Cần xem lịch sử là môn học độc lập

Câu chuyện tích hợp môn lịch sử vào môn học mới có tên “Công dân với Tổ quốc” thời gian qua nhận được sự phản ứng gay gắt từ dư luận xã hội. Nhiều chuyên gia lịch sử đều lên tiếng không đồng tình với cách làm của Bộ GD&ĐT, thậm chí cho rằng, đó một cuộc “cưỡng duyên” khó chấp nhận.
Cần xem lịch sử là môn học độc lập Tích hợp môn lịch sử: Bộ GD-ĐT bị chỉ trích dữ dội
Cần xem lịch sử là môn học độc lập Hội thảo khoa học “Môn lịch sử trong giáo dục phổ thông”

Số phận long đong của môn lịch sử

Lịch sử, đặc biệt lịch sử dân tộc, trong nền giáo dục phổ thông là nền tảng của khoa học xã hội và nhân văn, là cơ sở quan trọng bậc nhất để trang bị một hệ thống kiến thức về cội nguồn dân tộc, về các thành quả xây dựng và bảo vệ đất nước, về các giá trị tiêu biểu của lịch sử và văn hóa dân tộc và nhân loại; để bồi dưỡng các giá trị của truyền thống dân tộc, nhất là chủ nghĩa yêu nước, ý chí độc lập, tự cường, tinh thần nhân ái.. từ đó xây dựng phẩm chất và bản lĩnh con người Việt Nam. Chương trình giáo dục của hầu hết các nước trên thế giới đều coi môn lịch sử, nhất là quốc sử, là một trong những môn học cơ bản và bắt buộc như môn quốc ngữ, quốc văn và toán học.

Cần xem lịch sử là môn học độc lập
Môn Lịch sử nên là môn học bắt buộc trong chương trình THPT. Ảnh minh họa

Trong khi đó tại nước ta, môn lịch sử lại mang một số phận “long đong” trải qua các thời kỳ. Trong một vài thập kỷ qua, cách đối xử không đúng, thiếu công bằng có phần tùy tiện của các cấp quản lý Bộ Giáo dục đối với môn học này như việc lấy lý do “giảm tải” cho học sinh, môn lịch sử không còn được coi là môn thi chính thức như các môn học khác trong chương trình thi tốt nghiệp phổ thông. Số phận “long đong” của môn lịch sử từ chỗ quy định sử và địa là hai môn thi “luân phiên”, tiếp theo đó là môn thay thế (nghĩa là chỉ nơi nào học sinh nào không thi ngoại ngữ thì có thể thi môn sử). Những kỳ thi gần đây, lịch sử được coi là môn “tự chọn” nghĩa là hoàn toàn không bắt buộc. Tuyệt đại đa số học sinh chuẩn bị thi khối A hoặc khối B sẽ bỏ rơi môn lịch sử, do vậy mới có hiện tượng nhiều hội đồng thi chỉ có một số ít em thi sử, nhà trường vẫn phải lập ban bệ đầy đủ theo đúng quy chế. Đến hôm nay, dưới danh nghĩa “tích hợp”, môn lịch sử đã biến mất khỏi chương trình với tư cách một bộ môn khoa học có chức năng riêng biệt tại dự thảo giáo dục phổ thông tổng thể. Điều này được giải thích rằng, nó được vận dụng vào môn “Công dân và Tổ quốc”.

Coi nhẹ lịch sử là nguy hại quốc gia

GS. Phan Huy Lê (Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam) cho rằng, trong đổi mới giáo dục hiện nay, nhấn mạnh chuyển từ truyền thụ kiến thức sang giáo dục năng lực và phẩm chất của học sinh là hoàn toàn đúng. Tuy nhiên, việc chuyển đổi này không có nghĩa là coi nhẹ kiến thức, coi thường cơ sở khoa học của môn học. Trên nền tảng kiến thức đó mới có thể phát huy tác dụng giáo dục trong bồi dưỡng các kỹ năng cần thiết, xây dựng năng lực, phẩm chất cho học sinh. Lịch sử dân tộc kết hợp với lịch sử thế giới còn góp phần cho học sinh thấy được vị trí của đất nước trong tiến trình lịch sử, tính đa dạng của văn minh nhân loại và xác lập tinh thần tôn trọng thành tựu văn minh của các nước và trách nhiệm giữ gìn bản sắc dân tộc trong thế giới đa dạng văn hóa.

“Muốn giáo dục lịch sử hay nói cách khác là phát huy tác dụng giáo dục của môn lịch sử, trước hết phải coi trọng và am hiểu nền tảng khoa học của môn lịch sử, phải nhận thức và đối xử như một môn khoa học” – GS Phan Huy Lê nhấn mạnh. Tại hội thảo về môn lịch sử trong giáo dục phổ thông mới diễn ra tại Hà Nội, nhiều ý kiến cho rằng, với xu thế hội nhập và toàn cầu hóa, các thế lực thù địch đang lợi dụng các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là internet, thông qua các trang mạng xã hội như: face- book, youtobe, web hay blog... để tuyên truyền, xuyên tạc, bôi đen bóp méo lịch sử dân tộc, phủ nhận những giá trị đích thực của những sự kiện, nhân vật lịch sử...trong suốt chiều dài dựng nước và giữ nước của dân tộc ta.

Thủ đoạn của chúng là triệt để khai thác, cắt xén, nhào nặn những thông tin sai sự thật, tạo sự hoài nghi trong dư luận. Đối tượng chúng nhắm đến là thế hệ trẻ. Vì vậy, việc giáo dục lịch sử dân tộc ở bậc phổ thông lại càng quan trọng hơn bao giờ hết. Nếu như môn lịch sử không được đối xử và lựa chọn đúng với vị trí, vai trò của nó, không trở thành môn học bắt buộc cho học sinh trung học phổ thông thì rất nguy hại cho quốc gia, dân tộc, vô tình tiếp tay cho kẻ thù. Thượng tướng – PGS.TS Nguyễn Tiến Trung (Giám đốc Học viện Quốc phòng) cho biết, đối với Việt Nam, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc, bảo vệ chủ quyền biển, đảo đang đặt ra ngày càng nặng nề và phức tạp hơn, chủ quyền đất nước đang bị đe dọa. Nếu chúng ta không có sự giáo dục đúng mức thì nhiều thế hệ người Việt không thể hiểu biết đầy đủ về lịch sử chủ quyền quốc gia.

“Thế hệ trẻ lớn lên qua nền giáo dục phổ thông mà không nắm chắc, hiểu rõ lịch sử dân tộc, không có niềm tin dân tộc, không kế thừa các truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc thì làm sao có thể yêu nước và bảo vệ đất nước một cách chân chính.” - Thượng tướng Nguyễn Tiến Trung nhận định. GS.TS.NGND Nguyễn Quang Ngọc lại yêu cầu, phải quy định dứt khoát, môn lịch sử là môn thi bắt buộc trong kỳ thi tốt nghiệp phổ thông. Cần tiến tới coi lịch sử Việt Nam như một môn trong kỳ thi tuyển chọn nhân viên vào các cơ quan, doanh nghiệp...và sẽ trở thành môn thi đối với những người muốn nhập quốc tịch Việt Nam.

Theo PGS Nghiêm Đình Vỳ, nguyên Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, ở THPT mục tiêu của môn lịch sử là: Trên cơ sở những hiểu biết lịch sử cơ bản đã được học từ THCS kết hợp với đặc điểm của lịch sử Việt Nam có được nhận thức tổng quát về quá trình hình thành và phát triển của lịch sử dân tộc trong mối quan hệ với lịch sử thế giới.

Từ đó bồi dưỡng niềm tự hào là người Việt với tư cách là một công dân thế giới nhưng mang bản sắc văn hóa Việt Nam. Để thực hiện được “Dân ta phải biết sử ta”, môn lịch sử phải là môn bắt buộc trong chương trình ở THPT, không thể là môn tự chọn.

Tuệ Liên

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Hà Nội thu ngân sách năm 2025 vượt hơn 700.000 tỷ đồng

Hà Nội thu ngân sách năm 2025 vượt hơn 700.000 tỷ đồng

Tối 31/12, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội đã tổ chức Hội nghị khóa sổ quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2025.
Vinh danh những người giữ hồn thủ công mỹ nghệ Hà Nội

Vinh danh những người giữ hồn thủ công mỹ nghệ Hà Nội

Sáng ngày 31/12, tại bảo tàng Hà Nội đã diễn ra lễ trao tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú và nghệ nhân nhân dân trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ. Sự kiện do Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội phối hợp Sở Công Thương Hà Nội thực hiện.
Từ hội chợ Giáng sinh đến lớp học kỹ năng: Dấu ấn trải nghiệm tại “Starlit Yule”

Từ hội chợ Giáng sinh đến lớp học kỹ năng: Dấu ấn trải nghiệm tại “Starlit Yule”

Không chỉ là một sự kiện Giáng sinh mang màu sắc giải trí, “Starlit Yule: The Four Realms” do Event Club of PHC tổ chức đã trở thành không gian học tập kết hợp thực hành trải nghiệm, nơi học sinh trực tiếp sáng tạo, tham gia trò chơi, thưởng thức nghệ thuật và bộc lộ cảm xúc thông qua các hoạt động đa dạng, giàu tính tương tác.
Tây Tựu rực sắc hoa Tết

Tây Tựu rực sắc hoa Tết

Mỗi độ Tết đến xuân về, làng hoa Tây Tựu (Hà Nội) lại khoác lên mình tấm áo rực rỡ của những luống hoa cúc, ly, đồng tiền, hồng… đang vào độ đẹp nhất. Không chỉ là vựa hoa lớn bậc nhất Thủ đô, Tây Tựu còn là một biểu tượng độc đáo của làng nghề ven đô, nơi nhịp lao động truyền thống hòa nhịp tự nhiên với dòng chảy của đô thị hiện đại.
Công đoàn phường Kim Liên tạo khí thế thi đua mới, quyết tâm nâng cao chất lượng hoạt động trong năm 2026

Công đoàn phường Kim Liên tạo khí thế thi đua mới, quyết tâm nâng cao chất lượng hoạt động trong năm 2026

Sáng nay (31/12), Công đoàn phường Kim Liên tổ chức Hội nghị giao ban công tác công đoàn năm 2025, triển khai phương hướng, nhiệm vụ và phát động phong trào thi đua năm 2026 trong đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động trên địa bàn phường. Dự hội nghị có đồng chí Nguyễn Ngọc Phương - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Kim Liên và đông đảo cán bộ Công đoàn cơ sở.
Nâng cao hiệu quả thông tin đối ngoại trong tình hình mới

Nâng cao hiệu quả thông tin đối ngoại trong tình hình mới

Khẳng định, trong tổng thể những thành tựu đã đạt được của đất nước có vai trò và đóng góp quan trọng của đội ngũ báo chí và các cơ quan làm công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung mong muốn các cơ quan báo chí và các ban, bộ, ngành tiếp tục đồng hành cùng Bộ Ngoại giao đổi mới, nâng cao hiệu quả thông tin đối ngoại, đáp ứng tốt nhiệm vụ trong tình hình mới.
SHB và Bệnh viện Thanh Nhàn ký kết hợp tác toàn diện

SHB và Bệnh viện Thanh Nhàn ký kết hợp tác toàn diện

Thông qua hợp tác toàn diện với Bệnh viện Thanh Nhàn, SHB tiếp tục kiên định với mục tiêu đồng hành cùng các đơn vị hành chính sự nghiệp, phát huy vai trò ngân hàng tiên phong cung cấp các giải pháp tài chính hiện đại, thúc đẩy chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả hoạt động, chung tay vì sự phát triển bền vững của lĩnh vực y tế và cộng đồng.

Tin khác

Từ hội chợ Giáng sinh đến lớp học kỹ năng: Dấu ấn trải nghiệm tại “Starlit Yule”

Từ hội chợ Giáng sinh đến lớp học kỹ năng: Dấu ấn trải nghiệm tại “Starlit Yule”

Không chỉ là một sự kiện Giáng sinh mang màu sắc giải trí, “Starlit Yule: The Four Realms” do Event Club of PHC tổ chức đã trở thành không gian học tập kết hợp thực hành trải nghiệm, nơi học sinh trực tiếp sáng tạo, tham gia trò chơi, thưởng thức nghệ thuật và bộc lộ cảm xúc thông qua các hoạt động đa dạng, giàu tính tương tác.
Hành trang vững vàng cho học sinh bước vào lớp 1

Hành trang vững vàng cho học sinh bước vào lớp 1

Trong không khí trang trọng nhưng ấm áp, Trường Mầm non B - đơn vị trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, đã tổ chức Lễ kết nghĩa và giao lưu chuyên môn với Trường Tiểu học Chất lượng cao Tràng An. Sự kiện không chỉ là dấu mốc ý nghĩa trong mối quan hệ hợp tác giữa hai nhà trường, mà còn thể hiện rõ tinh thần đồng hành, sẻ chia vì mục tiêu chung: chuẩn bị cho học sinh mầm non một hành trang vững vàng, tự tin bước vào lớp 1.
10 kết quả nổi bật trong lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo năm 2025

10 kết quả nổi bật trong lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo năm 2025

Sáng 29/12, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã công bố 10 kết quả nổi bật trong lĩnh vực GD&ĐT năm 2025.
Hà Nội: Học sinh nghỉ Tết Dương lịch 2026 tối đa 4 ngày

Hà Nội: Học sinh nghỉ Tết Dương lịch 2026 tối đa 4 ngày

Ngày 29/12, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội có văn bản gửi Ủy ban nhân dân các phường, xã cùng các đơn vị, trường học trực thuộc Sở về việc điều chỉnh thời gian nghỉ Tết Dương lịch năm 2026 của ngành GD&ĐT Hà Nội.
Sinh viên ứng dụng AI và nội dung số: Không chỉ biết dùng, mà phải làm đúng

Sinh viên ứng dụng AI và nội dung số: Không chỉ biết dùng, mà phải làm đúng

Trong bối cảnh kinh tế số phát triển nhanh, sinh viên được xem là lực lượng có lợi thế tiếp cận công nghệ sớm. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy việc “biết dùng AI” hay nắm nhiều công cụ số mới chỉ là điều kiện cần. Quan trọng hơn, người học phải hình thành tư duy triển khai đúng, làm việc có hệ thống và bền vững để nắm bắt cơ hội nghề nghiệp trong môi trường thương mại điện tử.
Chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học, THCS ở các xã biên giới

Chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học, THCS ở các xã biên giới

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 339/2025/NĐ-CP quy định chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa đối với học sinh tiểu học và trung học cơ sở đang theo học tại các xã biên giới đất liền.
Vingroup công bố mô hình giáo dục phi lợi nhuận dành cho trẻ có nhu cầu giáo dục đặc biệt

Vingroup công bố mô hình giáo dục phi lợi nhuận dành cho trẻ có nhu cầu giáo dục đặc biệt

Ngày 24/12/2025 - Tập đoàn Vingroup chính thức ra mắt Dự án Trường Giáo dục đặc biệt - Vin Nexus Center - mô hình giáo dục phi lợi nhuận theo chuẩn quốc tế dành cho trẻ có nhu cầu giáo dục đặc biệt về nhận thức, hành vi và học tập (phổ tự kỷ, ADHD, rối loạn học tập...).
Vì sao nhiều trường đại học dừng xét tuyển học bạ từ năm 2026?

Vì sao nhiều trường đại học dừng xét tuyển học bạ từ năm 2026?

Trong mùa tuyển sinh đại học năm học 2026 - 2027, xu hướng điều chỉnh phương thức xét tuyển đang diễn ra rõ nét khi nhiều trường đại học chủ động giảm, thậm chí loại bỏ xét tuyển bằng học bạ trung học phổ thông (THPT), nhất là ở các ngành đào tạo có tính cạnh tranh cao.
Dào San - vùng biên cương thấm đậm nghĩa tình quân dân

Dào San - vùng biên cương thấm đậm nghĩa tình quân dân

Những ngày đầu đông, con đường lên Lai Châu ngập tràn sắc xanh của rừng núi, điểm xuyết màu vàng rực rỡ của những bụi dã quỳ đang vào mùa bung nở dọc hai bên đường. Giữa không gian khoáng đạt ấy, con đường như sợi chỉ mềm vắt qua đại ngàn, dẫn chúng tôi đến Dào San, mảnh đất “gần chạm tới trời”, quanh năm sương phủ. Nơi đây không chỉ là phên dậu vững chắc của Tổ quốc mà còn là điểm tựa yêu thương của những người lính biên phòng đang ngày đêm gìn giữ biên cương và âm thầm nâng đỡ những phận đời còn nhiều gian khó.
Tiên phong, sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông

Tiên phong, sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông

Ngày 20/12, Trường Công nghệ Thông tin và Truyền thông (Đại học Bách khoa Hà Nội) tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập trường. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc đã gửi lẵng hoa tươi thắm chúc mừng thầy và trò nhà trường.
Xem thêm
Phiên bản di động