4 kiến nghị của Công đoàn tại Quốc hội về khởi kiện nợ bảo hiểm xã hội

	Khởi kiện doanh nghiệp nợ đọng BHXH vẫn còn nhiều khó khăn
	Hà Nội: Nợ bảo hiểm xã hội tăng cao, chiếm 11,3% số phải thu
	Nên trao quyền cho cả cơ quan bảo hiểm?

Tại phiên thảo luận sáng nay ở hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm soát nhân dân tối cao; công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Bùi Văn Cường đã phát biểu nêu rõ những vướng mắc, bất cập trong vấn đề Công đoàn khởi kiện doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội (BHXH), đồng thời đề xuất một số kiến nghị để quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động (NLĐ) không bị xâm phạm.

Chủ tịch Tổng LĐLĐVN Bùi Văn Cường phát biểu tại Quốc hội. Ảnh: Hải Nguyễn (Lao Động)

Theo Chủ tịch Bùi Văn Cường, sau gần 2 năm thực hiện việc khởi kiện nợ BHXH ra Tòa án, các cấp công đoàn đã tiếp nhận 2.705 bộ hồ sơ do cơ quan BHXH chuyển sang; 20 LĐLĐ tỉnh, thành phố đã gửi đơn khởi kiện đến các cấp Tòa án 187 vụ doanh nghiệp nợ BHXH (số còn lại không gửi nữa do không được thụ lý giải quyết).

Trong 187 vụ do Công đoàn khởi kiện, Tòa án nhân dân các cấp đã hòa giải thành 28 vụ, tòa án cấp huyện ở 1 tỉnh (Long An) thụ lý 2 vụ, 48 vụ trả lại hồ sơ, số còn lại tòa án không thụ lý giải quyết với 3 nhóm lý do chủ yếu như: Không có giấy ủy quyền những NLĐ hoặc công đoàn cơ sở, cho công đoàn cấp trên cơ sở khởi kiện; không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án và đề nghị xem xét xử lý hành chính hoặc hình sự và đây là tranh chấp lao động tập thể về quyền chưa được Chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết.

Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Bùi Văn Cường cho rằng: Việc Tòa án không thụ lý các vụ khởi kiện nợ BHXH, do còn vướng mắc trong các quy định của pháp luật, đã ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi NLĐ, làm cho số nợ BHXH tiếp tục gia tăng.

Theo số liệu của Tổng LĐLĐ Việt Nam, hiện nay, các doanh nghiệp trốn đóng, nợ BHXH, BH thất nghiệp, BH y tế ước khoảng gần 12.000 tỷ đồng. Đặc biệt, hiện nay có khoảng hơn 2.000 tỷ đồng nợ BHXH từ các doanh nghiệp đã ngừng hoạt động, giải thể, phá sản, tồn tại cầm chừng hoặc chủ doanh nghiệp bỏ trốn, không thể thu hồi, nghĩa là quyền lợi của hơn 193.000 NLĐ ở các doanh nghiệp này cũng bị “treo”, chưa có hướng giải quyết.

Vì vậy, để bảo vệ tốt nhất quyền lợi NLĐ, khắc phục những bất cập, hạn chế, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Bùi Văn Cường kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao cho Ủy ban các vấn đề xã hội phối hợp với các cơ quan có liên quan rà soát các quy định pháp luật hiện hành về xử lý vi phạm pháp luật về BHXH, BH thất nghiệp, BH y tế (nhất là hành vi trốn đóng, nợ BHXH), nếu thấy có những quy định chưa cụ thể, còn có cách hiểu khác nhau, cần giải thích để thống nhất áp dụng, thì trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghiên cứu, giải thích pháp luật theo thẩm quyền.

Nếu các quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo hoặc có khoảng trống, thì Quốc hội giao Chính phủ tổng hợp, trình Quốc hội xem xét, sửa đổi, bổ sung luật. “Đây là vấn đề lớn, đang gây bức xúc đối với NLĐ và toàn xã hội. Quốc hội cần dành sự quan tâm đặc biệt, để sớm giải quyết kiến nghị này”, Chủ tịch Bùi Văn Cường nhấn mạnh.

Chủ tịch Bùi Văn Cường cũng đề nghị: BHXH Việt Nam, ngành lao động thương binh và xã hội, chính quyền các cấp cần làm tốt hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về trốn đóng, nợ BHXH theo thẩm quyền. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quan tâm, giải quyết kịp thời các tranh chấp lao động tập thể về quyền theo quy định của pháp luật.

Với Bộ Công an, Chủ tịch Bùi Văn Cường đề nghị, Bộ Công an chỉ đạo Công an các cấp nắm tình hình, phối hợp với tổ chức Công đoàn phát hiện, điều tra, đề nghị truy tố một số vụ án điểm về trốn đóng BHXH, BH y tế, BH thất nghiệp cho NLĐ theo Điều 216 Bộ luật Hình sự.

Với Tòa án nhân dân tối cao, đề nghị hướng dẫn, chỉ đạo Tòa án nhân dân các cấp tiếp nhận, thụ lý các vụ Công đoàn khởi kiện về nợ BHXH và sớm đưa ra xét xử một số vụ để răn đe, phòng ngừa, cảnh báo các hành vi tương tự.