Thuốc lá thế hệ mới: Nên quản lý hay cấm lưu hành?

(LĐTĐ) Đến nay thuốc lá thế hệ mới vẫn chưa có biện pháp quản lý phù hợp. Vì vậy, cho phép lưu hành và quản lý hay cấm lưu hành với thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử... đang được các cơ quan chức năng bàn thảo. Tại hội thảo “Tháo gỡ quan ngại để quản lý thuốc lá thế hệ mới” mới đây, nhiều ý kiến cho rằng, cần sớm đưa ra khung pháp lý phù hợp, tăng cường quản lý Nhà nước với thuốc lá thế hệ mới để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Nâng cao nhận thức trong phòng, chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam Bộ Y tế đề nghị cấm toàn bộ các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới Cần sớm có hành lang pháp lý để quản lý thuốc lá thế hệ mới

Nên cấm đối tượng tiếp cận?

Dẫn số liệu khảo sát trên một số tờ báo, bà Nguyễn Quỳnh Liên, Trưởng ban Dân chủ - Pháp luật, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho rằng sự quan tâm của người dùng và nhu cầu tìm kiếm, chuyển đổi từ thuốc lá điếu sang thuốc lá thế hệ mới với mục đích giảm tác hại là có thật và ngày càng gia tăng với tốc độ chóng mặt, từ năm 2017 đến nay.

Thuốc lá thế hệ mới: Nên quản lý hay cấm lưu hành?
Toàn cảnh hội thảo “Tháo gỡ quan ngại để quản lý thuốc lá thế hệ mới”.

Thế nhưng trên thực tế, bà Liên cho hay, tất cả các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới tại Việt Nam hiện vẫn chưa được phép nhập khẩu, lưu hành, nên không khác gì lệnh cấm. Do đó, chưa có sản phẩm chính danh nào được cung cấp cho người dùng, trong khi hàng lậu, hàng giả lại “tự do” tiếp cận sai đối tượng, mục đích.

Thực trạng này tạo thêm gánh nặng cho các cơ quan quản lý thị trường, an ninh trật tự xã hội trong việc ngăn chặn tội phạm buôn lậu và gây lúng túng trong xử lý vì chưa có biện pháp chế tài thích đáng theo luật“, bà Liên nói.

Cũng theo bà Liên, việc quản lý đối với thuốc lá thế hệ mới phải bảo đảm cả hai yêu cầu quản lý đối với hàng hóa trong sản xuất, kinh doanh và quản lý theo các yêu cầu, điều kiện chặt chẽ để giảm thiểu và ngăn chặn những ảnh hưởng, tác hại tới sức khỏe và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

“Nhiều quốc gia không cấm thuốc lá điện tử hay thuốc lá làm nóng vì nếu như cấm mà thị trường và nhu cầu người tiêu dùng vẫn có thì sẽ phát sinh thị trường “chợ đen”. Do đó, nhiều nước chỉ đặt ra quy định cấm đối tượng tiếp cận, cấm thành phần có khả năng thu hút giới trẻ và quy định nhiệm vụ giám sát cho các nhà sản xuất”, bà Liên cho biết.

Theo ông Cao Trọng Quý, Trưởng phòng Công nghệ Thực phẩm, Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương, nhiều năm qua các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới chưa được quản lý, chưa được lưu hành nhưng đã được bán trên thị trường và trên mạng internet. Tất cả các sản phẩm này đều được nhập vào nước ta thông qua đường “xách tay”, buôn lậu và không được quản lý về mặt chất lượng, nguồn gốc. Dù chưa được phép thương mại nhưng việc mua bán những sản phẩm này khá công khai và dễ dàng.

Do chưa có biện pháp quản lý và chế tài nên các hoạt động kinh doanh, quảng cáo tự phát tràn lan, vi phạm các quy định của pháp luật, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người dân và các hệ lụy khác đối với xã hội, bên cạnh việc Nhà nước không thu được các nguồn thu thuế cho ngân sách. Vì vậy, ông Quý cho rằng, quản lý thuốc lá thế hệ mới trong giai đoạn này là cần thiết.

Còn theo ông Kiều Dương, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Chính sách pháp chế, Tổng cục Quản lý thị trường, thực tế các cơ quan quản lý Nhà nước chưa cho phép nhập khẩu các mặt hàng thuốc lá thế hệ mới nhưng trong thị trường nội địa, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha… vẫn xuất hiện tương đối phổ biến, người tiêu dùng dễ tiếp cận. Việc này có nhiều căn nguyên, trong đó có việc cách tiếp cận của chúng ta chưa thực sự rõ ràng. Khi chưa có quan điểm dứt khoát thì việc xử lý trong nội địa tương đối khó khăn.

Theo ông Dương, trong bối cảnh hiện nay, phải tìm cách quản lý, có khung pháp luật phù hợp để điều chỉnh. “Nếu coi là thuốc lá thì nên chăng phải xem xét lại Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá vì Luật này ban hành từ năm 2012, bối cảnh khi đó chưa lường hết được các yếu tố phát sinh. Tiến hành tổng kết, rà soát, đánh giá những vấn đề cần điều chỉnh mới để sửa đổi cho phù hợp.

Cách tiếp cận thứ 2, để xử lý nhanh, có thể tiếp cận ở góc độ chất lượng, quản lý bằng các quy chuẩn kỹ thuật. Khi đó, cần tìm được Bộ có thẩm quyền, phối hợp để xây dựng một quy chuẩn để giám sát, quản lý chặt chẽ về chất lượng, bảo vệ sức khỏe, lợi ích của người tiêu dùng khi sử dụng các sản phẩm này”, ông Dương phân tích.

Tăng cường quản lý là hết sức cần thiết

Ông Nguyễn Hồng Ngọc, Phó Vụ trưởng Vụ Xã hội, Văn phòng Quốc hội cho hay, từ hơn 4 năm nay, trên thị trường đã xuất hiện các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, trong đó, phổ biến nhất là thuốc lá điện tử (ENDs) và thuốc lá làm nóng/nung nóng (HTPs). Cả hai loại sản phẩm thuốc lá này đều sử dụng thiết bị điện tử để làm nóng dung dịch hoặc nguyên liệu thuốc lá để dùng cho việc hút.

Thuốc lá thế hệ mới: Nên quản lý hay cấm lưu hành?
Một số sản phẩm thuốc lá thế hệ mới (Ảnh minh họa: TTXVN)

Ông Ngọc dẫn thông tin từ Báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam cho biết tình trạng tội phạm ma túy trộn các loại ma túy vào các sản phẩm thuốc lá điện tử, hướng vào đối tượng học sinh, sinh viên và giới trẻ đang rất phức tạp, một số vụ việc đã được điều tra, phát hiện. Thế nhưng, thuốc lá thế hệ mới chỉ mới được xử lý bằng quy định về hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu và xử lý vi phạm hành chính.

Vì vậy, ông Ngọc cho rằng, việc tăng cường quản lý Nhà nước về thuốc lá thế hệ mới là hết sức cần thiết. Các bộ có liên quan cần khẩn trương rà soát các văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thực hiện Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá để trình Chính phủ sửa đổi hoặc sửa đổi, bổ sung những quy định không còn phù hợp.

Đáng quan tâm, ông Nguyễn Hồng Ngọc dẫn chứng các số liệu khảo sát cho biết, việc sử dụng những sản phẩm thuốc lá thế hệ mới trong học sinh ngày một gia tăng. Theo kết quả “Điều tra sức khỏe học sinh Việt Nam năm 2019”, tỷ lệ hiện đang hút thuốc lá điện tử ở học sinh 13-17 tuổi trên phạm vi cả nước là 2,6%, ở học sinh thành thị là 3,4%. Tại các thành phố lớn, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở học sinh hiện rất đáng lo ngại.Theo nghiên cứu về các hành vi nguy cơ đối với sức khỏe học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông tại thành phố Hà Nội do Viện Chiến lược và Chính sách y tế, Bộ Y tế thực hiện năm 2020, tỷ lệ hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh lớp 8-12 là 8,35%, ở học sinh lớp 10-12 là 12,6%.

Đáng quan tâm, ông Nguyễn Hồng Ngọc dẫn chứng các số liệu khảo sát cho biết, việc sử dụng những sản phẩm thuốc lá thế hệ mới trong học sinh ngày một gia tăng. Theo kết quả “Điều tra sức khỏe học sinh Việt Nam năm 2019”, tỷ lệ hiện đang hút thuốc lá điện tử ở học sinh 13-17 tuổi trên phạm vi cả nước là 2,6%, ở học sinh thành thị là 3,4%. Tại các thành phố lớn, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở học sinh hiện rất đáng lo ngại. Theo nghiên cứu về các hành vi nguy cơ đối với sức khỏe học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông tại thành phố Hà Nội do Viện Chiến lược và Chính sách y tế, Bộ Y tế thực hiện năm 2020, tỷ lệ hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh lớp 8-12 là 8,35%, ở học sinh lớp 10-12 là 12,6%.

“Trước hết là Bộ Công Thương cần phối hợp với các bộ có liên quan sớm trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 67/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá.

Năm 2023, Bộ Y tế và các bộ có liên quan cần thực hiện tổng kết, đánh giá 10 năm thực hiện Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, đánh giá tác động những vấn đề mới phát sinh cần luật hóa, những quy định cần sửa đổi, bổ sung, những hạn chế vướng mắc làm ảnh hưởng đến kết quả thực hiện và có giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật phòng chống tác hại của thuốc lá”, ông Ngọc nói.

Đại diện Hiệp hội thuốc lá Việt Nam, ông Nguyễn Triết - Tổng thư ký Hiệp hội cho rằng, Việt Nam là nước đang phát triển, đang từng bước hội nhập với thế giới. Trong quá trình giao thương, thương mại hóa tự do với các nước trên thế giới, thuốc lá thế hệ đang mới xâm nhập vào Việt Nam thông qua các hình thức như buôn lậu, xách tay. Do vậy, cần có khung pháp lý rõ ràng đối với mặt hàng này để bảo vệ người tiêu dùng.

Trong tham luận gửi đến hội thảo, ông Lê Thành Hưng - Trưởng phòng Tiêu chuẩn nông nghiệp thực phẩm, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ cho hay, hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xác định thuốc lá làm nóng là sản phẩm thuốc lá. Theo báo cáo của WHO tháng 7/2021, hiện nay đã có 184/193 quốc gia thành viên của tổ chức này quản lý thuốc lá làm nóng theo luật về kiểm soát thuốc lá hoặc phân thuốc lá làm nóng vào danh mục hàng hóa khác.../.

Phương Thảo

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Luật Thủ đô năm 2024: Những đột phá trong phát triển văn hóa, thể thao và du lịch

Luật Thủ đô năm 2024: Những đột phá trong phát triển văn hóa, thể thao và du lịch

(LĐTĐ) Một trong những điểm nổi bật của Luật Thủ đô 2024 là các quy định về phát triển văn hóa, thể thao và du lịch được quy định tại Điều 21. Điều này thể hiện rõ mục tiêu xây dựng và phát triển Thủ đô trở thành "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", đồng thời là trung tâm hội tụ, kết tinh văn hoá của cả nước.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Việt Nam phấn đấu top 3 ASEAN về đổi mới sáng tạo toàn cầu

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Việt Nam phấn đấu top 3 ASEAN về đổi mới sáng tạo toàn cầu

(LĐTĐ) Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho rằng, bên cạnh việc chú trọng đào tạo nhân lực đại trà, thì phải chú trọng đào tạo nhân lực chất lượng cao gắn liền với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển ứng dụng công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Phấn đấu đến cuối năm 2025, Việt Nam phải nằm trong top 3 các nước dẫn đầu ASEAN về đổi mới sáng tạo toàn cầu.
Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội 2024

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội 2024

(LĐTĐ) Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội 2024 sẽ được tổ chức từ ngày 29/11 đến hết ngày 1/12/2024, tại Công viên Thống Nhất, với nhiều hoạt động hấp dẫn, qua đó, tăng cường giới thiệu, quảng bá các sản phẩm văn hóa ẩm thực, làng nghề truyền thống địa phương
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói về việc học sinh thi vào lớp 10

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói về việc học sinh thi vào lớp 10

(LĐTĐ) Giải trình, làm rõ một số vấn đề tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, chiều 4/11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, hiện nay học sinh phải đối mặt với sức ép rất lớn khi thi vào lớp 10. Do vậy, đã đến lúc chúng ta cần phải đánh giá một cách đầy đủ sau một thời gian triển khai Quyết định 522/QĐ-TTg 2018, mức độ phù hợp còn đến đâu, bởi đây là căn cứ mà rất nhiều địa phương dựa vào.
Lương khởi điểm của công chức chỉ đủ thuê nhà bình dân và chi tiêu tằn tiện

Lương khởi điểm của công chức chỉ đủ thuê nhà bình dân và chi tiêu tằn tiện

(LĐTĐ) Đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng, dù lương cơ sở tăng 30%, nhưng một cán bộ, công chức mới được tuyển dụng, dù xuất sắc đến đâu, lương cũng chỉ mới đủ tiền thuê nhà ở mức bình dân, và chi tiêu phải hết sức tằn tiện...
Hơn 1 triệu người đăng ký tài khoản “Công dân Thủ đô số” - iHanoi”

Hơn 1 triệu người đăng ký tài khoản “Công dân Thủ đô số” - iHanoi”

(LĐTĐ) Theo Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội, tính đến ngày 31/10, sau 4 tháng đi vào hoạt động chính thức, ứng dụng “Công dân Thủ đô số” - iHanoi đã có khoảng 14 triệu lượt người dân truy cập khai thác, sử dụng. Tổng số người dùng đăng ký tài khoản trên ứng dụng là 1.043.724.
Đưa kiến thức pháp luật đến với học sinh Thủ đô

Đưa kiến thức pháp luật đến với học sinh Thủ đô

(LĐTĐ) Thời gian qua, công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong các trường học trên địa bàn thành phố Hà Nội được đặc biệt chú trọng. Bám sát đặc điểm, điều kiện địa phương, nội dung, hình thức tuyên truyền từng bước được đổi mới theo hướng ngắn gọn, dễ hiểu, sinh động và phù hợp với tâm lý, nhận thức của học sinh.

Tin khác

Giá xăng dầu hôm nay (4/11): Giá dầu thế giới tiếp tục tăng

Giá xăng dầu hôm nay (4/11): Giá dầu thế giới tiếp tục tăng

(LĐTĐ) Sáng nay 4/11, thị trường dầu thế giới ghi nhận xu hướng tăng, mặc dù dự báo giá hàng hóa toàn cầu sẽ giảm xuống mức thấp nhất trong 5 năm vào năm 2025, do nguồn cung dầu mỏ dồi dào. Cụ thể, giá dầu WTI đạt 69,33 USD/thùng, tăng 0,33%. Giá dầu Brent đạt 72,94 USD/thùng, tăng 0,4%.
Tỷ giá USD hôm nay (4/11): Thị trường tự do tiếp tục tăng

Tỷ giá USD hôm nay (4/11): Thị trường tự do tiếp tục tăng

(LĐTĐ) Sáng nay 4/11, tỷ giá trung tâm đồng Việt Nam với USD do Ngân hàng Nhà nước công bố mức 24.242 đồng. Trên thị trường Mỹ, chỉ số US Dollar Index (DXY) hiện ở mức 104,32 điểm.
Giá vàng hôm nay (4/11): Vàng miếng và vàng nhẫn giữ ổn định

Giá vàng hôm nay (4/11): Vàng miếng và vàng nhẫn giữ ổn định

(LĐTĐ) Hôm nay (4/11), sau nhiều phiên gần đây, giá vàng nhẫn thường biến động cùng chiều với thị trường thế giới. Trong bối cảnh giá vàng thế giới giảm mạnh, vàng nhẫn trong nước đang đối diện nguy cơ giảm theo.
Giá xăng dầu hôm nay (3/11): Giá dầu cuối tuần giảm nhiệt sau đà tăng mạnh

Giá xăng dầu hôm nay (3/11): Giá dầu cuối tuần giảm nhiệt sau đà tăng mạnh

(LĐTĐ) Hôm nay (3/11/2024), thị trường xăng dầu thế giới chốt phiên cuối tuần với tín hiệu hạ nhiệt, đánh dấu sự ổn định sau nhiều phiên tăng mạnh. Dưới đây là diễn biến chính của giá dầu trong tuần qua.
Tỷ giá USD hôm nay (3/11): Đồng USD một tuần biến động, thị trường tự do tăng cao

Tỷ giá USD hôm nay (3/11): Đồng USD một tuần biến động, thị trường tự do tăng cao

(LĐTĐ) Sáng nay (3/11/2024), tỷ giá trung tâm đồng Việt Nam với USD do Ngân hàng Nhà nước công bố mức 24.242 đồng, giảm tuần 13 đồng. Trên thị trường Mỹ, chỉ số US Dollar Index (DXY) hiện ở mức 104,32 điểm - tăng tuần 0,06%.
Nhu cầu vàng lên mức kỷ lục trong quý 3/2024

Nhu cầu vàng lên mức kỷ lục trong quý 3/2024

(LĐTĐ) Lần đầu tiên trong lịch sử, tổng giá trị nhu cầu về vàng vượt 100 tỷ USD, tăng 35% so cùng kỳ năm ngoái do các khoản đầu tư vào vàng gia tăng mạnh trong bối cảnh giá kim loại quý này liên tiếp phá đỉnh. Tuy nhiên, tại thị trường Việt Nam, ngược chiều thế giới, nhu cầu vàng bất ngờ sụt giảm trong quý 3/2024.
Giá vàng hôm nay (3/11): Vàng thế giới và vàng nhẫn giảm nhẹ

Giá vàng hôm nay (3/11): Vàng thế giới và vàng nhẫn giảm nhẹ

(LĐTĐ) Hôm nay 3/11, giá vàng thế giới giảm nhẹ khoảng 1,9% so với đỉnh 2,790 USD. Vàng nhẫn tròn giảm 100 nghìn đồng/lượng xuống 89 triệu đồng/lượng.
Giá xăng dầu hôm nay (2/11): Dầu thô giảm trong tuần qua

Giá xăng dầu hôm nay (2/11): Dầu thô giảm trong tuần qua

(LĐTĐ) Sáng nay (2/11/2024), giá dầu thô trên thị trường quốc tế ổn định nhẹ sau một tuần giảm do những yếu tố như căng thẳng tại Trung Đông và sản lượng dầu kỷ lục từ Mỹ. Cụ thể, giá dầu thô WTI 69,33 USD/thùng, tăng nhẹ 0,33% (tương đương 0,23 USD), dầu Brent 72,94 USD/thùng, tăng 0,4% (tương đương 0,29 USD).
Tỷ giá USD hôm nay (2/11): Đồng USD thế giới phục hồi, thị trường tự do tăng

Tỷ giá USD hôm nay (2/11): Đồng USD thế giới phục hồi, thị trường tự do tăng

(LĐTĐ) Sáng nay (2/11/2024), tỷ giá trung tâm đồng Việt Nam với USD do Ngân hàng Nhà nước công bố mức 24.242 VND/USD, giảm 1 VND. Trên thị trường Mỹ, chỉ số US Dollar Index (DXY) hiện ở mức 104,32 điểm - tăng 0,34%.
Giá vàng hôm nay (2/11): Đồng loạt quay đầu giảm

Giá vàng hôm nay (2/11): Đồng loạt quay đầu giảm

(LĐTĐ) Hôm nay (2/11/2024), giá vàng trên thế giới tiếp tục chịu áp lực giảm do sự phục hồi của đồng USD mạnh hơn và lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ tăng cao. Tại thị trường trong nước, nhiều thương hiệu vàng cũng đồng loạt điều chỉnh giảm giá.
Xem thêm
Phiên bản di động