Cục Di sản Văn hóa yêu cầu khẩn trương kiểm tra sau vụ phá hoại ngai vàng triều Nguyễn

Theo đó, vào lúc 11h55 ngày 24/5, đối tượng Hồ Văn Phương Tâm (sinh năm 1983, thường trú tại khu vực 4, phường Hương Long, quận Phú Xuân, thành phố Huế) đã mua vé vào tham quan Đại nội Huế. Qua camera an ninh và điều tra bước đầu, tại thời điểm xảy ra sự việc, có hai nhân viên bảo vệ của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đang có mặt tại khu vực điện Thái Hòa.

Phát hiện Hồ Văn Phương Tâm có biểu hiện bất thường khi vào khu vực điện Thái Hòa, các nhân viên bảo vệ đã mời đối tượng ra phía hậu điện. Tuy nhiên, Tâm đã lẻn vào khu vực cấm, tiếp cận ngai vàng và có hành vi phá hoại, làm gãy phần tựa phía trước tay bên trái của ngai vua triều Nguyễn. Đến 12h10 cùng ngày, lực lượng chức năng mới khống chế được đối tượng.

Ngai vàng triều Nguyễn là biểu tượng quyền lực của triều đại quân chủ cuối cùng trong lịch sử Việt Nam.

Về vụ việc này, Cục Di sản Văn hóa đã đề nghị Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế khẩn trương tổ chức kiểm tra, đánh giá hiện trạng, bảo đảm an ninh, an toàn, kịp thời bảo vệ bảo vật quốc gia và Di tích Cố đô Huế. Đặc biệt, cơ quan này yêu cầu báo cáo về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trước ngày 26/5/2025.

Lực lượng Công an phường Đông Ba đã lập biên bản bắt người phạm tội quả tang đối với Hồ Văn Phương Tâm. Tuy nhiên, do đối tượng có biểu hiện loạn thần, la hét, nói nhảm, điều tra viên chưa thể ghi lời khai. Theo báo cáo của Công an phường Hương Long, Hồ Văn Phương Tâm từng sống tại Thành phố Hồ Chí Minh và có tiền sử từng bị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Giữa tháng 5/2025, Tâm về Huế xin ở nhà người thân nhưng bị từ chối, phải sống lang thang.

Ngai vàng triều Nguyễn là biểu tượng quyền lực của triều đại quân chủ cuối cùng trong lịch sử Việt Nam, được truyền qua 13 đời vua triều Nguyễn trong suốt 143 năm từ 1802 đến 1945. Chiếc ngai có kích thước cao 101 cm, rộng 72 cm, dài 87 cm, với phần đế dài 118 cm, rộng 90 cm và cao 20 cm. Được làm bằng gỗ với hình ảnh trang trí rồng, sơn son thếp vàng, phía trên có bửu tán thếp vàng trang trí với 9 con rồng.

Ngai vàng được công nhận là Bảo vật Quốc gia vào tháng 1/2016, là hiện vật duy nhất còn lại của loại này tại Việt Nam. Theo bà Huỳnh Thị Anh Vân, Giám đốc Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế, đây là bảo vật độc bản. Giá trị ở đây là duy nhất. Qua 143 năm tồn tại, chiếc ngai đã chứng kiến sự lên ngôi của 13 đời vua triều Nguyễn, trong đó có vua chỉ ngự được 3 ngày.

Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã có những biện pháp ngay lập tức sau sự việc. Hiện ngai vàng đã được đưa về kho cổ vật để lưu giữ và bảo quản an toàn. Trung tâm sẽ thành lập hội đồng chuyên môn đánh giá hiện trạng, xây dựng phương án bảo quản và xử lý theo đúng quy định pháp luật về di sản văn hóa.

Hiện Trung tâm đang khẩn trương triển khai công tác kiểm tra toàn diện hệ thống an ninh tại khu di sản. Các biện pháp tăng cường bao gồm việc nâng cấp các trang thiết bị an ninh, công cụ hỗ trợ, tăng cường công tác bảo vệ và tập huấn xử lý các tình huống an ninh để phát hiện và ngăn chặn từ sớm các hiện tượng nghi vấn.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, ngai vàng - biểu tượng thiêng liêng của hoàng quyền - bị xâm phạm một cách trực tiếp, gây ra thiệt hại vật chất và tinh thần đáng kể cho di sản văn hóa dân tộc. Vụ việc này được coi là "sự cố hi hữu" nhưng cũng là hồi chuông cảnh báo về nhu cầu tăng cường bảo vệ các di sản văn hóa quý giá.

Hiện vụ việc đang được các cơ quan chức năng tiếp tục điều tra và xử lý theo đúng quy định của pháp luật, đồng thời báo cáo đầy đủ về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch theo đúng thời hạn yêu cầu.