Sản xuất ma túy ngày càng tinh vi

Một lượng lớn ma túy mới được lực lượng chức năng bắt giữ khi tuồn vào Việt Nam

Trong khi đó số người lệ thuộc ma túy chiếm  khoảng 27 triệu người, chiếm xấp xỉ 0,6% dân số trưởng thành trên toàn cầu hay cứ mỗi 200 người thì có một người lệ thuộc ma túy.

UNODC kêu gọi chú trọng nhiều hơn vào sức khỏe và quyền con người của tất cả những người sử dụng ma túy,  đặc biệt là nhóm tiêm chích ma túy. Ông Yury Fedotov, Giám đốc điều hành của UNODC cho biết “việc cung cấp dịch vụ vẫn còn tồn tại những hố sâu ngăn cách. Trong những năm gần đây, trung bình cứ  sáu người sử dụng ma túy thì chỉ có một người được tiếp cận tới hoặc  được điều trị tình trạng lệ thuộc vào ma túy mỗi năm trên toàn thế giới”. Ông Yury Fedotov cũng nhấn mạnh rằng năm 2012 đã có khoảng 200.000 trường hợp tử vong có liên quan đến ma túy.

Tại Đông Á và Đông Nam Á, việc sử dụng methamphetamine tiếp tục gia tăng tại hầu hết các quốc gia. Năm ngoái, việc sản xuất với số lượng lớn đã dẫn tới gần 230 triệu viên methamphetamine và 11,6 tấn methamphetamine dạng đá bị thu giữ. Heroin vẫ là loại ma túy đáng phải quan tâm tại một số quốc gia trong khu vực bao gồm Trung Quốc, Malaysia, Myanmar và Việt Nam. Sau giai đoạn tăng đột biến từ năm 2008 đến 2011, lượng heroin bị bắt giữ  năm 2012 và 2013 tương đương nhau và điều này cho thấy xu hướng ổn định nhưng vẫn ở mức cao với trên 9 tấn bị thu giữ mỗi năm. Việc thu giữ này trùng hợp với hiện tượng canh tác cây thuốc phiện gia tăng trở lại tại khu vực Tam giác vàng, khu vực có tỷ lệ tăng theo từng năm kể từ năm 2006 và hiện diện tích canh tác ở con số 60.000 héc-ta. Trưởng Đại diện khu vực  Đông Nam Á và Thái Bình Dương của UNODC ông Jeremy Douglas cho rằng ‘thị trường ma túy tại Đông Á và Đông Nam Á rất năng động và có dấu hiệu cho thấy đang mở rộng mạnh mẽ”. Ông Douglas tiếp tục cho rằng “các quốc gia trong khu vực tiếp tục gặp nhiều khó khăn trong công tác thực thi pháp luật, công lý  và giải quyết các vấn đề liên quan đến sức khỏe và cần được cộng đồng quốc tế hỗ trợ”.

Quá trình toàn cầu hóa hoạt động buôn bán hóa chất đã tạo điều kiện để việc chuyển đổi mục đích sử dụng hóa chất từ hợp pháp sang phi pháp được tiến hành một cách đơn giản hơn. Tuy nhiên, việc kiểm soát tiền chất, loại hóa chất cần thiết để sản xuất ma túy, ở mức độ nào đó đã kiềm chế hoạt động chuyển đổi mục đích sử dụng này. Theo ước tính, 15% lượng anhiđrit axetic đã được chuyển đổi, được sử dụng để sản xuất heroin và 15% lượng thuốc tím được sử dụng để sản xuất cocain đã bị chặn đứng. Bên cạnh đó, lượng methamphetamine và tiền chất amphetamine bị đã tăng hơn hai lần so với số lượng ma túy bị thu giữ.

Trong bối cảnh nỗ lực truy quét tiền chất đạt được nhiều thành công, hiện nay các đối tượng tội phạm đã và đang sử dụng các thủ đoạn mới, bằng cách thiết lập các công ty ma và chuyển đổi mục đích sử dụng tiền chất ngay trong nước để tránh hoạt động kiểm soát quốc tế. Một loại chất “tiền-tiền chất” mới chưa được quản lý đã mau chóng xuất hiện thay thế cho các tiền chất đã bị quản lý để sản xuất ma túy tổng hợp như methamphetamine.

Chính vì điều này, UNODC đề nghị các quốc gia phải cảnh giác hơn. Theo đó, ông Yury Fedotov cho rằng: Giám sát các luồng hóa chất toàn cầu có vai trò đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hoạt động buôn lậu và sản xuất các loại ma túy tổng hợp đang gia tăng và nằm ngoài khả năng kiểm soát bằng các biện pháp giảm cung truyền thống.  Một hệ thống kiểm soát quốc tế chặt chẽ vẫn phải là chiến lược kiểm soát nguồn cung chủ chốt”.

H. Phong