Cần xem lịch sử là môn học độc lập

Câu chuyện tích hợp môn lịch sử vào môn học mới có tên “Công dân với Tổ quốc” thời gian qua nhận được sự phản ứng gay gắt từ dư luận xã hội. Nhiều chuyên gia lịch sử đều lên tiếng không đồng tình với cách làm của Bộ GD&ĐT, thậm chí cho rằng, đó một cuộc “cưỡng duyên” khó chấp nhận.
Cần xem lịch sử là môn học độc lập Tích hợp môn lịch sử: Bộ GD-ĐT bị chỉ trích dữ dội
Cần xem lịch sử là môn học độc lập Hội thảo khoa học “Môn lịch sử trong giáo dục phổ thông”

Số phận long đong của môn lịch sử

Lịch sử, đặc biệt lịch sử dân tộc, trong nền giáo dục phổ thông là nền tảng của khoa học xã hội và nhân văn, là cơ sở quan trọng bậc nhất để trang bị một hệ thống kiến thức về cội nguồn dân tộc, về các thành quả xây dựng và bảo vệ đất nước, về các giá trị tiêu biểu của lịch sử và văn hóa dân tộc và nhân loại; để bồi dưỡng các giá trị của truyền thống dân tộc, nhất là chủ nghĩa yêu nước, ý chí độc lập, tự cường, tinh thần nhân ái.. từ đó xây dựng phẩm chất và bản lĩnh con người Việt Nam. Chương trình giáo dục của hầu hết các nước trên thế giới đều coi môn lịch sử, nhất là quốc sử, là một trong những môn học cơ bản và bắt buộc như môn quốc ngữ, quốc văn và toán học.

Cần xem lịch sử là môn học độc lập
Môn Lịch sử nên là môn học bắt buộc trong chương trình THPT. Ảnh minh họa

Trong khi đó tại nước ta, môn lịch sử lại mang một số phận “long đong” trải qua các thời kỳ. Trong một vài thập kỷ qua, cách đối xử không đúng, thiếu công bằng có phần tùy tiện của các cấp quản lý Bộ Giáo dục đối với môn học này như việc lấy lý do “giảm tải” cho học sinh, môn lịch sử không còn được coi là môn thi chính thức như các môn học khác trong chương trình thi tốt nghiệp phổ thông. Số phận “long đong” của môn lịch sử từ chỗ quy định sử và địa là hai môn thi “luân phiên”, tiếp theo đó là môn thay thế (nghĩa là chỉ nơi nào học sinh nào không thi ngoại ngữ thì có thể thi môn sử). Những kỳ thi gần đây, lịch sử được coi là môn “tự chọn” nghĩa là hoàn toàn không bắt buộc. Tuyệt đại đa số học sinh chuẩn bị thi khối A hoặc khối B sẽ bỏ rơi môn lịch sử, do vậy mới có hiện tượng nhiều hội đồng thi chỉ có một số ít em thi sử, nhà trường vẫn phải lập ban bệ đầy đủ theo đúng quy chế. Đến hôm nay, dưới danh nghĩa “tích hợp”, môn lịch sử đã biến mất khỏi chương trình với tư cách một bộ môn khoa học có chức năng riêng biệt tại dự thảo giáo dục phổ thông tổng thể. Điều này được giải thích rằng, nó được vận dụng vào môn “Công dân và Tổ quốc”.

Coi nhẹ lịch sử là nguy hại quốc gia

GS. Phan Huy Lê (Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam) cho rằng, trong đổi mới giáo dục hiện nay, nhấn mạnh chuyển từ truyền thụ kiến thức sang giáo dục năng lực và phẩm chất của học sinh là hoàn toàn đúng. Tuy nhiên, việc chuyển đổi này không có nghĩa là coi nhẹ kiến thức, coi thường cơ sở khoa học của môn học. Trên nền tảng kiến thức đó mới có thể phát huy tác dụng giáo dục trong bồi dưỡng các kỹ năng cần thiết, xây dựng năng lực, phẩm chất cho học sinh. Lịch sử dân tộc kết hợp với lịch sử thế giới còn góp phần cho học sinh thấy được vị trí của đất nước trong tiến trình lịch sử, tính đa dạng của văn minh nhân loại và xác lập tinh thần tôn trọng thành tựu văn minh của các nước và trách nhiệm giữ gìn bản sắc dân tộc trong thế giới đa dạng văn hóa.

“Muốn giáo dục lịch sử hay nói cách khác là phát huy tác dụng giáo dục của môn lịch sử, trước hết phải coi trọng và am hiểu nền tảng khoa học của môn lịch sử, phải nhận thức và đối xử như một môn khoa học” – GS Phan Huy Lê nhấn mạnh. Tại hội thảo về môn lịch sử trong giáo dục phổ thông mới diễn ra tại Hà Nội, nhiều ý kiến cho rằng, với xu thế hội nhập và toàn cầu hóa, các thế lực thù địch đang lợi dụng các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là internet, thông qua các trang mạng xã hội như: face- book, youtobe, web hay blog... để tuyên truyền, xuyên tạc, bôi đen bóp méo lịch sử dân tộc, phủ nhận những giá trị đích thực của những sự kiện, nhân vật lịch sử...trong suốt chiều dài dựng nước và giữ nước của dân tộc ta.

Thủ đoạn của chúng là triệt để khai thác, cắt xén, nhào nặn những thông tin sai sự thật, tạo sự hoài nghi trong dư luận. Đối tượng chúng nhắm đến là thế hệ trẻ. Vì vậy, việc giáo dục lịch sử dân tộc ở bậc phổ thông lại càng quan trọng hơn bao giờ hết. Nếu như môn lịch sử không được đối xử và lựa chọn đúng với vị trí, vai trò của nó, không trở thành môn học bắt buộc cho học sinh trung học phổ thông thì rất nguy hại cho quốc gia, dân tộc, vô tình tiếp tay cho kẻ thù. Thượng tướng – PGS.TS Nguyễn Tiến Trung (Giám đốc Học viện Quốc phòng) cho biết, đối với Việt Nam, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc, bảo vệ chủ quyền biển, đảo đang đặt ra ngày càng nặng nề và phức tạp hơn, chủ quyền đất nước đang bị đe dọa. Nếu chúng ta không có sự giáo dục đúng mức thì nhiều thế hệ người Việt không thể hiểu biết đầy đủ về lịch sử chủ quyền quốc gia.

“Thế hệ trẻ lớn lên qua nền giáo dục phổ thông mà không nắm chắc, hiểu rõ lịch sử dân tộc, không có niềm tin dân tộc, không kế thừa các truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc thì làm sao có thể yêu nước và bảo vệ đất nước một cách chân chính.” - Thượng tướng Nguyễn Tiến Trung nhận định. GS.TS.NGND Nguyễn Quang Ngọc lại yêu cầu, phải quy định dứt khoát, môn lịch sử là môn thi bắt buộc trong kỳ thi tốt nghiệp phổ thông. Cần tiến tới coi lịch sử Việt Nam như một môn trong kỳ thi tuyển chọn nhân viên vào các cơ quan, doanh nghiệp...và sẽ trở thành môn thi đối với những người muốn nhập quốc tịch Việt Nam.

Theo PGS Nghiêm Đình Vỳ, nguyên Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, ở THPT mục tiêu của môn lịch sử là: Trên cơ sở những hiểu biết lịch sử cơ bản đã được học từ THCS kết hợp với đặc điểm của lịch sử Việt Nam có được nhận thức tổng quát về quá trình hình thành và phát triển của lịch sử dân tộc trong mối quan hệ với lịch sử thế giới.

Từ đó bồi dưỡng niềm tự hào là người Việt với tư cách là một công dân thế giới nhưng mang bản sắc văn hóa Việt Nam. Để thực hiện được “Dân ta phải biết sử ta”, môn lịch sử phải là môn bắt buộc trong chương trình ở THPT, không thể là môn tự chọn.

Tuệ Liên

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Thuận An: Hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu xây dựng Đảng, hệ thống chính trị năm 2025

Thuận An: Hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu xây dựng Đảng, hệ thống chính trị năm 2025

Sáng 22/12, Đảng ủy - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam xã Thuận An tổ chức Hội nghị tổng kết công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và hoạt động của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội năm 2025; triển khai nhiệm vụ năm 2026.
Tổ chức thành công Đại hội Công đoàn Cơ quan LĐLĐ thành phố Hà Nội lần thứ III

Tổ chức thành công Đại hội Công đoàn Cơ quan LĐLĐ thành phố Hà Nội lần thứ III

Chiều 22/12, Công đoàn Cơ quan Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội đã tổ chức thành công Đại hội lần thứ III, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Góp phần thúc đẩy Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” tại Nhật Bản

Góp phần thúc đẩy Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” tại Nhật Bản

Ngày 22/12, trong khuôn khổ chuyến công tác tại Nhật Bản, Đoàn công tác Ban Chỉ đạo Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” thành phố Hà Nội do ông Phạm Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam thành phố Hà Nội làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản.
Những chiến sĩ biên phòng ở Ma Lù Thàng

Những chiến sĩ biên phòng ở Ma Lù Thàng

Nhân kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025), Đoàn công tác của Hội Nhà báo thành phố Hà Nội đã vượt qua những cung đèo quanh co, hun hút của miền Tây Bắc để đến với đồng bào và những người lính đang ngày đêm bám trụ nơi phên dậu Tổ quốc. Giữa vùng biên giới xa xôi, khắc nghiệt của Lai Châu, bình yên vẫn được gìn giữ bền bỉ từng ngày, bắt đầu từ những bước chân lặng lẽ, thầm lặng mà kiên cường của người lính biên phòng nơi tuyến đầu.
Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám dâng hương, báo công tại Đài tưởng niệm Khâm Thiên

Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám dâng hương, báo công tại Đài tưởng niệm Khâm Thiên

Nhân kỷ niệm 53 năm Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” (12/1972 - 12/2025), sáng 22/12, Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám, cùng các tổ chức chính trị - xã hội phường long trọng tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm đồng bào và chiến sĩ đã hy sinh trong trận bom B52 tháng 12/1972 tại Đài tưởng niệm Khâm Thiên (số 51 phố Khâm Thiên).
Thành phố Hà Nội có 11 đơn vị bầu cử, được bầu 32 đại biểu Quốc hội

Thành phố Hà Nội có 11 đơn vị bầu cử, được bầu 32 đại biểu Quốc hội

Tổng số đơn vị bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI trong cả nước là 182. Thành phố Hà Nội có 11 đơn vị bầu cử, số đại biểu Quốc hội được bầu là 32.
Thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị, hợp tác giữa Công đoàn Hà Nội và Thủ đô Viêng Chăn (Lào)

Thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị, hợp tác giữa Công đoàn Hà Nội và Thủ đô Viêng Chăn (Lào)

Mới đây, Đoàn công tác của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội do đồng chí Nguyễn Thị Thu Thuỷ - Phó Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội làm Trưởng đoàn đã có chuyến thăm, làm việc và trao đổi kinh nghiệm hoạt động Công đoàn tại nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào.

Tin khác

Dào San - vùng biên cương thấm đậm nghĩa tình quân dân

Dào San - vùng biên cương thấm đậm nghĩa tình quân dân

Những ngày đầu đông, con đường lên Lai Châu ngập tràn sắc xanh của rừng núi, điểm xuyết màu vàng rực rỡ của những bụi dã quỳ đang vào mùa bung nở dọc hai bên đường. Giữa không gian khoáng đạt ấy, con đường như sợi chỉ mềm vắt qua đại ngàn, dẫn chúng tôi đến Dào San, mảnh đất “gần chạm tới trời”, quanh năm sương phủ. Nơi đây không chỉ là phên dậu vững chắc của Tổ quốc mà còn là điểm tựa yêu thương của những người lính biên phòng đang ngày đêm gìn giữ biên cương và âm thầm nâng đỡ những phận đời còn nhiều gian khó.
Tiên phong, sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông

Tiên phong, sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông

Ngày 20/12, Trường Công nghệ Thông tin và Truyền thông (Đại học Bách khoa Hà Nội) tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập trường. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc đã gửi lẵng hoa tươi thắm chúc mừng thầy và trò nhà trường.
Mở rộng hợp tác, thúc đẩy cơ hội du học Hàn Quốc cho sinh viên Việt Nam

Mở rộng hợp tác, thúc đẩy cơ hội du học Hàn Quốc cho sinh viên Việt Nam

Trong bối cảnh nhu cầu du học Hàn Quốc ngày càng tăng, việc lựa chọn môi trường đào tạo chất lượng, gắn kết với các tập đoàn công nghiệp hàng đầu và cơ hội nghề nghiệp sau tốt nghiệp trở thành ưu tiên hàng đầu của sinh viên Việt Nam. Trường Đại học Hoseo (Hàn Quốc) đang nổi lên như một điểm đến nhờ thế mạnh đào tạo trong các lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật, khoa học dữ liệu, đồng thời triển khai các chương trình hợp tác quốc tế bài bản, hướng tới việc trao đổi và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Học sinh Hà Nội không phải nộp đơn đề nghị miễn, hỗ trợ học phí

Học sinh Hà Nội không phải nộp đơn đề nghị miễn, hỗ trợ học phí

Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội vừa ban hành văn bản hướng dẫn triển khai Nghị quyết số 47/2025/NQ-HĐND, trong đó quy định cụ thể việc miễn, hỗ trợ và cấp bù học phí cho trẻ mầm non, học sinh phổ thông từ năm học 2025-2026, nhằm bảo đảm quyền lợi người học và thống nhất trong tổ chức thực hiện trên toàn Thành phố.
Trường Đại học Điện lực: Đổi mới đào tạo từ nền tảng nghiên cứu khoa học

Trường Đại học Điện lực: Đổi mới đào tạo từ nền tảng nghiên cứu khoa học

Nghiên cứu khoa học đang từng bước trở thành động lực then chốt trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao tại Trường Đại học Điện lực, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng mô hình đại học ứng dụng. Thông qua việc gắn kết chặt chẽ giữa giảng dạy, nghiên cứu và thực tiễn sản xuất - kinh doanh, nhà trường không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn trang bị cho sinh viên tư duy sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề và khả năng thích ứng nhanh với yêu cầu của thị trường lao động trong bối cảnh chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp 4.0.
Trường Đại học Điện lực chung tay chuẩn bị nguồn lực phục vụ phát triển điện hạt nhân

Trường Đại học Điện lực chung tay chuẩn bị nguồn lực phục vụ phát triển điện hạt nhân

Thực hiện Kế hoạch số 1969/KH-BGDĐT ngày 10/11/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về triển khai nhiệm vụ Hội thảo khoa học “Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân: Thực trạng và giải pháp”, ngày 12/12/2025, Đoàn công tác Trường Đại học Điện lực đã tham dự Hội thảo tại Trường Đại học Sư phạm Hồ Chí Minh.
Trường Đại học Điện lực: Lan tỏa tinh thần nghiên cứu khoa học trong sinh viên

Trường Đại học Điện lực: Lan tỏa tinh thần nghiên cứu khoa học trong sinh viên

Sáng 12/12, Trường Đại học Điện lực đã tổ chức Hội nghị sinh viên nghiên cứu khoa học năm 2025. Sự kiện là dịp để sinh viên thể hiện năng lực tư duy, rèn luyện phương pháp nghiên cứu và phát huy tinh thần sáng tạo trong học thuật, qua đó thúc đẩy phong trào sinh viên nghiên cứu khoa học ngày càng phát triển mạnh mẽ tại Nhà trường.
Sinh viên Trường Đại học Điện lực và hành trình lan tỏa tình yêu đất nước

Sinh viên Trường Đại học Điện lực và hành trình lan tỏa tình yêu đất nước

Chiều 11/12/2025, Trường Đại học Điện lực đã tổ chức chương trình tọa đàm sinh viên kết hợp chiếu bộ phim “Mưa đỏ” nhân kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025). Hoạt động mang ý nghĩa tri ân sâu sắc các thế hệ cha anh đã anh dũng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, đồng thời góp phần bồi đắp lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm công dân cho sinh viên nhà trường. Chương trình được tổ chức đồng thời tại 3 cơ sở, thu hút hơn 2.000 sinh viên tham dự.
Đảm bảo quyền lợi cho giáo viên trong lộ trình nâng chuẩn

Đảm bảo quyền lợi cho giáo viên trong lộ trình nâng chuẩn

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 311/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 71/2020/NĐ-CP về lộ trình nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non, tiểu học và trung học cơ sở. Đây được xem là bước điều chỉnh quan trọng, nhằm đảm bảo mục tiêu chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo theo tinh thần của Luật Giáo dục 2019 và phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn tới.
Trường Đại học Điện lực: Thúc đẩy hợp tác về giáo dục và phát triển bền vững với NatureWize Vietnam

Trường Đại học Điện lực: Thúc đẩy hợp tác về giáo dục và phát triển bền vững với NatureWize Vietnam

Chiều 9/12, tại Trường Đại học Điện lực đã diễn ra buổi làm việc và ký kết thỏa thuận hợp tác (MOU) với NatureWize Vietnam. Buổi làm việc do PGS.TS Nguyễn Lê Cường - Phó Hiệu trưởng Nhà trường chủ trì.
Xem thêm
Phiên bản di động