Từ việc “giải cứu dưa hấu” đến bài toán cần giải cho nền Nông nghiệp Việt Nam:

Kỳ 1: Khi nền nông nghiệp vẫn còn nhiều bất cập

nHết “giải cứu” thịt lợn, đến “giải cứu” củ cải và mới đây nhất là “giải cứu” dưa hấu. Không chỉ có vậy, những năm gần đây liên tục những “chiến dịch giải cứu” nông sản từ cà chua, khoai tây, thanh long, hành, gừng, tỏi… được phát động. Một thực trạng đáng báo động cho nền nông nghiệp Việt Nam. Đến bao giờ sản phẩm làm ra của người nông dân không cần đến sự “giải cứu”?
ky 1 nen nong nghiep van con nhieu bat cap Úc tiếp tục tài trợ cho nông nghiệp Việt Nam
ky 1 nen nong nghiep van con nhieu bat cap Nâng cao thương hiệu nông sản Việt trên trường quốc tế
ky 1 nen nong nghiep van con nhieu bat cap
Dưa hấu phơi ngoài ruộng nằm chờ "giải cứu" của bà con huyện Phù Ninh - Quảng Nam. Ảnh baogiaothong.vn

Có nên tiếp tục giải cứu?

Thời gian gần đây, người dân cả nước lại bắt đầu chiến dịch chung tay “giải cứu” dưa hấu cho bà con nông dân khu vực miền Trung. Từ mức 6.500 đồng/kg đầu vụ, giá dưa hấu chỉ còn 1.000-2.000 đồng/kg, khiến cho người dân đổ đống, bán tháo và lại tiếp tục cần đến sự giúp đỡ của cộng đồng. Theo ước tính, riêng trên địa bàn huyện Phú Ninh - "thủ phủ" dưa hấu của Quảng Nam có khoảng 2.000 tấn dưa chín đang nằm ngoài ruộng chờ được "giải cứu". Và đây không phải là lần đầu tiên người dân trồng dưa cần được “giải cứu”. Đã nhiều năm nay, cứ đến mùa dưa bị “ứ đọng”, người dân cả nước lại ra tay nghĩa hiệp để “giải cứu” người dân trồng dưa. Nhưng rồi, sự chung tay góp sức và lòng tốt của cộng đồng có tồn tại mãi được hay không? Câu trả lời chắc chắn là “không”.

Trên thực tế, việc “giải cứu” dưa hấu cho người nông dân là việc làm ý nghĩa mang tính nhân văn, thể hiện sự tương thân tương ái, theo đó góp phần hỗ trợ người nông dân tiêu thụ được sản phẩm, ổn định để tiếp tục tăng gia sản xuất. Tuy nhiên, xét một cách toàn diện, đây chỉ là giải pháp đối phó với tình thế tạm thời, mang tính ngắn hạn, bởi trên thực tế, năm nào người dân trồng dưa cũng thua lỗ và cũng phải giải cứu thế này thì tiếp tục trồng dưa để làm gì khi việc làm này không mang lại hiệu quả kinh tế cho họ.

Cũng phải nói rằng, trong lúc chúng ta giải cứu dưa hấu, hàng loạt các xe nối đuôi nhau từ miền Trung ra Thủ đô để bán dưa. Cổng các trường đại học.. thành nơi bán dưa cho bà con, thì tại các chợ, các cửa hàng, siêu thị giá dưa hấu vẫn khá cao. Tìm hiểu ra mới hay, dưa bán siêu thị đa số là dưa chất lượng, ruột đỏ, ngọt; còn một số loại dưa các tỉnh miền Trung như đề cập thành thật chất lượng chưa tương xứng. Bởi vậy, sự lựa chọn giống cây để cho những sản phẩm ngon cũng vô cùng quan trọng.

Nền nông nghiệp chưa bắt kịp xu thế mới

Có thể thấy rõ, sản xuất nông nghiệp của nước ta phần lớn đang làm theo kiểu tự phát, không có quy mô, không có sự chủ động và có một phần mang tâm lý “ỉ lại”, “dựa dẫm” vào Nhà nước và cộng đồng. Chúng ta đang ở trong nền kinh tế thị trường và người nông dân cần phải chủ động hơn với cách làm kinh tế của chính mình.

Bên cạnh đó, tâm lý đám đông là một vấn đề cũng cần phải nói đến. “Thấy người ăn khoai, vác mai đi đào”, năm nay được mùa cái gì là y như rằng người dân lại đổ xô đi trồng cái đó. Trồng nhiều, dẫn đến dư thừa cung, vậy là lại bán đổ, bán tháo với giá rẻ. Rồi năm nay rẻ thì lại không trồng nữa, dẫn đến hậu quả là năm sau lại đắt đỏ, khan hiếm. Cái vòng luẩn quẩn đó cứ lặp đi lặp lại cho thấy nhận thức và sự hiểu biết của người dân nước ta là thiếu và yếu trầm trọng.

Chúng ta không thể mãi đổ lỗi cho thời tiết hay thương lái. Người nông dân không kết nối được với thị trường và không được cung cấp đầy đủ thông tin nên dẫn đến thất bại thường xuyên. Việc phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái nước ngoài dẫn đến sự bị động trong việc bảo quản và tiêu thụ sản phẩm. Cần phải có sự liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người nông dân để gắn kết từ quy trình sản xuất hiệu quả đến khâu tiêu thụ. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa người trồng và đơn vị xử lý sản phẩm sẽ giúp sản phẩm được bảo quản đúng cách, cung cầu hợp lý tránh bị thương lái ép giá xuống thấp hoặc đẩy giá lên cao.

ky 1 nen nong nghiep van con nhieu bat cap
Không biết cách bảo quản nông sản và bảo quản nông sản một cách sơ sài là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng nông sản thối hỏng, không giữ được lâu. Ảnh minh họa

Mặt khác, không có sự định hướng kĩ thuật và đầu tư chất lượng giống cây trồng, người nông dân chủ yếu canh tác theo kinh nghiệm, không có quy trình kiểm duyệt chất lượng dẫn đến nguồn dưa hấu không đảm bảo, chất lượng kém. Bài học về việc xuất khẩu cá ngừ đại dương sang thị trường Nhật Bản của ngư dân Bình Định là một ví dụ điển hình. Biết cách xử lý đúng kỹ thuật trong quy trình câu, đánh bắt, xử lý tại chỗ, kiểm định chất lượng và bảo quản đã giúp ngư dân tăng giá bán cá ngừ đại dương cao gấp 5 lần so với trước đây sang một thị trường được coi là “khó tính” như Nhật Bản.

Một điều quan trọng là nền nông nghiệp nước ta chưa bắt kịp với xu thế mới của nền nông nghiệp thế giới. Khi mà nền nông nghiệp thế giới đang đứng trước những cơ hội rất lớn trong việc biến ngành nông nghiệp thành một ngành công nghệ số 4.0 với những khái niệm mang tính trừu tượng như “nông nghiệp 4.0”, “Nông nghiệp công nghệ siêu cao” thì Nông nghiệp nước ta vẫn đang loay hoay trong việc giải quyết những vấn đề căn bản.

Chính vì vậy rất cần có sự quan tâm đúng mức của Chính phủ, các Bộ ban ngành trong việc định hướng canh tác cho người dân. Có một điều cần nhìn nhận khách quan ở đây đó là dường như người dân đang bị “bỏ rơi” trong một cuộc chơi không công bằng. Người dân chưa được định hướng trong việc trồng cây gì nuôi con gì, trồng, nuôi như thế nào và bao nhiều là đủ. Dẫn đến hệ lụy là sản xuất ồ ạt (cung cao) hoặc sản xuất ít (cung thấp) mà không biết nhu cầu thực sự của thị trường như thế nào. Ở các nước có nền nông nghiệp phát triển, người nông dân luôn được hỗ trợ trong việc định hướng canh tác và dự báo cung cầu cũng như có sự hỗ trợ của chính phủ trong việc bao tiêu sản phẩm. Công bằng mà nói, người nông dân nước ta vẫn chưa có được sự hỗ trợ nhiều từ chính quyền trong việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế nông nghiệp một cách bài bản, đồng bộ và khoa học.

Trong phiên họp thường kỳ của Chính phủ tháng 4/2017, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh yêu cầu nhìn thẳng vào những vấn đề cần tập trung giải quyết để đưa ra biện pháp cụ thể. Qua đó, Thủ tướng đề nghị Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương làm rõ nguyên nhân và giải pháp khác phục. Thủ tướng cũng nhấn mạnh, cần phát triển nền nông nghiệp công nghệ cao và tìm thị trường tiêu thụ đúng hướng. Thủ tướng cũng đề nghị các Bộ, ban ngành có liên quan rà soát ngay các quy hoạch, kế hoạch và tình hình sản xuất, chế biến, lưu thông, tiêu thụ sản phẩm một cách nghiêm túc, đúng chuẩn theo quy trình.

(Còn nữa)

Kỳ 2: Tìm hướng đi phù hợp cho nền nông nghiệp nước nhà

Song Thu

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hoạt động của Mặt trận theo phương châm hướng về cơ sở

Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hoạt động của Mặt trận theo phương châm hướng về cơ sở

(LĐTĐ) Ngày 23/12, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị lần thứ hai, khóa XVIII, nhiệm kỳ 2024 - 2029.
Ba cựu Phó Giám đốc sở hầu tòa trong vụ "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2

Ba cựu Phó Giám đốc sở hầu tòa trong vụ "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2

(LĐTĐ) Ngày mai (24/12), Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội sẽ mở phiên xét xử sơ thẩm các bị cáo trong vụ án "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2. Trong số 17 bị cáo, 3 cựu Phó Giám đốc sở ở tỉnh Thái Nguyên và Quảng Nam bị cáo buộc nhiều lần nhận tiền để giúp doanh nghiệp xin chủ trương cách ly y tế.
97 đề tài tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học

97 đề tài tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học

(LĐTĐ) 97 đề tài xuất sắc nhất đã được chọn tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học năm học 2024 - 2025. Các đề tài dự thi ở 4 nhóm lĩnh vực gồm: Vật lí - kỹ thuật cơ khí - phần mềm hệ thống; hóa học; sinh - y - môi trường; khoa học xã hội - hành vi.
Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội lên kế hoạch chăm lo cho người lao động dịp Tết Nguyên đán

Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội lên kế hoạch chăm lo cho người lao động dịp Tết Nguyên đán

(LĐTĐ) Với mục tiêu mang Tết đến cho mọi nhà, Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội đang tích cực triển khai Kế hoạch số 67 của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội, nhằm đảm bảo tất cả đoàn viên, người lao động (NLĐ) của ngành đều có một mùa Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 ấm no, đủ đầy.
“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân

“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân

(LĐTĐ) Cô B.T.H (68 tuổi) đã chịu đựng tình trạng nuốt nghẹn suốt nhiều năm, dù đã thăm khám và điều trị nhiều nơi nhưng không thuyên giảm. Tuy nhiên khi đến Thu Cúc TCI, cô chỉ mất 2 tháng để chữa khỏi hoàn toàn tình trạng này.
Hà Nội ghi nhận thêm 258 trường hợp mắc sốt xuất huyết

Hà Nội ghi nhận thêm 258 trường hợp mắc sốt xuất huyết

(LĐTĐ) Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội, trong tuần qua (từ ngày 13/12 đến ngày 20/12), toàn Thành phố ghi nhận 258 trường hợp mắc sốt xuất huyết; giảm 59 trường hợp so với tuần trước.
Hà Nội thí điểm mô hình thu gom rác trực tiếp

Hà Nội thí điểm mô hình thu gom rác trực tiếp

(LĐTĐ) Nhằm nâng cao chất lượng thu gom, vận chuyển rác trên địa bàn, từ ngày 18/12, Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) đã thí điểm thu gom rác trực tiếp tại phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm, qua đó thu được nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Tin khác

Cập nhật giá vàng, tỷ giá sáng 23/12: Vàng nhẫn diễn biến lạ, tỷ giá USD tăng "nóng"

Cập nhật giá vàng, tỷ giá sáng 23/12: Vàng nhẫn diễn biến lạ, tỷ giá USD tăng "nóng"

(LĐTĐ) Giá vàng nhẫn sau một tuần biến động có giá bán ra bằng vàng miếng SJC, tuy nhiên giá mua vào vàng nhẫn cao hơn vàng miếng. Dù có nhiều nhận định tích cực, một số chuyên gia cho rằng giá vàng vẫn có khả năng giảm nhẹ trong ngắn hạn. Thị trường cũng ghi nhận tỷ giá USD tiếp tục tăng "nóng".
Giá xăng dầu hôm nay (23/12): Giá dầu thế giới đầu tuần bật tăng

Giá xăng dầu hôm nay (23/12): Giá dầu thế giới đầu tuần bật tăng

(LĐTĐ) Hôm nay (23/12), giá dầu WTI và Brent trên thị trường thế giới tăng nhẹ trong phiên giao dịch. Cụ thể, giá dầu WTI ở mốc 69,58 USD/thùng, tăng 0,12%; giá dầu Brent ở mốc 72,98 USD/thùng, tăng 0,08%.
Hôm nay (21/12): Giá vàng thế giới bật tăng trở lại

Hôm nay (21/12): Giá vàng thế giới bật tăng trở lại

(LĐTĐ) Sáng 21/12, giá vàng thế giới bật tăng trở lại sau phiên giảm sâu. Giá vàng trong nước phục hồi nhẹ sau 2 ngày giảm mạnh.
Tỷ giá USD hôm nay (21/12): Đồng USD giảm nhẹ

Tỷ giá USD hôm nay (21/12): Đồng USD giảm nhẹ

(LĐTĐ) Hôm nay (21/12), Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD tăng 20 đồng, hiện ở mức 24.324 đồng. Trong khi đó, trên thị trường Mỹ, chỉ số US Dollar Index (DXY) đo lường biến động đồng bạc xanh với 6 đồng tiền chủ chốt giảm 0,59%, hiện ở mức 107,82.
Giá xăng dầu hôm nay (21/12): Giá dầu thế giới quay đầu bật tăng

Giá xăng dầu hôm nay (21/12): Giá dầu thế giới quay đầu bật tăng

(LĐTĐ) Hôm nay (21/12), giá dầu thế giới quay đầu bật tăng trước thông tin lạm phát tại Mỹ hạ nhiệt đúng như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) mong muốn, làm dấy lên hy vọng Fed sẽ điều chỉnh lộ trình cắt giảm lãi suất dự kiến vào năm 2025. Cụ thể, giá dầu WTI ở mốc 69,50 USD/thùng, tăng 0,19%, giá dầu Brent ở mốc 72,92 USD/thùng, tăng 0,07%.
Ngày đông, ngô khoai nướng đắt hàng

Ngày đông, ngô khoai nướng đắt hàng

(LĐTĐ) Thời tiết lạnh giá khiến nhiều hàng quán vắng khách hơn thường ngày, nhưng cũng có những món ăn nhờ ngày đông mà trở nên đắt hàng hơn bình thường, những thức quà đông mang tên ngô, khoai nướng.
Ngày hôm nay (20/12): Giá xăng dầu thế giới giảm, trong nước tăng mạnh

Ngày hôm nay (20/12): Giá xăng dầu thế giới giảm, trong nước tăng mạnh

(LĐTĐ) Hôm nay (20/12) giá xăng dầu thế giới giảm khi triển vọng kinh tế ảm đạm làm tăng thêm lo ngại về tình trạng cung vượt quá cầu. Cụ thể, giá dầu WTI ở mốc 69,85 USD/thùng, giảm 1,03%, giá dầu Brent ở mốc 72,66 USD/thùng, giảm 1,02%. Trong nước vừa được điều chỉnh tăng đáng kể từ phiên ngày 19/12, đánh dấu lần tăng giá thứ 20 kể từ đầu năm 2024.
Tỷ giá USD hôm nay (20/12): Đồng USD tăng "nóng"

Tỷ giá USD hôm nay (20/12): Đồng USD tăng "nóng"

(LĐTĐ) Hôm nay (20/12), tỷ giá trung tâm tăng mạnh, lập kỷ lục mới. Ngân hàng Nhà nước bán ngoại tệ, phát hành tín phiếu để hạ nhiệt tỷ giá.
Giá vàng hôm nay (20/12): Giá vàng thế giới và vàng trong nước cùng lao dốc

Giá vàng hôm nay (20/12): Giá vàng thế giới và vàng trong nước cùng lao dốc

(LĐTĐ) Giá vàng thế giới giảm xuống mức thấp nhất tháng. Giá vàng trong nước cũng theo đà lao dốc, đồng loạt giảm cả triệu đồng mỗi lượng. Qua đó cho thấy thị trường vàng đang dần bớt “nóng” và ổn định hơn.
Giá vàng lấy lại đà tăng sau động thái của Fed

Giá vàng lấy lại đà tăng sau động thái của Fed

(LĐTĐ) Chiều nay (19/12), giá vàng tại thị trường châu Á đã lấy lại đà tăng sau khi giảm xuống mức thấp nhất trong một tháng vào sáng nay khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) bóng gió về khả năng tốc độ cắt giảm lãi suất sẽ chậm lại vào năm tới.
Xem thêm
Phiên bản di động