TP.HCM: Xử lý nghiêm hành vi trốn đóng, nợ đọng BHXH

PV: Cơ quan BHXH TP.HCM đã rất nỗ lực và đang quyết tâm, quyết liệt thực hiện các giải pháp đấu tranh, phòng chống và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, bảo vệ pháp luật để các tổ chức, cá nhân tuân thủ pháp luật về BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT). Ông chia sẻ kết quả giải pháp nổi bật nào trong thời gian qua?

Ông Phan Văn Mến: Thời gian qua, BHXH TP.HCM đặc biệt chú trọng đến công tác thanh tra, kiểm tra, giúp các đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ) tuân thủ nghĩa vụ tham gia BHXH, BHYT cho người lao động (NLĐ).

Tính đến ngày 10/8/2022, BHXH TP.HCM đã ban hành quyết định và tổ chức thực hiện thanh tra, kiểm tra 2.563 đơn vị (đạt trên 68% kế hoạch). Cụ thể: Thanh tra chuyên ngành 510 đơn vị SDLĐ; kiểm tra 1.419 đơn vị SDLĐ, 291 đại lý thu; 17 đơn vị trực thuộc, 16 cơ sở khám chữa bệnh (KCB); phối hợp thanh tra liên ngành 15 đơn vị SDLĐ; phối hợp kiểm tra liên ngành 90 đơn vị SDLĐ. Việc thanh tra, kiểm tra đã phát huy hiệu quả, đặc biệt là triển khai thanh tra đột xuất đối với đơn vị SDLĐ chậm đóng BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên. Qua thanh tra, số tiền chậm đóng của 408 đơn vị trước khi thanh tra là 117,59 tỷ đồng, số tiền đã khắc phục của 487 đơn vị đã được thanh tra là 52,7 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 44,85%.

Đặc biệt, vừa qua BHXH Thành phố đã ký Quy chế phối hợp với Công an TP.HCM. Đây là điều kiện rất thuận lợi để công tác BHXH, BHYT được thực hiện tốt hơn, đáp ứng yêu cầu của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố. Trong thời gian qua, công tác phối hợp giữa 2 đơn vị đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng góp phần ổn định đời sống nhân dân, đảm bảo an sinh xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của Thành phố và đất nước.

Giám đốc BHXH TP.HCM - Phan Văn Mến: Xử lý nghiêm các đơn vị nợ đọng, chiếm dụng tiền BHXH, BHYT.

PV: Ông có thể nói rõ hơn các kết quả đạt được từ sự phối hợp giữa BHXH Thành phố với Công an Thành phố?

Ông Phan Văn Mến: Với sự phối hợp chặt chẽ có hiệu quả của Công an Thành phố, các chỉ tiêu về BHXH, BHYT hàng năm đều đạt và vượt kế hoạch theo mục tiêu Nghị quyết 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị; Nghị quyết 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương; Kế hoạch 2558/KH-UBND ngày 26/6/2019 của Ủy ban nhân dân (UBND) TP.HCM về triển khai thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH. Thực hiện đấu tranh phòng chống xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, bảo vệ pháp luật để các tổ chức, cá nhân tuân thủ pháp luật về BHXH, BHYT.

Từ năm 2017 đến nay, Công an Thành phố và BHXH Thành phố thường xuyên trao đổi, cung cấp thông tin về thực hiện các chế độ BHXH, BHYT đối với nhân dân, tình hình thực hiện công tác BHXH, BHYT tại các doanh nghiệp và các cơ sở khám chữa bệnh. Công an Thành phố và Công an các quận, huyện đã cử cán bộ chiến sĩ thường xuyên theo dõi nắm tình hình BHXH Thành phố, các đơn vị trên địa bàn về hoạt động BHXH, BHYT kịp thời tháo gỡ khó khăn, xử lý cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT.

Lực lượng 2 đơn vị đã phối hợp kiểm tra khoảng 20 đơn vị thực hiện chuyên đề đối với các Công ty dịch vụ bảo vệ có số lao động thực tế làm việc cao hơn số lao động đang tham gia và đã đề nghị truy đóng cho gần 1.000 lao động với số tiền trên 5 tỷ đồng. Thu hồi các trường hợp hưởng trợ cấp ốm đau sai quy định.

Phối hợp thanh tra Công ty TNHH Nhà máy Sửa chữa và Đóng tàu Sài Gòn do để nợ tồn đọng và thu hồi số nợ BHXH hơn 44,9 triệu đồng, thu hồi số tiền hưởng chế độ BHXH không đúng quy định hơn 2 triệu đồng.

Trong giai đoạn năm 2017 - 2022, BHXH Thành phố đã chuyển cơ quan Công an danh sách các doanh nghiệp nợ BHXH, BHYT để tiến hành điều tra thu hồi về quỹ BHXH hàng trăm tỷ đồng. Chuyển 29 trường hợp tham gia BHYT hộ gia đình có cùng một địa chỉ nhưng không có tạm trú hay thường trú tại địa chỉ đã đăng ký; chuyển Công an Quận 2 (nay là thành phố Thủ Đức) điều tra trường hợp sử dụng 3 giấy chứng minh nhân dân (CMND) khác nhau nhưng có ảnh trên CMND giống nhau đến khám chữa bệnh BHYT; xác minh các trường hợp lạm dụng chế độ thai sản tại Công ty Sky Scorpion, Viện Quản trị Tri Thức, Công ty TNHH TM Phúc Anh Khôi....Đồng thời chuyển 239 hồ sơ để điều tra trường hợp 1 người được ủy quyền nhận trợ cấp rất nhiều lần; xác định sổ BHXH do người lao động đã thực hiện cầm cố tại các tiệm cầm đồ và đã xử lý vi phạm hành chính theo quy định pháp luật. Cùng với đó Cơ quan BHXH đã chuyển hồ sơ kiến nghị khởi tố hành vi trốn đóng BHXH, BHYT theo Điều 216 Bộ Luật Hình sự đối với 84 đơn vị với tổng số tiền nợ 158 tỷ đồng và đã có 43/84 đơn vị đã khắc phục số tiền 42,2 tỷ đồng.

Năm 2021, cơ quan BHXH Thành phố đã chuyển hồ sơ và kiến nghị khởi tố vụ án đối với ông T.Đ.P đi khám bệnh nhiều lần tại nhiều cơ sở khám chữa bệnh, có hành vi giả mạo giấy tờ tùy thân sử dụng thẻ BHYT của người khác và gây thiệt hại quỹ BHYT với số tiền 77 triệu đồng. Tòa án đã đưa vụ việc ra xét xử với tội danh “Gian lận bảo hiểm y tế” và tội “Sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức”...

PV: Mặc đù đã đạt được nhiều kết quả quan trọng nhưng thách thức vẫn còn không ít do các vi phạm về BHXH, BHYT ngày càng phổ biến. TP.HCM là địa bàn tập trung đông đảo lực lượng lao động từ các địa phương đổ về, nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất, các doanh nghiệp hoạt động và việc quản lý lao động cũng khó khăn. Ông nhận diện thế nào về những tồn tại này, hướng khắc phục ra sao?

Ông Phan Văn Mến: Thời gian qua vẫn còn một số khó khăn trong công tác thu hồi nợ BHXH đối với các doanh nghiệp nợ đọng BHXH kéo dài, vẫn chưa có đơn vị vi phạm nào bị điều tra, khởi tố theo Điều 216 Bộ Luật Hình sự.

Thực tế, trong quy trình chuyển hồ sơ từ cơ quan BHXH sang cơ quan điều tra (về trình tự thủ tục, hồ sơ, biểu mẫu) còn thiếu sự thống nhất. Các trường hợp lạm dụng chế độ BHXH, BHYT dù đã được kịp thời phát hiện nhưng khó xử lý hình sự do đa phần liên quan đến người lao động và vướng mắc liên quan đến pháp luật dân sự (việc ủy quyền nhận trợ cấp không bị cấm nên không đủ căn cứ xử lý việc mua bán sổ)...

Thời gian tới tình trạng trốn đóng, nợ BHXH tiếp tục xảy ra các vi phạm trục lợi, giả mạo hồ sơ, lạm dụng quỹ BHXH, BHYT... Vì thế việc phối hợp giữa Công an Thành phố và BHXH Thành phố cần tiếp tục được đẩy mạnh, tăng cường nhằm thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội mà Đảng, Nhà nước giao, giải quyết tốt chế độ chính sách BHXH, BHYT đối với người dân đồng thời bảo đảm trật tự an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT.

Trước tình hình đó, các đơn vị trực thuộc của BHXH Thành phố sẽ bám sát nội dung Quy chế để phối hợp với các đơn vị thuộc Công an Thành phố, Công an các quận, huyện xây dựng chương trình, kế hoạch phối hợp chi tiết, cụ thể, sát với nhiệm vụ và tình hình thực tế tại địa phương, đơn vị. Đặc biệt trong thời gian tới, triển khai ngay thực hiện Đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ) và chỉ đạo của Thành phố.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!