Quy định về việc quản lý thuốc bảo vệ thực vật: Nông dân mừng, doanh nghiệp lo

Chấm dứt sử dụng tràn lan thuốc bảo vệ thực vật

An toàn cho người dân

Thời gian vừa qua, tình trạng thuốc BVTV giả, nhái xuất hiện tràn lan trên thị trường luôn gây nhức nhối trong công tác quản lý và sử dụng thuốc. Theo số liệu của Thanh tra Cục BVTV, hàng năm lực lượng thanh tra đã phát hiện và xử lý phạt khoảng 3.000 trường hợp, với những vi phạm về kinh doanh, sản xuất bất hợp pháp. Trong đó có đến 40% vi phạm về sản xuất thuốc, kinh doanh thuốc cấm, thuốc giả, thuốc BVTV không đạt chất lượng và các vi phạm về nhãn mác, thuốc không rõ nguồn gốc…thu hàng tỉ đồng vào ngân sách nhà nước.

Nhằm quản lý và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường, cũng như sức khỏe cộng đồng, vừa qua, Bộ NN&PTNT đã ban hành Thông tư 21. Theo đó, tất cả thuốc BVTV dùng để phòng trừ sinh vật gây hại thực vật; điều hòa sinh trưởng cây trồng; bảo quản thực vật; khử trùng kho; trừ mối hại công trình xây dựng và đê điều; trừ cỏ trên đất không trồng trọt; làm tăng độ an toàn, hiệu quả khi sử dụng (có tên thương phẩm riêng) phải được đăng ký vào danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam. Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hữu cơ, sử dụng ít hoặc không dùng thuốc BVTV…Thông tư có hiệu lực kể từ ngày 1/8/2015.

DN kêu khó với Thông tư 21/2015/TT-Bộ NN&PTNT

“Với thông tư này, không chỉ các HTX nông nghiệp, người dân trực tiếp sử dụng thuốc BVTV có thêm chỉ dẫn trong việc lựa chọn và sử dụng các sản phẩm được cấp phép, qua đó giảm thiểu những tác hại xấu với môi trường, sức khỏe của người dân, đặc biệt là giảm thiểu thiệt hại về kinh tế. Thông tư 21 còn là một trong những chính sách cần thiết và hợp lý, định hướng người dân làm quen với những sản phẩm có đầy đủ nhãn mác, chất lượng…bảo vệ trực tiếp đến quyền lợi, sức khỏe của người dân không chỉ ở thời điểm hiện tại mà còn trong cả tương lai”, ông Trần Văn Thắng, HTX nông nghiệp Vạn Thắng, Hà Nội, nói.

Còn nhiều bất cập

Việc kiểm soát chặt chẽ vật tư nông nghiệp đầu vào như phân bón, thuốc BVTV, giống cây trồng, vật nuôi…giúp hạn chế những thiệt hại cho người dân khi mua phải những vật tư nông nghiệp kém chất lượng. Khi nạn hàng giả, hàng kém chất lượng gia tăng, Thông tư 21 được ban hành trở thành cứu cánh cho người dân. Thế nhưng, một số nội dung trong thông tư lại “không được lòng” các doanh nghiệp (DN). Theo một số DN, thông tư có một số bất cập gây khó cho DN trong quá trình sản xuất. Một số nội dung của thông tư quy định, DN chỉ được phép đăng ký 01 hàm lượng chất cho mỗi dạng thành phẩm của thuốc BVTV.

Ông Hà Minh Cường, Giám đốc Cty TNHH Minh Cường (kinh doanh thuốc BVTV) chia sẻ, điều khoản trên không được thể hiện trong Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật. Hiện nay, rất nhiều các nước trên thế giới vẫn đang cho phép DN đăng ký nhiều hơn một hàm lượng cho một dạng thuốc thành phẩm. Bởi lẽ, thông thường cây trồng và các giai đoạn sinh trưởng của nó, có phản ứng khác nhau với từng hóa chất trừ dịch hại cũng như đối với từng dạng thuốc trừ dịch hại. Ở mỗi giai đoạn sinh trưởng khác nhau của cây trồng, có thể sử dụng các hàm lượng khác nhau để phát huy được hiệu quả của thuốc trừ dịch hại mà không ảnh hưởng đến cây trồng. Do đó quy định hạn chế này là chưa thống nhất với tinh thần của luật, hạn chế sự phát triển của DN.

Việc giới hạn về hàm lượng chất cho mỗi dạng thành phẩm của thuốc BTVT, sẽ gây khó khăn cho hoạt động của DN trong việc tạo ra các sản phẩm phù hợp, đồng thời ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả, chất lượng của thuốc BVTV khi được sử dụng. Kỹ sư nông nghiệp Nguyễn Thị Hằng (Hiệp hội Nghiên cứu giống cây trồng VM) cho biết, tùy theo từng loại mà một hoạt chất có thể bào chế được nhiều dạng thành phẩm với liều lượng khác nhau và cho những công dụng và kết quả khác nhau.

Nếu theo đúng quy định đăng ký tại Thông tư 21, mặc nhiên sẽ làm phát sinh thêm chi phí cho các DN, khi họ phải đăng ký 01 hàm lượng cho mỗi dạng thuốc thành phẩm sẽ làm tăng chi phí phát sinh cho DN. Theo chia sẻ của một số DN sản xuất thuốc BVTV, hiện nay hầu hết các DN ở Việt Nam chưa có được một phòng xét nghiệm đáp ứng được việc phân tích đủ các đặc tính của thuốc BVTV, vì thế, hầu hết các DN đều phải chuyển mẫu ra nước ngoài với chi phí đắt đỏ. Nếu Thông tư 21 quy định như vậy, chi phí sẽ đội lên và nông dân sẽ bị thiệt thòi.

“Để đối phó với quy định tại Thông tư 21, nếu muốn, các DN dễ dàng lách luật bằng cách lập ra nhiều công ty con để đăng ký hết các sản phẩm có hàm lượng khác nhau, nhằm hạn chế tốn kém về công sức, tiền của cũng như thời gian xây dựng sản phẩm... Nếu như Bộ NN&PTNT không điều chỉnh kịp thời những bất cập trên, sẽ làm khó cho DN trong nước, vấn đề mất thị phần cho DN nước ngoài chỉ còn là vấn đề thời gian”, ông Cường cho hay.

Đạt Đỗ