“Cơn sốt” vàng lập đỉnh, người mua đặt cọc 10 - 15 ngày sau mới nhận vàng

Giá vàng tăng không phanh, mỗi ngày lập đỉnh mới

Từ đầu tháng 8/2025 đến nay, thị trường vàng Việt Nam ghi nhận đợt tăng giá chưa từng có. Đặc biệt trong 2 tuần gần đây, giá vàng leo dốc liên tục, khiến người dân lo lắng đổ xô đi mua tích trữ. Theo nhiều chuyên gia, đây là hệ quả của sự kết hợp giữa tâm lý đầu cơ, biến động kinh tế vĩ mô toàn cầu và thông tin về việc nới lỏng thị trường vàng trong nước qua Nghị định 232/2025/NĐ-CP sắp có hiệu lực vào tháng 10 tới.

Sáng ngày 5/9, anh Nguyễn Mạnh Tú (phường Vĩnh Tuy, Hà Nội) đến “phố vàng” Trần Nhân Tông để mua 2 chỉ vàng nhẫn làm quà tặng người thân. Tuy nhiên, sau khi ghé hàng loạt cửa hàng lớn, anh Tú vẫn không thể mua được vàng: “Nơi thì báo hết vàng, nơi thì muốn mua phải đặt trước, chờ 10-15 ngày sau mới có thể nhận hàng”, anh Tú nói.

Người dân xếp hàng chờ mua vàng tại cửa hàng Bảo Tín Minh Châu trên phố Trần Nhân Tông sáng ngày 5/9. (Ảnh: Tuệ Lâm)

Theo ghi nhận, tại nhiều điểm bán vàng như Bảo Tín Minh Châu, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC), Bảo Tín Mạnh Hải,… tình trạng “cháy hàng” đã xảy ra trong cả ngày hôm qua và hôm nay. Nhân viên tại các cửa hàng đều cho biết, lượng cung hiện tại không đáp ứng nổi nhu cầu tăng đột biến.

Tại một cửa hàng kinh doanh vàng trên phố Trần Nhân Tông, bảo vệ cho biết: “Sáng nay, cửa hàng giới hạn bán 1 chỉ vàng/người. Đến khoảng 10h đã phát hết phiếu mua vàng, nhẫn tròn trơn cũng hết sạch. Chiều có bán hay không thì chưa rõ”.

Tình trạng tương tự diễn ra tại một số cửa hàng vàng ở Cầu Giấy. Khách hàng đến sau 10h đều được thông báo rằng cửa hàng đã “cháy hàng”, thậm chí nhân viên còn khuyên nên gọi tổng đài để… chờ thêm thông tin.

Tại một số cửa hàng vẫn nhận đặt mua, thế nhưng yêu cầu khách phải thanh toán toàn bộ giá trị vàng theo giá thị trường hiện tại, và sẽ nhận vàng sau 10 ngày. Hình thức này không phù hợp với số đông khách hàng, nhất là trong bối cảnh giá vàng biến động mạnh từng giờ, do đó nhiều người đành ngậm ngùi đi về, không đặt mua nữa.

Tâm lý tích trữ mạnh mẽ

Khảo sát nhanh cho thấy, người mua vàng chia làm hai nhóm chính, một là tích sản lâu dài, hai là lướt sóng đầu tư ngắn hạn. Với mức chênh lệch giá mua vào - bán ra lên tới 3 triệu đồng/lượng, việc đầu tư ngắn hạn trở nên rủi ro. Tuy nhiên, người dân vẫn sẵn sàng chen chân mua vàng.

Sáng ngày 5/9, tại cửa hàng Bảo Tín Minh Châu trên đường Cầu Giấy, người dân chờ mua vàng từ lúc cửa hàng chưa mở cửa. (Ảnh: Tuệ Lâm)

Chị Nguyễn Thị Diệu Linh (trú tại phường Tây Hồ, Hà Nội) cho biết: “Giá vàng tăng cao, nhưng tôi có tiền nhàn rỗi, nên muốn mua tích góp khoảng 1 lượng. Đến nơi thì hết sạch vàng nhẫn và vàng miếng. Nhân viên chỉ bảo gọi tổng đài chờ”.

Trong khi đó, chị Mai Anh (trú tại phường Cửa Nam), người từng bán vàng đầu năm khi giá tăng, nay lại đổi ý mua vào: “Thấy giá lên nên tôi quyết định mua lại khoảng 3 lượng để giữ lâu dài, nhưng đi mấy nơi vẫn không có hàng”.

Trao đổi với phóng viên Báo Lao động Thủ đô, luật sư Nguyễn Ngọc Quỳnh (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho biết: “Giá vàng là một biến số kinh tế rất khó dự đoán. Nó phụ thuộc không chỉ vào chính sách trong nước, mà còn vào các yếu tố quốc tế, đặc biệt là biến động chính trị - kinh tế toàn cầu. Tâm lý đầu cơ tại Việt Nam vẫn còn rất mạnh”.

Luật sư Quỳnh cũng nhấn mạnh, trong giai đoạn hiện nay, nhà đầu tư nên linh hoạt và tỉnh táo, tránh chạy theo tâm lý đám đông mà “ôm vàng” khi giá đã quá cao.

Nghị định 232 hé mở nhưng chưa thể “bung” thị trường vàng

Một trong những nguyên nhân khiến thị trường vàng nóng lên là sự kỳ vọng vào Nghị định 232/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ 10/10/2025 về việc “xoá bỏ độc quyền vàng miếng”. Tuy nhiên, theo luật sư Nguyễn Ngọc Quỳnh, Nghị định này chỉ mang tính hé mở, không phải là bước “tự do hoá” hoàn toàn.

Cụ thể, để được sản xuất vàng miếng, doanh nghiệp phải đáp ứng nhiều điều kiện khắt khe: Vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng (doanh nghiệp); tối thiểu 50.000 tỷ đồng (ngân hàng thương mại); không vi phạm pháp luật; phải được cấp giấy phép riêng để kinh doanh vàng miếng.

Theo một số chuyên gia, cơn sốt vàng hiện nay là hồi chuông cảnh tỉnh về tâm lý đầu tư thiếu ổn định và thiếu định hướng của một bộ phận người dân. (Ảnh: Tuệ Lâm)

Tương tự, việc nhập khẩu vàng nguyên liệu hay vàng miếng cũng bị quản lý nghiêm ngặt, thông qua cơ chế cấp hạn mức từng năm và giấy phép cho từng lần nhập.

“Trước đây, Ngân hàng Nhà nước kiểm soát hoàn toàn sản lượng vàng. Nay giao cho một số ít doanh nghiệp, nhưng vẫn cấp phép từ khâu nguyên liệu đến thành phẩm. Bản chất kiểm soát vẫn không thay đổi”, luật sư Quỳnh nói.

Một số chuyên gia cũng cho rằng, nếu ngay lập tức “mở bung” thị trường vàng trong bối cảnh người dân còn quá chuộng vàng, thì dòng tiền đầu cơ sẽ đổ vào mạnh mẽ, gây bất ổn kinh tế. Việc quản lý chặt vẫn là cần thiết để ổn định vĩ mô, nhất là trong giai đoạn kinh tế toàn cầu tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Luật sư Quỳnh phân tích thêm: “Nghị định 232 vẫn giữ tinh thần kiểm soát từ Nghị định 24, chỉ là có thêm không gian cho thị trường. Sau này, khi đồng nội tệ vững mạnh hơn, tâm lý chuộng vàng giảm đi, việc tự do hoá thị trường sẽ dễ dàng hơn”.

Cơn sốt vàng hiện nay là hồi chuông cảnh tỉnh về tâm lý đầu tư thiếu ổn định và thiếu định hướng của một bộ phận người dân. Trong khi giá vàng thế giới không biến động quá mạnh, thì giá vàng trong nước lại tăng vọt, phản ánh một thị trường chưa được điều tiết hợp lý về cung - cầu.

Việc có tiền mà không thể mua được vàng đang trở thành thực tế tại Việt Nam là điều hiếm gặp trên thị trường quốc tế. Dù Nghị định 232 sắp có hiệu lực, được kỳ vọng sẽ mở ra những thay đổi, nhưng rõ ràng, quá trình này cần được thực hiện một cách từng bước, có kiểm soát để tránh gây sốc cho thị trường.

Trong khi đó, với người dân, đầu tư vào vàng, dù là kênh truyền thống vẫn cần có sự sự tỉnh táo và hiểu biết, thay vì hành động theo tâm lý đám đông chỉ vì… “nghe nói vàng đang tăng”.