Nhạc sỹ Đỗ Bảo:

Quy cách sáng tác ca khúc đang chạm đến những phạm vi trái với chuẩn mực

Hiện nay, sự lộn xộn, hỗn tạp của âm nhạc thị trường, cách nghĩ của ca nhạc sĩ mới cùng văn hóa ứng xử của họ cho thấy sự thụt lùi của những giá trị  âm nhạc và cái tâm người nghệ sĩ trong cảm thức khán giả hôm nay. Phải chăng trong thời đại công nghệ phát triển, thế hệ sáng tác mới đang quá thực dụng trong cách làm âm nhạc? PV báo Lao động Thủ đô có cuộc trò chuyện với nhạc sỹ Đỗ Bảo về vấn đề này.
quy cach sang tac ca khuc dang cham den nhung pham vi trai voi chuan muc Nhạc sỹ Y Vũ đưa bằng chứng khẳng định ca khúc "Tôi đưa em sang sông" do mình sáng tác
quy cach sang tac ca khuc dang cham den nhung pham vi trai voi chuan muc Nhạc sỹ Henri Pompidor chỉ huy đêm nhạc opera “Offenbach tại Hà Nội”
quy cach sang tac ca khuc dang cham den nhung pham vi trai voi chuan muc Nhiều mong chờ tại đêm nhạc tôn vinh cố nhạc sỹ Thanh Tùng

PV: Các nhạc sĩ trẻ hiện nay làm âm nhạc rất nhanh, nhưng họ chỉ chú trọng đến yếu tố giải trí chứ ít chú ý đến cái thật và đẹp của cảm xúc, tính sáng tạo mở đường hoặc dự báo của tác phẩm. Theo anh thì đó có phải là do nhu cầu và thị hiếu của người xem khiến họ phải chạy theo yếu tố giải trí, hay một phần thế hệ sáng tác nhạc hiện nay còn non kém, cẩu thả, thực dụng?

quy cach sang tac ca khuc dang cham den nhung pham vi trai voi chuan muc
Nhạc sỹ Đỗ Bảo

Nhạc sỹ Đỗ Bảo: Tôi không thể nói rằng thế hệ âm nhạc bây giờ cẩu thả vì như vậy sẽ là không đúng với tất cả, tôi vẫn còn khá trẻ và tôi cũng vẫn thấy một số người trẻ hơn tôi có những cách nghĩ cách làm đáng nể và đáng quý. Nhưng điều bạn quan tâm cũng là điều tôi băn khoăn, tôi có thể trả lời rằng đúng là có nhiều người trẻ sớm lọc lõi và họ ngày càng thực tế hơn theo thời gian, ở khía cạnh nào đó có thể nói là do họ còn non kém trong chuyên môn cũng như cách nghĩ về âm nhạc nên họ sẽ bù lại bằng những gì mà đời sống hiện nay không cấm họ làm, miễn sao nổi tiếng và bằng sự nổi tiếng đó để kiếm ra thật nhiều tiền.

Chúng ta vẫn hiểu cuộc sống là những gì, bao nhiêu áp lực, những thói quen và sự hỗn độn của nó, nhưng với tôi, tôi không bao giờ chấp nhận những giải thích cho mọi tiểu xảo nào để người ta đạt được thành công trong nghệ thuật ngoài tài năng và một tư chất con người có tự trọng. Tôi chỉ thường nghĩ, ca nhạc sĩ ngày nay bị cuốn vào cuộc đua kiếm tiền và khẳng định tên tuổi, khi họ tặc lưỡi tranh thủ sự nhiễu nhương của đời sống để khẳng định mình, thì đời sống đó dĩ nhiên càng nhiễu và lại đầy thêm những than van đúng không?

Tôi nói với bạn tôi điều này, có anh bạn bảo là “ồ, sao anh nghĩ xa thế, người ta không nghĩ xa đến thế đâu”. Muôn đời thì người làm nghệ thuật đều đứng trước lựa chọn “hoa hồng hay bánh mỳ”, vấn đề của ca nhạc sĩ nói chung giờ là làm sao cân bằng giữa những gì mình cần có và những gì mình không thể đánh mất, và có một cách nghĩ rất đơn giản để tôi kết luận những anh chị chỉ mong “bánh mỳ” là những người tự hạn chế sức tưởng tượng hoặc rất kém, bởi vì việc có cả “bánh mỳ” và “hoa hồng” đâu có gì khó quá nếu thật sự anh chị ta có tài năng và một tư cách tốt.

Gần đây tôi không thể chịu nổi thấy nhiều chuyện tranh cãi bới móc rất đáng sợ giữa ca nhạc sĩ thị trường bây giờ, tôi thấy một số ca sĩ trẻ dễ dàng hỗn láo với người lớn, khán giả ném đá ca nhạc sĩ hàng ngày, tất cả đó là vì quá nhiều nghệ sĩ ngày nay chỉ mong giành nhau cái “bánh mỳ” mà tôi nói đến, và rồi hóa ra những điều như vậy bộc lộ anh chị ta là ai. Tôi thấy xấu hổ thay cho họ. Là nghệ sỹ thì phải truyền cảm hứng tốt đẹp tới cuộc sống qua tác phẩm chứ không phải là đua xem ai giầu hơn, nhiều người like hơn, đó không phải là cuộc đua của người nghệ sỹ, nhưng thật tồi tệ khi đó chính là cuộc đua hiện tại.

Và nếu nói đó là vấn đề do thời thế thì cũng không hẳn, bởi ngay ở thời của tôi, thế hệ 7x, khi còn rất trẻ tôi cũng đã cảm nhận được đủ những áp lực đó. Thời nào cũng có một số người sẵn sàng bán mình để đi ngược lại với thiên chức của người nghệ sỹ, mà những người tinh ý hay thường quan sát sẽ nhận ra điều đó.

quy cach sang tac ca khuc dang cham den nhung pham vi trai voi chuan muc
Bức thư tình đầu tiên - sáng tác Đỗ Bảo, đã trở thành ca khúc “hit” thành công nhất của Tấn Minh.

Vào thời công nghệ hiện nay, theo anh thì các thế hệ ca nhạc sỹ trẻ gần đây có chạy theo xu hướng nghe nhạc của công chúng mà không giữ được nét riêng cho mình? Anh thấy có những điều gì đáng nói về mối quan hệ nghệ sĩ trẻ và công chúng hiện nay?

Nghệ sỹ đôi khi cũng là công chúng, công chúng cũng không xa với người nghệ sỹ ngày hôm nay, mọi người chúng ta thông qua các kênh truyền thông, mạng xã hội, nên tôi thấy công chúng bây giờ họ hiện diện rất rõ rệt, họ có quyền lực, có tác động mạnh đến mọi mặt của đời sống, trong đó có âm nhạc. Ở đây, tôi nói công chúng có quyền lực không có nghĩa là tôi ca ngợi quyền lực đó ở công chúng, mà tôi chỉ muốn nói về trách nhiệm của công chúng.

Đối với nghệ sĩ trẻ bây giờ, việc họ chạy theo nhu cầu của công chúng là điều khó có thể nào phủ nhận, ở chừng mực nào đó cũng là nên, là cần thiết, là một điều bắt buộc người nghệ sĩ phải cân nhắc vì nghệ sĩ không sáng tác và hát cho công chúng thì cho ai khác đây. Tuy nhiên ở vị trí của người nhạc sĩ, nếu bạn chỉ chạy theo công chúng để tối đa hóa lợi ích của mình, thế thì điều thứ nhất có thể khẳng định rằng bạn mãi là một người thợ làm hàng đặt mua từ một thị trường tiêu phí, và thứ hai là chắc chắn có ngày bạn sẽ vỡ mộng.

Công chúng là một số đông vô tận đủ thẩm mỹ và luôn luôn thay đổi, thế hệ này tiếp nối thế hệ khác, nhóm này hòa tan vào nhóm khác, chạy theo công chúng là chạy theo mục tiêu không ổn định. Người trẻ làm nhạc thị trường chạy theo công chúng có lý của họ, nhưng 15, 20 năm qua, thú thật tôi chưa thấy một giọng điệu âm nhạc riêng đủ thuyết phục, đủ để lại những dấu ấn có nghĩa trong bản đồ hay lịch sử âm nhạc đương đại Việt Nam gần đây. Tôi nói là thảng hoặc có một vài chấm phá và chúng ào trôi qua bởi vì nhiều lý do nhưng có 2 lý do lớn đó là tư chất của người nghệ sĩ sớm bị xói mòn, thứ hai, đằng sau nó là cả một cái phông văn hóa xã hội xấu đi.

Tôi phát ngán với trò chạy đua theo những thời trang Dance, R&B, EDM, rồi Nhạc Vàng, hay các trò chơi truyền hình, mỗi lúc xu hướng thay đổi họ cũng thay đổi nhân danh cái gọi là “thức thời”, và tự mãn với nhau, với những con số view, like trên Internet. Điều đó là cả một vấn đề vừa đáng buồn vừa đáng cười, và đằng sau đó là cả một cái phông văn hóa xã hội tối tăm.

Công chúng âm nhạc thực thụ nên lập tức tránh ngay thành phần ca nhạc sĩ này, tôi nghĩ ngày nay chẳng có gì sớm giúp ích cho đời sống văn hóa và âm nhạc đương đại tốt hơn là hành động đó. Cũng lại nói về công chúng, thì công chúng còn là những ai nữa. Họ cũng là cả rất đông những người gọi ca nhạc sĩ là “thằng này, con kia”, “ném đá” vô tội vạ những tin tức và phát ngôn của nghệ sĩ, còn là rất đông những người cả đời không bao giờ mua một CD nhạc, một tấm vé ca nhạc, cả đời họ nghe nhạc qua sao chép lậu hoặc miễn phí trên Internet, cả đời không là khán giả thực thụ cho một điều gì hết, có rất đông cái mà cộng đồng gọi là công chúng như thế. Chạy theo để làm vừa lòng những công chúng như thế thật là một tai họa mà tôi khuyên các bạn ca nhạc sĩ trẻ có tấm lòng với âm nhạc nên tránh.

Xin cảm ơn nhạc sỹ.

Bảo Thoa (thực hiện)

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Nhiều tồn tại trong hoạt động đấu thầu tại Thành phố Hồ Chí Minh

Nhiều tồn tại trong hoạt động đấu thầu tại Thành phố Hồ Chí Minh

(LĐTĐ) Trong Báo cáo 1504 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đã chỉ rõ nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác đấu thầu trên địa bàn Thành phố trong năm 2023.
Giao ông Nguyễn Đình Hưng phụ trách, điều hành Sở Y tế Hà Nội

Giao ông Nguyễn Đình Hưng phụ trách, điều hành Sở Y tế Hà Nội

(LĐTĐ) Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh giao ông Nguyễn Đình Hưng, Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Hà Nội phụ trách, điều hành Sở Y tế sau khi bà Trần Thị Nhị Hà được điều động đến nhận công tác tại Ban Dân nguyện, thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Công đoàn Nghệ An sẽ triển khai Tháng Công nhân năm 2024 với nhiều hoạt động đổi mới

Công đoàn Nghệ An sẽ triển khai Tháng Công nhân năm 2024 với nhiều hoạt động đổi mới

(LĐTĐ) Tháng Công nhân năm 2024 được Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh Nghệ An xây dựng với chủ đề “Đoàn kết công nhân - Triển khai Nghị quyết”.
Giám sát, đánh giá 145 dự án đầu tư công trên địa bàn Đồng Nai

Giám sát, đánh giá 145 dự án đầu tư công trên địa bàn Đồng Nai

(LĐTĐ) Trong năm 2024 tỉnh Đồng Nai sẽ giám sát, đánh giá đối với 145 dự án đầu tư công nhằm kiểm tra việc chấp hành quy định về quản lý dự án của chủ đầu tư và quá trình giải ngân vốn.
Đồng chí Nguyễn Duy Hiển giữ chức Chủ tịch LĐLĐ huyện Thường Tín

Đồng chí Nguyễn Duy Hiển giữ chức Chủ tịch LĐLĐ huyện Thường Tín

(LĐTĐ) Mới đây, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Thường Tín đã tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành để bầu bổ sung Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, chức danh Chủ tịch LĐLĐ huyện; ủy viên Ủy ban Kiểm tra và Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra LĐLĐ huyện Thường Tín khóa XI, nhiệm kỳ 2023 - 2028.
Gắn biển công trình chào mừng Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Tây Hồ lần thứ VII

Gắn biển công trình chào mừng Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Tây Hồ lần thứ VII

(LĐTĐ) Sáng 29/3, Ủy ban nhân dân - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Tây Hồ tổ chức lễ gắn biển công trình nâng cấp, cải tạo Trường Trung học cơ sở (THCS) Quảng An. Đây là công trình được quận Tây Hồ lựa chọn gắn biển chào mừng Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Tây Hồ lần thứ VII - nhiệm kỳ 2024 - 2029.
LĐLĐ huyện Đan Phượng sơ kết hoạt động công đoàn quý I/2024

LĐLĐ huyện Đan Phượng sơ kết hoạt động công đoàn quý I/2024

(LĐTĐ) Ngày 29/3, Liên đoàn lao động (LĐLĐ) huyện Đan Phượng tổ chức hội nghị sơ kết hoạt động công đoàn quý I/2024; triển khai nhiệm vụ, công tác công đoàn quý II/2024.

Tin khác

Sắp ra mắt 2 bộ phim hoạt hình về Chiến thắng Điện Biên Phủ

Sắp ra mắt 2 bộ phim hoạt hình về Chiến thắng Điện Biên Phủ

(LĐTĐ) Hãng Phim hoạt hình Việt Nam đang hoàn thành những công đoạn cuối cùng cho 2 bộ phim hoạt hình cắt giấy "Lời hứa Điện Biên" và "Chiếc xe thồ Điện Biên".
Đêm rơi về phố

Đêm rơi về phố

(LĐTĐ) Đêm giữa phố. Ánh sáng vàng vọt hắt bóng lên những tấm lưng gầy bên những gánh hàng rong. Thứ ánh sáng phiêu linh kì diệu có thể che đi ít nhiều những vết xước, vết hằn từ những mảnh đời thinh lặng. Ta chạy xe qua phố, lướt qua từng mảnh phố, mảnh đời, bỗng thấy vai mình nằng nặng, thấy tim mình chật chội giữa quên nhớ hằn in.
Xây dựng văn minh đô thị từ cơ sở

Xây dựng văn minh đô thị từ cơ sở

(LĐTĐ) Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của các cấp, các ngành và cộng đồng dân cư, việc xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị được duy trì thường xuyên, liên tục, giúp diện mạo đô thị Thủ đô ngày càng “Xanh - Văn minh - Hiện đại”.
Ưu tiên nguồn lực cho phát triển văn hóa

Ưu tiên nguồn lực cho phát triển văn hóa

(LĐTĐ) Việc bảo vệ và phát triển văn hóa Thủ đô phải xứng tầm với truyền thống nghìn năm Thăng Long - Hà Nội; xây dựng Hà Nội là trung tâm hội tụ, kết tinh văn hóa của cả nước; xây dựng văn hóa người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam.
Phát huy giá trị di sản trong phát triển kinh tế - xã hội

Phát huy giá trị di sản trong phát triển kinh tế - xã hội

(LĐTĐ) Trước đây, nhiều người luôn nhận định, kinh phí để bảo tồn, trùng tu, gìn giữ di sản là con số không nhỏ, tức là di sản chỉ… tiêu tiền. Thế nhưng, giờ đây khái niệm ấy đã dần thay đổi, bởi di sản chính là một “mỏ vàng” nếu như biết khai thác đúng và trúng. Phóng viên Báo Lao động Thủ đô đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ (TS) Lê Thị Việt Hà, giảng viên bộ môn Văn hóa doanh nghiệp, Viện Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) xoay quanh vấn đề này.
Làng nghề gốm Bát Tràng chuẩn bị sẵn sàng vào hội

Làng nghề gốm Bát Tràng chuẩn bị sẵn sàng vào hội

(LĐTĐ) Ngày 22/3, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tổ chức đoàn kiểm tra công tác tổ chức Lễ hội truyền thống làng nghề Bát Tràng (Gia Lâm, Hà Nội).
Chén trà xuân

Chén trà xuân

(LĐTĐ) Giữa những ngày xuân. Mưa bụi rắc đầy trên hoa lá. Mùi hương hoa hồng quế phả vào cái lành lạnh của đất trời. Bỗng thèm một chén trà ủ ấm tay. Thèm cảm giác hương trà thoảng trên cánh mũi dìu dịu.
Nữ hoạ sĩ vẽ tranh bằng...điều khiển

Nữ hoạ sĩ vẽ tranh bằng...điều khiển

(LĐTĐ) Gần 2 năm theo đuổi bộ môn vẽ tranh thực tế ảo, chỉ với kính thực tế ảo và hai tay cầm điều khiển, chị Đặng Thị Minh Hằng (TP.HCM) đã có nhiều tác phẩm nghệ thuật đặc sắc trong không gian ba chiều giả lập.
Khám phá văn hóa đặc sắc từ “Tết Novruz” của đất nước Azerbaijan

Khám phá văn hóa đặc sắc từ “Tết Novruz” của đất nước Azerbaijan

(LĐTĐ) Lễ hội “Tết Novruz” có nhiều điểm tương đồng với ngày Tết cổ truyền của Việt Nam, tôn vinh các giá trị truyền thống gia đình và biết ơn thiên nhiên.
Hà Nội: Tổ chức hoạt động kỷ niệm Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3

Hà Nội: Tổ chức hoạt động kỷ niệm Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3

(LĐTĐ) Ngày 19/3, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức Hội nghị nói chuyện chuyên đề “Tư tưởng Hồ Chí Minh về hạnh phúc” và Trưng bày, giới thiệu sách với chủ đề “Hạnh phúc cho mọi người”.
Xem thêm
Phiên bản di động