Tiến tới thu học phí không dùng tiền mặt để tránh tình trạng lạm thu

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh kinh phí để duy trì các trường đại học và tái đầu tư đến từ 3 nguồn chính: học phí; ngân sách nhà nước cấp chi cho các hoạt động, hợp tác với các doanh nghiệp nguồn tài trợ.

Với chức năng của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ có vai trò chủ yếu giao xây dựng quy định về học phí đối với các trường đại học công lập trình Chính phủ ban hành. Trong những năm qua, mức trần học phí không tăng dẫn đến khó khăn cho các trường đại học trong việc duy trì hoạt động cũng như tái đầu tư để nâng cao chất lượng đào tạo.

Bộ đã hoàn thành dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 81, xin ý kiến các bộ, ngành, đang trong quá trình hoàn thành thủ tục để xin ý kiến các thành viên Chính phủ. Nghị định được thông qua sẽ góp phần giúp các trường đại học tháo gỡ khó khăn, nâng cao chất lượng đào tạo.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn cho hay Bộ quy định cơ chế thu, quản lý học phí của các trường đại học trực thuộc - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Nguồn kinh phí thứ hai từ ngân sách nhà nước qua các kênh, cơ quan quản lý trực tiếp. Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý 34 trường đại học, còn các trường đại học khác trực thuộc các bộ, ngành, địa phương. Kinh phí này từ hai nguồn ngân sách chi thường xuyên và chi đầu tư. Qua đây, Bộ đề nghị các bộ, ngành quan tâm có chi phí thường xuyên, chi phí đầu tư để tăng cường đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao.

Nguồn thứ ba phụ thuộc nhiều vào các trường đại học, năng lực, sự năng động của lãnh đạo các trường về hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đội ngũ cựu sinh viên, các nhà hảo tâm để có thể huy động thêm nguồn lực này.

Về biện pháp tránh lạm thu ở các trường đầu năm học mới, với giáo dục phổ thông, Bộ đã ban hành đầy đủ văn bản, thông tư hướng dẫn. Quan trọng là đã có văn bản, các địa phương, các trường phổ thông phải tăng cường thanh tra, kiểm tra để tránh hiện tượng lạm thu dưới mọi hình thức.

“Tiến tới mọi khoản thu không dùng tiền mặt, qua đó sẽ khắc phục một phần vấn đề này. Đề nghị Chính phủ có văn bản pháp lý để quy định bắt buộc việc này”, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn nói.

Đối với các trường đại học, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn nêu rõ, Bộ không quản lý trực tiếp tài chính của từng trường, chỉ quy định cơ chế thu, quản lý học phí. Những khoản thu khác theo dịch vụ phải công bố công khai, minh bạch với người học, phải đúng quy định pháp luật. Việc này thanh tra kiểm tra thuộc các cơ quan quản lý trực tiếp.

Với các trường đại học trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra. Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo bày tỏ mong muốn báo chí có thông tin kịp thời nếu phát hiện trường nào có khoản thu trái pháp luật hoặc không công khai minh bạch.

Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định rất rõ về công khai minh bạch, đặc biệt trong tuyển sinh, công khai các khoản thu cho năm học thứ nhất và cả khóa học, trường nào không thực hiện đúng cam kết này thì sẽ xử lý.