Ngõ nhỏ, phố nhỏ, nhà tôi ở đó

Nét Xuân 2016 - Di sản Văn hóa tranh dân gian Việt Nam Chiều 29-1, Ban quản lý Phố cổ Hà Nội phối hợp cùng Bảo tàng gốm sứ Hà Nội tổ chức Triển lãm “Nét Xuân 2016 - Di sản Văn hóa tranh dân gian Việt Nam”.

Nói đến Hà Nội, người ta thường nhắc đến 36 phố phường,  nhưng ngoài phố phường, Hà Nội còn rất nhiều con ngõ nhỏ. Và có lẽ chỉ có những người yêu Hà Nội, sống ở Hà Nội, mới thực sự cảm nhận hết những nét độc đáo trong những con ngõ nhỏ của mảnh đất kinh kỳ này.

Ngõ có từ bao giờ, không thấy tài liệu nào nói rõ. Nhưng chắc chắn, nó có trước khi hình thành đô thị. Bởi rất nhiều ngõ được bắt đầu từ những con đường làng nhỏ hẹp ngoắt ngéo, quanh co. Thành phố càng phát triển, thì càng có thêm nhiều ngõ...

Ảnh minh họa.

Ngõ là một xã hội thu nhỏ, nửa làng, nửa phố. Vì, lối sống của cộng đồng dân cư trong những con ngõ vẫn chịu ảnh hưởng rất sâu sắc lối sống cộng đồng của văn hóa làng...

Ngõ ở Hà Nội rất hẹp. Vì kinh tế phát triển, đời sống khá hơn, thế là nhà nhà xây dựng, nhà nhà cải tạo lên tầng. Mạnh ai nấy cơi nới, người nhô cái ô-văng, kẻ lấn mấy cái bậc hè… vậy là cái ngõ đã hẹp lại càng hẹp.

Ngõ hẹp, nhưng bù lại, rất yên bình.Đang đi ngoài phố đầy bụi bặm, khói xe ồn ào, rẽ được vào ngõ là có thể cảm nhận ngay được sự yên tĩnh.

Ngõ cũng có rất nhiều cái tên. Ví như ngõ Giếng Mứt, ngõ Cống Trắng, ngõ Tạm Thương, ngõ Đại Đồng, ngõ Thổ Quan, ngõ Lệnh Cư… - những cái tên vốn đã rất thân thuộc với nhiều người.

Dân cư trong ngõ cũng rất nhiều thành phần - từ công chức, bộ đội, nghệ sĩ, diễn viên, giáo viên đến dân nghèo thành thị ... Thế nhưng, cộng đồng trong ngõ luôn sống hòa thuận với nhau. Biết sẻ chia, biết thông cảm, biết nhường nhịn, sống tình cảm, đầy ắp tình làng nghĩa xóm. Họ biết rõ về nhau nhiều hơn là dân ở các khu phố mới.

Và, cuộc sống vẫn sẽ cứ trôi đi trong những căn nhà chật chội. Người ta vẫn sẽ đi lại hằng ngày trên những con ngõ hẹp. Thế hệ này qua đi, thế hệ khác sẽ tiếp tục ra đời. Nhiều đứa trẻ vẫn tiếp tục lớn lên và đi trên những con ngõ ấy.

Có thể vài chục năm nữa, những con ngõ nhỏ sẽ được thay thế bằng những con đường, được quy hoạch đẹp hơn, hiện đại hơn. Nhưng, những người yêu quý và đã từng gắn bó với Hà Nội, sẽ luôn nhớ về những con ngõ nhỏ, một phần khó có thể tách rời của Hà Nội, không chỉ xưa, nay…và  mãi sau này.

P.Thắng