Tuyên bố chung của ASEAN - Hoa Kỳ không nhắc đến Trung Quốc

	Thủ tướng tới California dự Hội nghị cấp cao ASEAN-Hoa Kỳ
	Hội nghị Cấp cao ASEAN - Hoa Kỳ sẽ diễn ra từ ngày 15-16/2
	Tổng thống Obama: Việt - Mỹ ngày càng gắn kết
	Vấn đề Biển Đông sẽ nóng ở bàn Hội nghị cấp cao ASEAN 24
	Thủ tướng sẽ dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24

Trong Hội nghị thượng đỉnh ASEAN – Hoa Kỳ, tại Trung tâm Hội nghị Sunnylands, bang California, Hoa Kỳ, tổng thống Barack Obama cho biết, ông và các nhà lãnh đạo các quốc gia Đông Nam Á đã thảo luận về sự cần thiết của những biện pháp cho khu vực Biển Đông nhằm xoa dịu căng thẳng, bao gồm chấm dứt hoạt động bồi đắp, xây dựng và quân sự hóa những đảo nhân tạo, và cũng và nhất trí rằng mọi tranh chấp giữa các bên tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông "phải được giải quyết một cách hòa bình và theo pháp lý.".

Sáng nay 17/2, Hội nghị thượng đỉnh ASEAN-Hoa Kỳ đã ra tuyên bố chung với mục tiêu trọng tâm là thúc đẩy kết nối thương mại và đưa ra lập trường chung về vấn đề tranh chấp chủ quyền biển đảo với Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-ASEAN (ảnh từ Reuters)

Trong buổi họp báo sau cuộc họp thượng đỉnh, Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố, ông và các lãnh đạo ASEAN tái khẳng định “cam kết mạnh mẽ đối với trật tự khu vực, nơi mà những luật lệ, tiêu chuẩn và quyền của tất cả các quốc gia, dù là nước lớn hay nước nhỏ, đều được tôn trọng và tuân thủ”.

“Chúng tôi đã thảo luận về sự cần thiết của những biện pháp cho khu vực Biển Đông nhằm xoa dịu căng thẳng, bao gồm chấm dứt hoạt động bồi đắp, xây dựng và quân sự hóa những đảo nhân tạo. Khi ASEAN có tiếng nói đoàn kết và rõ ràng, an ninh khu vực sẽ được tăng cường và những cơ hội mới sẽ mở ra”, ông Obama cho hay.

Sau ngày đầu tiên thảo luận về các vấn đề kinh tế và thương mại với lãnh đạo 10 quốc gia ASEAN, các quan chức Mỹ kỳ vọng sẽ có tiếng nói chung về vấn đề Biển Đông, nơi Trung Quốc tiếp tục xây dựng những đảo nhân tạo phi pháp ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Tuyên bố chung của lãnh đạo Mỹ-ASEAN không đề cập đến Trung Quốc, nhưng nhấn mạnh các nguyên tắc chung trong hợp tác Mỹ-ASEAN, bao gồm “tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bình đẳng và tự do chính trị của tất cả quốc gia… và cam kết tìm kiếm giải pháp hòa bình trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ”.

Bản tuyên bố chung cũng tái khẳng định “cam kết duy trì hòa bình và ổn định khu vực, đảm bảo an ninh và an toàn hàng hải, bao gồm quyền tự do hàng hải và hàng không”.

Tổng thống Mỹ Barack Obama thảo luận với các nhà lãnh đạo ASEAN trong Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-ASEAN tại thành phố Sunnylands

Trong báo cáo hôm thứ Ba ngày 16.2, kênh truyền hình Fox News (Mỹ) dẫn lại những hình ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy Trung Quốc đã triển khai hệ thống tên lửa đất đối không tại trong những hòn đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam đang bị Bắc Kinh chiếm giữ phi pháp.

Mỹ đã nhiều lần lên án Trung Quốc xây đảo nhân tạo phi pháp tại Trường Sa, và đã điều máy bay và tàu chiến tuần tra áp sát đảo nhân tạo để khẳng định tự do hàng không và hàng hải ở Biển Đông. Nhưng Trung Quốc lại ngang ngược cáo buộc Mỹ mượn cớ tự do hàng hải để giành quyền bá chủ Biển Đông thông qua các cuộc tuần tra áp sát như vậy.

Tổng thống Obama khẳng định tự do hàng hải “phải được giữ vững và quan hệ thương mại hợp pháp”, đồng thời Mỹ “sẽ tiếp tục bay, di chuyển trên biển và hoạt động tại bất kỳ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép, và ủng hộ tất cả các quốc gia có quyền làm điều tương tự”. Ông Obama nói Washington sẽ tiếp hỗ trợ các đồng minh và quốc gia đối tác tăng cường năng lực hàng hải.

Ông Obama nói Mỹ và ASEAN đã đạt được nhiều tiến bộ trong thương mại, đầu tư và đã nhất trí nỗ lực hỗ trợ để tất cả nước thành viên ASEAN đảm bảo đủ điều kiện tham gia Hiệp định Đối tác Kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP). Hiện chỉ mới có bốn quốc gia ASEAN, trong đó có Việt Nam, tham gia hiệp định TPP.

Bên cạnh đó, Tổng thống Obama cũng tuyên bố sáng kiến được gọi là mối liên kết Hoa Kỳ - ASEAN giúp tăng cường hợp tác kinh tế hai bên.

Đinh Tâm dịch từ Reuters