ông Phú, các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, trong nội dung bản hợp đồng có nhiều điểm chưa được giải thích rõ ràng lúc ký kết…cho thấy phía Ba Huân chưa chú trọng thực sự vào những nội dung thỏa thuận trong lúc xác lập thỏa thuận. Cũng cần khẳng định rằng, trong giao dịch kinh doanh giữa hai bên có một nguyên tắc được thiết lập trên nền tảng đó là thỏa thuận. Mọi giao dịch dù là góp vốn hay là mua bán, trao đổi tăng vốn…thì thỏa thuận là điều quan trọng nhất và nó là nội dung cam kết giữa các bên.

Vì thế, trong khi kinh nghiệm có, tiềm lực kinh tế có…thì với việc viện dẫn lý do bản hợp đồng bằng tiếng Anh cho thấy sự không hợp lý. Bởi lẽ, theo quy định của pháp luật, thì hợp đồng bằng tiếng Anh trong trường hợp này không có bất cứ trở ngại nào để nói không có hiệu lực cả. Trong khi đó, với tiềm lực kinh tế của mình, Công ty Ba Huân hoàn toàn có thể thuê và cũng có đủ thời gian nghiên cứu và thuê các tư vấn pháp lý hỗ trợ.

Nâng cao tính chuyên nghiệp của doanh nghiệp

Theo chúng tôi được biết, Công ty VOF là một quỹ đầu tư lớn đã rót vốn vào hơn 170 doanh nghiệp Việt Nam với số tiền là 1,8 tỷ USD. Với Công ty Ba Huân, theo hợp đồng, VOF đã mua 33,77% cổ phần của Ba Huân và họ đã rót 32,5 triệu đô la cho Ba Huân sau khi ký kết hợp đồng.

Trong khi đó, Công ty Ba Huân cũng là một trong những thương hiệu hàng đầu và tồn tại hàng chục năm ở Việt Nam. Tuy nhiên, việc “chia tay” sau 5 tháng hợp tác giữa VOF và Công ty trứng gà Ba Huân cho thấy, cả hai đã không tìm được tiếng nói chung trên con đường hợp tác của họ. Đây cũng là bài học không chỉ với Ba Huân, mà với các doanh nghiệp khác khi ký kết các hợp tác gọi vốn cần nắm rõ quyền và trách nhiệm của mình, nếu bỏ qua vì áp lực thời gian, áp lực tài chính mà chấp nhận một số điều khoản, thì cuối cùng khả năng xảy ra sự xung đột kinh tế là rất lớn.

Luật sư Đào Đăng Sơn (luật sư TP Hà Nội) cho rằng, Công ty trứng gà Ba Huân xuất phát từ doanh nghiệp nhỏ đi lên, vì thế, đâu đó có lẽ doanh nghiệp này vẫn còn chút dấu vết tồn đọng trong cung cách làm việc thiếu chuyên nghiệp.

Điều này cũng cho thấy, đây không chỉ là vấn đề với Ba Huân mà với hầu hết các doanh nghiệp ở Việt Nam trong việc không tuân thủ các quy ước của nhau và cũng không muốn mang luật ra tranh chấp. Trong khi đó, với các doanh nghiệp nước ngoài, sau khi thực hiện ký kết họ sẽ dựa vào hợp đồng để thực thi và sẵn sàng đi vào tranh tụng, thay vì giải quyết tranh chấp bằng tình cảm và thương lượng.

Cũng theo luật sư Sơn, hợp tác giữa Ba Huân và VOF chưa phải là liên kết lớn và nằm trong khuôn khổ của nước ta, vì thế việc giải quyết cũng dễ dàng hơn. Tuy nhiên, nếu trường hợp này xảy ra ở môi trường quốc tế, rủi ro với doanh nghiệp Việt sẽ lớn hơn rất nhiều khi tranh chấp.

“Cần nâng cao tính chuyên nghiệp của doanh nghiệp, cũng như nâng cao vai trò, trách nhiệm của các hiệp hội hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tư vấn, khuyến cáo và trợ giúp pháp lý trong các liên kết gọi vốn có yếu tố nước ngoài. Có như vậy mới tránh được những sự việc đáng tiếc xảy ra như với Công ty Ba Huân”, ông Sơn nhấn mạnh.

Đồng quan điểm trên, ông Vũ Vinh Phú cũng cho rằng, trong xu thế hội nhập quốc tế như hiện nay, việc làm ăn phải tuân thủ theo luật pháp Việt Nam và quốc tế là một thách thức khắc nghiệt với các doanh nghiệp Việt còn non yếu về mọi mặt, mà lại đang khát về vốn, về công nghệ để phát triển.

Vì thế, để tạo cơ hội gọi vốn cho các doanh nghiệp trong nước, các ngân hàng, quỹ đầu tư trong nước cần mở rộng cánh cửa, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt vay vốn. Điều đó rất phù hợp với sự chỉ đạo của chính phủ về việc tháo gỡ khó khăn, giảm chi phí cho doanh nghiệp, đảm bảo nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và sản phẩm Việt Nam trên sân nhà và vươn ra thị trường quốc tế.

Đỗ Đạt