Giải mã nguyên nhân gây bệnh ung thư, chết ngạt ở lò vôi thủ công

Ẩn họa từ những lò vôi thủ công

Nguyên nhân gây bệnh tật và tai nạn chếtu nười do ngạt khí ở lò vôi thủ công được các nhà khoa học cho biết là do khí CO, NOX

Như báo Lao động Thủ đô ra ngày 20.1.2016 có bài “Ẩn họa từ những lò vôi thủ công”, phản ánh về tình trạng các lò vôi thủ công gây ô nhiễm môi trường một cách nặng nề khiến người dân sống quanh vùng thường mắc bệnh về đường hô hấp, mắt, ung thư, thậm chí là tai nạn chết người.

Cụ thể, ở tổ 12, thị trấn An Bài, Quỳnh Phụ, Thái Bình, dù chỉ có 50 hộ dân nhưng có đến hơn 60 lò nung vôi thủ công. Người dân nơi đây quanh năm phải sống trong cảnh ô nhiễm khói, bụi một cách nghiệm trọng. Không ít người đã mắc bệnh liên quan đến phổi, hô hấp, mắt, ung thư nên đành “bỏ xứ” mà đi. Hay như ở xã Duy Tân, huyện Kinh Môn, Hải Dương, không biết có phải do 20 lò nung vôi thủ công gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân hay không nhưng khoảng 10 năm trở lại đây đã có hơn 70 người ở xã này bị chết vì bệnh ung thư. Bên cạnh đó, 70% số người đến trạm y tế Duy Tân khám do mắc bệnh về đường hô hấp?.

Nghiêm trọng hơn, nhiều vụ tai nạn, với hàng chục người chết đã xảy ra ở những lò nung vôi thủ công khiến người dân không khỏi hoang mang về nguy cơ tiềm ẩn của hoạt động sản xuất vôi này.

Theo PGS. TS Đỗ Quang Trung, Khoa hóa, Đại học tự nhiên cho biết: Qúa trình nung đá vôi bằng than, khi đạt đến nhiệt độ nhất định sẽ sản sinh ra khí CO2, CO, NOX. Trong đó, CO và NOX là loại khí cực độc khiến nạn nhân hít phải có thể tử vong tại chỗ. Lý do là bởi, khi hít phải khí CO, NOX, khí này sẽ vào phổi, tiêu diệt toàn bộ oxy trong máu rất nhanh. Như vậy, sẽ không có oxy lên não, gây ra tình trạng chết não. Chỉ từ 9 – 10 giây, nạn nhân hít phải khí này có thể liệt não, không thể cử động được. Lo ngại hơn cả là những loại khí cực độc này không có màu, không mùi, không vị nên nạn nhân thường không thể nhận biết.

Ngoài ra, những lao động làm trong lò thủ công thường không được trang bị kiến thức và thiết bị bảo hộ lao động trong môi trường lao động độc hại. Cho dù không hít nhiều lượng khí này, nhưng làm việc trong môi trường độc hại này, khí CO, NOX sau nhiều năm tích tụ trong cơ thể, cộng với lượng hạt vôi bột cực nhỏ thẩm thấu vào đường hô hấp, phổi chắc chắn sẽ để lại nhiều chứng bệnh nguy hiểm, trong đó phải kể đến bệnh ung thư.

Bên cạnh đó, lượng khí độc, bụi phát thải ra môi trường xung quanh cũng sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người dân quanh vùng. Có một thực tế rằng ở tất cả những lò vôi thủ công, vì bài toán kinh tế các chủ lò không bao giờ đầu tư hệ thống xử lý khí thải độc hại bởi chi phí để làm hệ thống này cực kỳ tốn kém. Tuy nhiên, đây không phải là bài toán không có lời giải nếu có những văn bản quy định về việc quản lý nghiêm ngặt quy trình sản xuất vôi, xử lý tốt khí thải, khói bụi…

Theo tìm hiểu của phóng viên sau vụ tai nạn ở xã Lại Xuân, Thủy Nguyên vào ngày 19.11.2015 khiến 3 người tử vong, TP Hải Phòng đã ra văn bản “xóa sổ” toàn bộ lò vôi thủ công ở địa bàn. Tương tự, vụ ngạt khí dẫn đến 8 người tử vong, 1 người bị thương nặng xảy ra tại lò vôi ở xã Hoàng Giang, huyện Nông Cống, vào ngày 1.1.2016, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản chỉ đạo đến năm 2020 sẽ xử lý hết các lò vôi thủ công như thế này…

Đó là quan điểm, việc làm của những tỉnh đã xảy ra tai nạn lao động chết người liên quan đến lò vôi thủ công. Còn nhiều tỉnh khác, lò vôi thủ công vẫn ngang nhiên tồn tại, bất chấp “những cái chết được báo trước”, tình trạng ô nhiễm môi trường, bệnh tật hành hạ người dân.

Hiếu Trung