Hỗ trợ học sinh đưa ra lựa chọn đúng đắn về ngành nghề và con đường học tập

Ngày 16/3, tại Đại học Bách khoa Hà Nội, báo Tuổi trẻ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Sở GD&ĐT Hà Nội và Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức Ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp 2025.

Tại Ngày hội, Ban tư vấn đã cung cấp thông tin, giải đáp thắc mắc về chọn ngành và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025.

Tại Ngày hội, các chuyên gia đến từ các cơ quan quản lý Nhà nước, các cơ sở đào tạo uy tín đã trực tiếp giải đáp những băn khoăn, thắc mắc của học sinh trong việc chọn ngành học, chọn nghề phù hợp với năng lực bản thân và điều kiện kinh tế gia đình, giúp các em có những lựa chọn học tập tốt hơn, phù hợp với xu thế việc làm trong tương lai.

Chọn ngành dựa trên đam mê, năng lực bản thân và nhu cầu xã hội

Phát biểu tại Ngày hội, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh, trong hơn hai thập niên qua, công tác tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ học sinh đưa ra những lựa chọn đúng đắn về ngành nghề và con đường học tập. Hàng triệu học sinh trên cả nước đã được tiếp cận thông tin chính thống, đáng tin cậy về kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT), các phương thức xét tuyển đại học, cao đẳng, cũng như xu hướng nghề nghiệp trong bối cảnh xã hội không ngừng thay đổi. Không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về sở thích, năng lực của bản thân, giảm thiểu tình trạng chọn sai ngành, sai trường; công tác tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp đã góp phần định hình tư duy của học sinh theo hướng chủ động, tự tin và có trách nhiệm với tương lai của chính mình.

Theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, năm 2025 là một cột mốc đặc biệt, khi những học sinh đầu tiên học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 sẽ bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT. Đây không chỉ là kỳ thi quan trọng, đánh dấu sự trưởng thành trong hành trình học tập mà còn là bước ngoặt để các em định hình con đường lập nghiệp phía trước. Trước sự đổi mới này, Bộ GD&ĐT cũng đã có dự kiến những định hướng đổi mới trong công tác tuyển sinh nhằm tăng tính minh bạch, công bằng và cải thiện chất lượng dạy học trong các trường phổ thông ngày một tốt hơn.

“Tôi hiểu rằng, trước những thay đổi trong cách tổ chức kỳ thi và phương thức xét tuyển, các em có thể đang cảm thấy áp lực, thậm chí là lo lắng. Nhưng tôi muốn nhấn mạnh rằng, mỗi thay đổi đều hướng tới mục tiêu tạo điều kiện tốt nhất cho các em, đảm bảo công bằng, minh bạch và thuận lợi hơn trong quá trình dự thi cũng như xét tuyển”, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn chia sẻ.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn phát biểu tại Ngày hội.

Trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ với sự bùng nổ của khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và toàn cầu hóa, theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, Việt Nam cần những thế hệ trẻ không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn linh hoạt, sáng tạo và có khả năng thích ứng với sự biến động không ngừng. Lựa chọn ngành nghề hôm nay không chỉ là quyết định của cá nhân mà còn là cách các em góp phần xây dựng một Việt Nam phát triển bền vững, hùng cường, hội nhập sâu rộng với thế giới. Vì vậy, các em cần cân nhắc kỹ lưỡng, dựa trên đam mê, năng lực của bản thân và cả những nhu cầu thực tiễn của xã hội trong tương lai.

“Hãy chủ động trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết: Năng lực ngoại ngữ để hội nhập quốc tế, năng lực số để làm chủ công nghệ, tư duy phản biện để giải quyết vấn đề và tinh thần học tập suốt đời để không ngừng tiến bộ. Các em không chỉ là những người học hôm nay mà còn là những người dẫn dắt, sáng tạo và kiến tạo tương lai của đất nước mai sau”, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cũng mong các bậc phụ huynh sẽ không áp đặt mong muốn cá nhân lên các con. Hãy cùng các con khám phá sở thích, thế mạnh; từ đó hỗ trợ các con lựa chọn ngành nghề phù hợp với năng lực và hoài bão. Trong bối cảnh thị trường lao động thay đổi nhanh chóng, việc khuyến khích các con phát triển toàn diện - không chỉ về tri thức mà còn về kỹ năng mềm và nhân cách - là điều vô cùng cần thiết. Sự thấu hiểu và tin tưởng từ gia đình sẽ là nguồn động lực lớn lao để các con tự tin bước vào ngưỡng cửa cuộc đời, vượt qua những thử thách và chinh phục ước mơ.

Giải đáp những vướng mắc

Thông tin đến học sinh, phụ huynh tại Ngày hội, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Ngọc Hà cho biết, đề thi tốt nghiệp THPT năm nay sẽ bám sát chương trình giáo dục THPT, trong đó chủ yếu là nội dung chương trình lớp 12 và các nội dung có sự tiếp nối từ lớp 10, 11 với lớp 12. “Đề thi tốt nghiệp THPT 2025 sẽ có những câu hỏi phân hóa yêu cầu liên hệ giải quyết các vấn đề thực tiễn. Vì thế, trong quá trình ôn tập, những nội dung nào có thể liên hệ với thực tế thì các em cần làm quen với việc suy luận, tìm hiểu để có thể đáp ứng tốt yêu cầu của đề thi”, ông Nguyễn Ngọc Hà lưu ý.

Tại Ngày hội, học sinh được gặp gỡ và trao đổi trực tiếp với đại diện trường mà mình quan tâm.

Ông Nguyễn Ngọc Hà khẳng định, kỳ thi tốt nghiệp THPT luôn được chuẩn bị từ sớm, từ xa. Đây là kỳ thi cấp quốc gia, diễn ra đồng thời tại các tỉnh, thành phố trên cả nước. Vì vậy, không có chuyện mỗi địa phương tổ chức một kỳ thi tốt nghiệp THPT ở thời điểm khác nhau. Do vậy, nếu có dịch chuyển lịch thi dự kiến sẽ diễn ra đồng thời. Công tác chuẩn bị thi đã được phân cấp về địa phương. Việc dịch chuyển lịch thi phải được tính toán kỹ. Bộ GD&ĐT hiện chưa có thông tin về vấn đề này nhưng trên tinh thần chung, nếu phải dịch chuyển, phải ít ảnh hưởng đến toàn hệ thống, trong đó có học sinh.

Cũng theo ông Nguyễn Ngọc Hà, điểm xét tốt nghiệp năm nay sẽ bao gồm điểm thi và điểm học tập của học sinh ở cấp THPT theo tỷ lệ 50/50. Vì thế điểm học tập trong quá trình học tập của học sinh rất quan trọng.

Chia sẻ về một số điểm mới trong xét tuyển đại học có liên quan trực tiếp đến quyền lợi của thí sinh, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Anh Dũng cho biết, thí sinh sử dụng phương thức xét tuyển bằng học bạ THPT cần lưu ý, năm nay sẽ sử dụng kết quả học tập cả năm học lớp 12 (thay vì chỉ lấy điểm học kỳ 1) như những năm trước. Vì vậy, việc tuân thủ yêu cầu học tập của chương trình THPT rất quan trọng để tăng cơ hội xét tuyển đại học.

Các anh chị sinh viên nhiệt tình tư vấn cho "đàn em".

Ông Nguyễn Anh Dũng cũng cho biết, hiện nay, trong chương trình giáo dục cấp THPT có nhóm môn học bắt buộc và nhóm môn học lựa chọn, tùy thuộc vào sở thích, định hướng nghề nghiệp. Để tăng cơ hội xét tuyển, bảo đảm công bằng với thí sinh ở các vùng miền khác nhau, Bộ GD&ĐT không giới hạn các tổ hợp xét tuyển. Do đó, ngoài các tổ hợp xét tuyển truyền thống, các cơ sở đào tạo có thể có thêm các tổ hợp xét tuyển mới.

Trước những băn khoăn liên quan đến nguyện vọng xét tuyển, phương thức xét tuyển và quy đổi điểm về thang điểm chung, theo ông Nguyễn Anh Dũng, đợt xét tuyển đại học, thí sinh được lựa chọn không giới hạn số nguyện vọng xét tuyển, tuy nhiên phải xếp theo thứ tự ưu tiên từ cao xuống thấp. Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung của Bộ GD&ĐT sẽ không phân biệt phương thức xét tuyển. Thí sinh không cần đăng ký xét tuyển theo phương thức, chỉ cần đăng ký ngành xét tuyển. Vì thế, các em hãy tập trung chọn ngành xét tuyển thực sự đam mê và phù hợp năng lực, không cần quan tâm đến phương thức xét tuyển.

Về quy đổi điểm tương đương giữa các phương thức xét tuyển, đây là vấn đề kỹ thuật nhằm đảm bảo quyền lợi cho thí sinh. Thí sinh sẽ nhận được thông tin quy đổi điểm công khai trước khi đăng ký xét tuyển…