Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: Cần gần dân hơn

Luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc văn phòng luật Thiên Minh cho biết: Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã được ban hành và có hiệu lực thi hành từ 01/7/2011. Trên thực tế hành lang pháp lý bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người tiêu dùng đã được Nhà nước ban hành, bảo hộ. Ngay trong những chương đầu tiên của luật là việc quy định về quyền của người tiêu dùng, đồng thời quy định về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đối với người tiêu dùng. Nghĩa là chủ thể được pháp luật điều chỉnh là tất cả những cá nhân, tổ chức kinh doanh hàng hóa đều có trách nhiệm bảo vệ người tiêu dùng.

Khi người tiêu dùng bị xâm phạm đến quyền lợi do nhà cung cấp hàng hóa dịch vụ như sai số lượng, chất lượng, tiêu chuẩn, xuất xứ của hàng hóa... như đã cam kết thì người tiêu dùng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Ngoài ra Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng còn quy định những hành vi bị cấm đối với các tổ chức cá nhân có hàng hóa, dịch vụ cung cấp cho khách hàng theo quy định tại điều 10.

Cũng theo luật sư Diện, trên thực tế quá trình giải quyết khiếu nại, hay quy trình tố tụng để bảo vệ người tiêu dùng cũng không quá phức tạp, lằng nhằng như đại bộ phận người tiêu dùng vẫn nghĩ, bởi đó là quy định chung của pháp luật. Tuy nhiên, luật sư Diện cho rằng người tiêu dùng sẽ ngại tiến hành các thủ tục cần thiết để khởi kiện vì thời gian theo luật định sẽ lâu, không loại trừ có những vụ việc bị kéo dài.

Còn theo ông Nguyễn Mạnh Hùng - Phó chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam thì ngoài việc mù mờ thông tin về luật thì tâm lý ngại va chạm cũng như đối với những món hàng có giá trị thấp thường được người tiêu dùng tặc lưỡi bỏ qua còn những món hàng có giá trị cao thì lại sợ việc kiện tụng không thành công.

Bên cạnh đó chức năng của hiệp hội nếu được người tiêu dùng ủy nhiệm thì có thể thay mặt người tiêu dùng để kiện ra tòa đòi quyền lợi cho họ nên nhiều người cho rằng Hội chỉ là trung gian và con đường đến với thành công là xa vời. Vì thế rất cần tới việc mở rộng hơn cho hiệp hội một số quyền để quyết định phương án xử lý đơn giản, thiết thực để người tiêu dùng cảm thấy gần gũi và tin tưởng vào hội.

Bên cạnh đó ông Hùng cho biết, trên thực tế việc nhập nhèm về thị trường hàng hóa như hiện nay thì người tiêu dùng cũng cần chủ động bảo vệ mình bằng cách loại bỏ dần thói quen khi mua hàng mà không nhận hay lưu lại hóa đơn bởi các thông số về số lượng, mặt hàng, thời gian, địa điểm...mua hàng là căn cứ để làm các thủ tục bảo vệ quyền lợi của mình.

Đồng quan điểm với ông Nguyễn Mạnh Hùng, luật sư Diện cho rằng, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cần có những quy định rộng mở hơn về chức năng giải quyết tranh chấp cho các tổ chức không chỉ là các cơ quan nhà nước như hiện nay mà có thể quy định quyền cho các tổ chức chính trị xã hội hoặc Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng. Trên cơ sở có thẩm quyền, các tổ chức này sẽ căn cứ các quy định của pháp luật để quyết định phương án xử lý vi phạm để gần với người tiêu dùng hơn, không nhất thiết phải kiện tụng.

Tuệ Liên