Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang "ấm" dần

Đầu tháng 12, Tổng công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp (Becamex IDC) phát hành xong 1.080 tỷ đồng trái phiếu với lãi suất 10,7% mỗi năm. Mục đích nhằm cơ cấu lại nợ doanh nghiệp gồm thanh toán các khoản gốc lãi của các khoản nợ ngân hàng. Vinhomes cũng lên kế hoạch chào bán thêm tối đa 4.000 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ sau khi phát thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu vào cuối tháng 11.

Ảnh minh hoạ.

Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp tấp nập huy động vốn qua kênh trái phiếu. Huy Dương Group, liên quan dự án Greenhill Village Quy Nhơn, đã phát hành 900 tỷ đồng trái phiếu, lãi suất là 12,5% mỗi năm. Chủ đầu tư dự án The Maris Vũng Tàu cũng huy động được hơn 1.700 tỷ đồng. Chuỗi cầm đồ F88 cũng phát hành xong 100 tỷ đồng trái phiếu, lô thứ 7 kể từ đầu năm.

Theo dữ liệu từ Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), tháng 11 có 29 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, trị giá 24.388 tỷ. Lũy kế từ đầu năm đến nay, có 362 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 342.716 tỷ đồng, vượt hơn 10% so với con số cả năm 2023.

Thị trường trái phiếu bắt đầu ấm dần từ nửa cuối năm khi mỗi tháng đều có hàng chục đợt phát hành với tổng giá trị đạt hàng chục nghìn tỷ đồng. Những tháng cuối năm, thị trường ghi nhận thêm nhiều doanh nghiệp phi tài chính tham gia huy động vốn, thay vì nhóm ngân hàng chiếm tỷ trọng áp đảo. Đây được xem như một tín hiệu tích cực.

Bên cạnh đó, theo FiinRatings - tổ chức xếp hạng tín dụng thuộc Fiingroup - tính từ đầu năm đến cuối tháng 11, thị trường có 4 lô trái phiếu xanh được phát hành theo nguyên tắc xanh của Hiệp hội Thị trường vốn Quốc tế (ICMA) với tổng giá trị gần 6,9 tỷ đồng, chiếm khoảng 2% tổng giá trị phát hành trong kỳ. Các lô trái phiếu này đều được các tổ chức độc lập thực hiện đánh giá xác nhận.

Năm sau, Luật Chứng khoán sửa đổi sẽ có hiệu lực. VIS Rating - tổ chức xếp hàng tín nhiệm hợp tác với Moody's - đánh giá các sửa đổi có lợi cho trái chủ thông qua việc ngăn chặn vi phạm từ các tổ chức phát hành trái phiếu, hạn chế hoạt động đầu tư có rủi ro cao, áp dụng bắt buộc các công bố thông tin kịp thời và xếp hạng tín nhiệm để cải thiện kỷ luật thị trường. Nhóm chuyên gia này kỳ vọng luật mới nhấn mạnh vào việc bảo vệ nhà đầu tư và tăng trưởng bền vững của thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ thúc đẩy niềm tin thị trường được cải thiện và hoạt động phát hành sôi động hơn trong năm 2025.

Tuy nhiên, áp lực đáo hạn trái phiếu vẫn chưa hạ nhiệt nhiều. Trong tháng cuối của năm 2024, VBMA ước tính sẽ có khoảng 42.053 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn, trong đó phần lớn là trái phiếu bất động sản với 14.502 tỷ đồng, tương đương 34%. Đến nay cũng có 7 mã trái phiếu chậm trả lãi mới với tổng giá trị hơn 151 tỷ đồng.

Còn theo VNDirect, tháng 12 sẽ có hơn 38.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn, tăng gấp đôi với tháng trước. Song song đó, hoạt động đàm phán thay đổi điều khoản và điều kiện trái phiếu giữa các tổ chức phát hành và các trái chủ vẫn diễn ra sôi nổi. Tính đến đầu tháng 12 có khoảng hơn 100 doanh nghiệp đạt được thỏa thuận gia hạn với trái chủ, tổng giá trị được gia hạn hơn 160.000 tỷ đồng. Tuy nhiên sang các tháng đầu năm 2025, áp lực đáo hạn sẽ giảm đáng kể.