Nhiều giải pháp nhằm kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh

Theo số liệu dự báo của Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), nếu tỉ số giới tính khi sinh hiện tại không thay đổi thì đến năm 2034 nước ta sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới trong độ tuổi 15 - 49 và con số này vào năm 2059 sẽ tăng lên thành 2,5 triệu.

Cán bộ dân số quận Long Biên thăm gia đình có trẻ em gái chăm ngoan, học giỏi trong các gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách dân số nhân Ngày quốc tế trẻ em gái

Hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh trên cơ sở định kiến giới gây ảnh hưởng xấu đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Một trong những hệ lụy trước mắt là thiếu hụt nữ giới. Ngoài ra, tình trạng dư thừa nam giới, tức là sẽ ngày càng có nhiều nam giới khó kiếm được vợ, khiến nam giới phải sống độc thân, cấu trúc gia đình bị phá vỡ; người già neo đơn, không nơi nương tựa sẽ gia tăng…

Nỗ lực kiểm soát tỉ số giới tính khi sinh hướng đến mức cân bằng tự nhiên, Đảng, Nhà nước đã ban hành các chủ trương, tăng cường hoàn thiện và thực thi chính sách pháp luật, triển khai nhiều giải pháp can thiệp nhằm giải quyết vấn đề này. Điển hình như Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới; Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030; Đề án kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2016 - 2025; Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021 - 2030… được triển khai đồng bộ với các giải pháp lâu dài và bền bỉ, với sự quyết tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị nhằm thay đổi quan niệm xã hội và hành vi của mỗi cá nhân và đảm bảo bình đẳng về quyền con người và bình đẳng giá trị giữa các bé gái và bé trai.

Cùng với cả nước, thành phố Hà Nội đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Hiện nay Hà Nội đã đạt mức sinh thay thế, công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình chuyển hướng sang Dân số và phát triển. 9 tháng năm 2022, tỉ số giới tính khi sinh của Thành phố là 109,6 trẻ trai/100 trẻ gái, dự kiến cuối năm không quá 112,5 trẻ trai/100 trẻ gái.

Từ những nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh có thể thấy giải pháp then chốt nhằm ngăn chặn tình trạng này là phải tăng cường công tác bình đẳng giới và nâng cao vị thế của phụ nữ và trẻ em gái; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thay đổi nhận thức của người dân, phát huy hơn nữa sự tham gia của nam giới vì bình đẳng giới.

Theo đó, hàng năm, Sở Y tế Hà Nội và 30 quận, huyện, thị xã đều chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch tuyên truyền về mất cân bằng giới tính khi sinh. Song song với đó, ngành Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Thủ đô cũng nỗ lực đẩy mạnh tuyên truyền thay đổi nhận thức của người dân, tập trung vào những huyện có mức chênh lệch trẻ trai cao hơn nhiều so với trẻ gái.

Đồng thời, thực hiện giáo dục về giới, bình đẳng giới với nội dung hình thức thích hợp cho từng cấp học nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng thực hiện bình đẳng giới cho thế hệ trẻ. Đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục về các quy định của pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi, phổ biến các Luật bình đẳng giới, Luật phòng chống bạo lực gia đình, Luật hôn nhân và gia đình, nêu cao vai trò, vị trí của phụ nữ trong xã hội hiện nay.