Lúa chiêm

Vụ lúa mùa sau khi được tuốt sạch, mẹ sàng sẩy chọn những hạt thóc mẩy căng, đặt vào chiếc bao dứa nhỏ màu trắng. Mẹ bảo đây là thóc giống cho vụ lúa chiêm. Tôi nhìn theo cái bao mẹ cất gọn gàng trong chiếc chum sành, cách mẹ nâng niu tỉ mỉ như nâng niu hi vọng cho sự đủ đầy của cuộc sống.

Ảnh minh họa

Tháng Chạp, trời đã cuối đông khi từng đợt gió Bấc thổi se sắt trên cánh đồng. Hoa cải bắt đầu trổ hoa vàng như muốn níu kéo lại chút nắng thu. Hoa cải nhỏ li ti và vàng đến se sắt lòng người. Mẹ lấy bao thóc giống cất từ trong chum, ngâm vào nước ba ngày ba đêm cho hạt thóc trổ mầm xanh. Nhìn hạt thóc mầm mở mắt nhú chiếc mầm xanh non đều tăm tắp. Tôi lấy tay vun vào thau thóc mầm, mẹ bảo cẩn thận không mầm mạ gãy. Chắc mẹ không muốn cây mạ lớn lên bị khuyết tật bởi bàn tay mâm mê nghịch dại của tôi. Những chiếc rễ dài màu trắng mọc lên từ hạt thóc mầm, tất cả đều chuẩn bị cho sự sinh sôi trong tươi lai.

Mẹ lên đồng cuốc đất chuẩn bị làm mạ. Những vụn đất được trải mịn màng vừa đủ lượng nước ẩm. Mẹ tỉ mỉ gieo nắm thóc mầm sao cho đều tay. Thóc mầm cứ thế mà neo mà bám vào đất e thẹn, quấn quýt khi chiếc rễ trắng vắt vẻo trên nền đất mềm chìm dần rồi đâm sâu vào đất. Tôi theo mẹ lên đồng, nhìn mẹ và các dì gieo mạ, như gieo hi vọng, như gieo ấm no. Cơn gió Bấc tháng Chạp chẳng còn thấy rét, chỉ thấy ngọt ngào bởi tôi vẫn còn trẻ thơ, mẹ vẫn còn xuân trên nụ cười hòa vào đụm tung thóc mạ rồi rơi xuống.

Cả một mùa vụ chăm bón biết bao nhiêu công sức của mẹ. Cây lúa cũng lớn lên từng ngày, lúa chiêm chịu nước tốt bởi thời gian này thời tiết chẳng chịu mưa. Cây lúa chắt chiu cái khô hanh của mùa đông tới sang xuân. Đến những ngày cuối xuân mới thấy “Lúa chiêm lấp ló đầu bờ/ Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên”. Những tiếng sấm cuối xuân đầu hạ vô tình lại tạo ra khí 2NO kết hợp với nước mưa tạo thành a xít nitrict. Chất này là khoảng chất giúp cho cây lúa vốn dĩ thiếu nước chỉ lấp ló đầu bờ bỗng vươn mình phổng phao để kịp trổ đòng đòng báo hiệu thời kỳ con gái.

Lúa chiêm đang thì con gái đẹp đến mê hồn. Cả một thảm lúa màu xanh trài dài khắp cánh đồng. Thỉnh thoảng những cơn gió thổi đến trêu đùa, cây lúa lại uốn mình e thẹn rũ mình làm đợt sóng màu xanh nô đùa với gió. Bọn tôi chăn trâu cắt cỏ trên đồng, bụng đói cồn cào tuốt đòng đòng ăn. Những hạt lúa non mới hình thành trong trứng nước, đòng đòng ngọt ngon thơm ngát hương đồng nội.

Những ngày giáp hạt chờ lúa chín, cũng là lúc mọi nhà đang cạn kiệt lương thực từ mùa cũ còn sót lại. Mẹ tôi ra đồng ngóng trông lúa đổi màu, lúa ngả vàng mẹ cầm nón lá thầm khấp khởi mừng vui từ đầu ngõ. Cây lúa vươn lên sức sống trổ đòng rồi đơm bông, lúa chẳng quên mình từng là một lá mạ màu xanh nhú mầm từ hạt thóc nhỏ. Lúa chiêm trĩu hạt nghiêng mình trong gió khẽ rung rinh.