Hết thời lo giữ tiền lẻ để gửi xe

Thực hiện đề án 06 về Chuyển đổi số quốc gia của Chính phủ, Hà Nội đang xây dựng hệ thống giao thông thông minh với nhiều tính năng nổi bật như thu phí thông minh và tìm kiếm đến thanh toán giá dịch vụ trông giữ xe. Để có cơ sở triển khai, từ tháng 2/2024, thành phố Hà Nội đã chỉ đạo quận Tây Hồ triển khai thí điểm thu phí không dùng tiền mặt (3 bãi đỗ xe máy và 4 bãi đỗ ô tô) tại phủ Tây Hồ và chùa Trấn Quốc. Sau 2 tháng, kết quả thực tế cho thấy, tỷ lệ thu không dùng tiền mặt tại các bãi đỗ xe thí điểm đạt trên 50% đối với xe máy; gần 70% đối với ô tô.

Thí điểm trông giữ phương tiện không thu tiền mặt trên phố Phủ Doãn, quận Hoàn Kiếm.

Về cơ bản hình thức thu phí gửi xe không dùng tiền mặt là nhằm tạo điều kiện tối đa cho người sử dụng, chủ phương tiện có thể thanh toán nhanh, thuận tiện qua tài khoản giao thông (VETC) hoặc tài khoản ngân hàng qua quẹt thẻ, mã QR. Hình thức thanh toán này cũng bảo đảm công khai, minh bạch, tránh thất thu thuế từ hoạt động trông giữ phương tiện; giúp lập lại trật tự giao thông, trật tự đô thị; phân cấp và theo dõi, giám sát quản lý hiệu quả.

Trước những lợi ích đó, từ ngày 15/4, hình thức thu phí này đã tiếp tục được thí điểm tại bãi trông giữ phương tiện trên vỉa hè phố Phủ Doãn. Ghi nhận trong buổi sáng, hàng loạt pano hướng dẫn “Khu vực gửi xe không thu tiền mặt” được các đơn vị trông giữ phương tiện gồm Công ty TNHH MTV Tùng Linh, Công ty Cổ phần 901… niêm yết, hướng dẫn công khai. Tuy nhiên, do mới là những ngày đầu triển khai nên nhiều vấn đề cũng nảy sinh.

Thực tế cho thấy, đã có không ít trường hợp không dùng hoặc không mang điện thoại hay không có tài khoản ngân hàng, buộc phải đưa tiền mặt sau đó “nhờ” người khác hoặc nhân viên trông xe chuyển khoản hộ nên khá bất tiện.

Ngoài ra, một số khác dùng điện thoại để quét mã nhưng camera không thể nhận diện hoặc mất nhiều thời gian để nhận diện dẫn đến ùn ứ tại các điểm trông giữ xe. Bên cạnh đó, theo phản ánh của nhiều người, mạng điện thoại tại khu vực này khá chậm, nên việc xác minh tin nhắn chuyển khoản, xác minh việc chuyển khoản thành công cũng bị chậm dẫn tới đôi lúc ùn tắc.

“Trước mắt, chúng tôi mới chỉ được hướng dẫn thu phí qua chuyển khoản và mã QR. Cái khó là nhiều người chưa quen với hình thức này, lúc thì điện thoại không nhận mã QR, tài khoản hết tiền, rồi thì ngân hàng không nhận diện. Nhìn chung các bạn trẻ thì tỏ ra thích nghi tốt hơn còn người lớn tuổi thì tỏ ra khá lúng túng”, anh Nguyễn Tiến Hưng, một nhân viên trông giữ xe tại đây cho biết.

Có chút bỡ ngỡ khi phải chuyển khoản thay vì sử dụng tiền mặt nhưng chị Nguyễn Kim Thoa, quận Hai Bà Trưng bày tỏ ủng hộ chủ trương này: “Việc thu phí không dùng tiền mặt sẽ giúp công khai, minh bạch thuế phí, hạn chế tình trạng thu giá cao hơn so với quy định. Trong ngày hôm nay tôi mới được hướng dẫn chuyển khoản hoặc quét QR, việc này nhìn chung vẫn còn “thủ công”, mong rằng trong thời gian tới sẽ có thêm các hình thức phù hợp, thân thiện hơn nữa.”

Được biết, ngoài điểm trông giữ xe trên phố Phủ Doãn, trong giai đoạn đầu, UBND quận Hoàn Kiếm sẽ tiến hành thí điểm việc trông giữ phương tiện không dùng tiền mặt tại 16 điểm đỗ, thời gian thí điểm là 6 tháng, sau đó đơn vị sẽ tổ chức đánh giá, hoàn thiện phương án, báo cáo, đề xuất Sở Giao thông vận tải, UBND thành phố Hà Nội chấp thuận cho triển khai nhân rộng.

Về công nghệ áp dụng thu phí thông minh, ông Nguyễn Đức Vinh, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần 901, đại diện đơn vị tham gia thực hiện thí điểm cho biết, bãi đỗ xe trong khuôn viên kín sẽ sử dụng công nghệ RFID (công nghệ hiện đang sử dụng trong thu phí tự động không dừng ETC tại các trạm thu phí) và công nghệ AI nhận dạng biển số xe có độ chính xác cao để kiểm soát phương tiện vào, ra các điểm đỗ xe. Các điểm đỗ lòng đường sẽ sử dụng thiết bị đọc thẻ cầm tay, công nghệ sử dụng RFID - nhận diện thẻ Etag định danh gắn trên phương tiện và công nghệ OCR nhận dạng biển số từ ảnh chụp phương tiện.

Khi xe vào điểm đỗ, hệ thống đã ghi nhận thời gian xe vào và tự động tính toán số tiền khi ra khỏi điểm đỗ. Do đó, chủ xe sẽ trả đúng giá quy định và không lo bị “chặt chém”, thu quá giá vé. Số tiền khách hàng thanh toán tự động qua đơn vị trung gian (QR Code, Tài khoản ePass liên kết Viettel Money...), trong vòng 24 giờ sẽ được đối soát và chuyển về tài khoản công ty. Cách thức thanh toán này không những tiện cho người dân mà còn giúp cơ quan, đơn vị quản lý thống kê, giám sát xe ra vào điểm, bãi xe chính xác; phí trông xe được thu đúng, thu đủ. Trong quá trình triển khai nếu xảy ra lỗi thiết bị, người dân vẫn có thể thanh toán bằng tiền mặt. Đơn vị vận hành sẽ cử nhân viên để xử lý kịp thời lỗi thiết bị.

Vẫn biết sẽ còn nhiều vướng mắc trong thời gian thí điểm, tuy nhiên việc thu phí trông giữ phương tiện không dùng tiền mặt là xu thế không thể đảo ngược. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, nếu chỉ thay thế tiền mặt bằng chuyển khoản hay quét mã QR thì vẫn còn “thủ công”, với việc công nghệ thanh toán không dùng tiền mặt đang phát triển vượt bậc như hiện nay, đòi hỏi sớm có một ứng dụng phổ cập, càng dùng càng quen tay, càng dùng càng thuận tiện cho người dân.

Tuấn Dũng