Doanh nghiệp rất hào hứng chờ đợi Nghị quyết 68-NQ/TW đi vào cuộc sống

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đang nhận được sự quan tâm lớn của doanh nghiệp, doanh nhân. Bên hành lang Kỳ họp thứ 9, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Quang Huân, Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân tư nhân Việt Nam cho hay, cộng đồng doanh nghiệp, cũng như người dân, rất hào hứng chờ đợi Nghị quyết 68-NQ/TW đi vào cuộc sống.

- Ông đánh giá như thế nào về sự ra đời của Nghị quyết 68-NQ/TW trong thời điểm hiện nay?

+ ĐBQH Nguyễn Quang Huân: Nghị quyết 68-NQ/TW ra đời rất đúng thời điểm, trong bối cảnh chúng ta đang sắp xếp lại tổ chức bộ máy nhà nước, sáp nhập tỉnh, thành. Việc sắp xếp này tạo không gian dư địa rất lớn để các thành phần kinh tế phát triển.

Bây giờ có dư điạ rồi thì doanh nghiệp hoạt động như thế nào? Phải có một cơ chế rất mới. Còn nếu như vẫn hoạt động theo cách cũ thì khó có thể thực hiện được chủ trương của Đảng là kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân. Ảnh: Quốc hội

Nghị quyết 68-NQ/TW ra đời vào đúng thời điểm chúng ta phải đổi mới tư duy, tháo bỏ các cơ chế vướng mắc cho doanh nghiệp phát triển. Còn nếu như vẫn tư duy theo cách cũ, tức là quản lý chứ không kiến tạo thì doanh nghiệp cũng chỉ phát triển tới một ngưỡng nào đó, mà khó có thể trở thành động lực quan trọng nhất. Có thể nói là cộng đồng doanh nghiệp, cũng như người dân, rất hào hứng chờ đợi Nghị quyết 68-NQ/TW đi vào cuộc sống.

Một điều mà đồng chí Tổng Bí thư nhấn mạnh là Nghị quyết 68-NQ/TW phải nằm trong tổng thể của “bộ tứ chiến lược”, phải đi cùng với các Nghị quyết số 57, 59 và 66, đặc biệt là Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng pháp luật, thực thi pháp luật. Song song với Nghị quyết 68-NQ/TW, các nghị quyết khác cũng phải triển khai đồng bộ.

- Một trong những nội dung được nhấn mạnh trong Nghị quyết 68-NQ/TW là không hình sự hóa các quan hệ, các sai phạm kinh tế. Ông đánh giá như thế nào về chủ trương này?

+ ĐBQH Nguyễn Quang Huân: Chủ trương không hình sự hóa các quan hệ dân sự, kinh tế của Đảng và Nhà nước là chủ trương đã có từ lâu rồi, chỉ có điều nội hàm không được giải thích rõ ràng, cặn kẽ như trong Nghị quyết 68-NQ/TW.

Nghị quyết 68-NQ/TW nói rất rõ, ví dụ như bây giờ các doanh nghiệp mà có dấu hiệu phạm tội, thì trong quá trình tố tụng phải tiếp cận theo cách suy diễn vô tội. Đấy là điều đầu tiên.

Sau suy diễn vô tội rồi, mà các lỗi đấy có thể áp dụng cả pháp luật dân sự và pháp luật hình sự thì kiên quyết áp dụng luật dân sự. Trong trường hợp áp dụng luật hình sự thì các biện pháp đền bù thiệt hại, khắc phục hậu quả được xem xét...

Nghị quyết 68-NQ/TW nói rất rõ ràng, cụ thể không hình sự hóa vấn đề kinh tế là phải làm như nào, khác hẳn với trước, trước chúng ta cũng nói thế nhưng cách diễn giải thì cứ mỗi người hiểu một kiểu. Điều này là cực kỳ tiến bộ và cộng đồng doanh nghiệp rất phấn khởi.

Vì trong làm ăn thì có thể có những câu chuyện trong hệ thống luật pháp chưa được chặt chẽ, cũng có thể có những diễn giải sai, hoặc có những lúc giữa động cơ kinh tế với tuân thủ pháp luật có những cái không phải lúc nào cũng song trùng, thì sẽ loại trừ những lỗi vô ý, còn lại thì cũng phải mang tính nhân văn của pháp luật.

Cùng nói về điều này, Nghị quyết 57-NQ/TW cũng nói về câu chuyện cơ chế khởi nghiệp, nếu mà trong trường hợp có rủi ro thì chấp nhận rủi ro. Nhìn chung, Nghị quyết 57-NQ/TW song song với Nghị quyết 68-NQ/TW đã tháo gỡ rất nhiều cho doanh nghiệp.

- Với vai trò là đại biểu Quốc hội, ông có thể kiến nghị một số nội dung cần phải tập trung sửa đổi?

+ ĐBQH Nguyễn Quang Huân: Thực ra, nếu kỳ vọng thể chế hóa hết nghị quyết thì sẽ rất dài, nhưng chúng ta không thể cầu toàn thế được. Tại vì một nghị quyết chỉ có mấy trang, nhưng để diễn giải ra, thể chế nó phải cần vài ba năm, thậm chí là cả nhiệm kỳ.

Nghị quyết 68-NQ/TW được kỳ vọng sẽ tạo cơ chế để kinh tế tư nhân phát triển, trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế. Ảnh: Hoàng Phúc

Nhưng ở Việt Nam chúng ta có một cái rất hay, đó là khi nghị quyết ra đời là bắt đầu chuyển động ngay. Cái này ở các nước phát triển có môn khoa học định hướng hành vi. Chúng ta chưa nghiên cứu kỹ về định hướng hành vi, nhưng về bản chất nghị quyết của chúng ta cũng na ná như thế, tức là cứ nghị quyết ra đời là xã hội chuyển động, tất cả các nền kinh tế chuyển động.

Vì nghị quyết đã làm sáng tỏ thêm một số những vấn đề mà luật chưa rõ, định hướng những cái mà xã hội hiện nay còn đang phân vân. Ví dụ như trong quan điểm lãnh đạo, Nghị quyết 68-NQ/TW kiên quyết xã bỏ định kiến với kinh tế tư nhân, đây là điều làm xã hội chuyển động, những thứ gây phiền hà cho doanh nghiệp, doanh nhân sẽ giảm bớt.

Hay Nghị quyết 41/NQ-TW năm 2023 về xây dựng đội ngũ doanh nhân trong thời kỳ đổi mới, khi nghị quyết ra đời, chưa thể chế hóa được ngay, nhưng cách hành xử đối với doanh nghiệp cũng khác. Khi hành xử đối với doanh nhân khác, tôn trọng hơn thì việc nhũng nhiễu, gây khó khăn không có.

Ví dụ có những quy định pháp luật hiểu thế nào cũng được, thì bây giờ các cái cơ quan công quyền, hoặc là những người trực tiếp làm việc với doanh nghiệp sẽ phải tiếp cận, giải quyết theo cách tốt hơn cho doanh nghiệp.

Ngoài định hướng của xã hội ra, còn có thể thể chế nhanh được là các văn bản hướng dẫn của địa phương, thậm chí là cấp xã. Sắp tới theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cấp xã có thể ban hành văn bản hướng dẫn, bám sát tinh thần Nghị quyết 68 để triển khai. Cấp tỉnh, rồi các bộ, ngành cũng cứ thể triển khai, Chính phủ cũng có thể ban hành ngay những nghị định, quyết định của Thủ tướng, Quốc hội có thể ban hành ngay các nghị quyết, pháp lệnh mà tạo điều kiện cho doanh nhân, doanh nghiệp.

Nếu xây dựng Luật thì mới lâu, 2-3 năm, còn những văn bản khác dưới luật nhưng vẫn thuộc hệ thống văn bản pháp luật thì có thể triển khai ngay, cứ bám theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW mà không cần phải chờ.

- Ông có thể chia sẻ kỳ vọng của mình về sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân trong thời gian tới?

+ ĐBQH Nguyễn Quang Huân: Kỳ vọng thì như đã nêu trong trong mục đích của Nghị quyết 68-NQ/TW, nếu chúng ta đạt được các mục đích đấy thì doanh nghiệp tư nhân sẽ phát triển rất mạnh, trong đó đặc biệt là chỉ tiêu về 2.000.000 doanh nghiệp, đóng góp đến 58% GDP, tăng trưởng năng suất lao động đến 9,5%/1 năm; tăng trưởng của khối kinh tế tư nhân là cao hơn là tăng trưởng GDP toàn quốc...

Những con số đấy đọc tưởng rất khô khan, nhưng để ý sẽ thấy rằng khi mà Đảng đã ra nghị quyết như thế thì các nguồn lực sẽ dồn vào đấy. Ví dụ làm sao để cho khối tư nhân có năng suất lao động tăng trưởng đến 9,5%, thì đầu tư khoa học công nghệ, có đầu tư khoa học công nghệ thì mới có thể cạnh tranh được với các doanh nghiệp nước ngoài...

Doanh nghiệp rất kỳ vọng khi thực hiện được đúng Nghị quyết 68-NQ/TW, thì kinh tế tư nhân sẽ trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

- Xin trân trọng cảm ơn đại biểu!