Giao lưu trực tuyến: Nhiều quyền lợi của người lao động sẽ thay đổi từ năm 2021
Buổi giao lưu là hoạt động thiết thực của báo Lao động Thủ đô và Công đoàn ngành Công thương Hà Nội nhằm cụ thể hóa phương châm hướng về cơ sở, vì người lao động của tổ chức Công đoàn đồng thời thực hiện chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật của thành phố Hà Nội.
Với chủ đề “Quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động, người sử dụng lao động quy định trong Bộ luật Lao động năm 2019, có hiệu lực từ ngày 1/1/2021”, buổi giao lưu sẽ góp phần trang bị những kiến thức pháp luật mới nhất liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động cũng như trách nhiệm của người lao động được quy định tại Bộ Luật Lao động 2019, sẽ có hiệu lực từ năm 2021, qua đó giúp việc thực thi pháp luật được tốt hơn và xây dựng quan hệ lao động hài hòa trong doanh nghiệp.
Đại biểu tham dự Buổi giao lưu. |
8h30 buổi giao lưu trực tuyến được bắt đầu:
Dự buổi giao lưu trực tuyến có các đại biểu: ông Ngô Văn Tuyến - Ủy viên Ban chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội; bà Nguyễn Kim Lan – Phó Trưởng phòng đoàn thể và các hội, Ban Dân vận Thành ủy Hà Nội; ông Kiều Thanh Hùng - Phó Chủ tịch Hội nhà báo thành phố Hà Nội; ông Nguyễn Bá Châu - Ủy viên Ban Thường vụ, Chánh Văn phòng Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội; ông Phạm Anh Minh - Chủ tịch Công đoàn ngành Công Thương Hà Nội.; ông Bùi Thanh Nam - Bí thư Đảng ủy, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội.
Đặc biệt tham dự buổi giao lưu có hơn 200 công nhân, viên chức, người lao động thuộc công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội.
8h 40: Phát biểu khai mạc buổi giao lưu trực tuyến, ông Phạm Anh Minh, Chủ tịch Công đoàn ngành Công thương cho biết: Hiện nay, xu thế toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, khi Việt Nam gia nhập và thực thi các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới đang đặt ra cho đất nước ta nói chung, Thủ đô nói riêng nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn thách thức, ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất, kinh doanh, các yếu tố đầu vào tăng, cầu hàng hóa giảm, cùng với thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp vẫn là nỗi lo tiềm ẩn.
Mặt khác, do tác động của suy thoái kinh tế đã ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế Việt Nam, dẫn đến nhiều doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố tạm ngừng sản xuất hoặc giải thể, những doanh nghiệp phải cơ cấu lại sản xuất kinh doanh, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập, đời sống, việc làm của người lao động.
Thực hiện chức năng của tổ chức công đoàn, phát huy truyền thống của ngành Công Thương Thủ đô, công đoàn từ ngành đến cơ sở đã chủ động sáng tạo, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động để thu hút, tập hợp ngày càng đông đảo người lao động. Với những hoạt động thiết thực đã khẳng định rõ vị trí, vai trò của tổ chức công đoàn trong bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng và chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, là chỗ dựa vững chắc, tin cậy của của người lao động.
Ông Phạm Anh Minh – Chủ tịch Công đoàn ngành Công Thương Hà Nội cho biết: Buổi giao lưu |
Xuất phát từ tình hình thực tế, trong thời gian tới, người lao động và tổ chức Công đoàn Việt Nam đứng trước thời cơ mới, thách thức mới. Vì vậy, công đoàn các cấp cần phải tích cực đổi mới hoạt động, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người lao động, một mặt vừa chăm lo bảo vệ quyền lợi cho người lao động, giải quyết tranh chấp lao động;
Muốn làm được điều đó, công tác tuyên truyền tư vấn pháp luật cho người lao động, người sử dụng lao động hiểu biết đầy đủ Bộ Luật Lao động, để người lao động thấy rõ quyền và nghĩa vụ của mình trong công tác, học tập và lao động để thực hiện pháp luật, hạn chế tối thiểu các vụ tranh chấp lao động làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư cũng như xâm hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của công nhân viên chức lao động.
Hôm nay Ban Thường vụ Công đoàn ngành Công Thương Hà Nội phối hợp với báo Lao động Thủ đô tổ chức giao lưu trực tuyến, là dịp để cán bộ, người lao động được các chuyên gia truyền đạt nội dung mới của Bộ Luật Lao động 2019 và giải đáp các câu hỏi về lĩnh vực pháp luật lao động, chính sách, bảo hiểm… Thông qua đó để người lao động và người sử dụng lao động nắm rõ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, góp phần củng cố kiến thức thiết thực và hữu ích giúp cho người lao động có thể hiểu rõ về quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của mình khi tham gia quan hệ lao động, đồng thời có thể tự bảo vệ mình khi cần thiết.
Đồng thời buổi giao lưu trực tuyến hôm nay cũng là hoạt động thiết thực của cán bộ công đoàn ngành Công Thương Hà Nội, chào mừng Đại hội Đảng bộ Cơ quan Sở Công Thương Hà Nội thành công; hưởng ứng đợt thi đua cao điểm chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2020-2025, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ, xây dựng tổ chức công đoàn ổn định và phát triển.
Ông Bùi Thanh Nam – Bí thư Đảng ủy – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội |
8h 50: Cũng phát biểu tại buổi giao lưu, ông Bùi Thanh Nam – Bí thư Đảng ủy – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội chia sẻ: Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội được thành lập năm 1972, là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, năm 2008 Công ty chuyển đổi hoạt động theo mô hình công ty cổ phần với 81,71% vốn nhà nước, tháng 12/2017 Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã thoái toàn bộ vốn đầu tư, từ đó đến nay Công ty Nhựa Hà Nội hoạt động theo mô hình Công ty Cổ phần 100% vốn tư nhân, trong đó Công ty Cổ phần Tập đoàn An Phát Holdings là cổ đông lớn nắm giữ 55,17% vốn điều lệ. Sản phẩm của Công ty là các sản phẩm nhựa công nghiệp: phụ tùng ôtô, xe máy, linh kiện điện - điện tử, điện lạnh, viễn thông…và khuôn mẫu phục vụ cho ngành nhựa.
Trong quá trình hoạt động, Công ty đã phối hợp với Ban chấp hành Công đoàn xây dựng, thương lượng, ký kết và ban hành đầy đủ: Thỏa ước lao động tập thể, các nội quy, quy chế, trong đó các chế độ, chính sách, quyền lợi cho người lao động luôn được lãnh đạo Công ty quan tâm đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật. Hàng năm, Công ty luôn thực hiện tốt việc trích nộp Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, tổ chức khám sức khỏe, tổ chức bữa ăn ca cho người lao động..., do vậy quyền lợi của người lao động luôn được đảm bảo.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện cũng không tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc. Thông qua buổi giao lưu trực tuyến ngày hôm nay, tôi cũng mong muốn được nghe các chuyên gia phân tích, giải thích để giúp chúng tôi hiểu và thực hiện tốt hơn và cũng mong muốn các đồng chí đại biểu trong hội trường ngày hôm nay cùng chia sẻ để chúng ta có thêm kinh nghiệm.
"Tôi nhận thấy đây là hoạt động rất có ý nghĩa, thông qua buổi giao lưu này giúp cho lãnh đạo doanh nghiệp, cán bộ làm công tác công đoàn, cán bộ chính sách tại các doanh nghiệp, người lao động được nắm rõ và hiểu sâu hơn quy định của pháp luật và giúp người lao động hiểu rõ về quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của mình khi tham gia quan hệ lao động. Mong rằng, người lao động sẽ chủ động trong lao động sản xuất hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình để góp phần cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, đưa phong trào công nhân viên chức lao động và hoạt động công đoàn toàn ngành ngày càng phát triển', ông Nam cho biết.
Phó chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội Ngô Văn Tuyến phát biểu chỉ đạo buổi giao lưu trực tuyến |
8h55: Dự và phát biểu tại buổi giao lưu trực tuyến, ông Ngô Văn Tuyến - Ủy viên Ban chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam, Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố ghi nhận, biểu dương những cố gắng, nỗ lực của báo Lao động Thủ đô, Công đoàn ngành Công thương Hà Nội và các cấp Công đoàn đã tích cực phối hợp với Báo Lao động Thủ đô tổ chức nhiều buổi giao lưu trực tuyến có ý nghĩa thiết thực, cung cấp kiến thức pháp luật cho người lao động.
Theo ông Ngô Văn Tuyến, đối với bất kỳ người lao động nào khi đi làm, tham gia vào quan hệ lao động đều đặc biệt quan tâm đến các quy định của pháp luật về chế độ chính sách dành cho mình … Ở góc độ người sử dụng lao động, việc nắm rõ và triển khai thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật trong lĩnh vực lao động cũng là điều cần thiết, từ đó mới có thể động viên, giữ chân được người lao động và xây dựng quan hệ lao động hài hòa làm nền tảng cho sự phát triển bền vững.
Ông Ngô Văn Tuyến cho biết, nhằm đáp ứng những đòi hỏi của thực tiễn, khắc phục khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thi hành và đáp ứng những đòi hỏi mới của việc quản trị thị trường lao động đang phát triển và thay đổi rất nhanh chóng, Bộ luật Lao động sửa đổi đã được Quốc hội Khóa XIV thông qua ngày 20/11/2019 với 17 chương, 220 điều, đã có nhiều sửa đổi, bổ sung lớn, quan trọng, có hiệu lực từ ngày 1/1/2021. “Việc tuyên truyền cho cán bộ công nhân viên chức lao động nắm rõ những nội dung, quy định bổ sung sửa đổi của Bộ Luật này là rất cần thiết bởi đối tượng bị ảnh hưởng của Bộ luật này có phạm vi rất rộng”- ông Ngô Văn Tuyến nhấn mạnh.
|
Đánh giá cao nội dung, chủ đề của buổi giao lưu trực tuyến do Báo Lao động Thủ đô và Công đoàn ngành Công thương Hà Nội tổ chức, ông Ngô Văn Tuyến đề nghị các cán bộ, công chức, viên chức, người lao động hãy thẳng thắn, mạnh dạn nêu nhiều câu hỏi để tìm hiểu rõ về các chính sách, quy định mới của pháp luật và đề nghị các chuyên gia sẽ vận dụng tốt các kiến thức lý thuyết cũng như kinh nghiệm thực tiễn, trang bị thông tin đầy đủ, thiết thực nhất đối với người lao động.
9h các chuyên gia bắt đầu giải đáp câu hỏi của người lao động
Tham gia trả lời trực tiếp câu hỏi của người lao động có : Bà Hồ Thị Kim Ngân - Phó Trưởng Ban Quan hệ lao động Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Ông Tạ Văn Dưỡng - Trưởng Ban Chính sách Pháp luật Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội; TS Vũ Thu Hiền - Giảng viên Học viện Tư pháp.
Chị Trần Thị Lan Hương (Cty TNHH Toyota Boshoku Hà Nội) hỏi: NLĐ đang mang bầu đã tham gia bảo hiểm 5 năm nhưng do ảnh hưởng Covid-19 phải nghỉ không lương 3 tháng, công ty không đóng bảo hiềm trong thời gian này. Xin hỏi ctorng thời gian này NLĐ mang thai có được hưởng chế độ thai sản không?
Chuyên gia Hồ Thị Kim Ngân: Trong thời gian nghỉ không lương bạn không được người sử dụng lao động đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho liên tục (bị ngắt quãng) trùng với thời gian này mà sinh đẻ tại các cơ sở y tế . Trường hợp này bạn chưa đủ điều kiện để hưởng chế độ Bảo hiểm y tế vì tại thời điểm sịnh đẻ tại các cơ sở y tế, thẻ BHYT của bạn không có giá trị sử dụng.
Trong trường hợp muốn được hưởng chế độ thai sản bạn nên đóng bảo hiểm tự nguyện. Bên cạnh đó trong trường hợp bị ảnh hưởng của dịch bệnh, công ty nên tạo điều kiện không chấm dứt hợp đồng với NLĐ để NLĐ tiếp tục tham gia bảo hiểm để được hưởng các chế độ.
Công nhân Nguyễn Huy Quyền - Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội: Khi công nhân vận hành máy không may gặp sự cố mất điện dẫn đến công nhân bị kẹp tay, trong trường hợp này công nhân có được hưởng chế độ tại nạn lao động không?
Chuyên gia Tạ Văn Dưỡng: Chắc chắn rồi. Người lao động xảy ra tai nạn trong thời gian lao động, tại nơi làm việc thì có được hưởng chế độ tai nạn lao động.
Ông Dương Đức Thủy - phân xưởng cơ khí, Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội hỏi: Bộ Luật Lao động năm 2019 thì tuổi nghỉ hưu của người lao động tăng dần theo hàng năm. Như vậy số năm thâm niên công tác tăng lên trong trường hợp này thì số ngày phép trong năm có được tăng lên không? Cách tính tăng số ngày nghỉ phép năm trong trường hợp này như thế nào?
TS Vũ Thu Hiền - Giảng viên Học viện Tư pháp trả lời: Bộ Luật Lao động 2019 quy định tuổi nghỉ hưu tăng dần, năm đầu tiên 4 tháng với đối với nữ và tăng 3 tháng với nam. Cùng với đó thì số ngày nghỉ phép năm cũng được tăng lên, cụ thể cứ 5 năm công tác thì được tăng thêm một ngày nghỉ phép năm.
Ông Dương Đức Thủy- phân xưởng cơ khí,Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội hỏi:Thời gian nghỉ sinh con có phải đóng bảo hiểm y tế bảo hiểm xã hội không?
Bà Hồ Thị Kim Ngân - Phó Trưởng Ban Quan hệ lao động Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trả lời: Trong thời gian nghỉ thai sản thì doanh nghiệp và người lao động không phải đóng bảo hiểm xã hội nhưng cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ đóng bảo hiểm y tế cho người lao động và trong thời gian này nếu người lao động ốm đau thì vẫn được hưởng bảo hiểm y tế như thường.
Anh Nguyễn Huy Quyền, phân xưởng công nghệ: Người lao động trên đường đi làm về gặp tai nạn, trong trường hợp này có được xét duyệt tai nạn lao động không, thủ tục để được hưởng chế độ tai nạn lao động và được hưởng những quyền lợi như thế nào?
Ông Tạ Văn Dưỡng: Theo quy định của Luật an toàn lao động, người lao động, cán bộ công chức, viên chức trên đường đi làm từ nơi ở đến nơi làm việc, từ nơi làm việc về nơi ở khi xảy ra các sự cố nào gây chấn thương đều được xác định là tai nạn lao động tuy nhiên quãng đường và thời gian phải hợp lý. Để làm thủ tục này phải có xác nhận của cơ quan công an.
Hồ sơ để giải quyết gồm: công văn đề nghị của đơn vị gửi BHXH, Bản sao hồ sơ bệnh án, giấy ra viện nơi điều trị; biên bản bản sao của cảnh sát giao thông hoặc xác nhận của công an xã phường nơi xảy ra tai nạn, sổ BHXH; kết quả giám định thương tật gửi cơ quan BHXH phê duyệt.
Ngoài ra doanh nghiệp phải chi trả chế độ y tế tiền thuốc men, tiền lương trong thời gian nghỉ việc, điều trị tai nạn và chế độ trợ cấp thương tật.
Công nhân Đào Văn Thành - Công ty TNHH Toyota Boshoku Hà Nội hỏi: Trong thời gian qua, do dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng nhiều đến sản xuất kinh doanh, Công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động cho người lao động và hướng người lao động tự nguyện viết đơn nghỉ không lương, chờ hết dịch sẽ gọi lại làm việc và hưởng mọi quyền lợi của Công ty. Vậy Công ty tôi làm như vậy đúng luật không?
TS Vũ Thu Hiền: Do dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất kinh doanh, thu hẹp sản xuất, nếu Công ty chứng minh đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn phải thu hẹp sản xuất phải cho người lao động nghỉ việc thì Công ty cho người lao động nghỉ việc vẫn đúng luật, tuy nhiên Công ty phải báo trước với người lao động.
Theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2012, người sử dụng lao động phải báo trước cho NLĐ ít nhất 45 ngày với HĐLĐ không xác định thời hạn, 30 ngày đối với HĐLĐ xác định thời hạn và ít nhất 3 ngày đối với HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.
Trường hợp doanh nghiệp muốn cho NLĐ nghỉ việc ngay lập tức (tại thời điểm thông báo) thì có thể phải thanh toán một khoản tiền lương tương ứng với thời gian báo trước.
Nếu NLĐ tự nguyện làm đơn xin nghỉ việc (NLĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ) thì doanh nghiệp không phải thanh toán khoản này. Trong trường hợp này NLĐ có thể bị thiệt thòi. Công ty làm vậy vẫn đúng luật.
Chị Trần Thị Lan Hương (Công ty TNHH Toyota Boshoku Hà Nội) đặt câu hỏỉ. |
Chị Đàm Thị Kim Dung, Công ty Goshi Thăng Long hỏi: Em đã làm công ty A, sau đó nghỉ việc và được BHXH thanh toán và cấp giấy (Quyết định hưởng chế độ trợ cấp một lần) và giữ lại sổ bảo hiểm của em. Tuy nhiên em làm mất tờ giấy đó, khi em xin đi làm tại công ty mới họ yêu cầu phải nộp tờ giấy đó để họ đóng bảo hiểm tiếp cho em, nhưng em mất rất nhiều thời gian và khó khăn để xin lại từ giấy đó. Cho em hỏi Sổ bảo hiểm thì bên BHXH giữ và giấy Quyết định hưởng chế độ trợ cấp một lần cũng do bên BHXH cấp, chỉ cần số chứng minh thi nhân dân là tìm được hồ sơ của người lao động, vậy tại sao phải xin cấp lại giấy?
Bà Hồ Thị Kim Ngân: Hiện nay sổ BHXH do người lao động giữ, tuy nhiên sổ ban đầu không ghi đầy đủ quá trình công tác nhưng chị có thể tra cứu thời gian công tác của mình. Nếu chị nộp BHXH một lần rồi thì có nghĩa sổ đó đã hết giá trị, khi chị tiếp tục tham gia ở Công ty mới thì chị đăng ký lại ban đầu chứ không phải nộp sổ, giấy tờ chứng minh mình đã hưởng BHXH một lần. Chị chỉ cần đánh số căn cước của chị là sẽ biết chị có sổ BHXH hay không bởi cơ quan BHXH hiện nay đã liên thông toàn quốc.
Anh Nguyễn Văn Tâm, công ty Toyota boshoku Hà Nội hỏi: Việc thể hiện thông tin ghi trên thẻ bảo hiểm y tế bắt buộc của người lao động (thời điểm đủ 5 năm liên tục) có ý nghĩa như thế nào ? Khi người lao động đã đóng bảo hiểm y tế, đủ từ 5 năm liên tục đến trên 5 năm liên tục khi thanh toán viện phí hay sử dụng các dịch vụ y tế có chế độ gì khác biệt so với người mới đóng bảo hiểm y tế bắt buộc liên tục dưới 5 năm?
Bà Hồ Thị Kim Ngân: Giá trị ghi năm liên tục ghi trên thẻ BHYT giúp thể hiện chế độ NLĐ được hưởng. Với điều kiện NLĐ có thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục có số tiền chi trả trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở, có số tiền đồng chi trả 20%. Lúc đó NLĐ sẽ được cấp giấy chứng nhận không cùng chi trả trong năm thì kể từ lần khám chữa bệnh tiếp theo mà đi khám. Ngoài ra để có mức đồng chi trả theo mức thì NLĐ cũng phải khám chữa bệnh đúng tuyến.
Anh Nguyễn Huy Quyền (Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội) đặt câu hỏi. |
Chị Nguyễn Thị Thuận (công ty Goshi Thăng Long) hỏi: Trong quy định được hưởng chế dộ BHTN có ghi 1 năm đóng BH thì khi nghỉ việc được hưởng 1 tháng lương và hưởng tối đa là 12 tháng thời gian vượt sẽ được bảo lưu. Vậy ví dụ 2 người đóng BHTN từ năm 2010-2025 (đã đóng 15 năm) như vậy sẽ thừa 3 năm đóng BHTN. Trong trường hợp này NLĐ được hưởng 3 năm thừa như thế nào?
Bà Hồ Thị Kim Ngân: Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp nhưng tối đa không quá 5 lần mức lương cơ sở đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định hoặc không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Bộ luật lao động đối với người lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định tại thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc.
Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp, cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì được hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp, sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng. Trong trường hợp vượt 3 năm của chị sẽ không được hưởng BHTN cho 3 năm thừa trên.
Anh Dương Đức Thủy (Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội) đặt câu hỏi. |
Chị Lưu Lưu Thị Xuân Thu - Công ty TNHH Toyota boshoku Hà Nội hỏi: Công ty tôi thành lập 23 năm, 22 năm qua năm nào Công ty cũng tổ chức kỳ nghỉ mát để tái tạo sức lao động cho công nhân nhưng năm nay do dịch bệnh Covid- 19, Công ty phải thu hẹp sản xuất và dự kiến sẽ cắt phần đi nghỉ mát của công nhân. Tôi xin hỏi Công ty làm thế có đúng hay không? Có điều khoản nào của pháp luật quy định việc doanh nghiệp phải sử dụng quỹ phúc lợi để tổ chức du lịch, nghỉ mát cho nhân viên hay không?
TS Vũ Thu Hiền - Giảng viên Học viện Tư pháp trả lời: Tôi xin khẳng định với chị là trong Bộ Luật Lao động không có quy định nào buộc người lao động phải tổ chức cho người lao động đi nghỉ mát, tháng lương thứ 13 cũng vậy. Tuy nhiên, nếu trong Thỏa ước lao động tập thể mà hai bên thỏa thuận có đề cập quy định về chế độ nghỉ mát thì doanh nghiệp sẽ phải thực hiện. Do tôi không tiếp cận nội dung Thỏa ước của Công ty chị nên tôi không thể trả lời chính xác là Công ty làm vậy đúng hay sai, nếu thỏa ước lao động tập thể ghi là việc tổ chức nghỉ mát được điều chỉnh theo tình hình thực tế thì Công ty hoãn nghỉ mát trong điều kiện khó khăn do ảnh hưởng dịch bệnh như hiện nay cũng là hợp lý. Năm nay thì hầu hết các doanh nghiệp đều khó khăn và theo tôi thì cả hai bên nên có sự chia sẻ với nhau, doanh nghiệp có thể hoãn nghỉ mát lúc này và sẽ bố trí dịp khác hoặc có hình thức phúc lợi khác phù hợp với người lao động.
Anh Hoàng Trung Kiên, tổ vận chuyển, Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội hỏi: Tôi có người anh sinh năm 1972 đã tham gia bảo hiểm đến tháng 2/2020 là tròn 28 năm. Giờ anh nghỉ việc thì được hưởng những chế độ gì và đến khi nào thì anh được hưởng lương hưu?
Bà Hồ Thị Kim Ngân: sinh năm 1972, đến nay anh 48 tuổi, Theo Bộ luật 2019 thì anh sẽ nghỉ hưu ở tuổi 62, do đó anh có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH cho đến khi anh đủ 62 tuổi để anh hưởng bảo hiểm, lương hưu. Tuy nhiên chỉ được bảo lưu trong trường hợp không tham gia hợp đồng lao động nào, không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Trong trường hợp anh có tham gia một HĐLĐ mới mà có từ 1 tháng trở lên thì anh thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, lúc đó anh có muốn hay không thì vẫn phải tham gia BHXH chứ không phải đủ 20 năm đóng rồi thì không tham gia nữa. Đây là sự chia sẻ cho quá trình đóng BHXH, việc anh đóng sẽ được tính thời gian để hưởng lương hưu ở mức cao hơn, bởi đóng càng cao thì mức lương hưu càng cao.
Môt câu hỏi đến từ bạn đọc: Tôi là công nhân công ty xây dựng, trong khi làm công trình tôi thấy giàn giáo để xây tường chưa được chắc chắn, nguy cơ bị đổ, nên tôi từ chối làm việc. Vậy xin chuyên gia cho biết, tôi có quyền từ chối làm việc nếu có nguy cơ rõ ràng đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe trong quá trình thực hiện công việc hay không?
Ông Tạ Văn Dưỡng: Theo Bộ Luật lao động 2012, quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, người lao động có quyền từ chối làm công việc hoặc rời bỏ nơi làm việc mà vẫn được trả đủ tiền lương và không bị coi là vi phạm kỷ luật lao động khi thấy rõ có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, đe dọa nghiêm trọng tính mạng hoặc sức khỏe của mình và phải báo ngay với người phụ trách trực tiếp.
Ông Bùi Thanh Nam – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội trao quà cho người lao động |
Một bạn đọc hỏi: Nếu tôi không nghỉ hết phép năm của năm nay thì có được dồn phép sang năm sau hoặc có được thanh toán tiền nghỉ phép không?
TS Vũ Thu Hiền - Theo quy định của pháp luật thì người lao động được quyền nghỉ phép năm. Tuy nhiên, đối với việc hoán đổi, dồn phép từ năm trước sang năm sau do không nghỉ hết thì phải có sự thỏa thuận giữa doanh nghiệp với người lao động bởi việc dồn phép ảnh hưởng nhiều đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp và người lao không thỏa thuận dồn phép thì phải xem đến Nội quy lao động. Nếu nội quy lao động của doanh nghiệp quy định không nghỉ hết phép của năm nay thì được nghỉ dồn sang tháng 1 của năm sau thì người lao động sẽ được dồn phép, còn Nội quy quy định người lao động phải nghỉ hết trong năm đó mà người lao động không nghỉ hết phép thì sẽ được thanh toán tiền.
Việc thanh toán tiền lại phụ thuộc vào lý do nghỉ phép, nếu bạn đã có lý do nghỉ phép, có đơn nghỉ phép rõ ràng rồi nhưng Công ty yêu cầu bạn phải đi làm và đến hết năm bạn không được bố trí nghỉ phép thì doanh nghiệp phải thanh toán tiền mức tiền 300%, còn nếu người lao động tự nguyện đi làm không nghỉ phép thì doanh nghiệp thanh toán 100% cho ngày phép.
Các chuyên gia trả lời trực tiếp câu hỏi của người lao động (Từ trái qua phải): Bà Hồ Thị Kim Ngân - Phó Trưởng Ban Quan hệ lao động Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Ông Tạ Văn Dưỡng - Trưởng Ban Chính sách Pháp luật Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội; TS Vũ Thu Hiền - Giảng viên Học viện Tư pháp. |
Chị Quách Thị Quyên hỏi: xin chuyên gia cho biết về định nghĩa “Người lao động không có quan hệ lao động”.
T.S Vũ Thị Thu Hiền: Đây là điểm mới của bộ Luật lao động. Như vậy khái niệm này có thể hiểu NLĐ không có giao kết hợp đồng lao động.
Chuyên gia Hồ Thị Kim Ngân bổ sung: Theo sửa đổi mới NLĐ không có quan hệ lao động là những lao động làm việc không trên cơ sở hợp đồng lao động. Những lao động tự do, lao động làm việc dựa trên các nền tảng ứng dụng, loại hình kinh doanh như Grab, Bee,.. không làm việc trên hợp đồng lao động. Tuy nhiên họ vẫn cần được đảm bảo vệ sinh an toàn lao động, quyền lợi. Do vậy bộ Luật sửa đổi mở rộng đối tượng lao động để bảo vệ quyền lợi cho nhiều lao động hơn.
Câu hỏi từ bạn đọc gửi đến Báo: Người lao động muốn biết theo Bộ luật Lao động năm 2019 thì quy định thưởng bằng hiện vật hay bằng tiền mặt?
Ông Kiều Thanh Hùng – Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Hà Nội trao quà cho người lao động trả lời đúng câu hỏi |
Ông Tạ Văn Dưỡng: Trong bộ luật mới thông qua, Điều 104 quy định về "thưởng" thay vì "tiền thưởng". Cụ thể, thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.
Như vậy, thay vì chỉ được thưởng cho người lao động bằng tiền, trong Bộ luật Lao động sửa đổi mới đã mở rộng các hình thức thưởng khác, cho phép người sử dụng lao động có thể thưởng cho người lao động bằng hiện vật như chính hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp…
Ông Nguyễn Bá Châu - Chánh Văn phòng Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội trao quà cho người lao động tham gia trả lời câu hỏi của Ban tổ chức. |
Đối với Luật An toàn vệ sinh lao động thì nghiêm cấm trả tiền thay cho bồi dưỡng hiện vật. Việc bồi dưỡng bằng hiện vật nhằm khắc phục các yếu tố nguy hiểm, độc hại trong quá trình làm việc của NLĐ.
Như vậy, người sử dụng lao động không được sử dụng các biện pháp khác thay thế bồi dưỡng bằng hiện vật đồng thời phải chịu trách nhiệm về việc thực hiện chế độ này.
Theo đó, mức bồi dưỡng bằng hiện vật được tính theo định suất hàng ngày và có giá trị bằng tiền tương ứng theo các mức sau: Mức 1: 10.000 đồng; mức 2: 15.000 đồng; mức 3: 20.000 đồng; mức 4: 25.000 đồng.
Chị Vũ Thị Tuyết Công ty Cổ phần Nhựa Hà Nội hỏi: Trong Bộ luật sửa đổi có đề cập đến các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động bởi hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm. Như vậy có thể xác định như thế nào?
TS Vũ Thị Thu Hiền: Đối với những trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng bởi hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm. Thì NLĐ phải chứng minh bản thân bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động hoặc bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Những điều không nhất thiết phải đưa vào nội quy lao động. Đối với các trường hợp cụ thể sẽ phải đợi Nghị định hướng dẫn.
Chị Lưu Thị Xuân Thu (Công ty TNHH Toyota boshoku Hà Nội) đặt câu hỏi |
Anh Phan Tiến Hùng, Công ty Goshi Thăng Long hỏi: Tôi có một đồng nghiệp đã đóng BHXH đủ 20 năm giờ nghỉ việc muốn nhận thanh toán một lần có được không?
Bà Hồ Thị Kim Ngân: Với trường hợp này, anh phải chờ sau 1 năm kể từ khi chấm dứt hợp đồng lao động mà anh k tham gia hợp đồng lao động mới, có nhu cầu nhận thanh toán thì sẽ đề nghị cơ quan BHXH cho nhận BHXH một lần, hoặc những trường hợp ra nước ngoài định cư, mắc bệnh hiểm nghèo cũng có thể nhận BHXH một lần.
Anh Chử Văn Ninh- Công ty cổ phần nhựa Hà Nội hỏi: Công ty có quyền đơn phương chấm dứt chấm dứt hợp đồng đối với người lao động trong trường hợp nào và người lao động có quyền lợi gì trong trường hợp còn người sử dụng lao động có nghĩa vụ gì? Bộ Luật lao động mới có hiệu lực năm 2021 có những điểm gì mới và người lao động làm thế nào để cập nhật những điểm mới này?
Ông Tạ Văn Dưỡng trả lời: theo quy định thì có những trường hợp chủ doanh nghiệp có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo điều 38 Bộ Luật Lao động như: lý do kinh tế khó khăn phải đình trệ, thu hẹp sản xuất, thứ 2 là ảnh hưởng dịch bệnh ví dụ như dịch bệnh Covid- 19, địch họa, chiến tranh… thì người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần sự đồng ý của người lao động tuy nhiên phải thực hiện báo trước. Cụ thể, phải báo trước ít nhất 45 ngày đối với lao động không xác định thời hạn, 30 ngày đối với lao động từ 12 đến 36 tháng và báo trước 6 ngày đối với lao động có hợp đồng dưới 12 tháng. Có nghĩa là khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong các trường hợp trên, người lao động chỉ có trách nhiệm phải thông báo với người lao động.
Chị Đàm Thị Kim Dung (Công ty Goshi Thăng Long) đặt câu hỏi |
Về quyền lợi của người lao động trong trường hợp bị chấm dứt hợp đồng lao động thì theo quy định của Bộ Luật Lao động nếu người lao động làm việc ở doanh nghiệp lâu dài trước khi có bảo hiểm thất nghiệp từ 2008 trở về trước,mỗi năm người lao động sẽ được nửa tháng lương đối với trường hợp doanh nghiệp bị ảnh hưởng dịch bệnh, nếu do lý do kinh tế thu hẹp sản xuất thì được hưởng trợ cấp mất việc làm 1 tháng lương cho mỗi năm làm việc.
Về những điểm mới của Bộ Luật Lao động 2019 thì có rất nhiều, tôi xin đề cập đến một số điểm mới liên quan đến quyền lợi của người lao động như: tăng tuổi nghỉ hưu, tăng thêm một ngày nghỉ lễ có hưởng lương, tăng thời gian làm thêm hàng tháng và người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần lý do chỉ cần báo trước 45 ngày…
Nên xem
10 sự kiện nổi bật của ngành khoa học và công nghệ năm 2024
Về nơi "xứ sở nhà thờ" mùa Giáng sinh
Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hoạt động của Mặt trận theo phương châm hướng về cơ sở
Ba cựu Phó Giám đốc sở hầu tòa trong vụ "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2
97 đề tài tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học
Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội lên kế hoạch chăm lo cho người lao động dịp Tết Nguyên đán
“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân
Tin khác
Sôi nổi Ngày hội văn hóa thể thao khối trường học huyện Đông Anh
Hoạt động 22/12/2024 10:26
Bình Dương: Tuyên dương 183 cá nhân lao động giỏi, sáng tạo
Hoạt động 21/12/2024 08:42
Quận Tây Hồ: Hiệu quả trong công tác phát triển đoàn viên, thành lập tổ chức Công đoàn
Công đoàn 21/12/2024 08:42
“Chợ Tết Công đoàn năm 2025” trực tuyến chính thức hoạt động
Hoạt động 20/12/2024 20:32
Công đoàn các Khu Công nghiệp và Chế xuất Hà Nội thành lập mới 11 Công đoàn cơ sở
Hoạt động 20/12/2024 18:50
Công đoàn Y tế Việt Nam: Chú trọng các hoạt động bảo vệ đoàn viên, người lao động
Hoạt động 20/12/2024 18:33
Công đoàn Viên chức Việt Nam tổng kết hoạt động năm 2024
Hoạt động 20/12/2024 18:32
Công đoàn Hà Tĩnh đạt nhiều kết quả nổi bật năm 2024
Hoạt động 20/12/2024 15:44
LĐLĐ quận Long Biên chuyển giao Công đoàn cơ sở về LĐLĐ quận Bắc Từ Liêm
Hoạt động 20/12/2024 13:49
LĐLĐ quận Đống Đa: Giáo dục truyền thống cách mạng cho cán bộ, đoàn viên công đoàn
Hoạt động 20/12/2024 12:23