Thu chi đầu năm học: Loại bỏ những danh mục thu không phù hợp

Lạm thu đầu năm học: Muôn “chiêu” đóng góp kiểu...thoả thuận!

Nhiều khoản thu không thiết thực

Trước năm học mới, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD & ĐT) Hà Nội đã có văn bản gửi các cơ sở giáo dục hướng dẫn, thống nhất các khoản thu theo quy định. Năm học 2015-2016, việc triển khai các khoản thu khác ở tất cả các nhà trường vẫn áp dụng theo Quyết định 51/2013/QĐ-UBND, quy định về việc thu, sử dụng các khoản thu khác trong các cơ sở giáo dục phổ thông công lập của TP Hà Nội. Theo đó, về cơ bản một số khoản thu trong năm học 2015-2016 vẫn được giữ nguyên như năm học trước. Tuy nhiên, qua tìm hiểu, một số trường vẫn thu tiền theo cách riêng của mình.

Nhiều khoản thu đầu năm được các trường đưa ra khiến phụ huynh bức xúc

Chị Thu Hà, có con đang học ở một trường mầm non công lập (Gia Lâm – Hà Nội), cho biết, nhà trường đề xuất làm mái che sân khấu khoảng 30m với kinh phí dự trù là 50 triệu đồng. Số tiền 50 triệu đồng đó sẽ chia đều cho 300 học sinh. Khi nhà trường mời phụ huynh đi họp đề xuất đóng góp khoản này, các phụ huynh đều ngạc nhiên thì nhận được lý giải từ phía nhà trường: “Trường khác làm thì trường mình cũng làm”.

Còn theo chị Trần Hoa, có con học lớp 1 ở một trường trọng điểm quận Cầu Giấy, ngoài các khoản thu cứng, phụ huynh phải nộp tiền máy chiếu 860 ngàn đồng/ học sinh. Rồi tiền rèm cửa,... tiền mic cho giáo viên. “Theo tìm hiểu qua bạn bè có con theo học ở các trường công khác, máy chiếu là công cụ được hỗ trợ, trường không mất tiền. Trường điểm thì càng được đầu tư. Có lẽ phần lớn phụ huynh vẫn đang lâng lâng với cảm giác con mình được vào học trường điểm là tốt lắm rồi nên không thấy ai có ý kiến gì về những khoản thu vô lý này...”, chị Hoa cho biết thêm.

Niêm yết để minh bạch khoản thu

Được biết từ ngày 8/9 đến hết tháng 10, Sở Giáo dục Hà Nội tổ chức 21 đoàn kiểm tra rà soát các điều kiện phục vụ cho năm học mới như cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đội ngũ giáo viên..., đặc biệt là các khoản thu đầu năm của các trường. Đây cũng được coi là một biện pháp để ngăn chặn tình trạng lạm thu đầu năm. "Những trường hợp cố tình không thực hiện đúng quy định, chúng tôi sẽ có biện pháp xử lý nghiêm", lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội khẳng định. Chủ trương tổ chức kiểm tra của Sở GD & ĐT năm nay là không chờ các trường xảy ra vi phạm mới xử lý, mà để các nhà trường quán triệt quy định và cam kết không vi phạm. Các đoàn kiểm tra sẽ tái kiểm tra đột xuất các đơn vị, nếu phát hiện dấu hiệu bất thường.

Trên thực tế, bên cạnh sự giám sát của các cấp quản lý, rất cần sự minh bạch trong công tác thu chi tại các cơ sở giáo dục. Qua tìm hiểu của phóng viên, một số trường đã và đang thực hiện khá nghiêm túc quy định này. Chị Ngọc Hương (Cầu Giấy – Hà Nội) chia sẻ: “Trường tiểu học Dịch Vọng A quy định đóng tiền điều hòa đối với học sinh lớp 1 là 750 ngàn/ học sinh và mỗi năm kết thúc trường lại trả lại tiền cho phụ huynh. Sự minh bạch trong thu chi khiến các bậc phụ huynh rất hài lòng...”

Một số trường còn chủ động niêm yết công khai các khoản thu tại khu vực bảng tin như THPT Lê Quý Đôn (Hà Đông), trường THCS Nguyễn Trãi (Hà Nội)... Theo thầy giáo Nguyễn Quốc Hùng, Hiệu trưởng trường THPT Lê Quý Đôn (Hà Đông), ngoài các khoản thu truyền thống, trường có thu thêm những khoản thu dựa trên cơ sở thỏa thuận như nước uống, khoản thu đối với hai loại bảo hiểm là bảo hiểm thân thể và bảo hiểm y tế. Mức thu áp dụng cụ thể cho khối 10, 11 là 15 tháng với tổng số tiền 543.375 ngàn/học sinh. Khối 12 là 8 tháng với tổng số tiền 289.800 đồng/học sinh. Cũng theo ông Nguyễn Quốc Hùng, trước một số khó khăn vướng mắc khi triển khai thực hiện BHYT đối với HSSV, Bộ GD&ĐT đã ban hành văn bản chỉ đạo các sở GD&ĐT, các cơ sở đào tạo phối hợp với cơ quan BHXH của địa phương thực hiện việc thu tiền. Theo đó, nhà trường sẽ thực hiện thu rải rác trong năm, không tập trung thu vào đầu năm học để giảm áp lực về tài chính cho cha mẹ HSSV. Hiện trường đang thực hiện thu 6 tháng 1 lần mặc dù đến thời điểm này, nhà trường vẫn chưa nhận được văn bản chỉ đạo cụ thể về vấn đề này...”.

Còn đại diện trường THPT Nguyễn Trãi (Hà Nội) cho biết, trường dự kiến sẽ làm sổ liên lạc điện tử cho học sinh với mức chi phí khoảng 120 ngàn đồng/ học sinh. Tuy nhiên sau khi cân nhắc, chúng tôi nhận thấy việc triển khai này phù hợp với học sinh tiểu học, còn đối với học sinh THPT là không cần thiết bởi mọi liên hệ có thể thông qua các công cụ khác như email, điện thoại...Vì thế danh mục này được loại bỏ, không đưa ra đề xuất trong cuộc họp phụ huynh đầu năm.

Tuệ Liên