Kỳ 1. Không thể nói hoài... nhắc mãi!

	Đảm bảo an toàn cháy, nổ trong các hoạt động lễ hội đầu năm
	Phòng chống cháy nổ tại các khu dân cư: Thực hiện từ những con ngõ nhỏ
	Cần có chế tài về công tác phòng chống cháy nổ

Đôi khi cảm thấy chưa yên tâm là tâm trạng chung của nhiều người dân sống tại các khu dân cư, chung cư cao tầng trên địa bàn Hà Nội, nhất là ở các tòa nhà chưa hoàn thiện hệ thống PCCC. Đáng nói, để nảy sinh tâm lý lo ngại như trên một phần xuất phát từ đơn vị quản lý, phần khác từ chính bản thân người dân.

Nếu mỗi người dân trở thành một hạt nhân tuyên truyền thì công tác PCCC sẽ được nâng cao.

Nói các khác, tại nhiều nơi dù Cảnh sát PCCC đã kiểm tra, công khai danh sách, yêu cầu sớm khắc phục nhưng vẫn có những công trình vẫn chây ỳ, phía người dân vẫn còn một bộ phận thờ ơ, ôm tâm lý xem nhẹ công tác PCCC, coi đây “không phải là chuyện của riêng mình”.

Canh cánh nỗi lo cháy nổ

Theo Phòng Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ, với các công trình không bảo đảm các điều kiện về PCCC, vi phạm quy định về PCCC trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, không duy trì bảo đảm các điều kiện an toàn PCCC… đều có một nguyên nhân chính là do các chủ đầu tư thiếu tuân thủ.

Nói cách khác, vẫn còn một bộ phận chủ đầu tư tìm mọi cách để đối phó trong thực hiện các quy định an toàn PCCC, không chấp hành các kiến nghị, quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ hoạt động của các cơ quan có thẩm quyền.

Chia sẻ nỗi lo trước bất cập về PCCC các khu chung cư, nhà cao tầng, tại hội thảo “Quy chuẩn, tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy ở công trình xây dựng và các vấn đề thực tiễn”, Thạc sĩ Phạm Việt Tiến, Phó Trưởng khoa Cứu nạn, cứu hộ, Trường Đại học PCCC phân tích, tại các chung cư cao tầng luôn tồn tại một lượng chất cháy lớn.

Chất cháy tồn tại chủ yếu là đồ dùng sinh hoạt, trang trí nội thất trong từng căn hộ., các loại vật liệu nội thất như bàn, ghế, giường, tủ làm bằng gỗ, vật liệu nhựa tổng hợp, vải… Bên cạnh đó, dưới tầng hầm là xe máy, ô tô là vật liệu xăng, dầu. Các loại vật liệu nói trên khi cháy trong phòng các căn hộ của tòa chung cư, sự trao đổi khí bị hạn chế nên tạo nhiều khói, khí độc như CO, HCI… gây khó khăn cho công tác tổ chức thoát nạn và chữa cháy.

Đáng ngại hơn, tại nhiều tòa nhà chung cư, lối thoát nạn đã bị bịt để sử dụng những mục đích khác nhau, dẫn đến khi có cháy, nổ xảy ra việc thoát nạn của người dân gặp nhiều khó khăn. Dự án Khu trung tâm thương mại, văn phòng và nhà ở cao cấp Hapulico, tại phường Thanh Xuân Trung (quận Thanh Xuân) là ví dụ.

Theo tìm hiểu, dự án bao gồm 6 tòa nhà trong đó có 1 tòa văn phòng và 5 tòa chung cư với 802 căn hộ đã được đưa vào khai thác, sử dụng từ năm 2012. Đáng nói, theo cơ quan chức năng dự án này đang tồn tại nhiều bất cập liên quan đến công tác PCCC. Cụ thể, tại các tòa nhà 17 T1-T2; tòa 17 T3-T4; tòa 21 T1- T2; tòa 24 T1- T2 và Trung tâm thương mại – Công ty CP BĐS Hapulico, đều chưa thẩm duyệt bổ sung đối với tầng kỹ thuật cho một số đơn vị thuê làm kho và văn phòng, chưa cải tạo hệ thống điện tất cả các gian hàng.

Tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ song đây không phải là lần đầu tiên cơ quan chức năng kiểm tra cho thấy hệ thống PCCC của dự án Hapulico Complex chưa đảm bảo. Trước đó, nhiều cư dân sống tại Hapulico còn tỏ ra bức xúc khi sân chơi của trẻ em trong tòa nhà không có mà nó biến thành chợ buôn bán thuốc và các thiết bị y tế dưới tòa nhà, đường đi bên cạnh tòa nhà hỗn loạn, nhốn nháo, an ninh phức tạp xe chở hàng thuốc hoạt động hàng ngày ra vào chợ thuốc. Phía các cơ quan chức năng đã đề nghị đơn vị quản lý sớm khắc phục nhưng dường như vẫn tồn tại tâm lý chây ì, chậm thực hiện khắc phục theo quy định.

Hiện đại hóa công tác PCCC

Khách quan nhìn nhận, suốt thời gian qua, nhằm hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản do cháy xảy ra, lực lượng Cảnh sát PCCC đã tăng cường và đồng bộ nhiều biện pháp, trong đó chú trọng tổ chức tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân và các kỹ năng thoát nạn, xử lý nhanh sự cố cháy.

Chia sẻ về vấn đề này, Đại tá Nguyễn Trường Sơn, Phó trưởng Công an quận Cầu Giấy cho biết: Ngoài việc nắm chắc địa bàn, tăng cường kiểm tra, đơn vị đã mở các lớp tuyên truyền đến người dân về công tác PCCC, và cứu nạn cứu hộ vào các buổi tối và ngày nghỉ. Đối với các ban - ngành thuộc cơ quan, trường học đơn vị đã tổ chức tuyên truyền nhiều đợt, nhiều nội dung khác nhau bởi lực lượng này còn là nòng cốt để lan tỏa các kỹ năng PCCC.

Tuy nhiên, một bất cập liên quan đến công tác PCCC hiện nay là, vẫn còn một bộ phận người dân xem nhẹ công tác PCCC. Theo đó, dù rất nhiều buổi tập huấn PCCC cơ quan chức năng tổ chức, dù đã được thông báo trước nhưng cư dân ở một số nhà chung cư tham dự không đầy đủ. Do vậy, nhiều người không nắm chắc những kỹ năng thoát hiểm, phòng, chống ngạt khói…

“Theo thống kê của cơ quan chức năng, hầu hết những người chết trong đám cháy nhà chung cư là do ngạt khói chứ không phải bị bỏng. Khói dễ dàng phát tán, dẫn đến mất phương hướng, khó nhìn nên nạn nhân càng khó thoát ra ngoài. Kinh nghiệm cho thấy, sử dụng các phương tiện bình bột, bình CO2 để dập tắt đám cháy ngay từ đầu; mua mặt nạ phòng độc sử dụng khi có cháy là giải pháp cơ bản, tại chỗ, hiệu quả nhất”, Đại tá Nguyễn Trường Sơn cho biết.

Hiện đại hóa công tác PCCC đang là mục tiêu hướng đến của nhiều đơn vị cấp cơ sở. Quận cầu giấy là ví dụ. Theo đó, nhằm nâng cao hiệu quả công tác PCCC, quận chỉ đạo xây dựng hệ thống phần mềm quản lý PCCC đối với các cơ sở và đối tượng thuộc diện quản lý về PCCC như đình, chùa, các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng, các nhà hàng, cơ sở kinh doanh...

Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng hình thức lưu động: Sử dụng xe ô tô để phát bằng âm thanh, hình ảnh tại các khu dân cư vào thời gian thích hợp trong ngày, hướng dẫn công tác PCCC, thoát nạn và hướng dẫn sử dụng các trang thiết bị chữa cháy...

Còn tại quận Nam Từ Liêm, theo ghi nhận, đây là một trong số ít những địa phương thành lập Đội chữa cháy chuyên nghiệp quận. Theo đó, để phòng ngừa tại chỗ nguy cơ cháy nổ, quận đã thành lập Đội chữa cháy với khoảng 30 cán bộ chiến sĩ và 4 xe chữa cháy, xe thang, xe cứu hộ. Đội chữa cháy chuyên nghiệp giúp rút ngắn cự ly nếu xảy ra hỏa hoạn tại địa bàn.

Hàng năm, quận cũng tổ chức các lớp tuyên truyền, huấn luyện nghiệp vụ PCCC cho chủ đầu tư, ban quản trị, đơn vị quản lý, vận hành chung cư nhằm nâng cao vai trò, trách nhiệm, ý thức thực hiện công tác PCCC; tổ chức Hội thảo nghiệp vụ PCCC cho lực lượng PCCC cơ sở , nhằm hướng dẫn lực lượng PCCC cơ sở sử dụng thành thạo các trang thiết bị, phương tiện PCCC tại cơ sở.

Trở lại câu chuyện PCCC tại các khu chung cư, nhà cao tầng, rõ ràng công tác này cần sự tham gia của cả cộng đồng. Nếu bản thân người dân vẫn xem nhẹ, coi đây không phải là việc của mình thì tin chắc nguy cơ cháy nổ vẫn hiển hiện. Chính vì vậy, mỗi cá nhân cần trở thành một hạt nhân tuyên truyền PCCC. Một người tuyên truyền chưa đạt thì nhiều người chung tay, một lần chưa hiệu quả thì tuyên truyền nhiều lần.

Giang Nam (Còn nữa)