Thị trường bán lẻ đối mặt làn sóng tái cấu trúc
Số liệu từ Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho thấy thương mại điện tử đang trở thành một trong những trụ cột quan trọng định hình lại thị trường bán lẻ Việt Nam
Năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử đạt hơn 25 tỷ USD, tăng trên 20% so với năm trước và chiếm 9-10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cả nước. Đà tăng trưởng này tiếp tục bùng nổ trong 9 tháng năm 2025, khi doanh thu trên các sàn thương mại điện tử lớn đạt 305,9 nghìn tỷ đồng, tương đương 12,2 tỷ USD, tăng 34,35% so với cùng kỳ. Dự báo cả năm 2025, thị trường có thể chạm mốc 39 tỷ USD, mức tăng trưởng thể hiện rõ sức sống dồi dào của nền kinh tế số.
Những con số này không chỉ phản ánh sự mở rộng của thương mại điện tử mà còn cho thấy sự chuyển dịch mạnh mẽ trong thói quen tiêu dùng. Người dân ngày càng ưu tiên sự nhanh chóng, tiện lợi và sự cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, những yếu tố mà mô hình bán lẻ truyền thống khó đáp ứng nếu không thay đổi. Trong bối cảnh đó, thương mại điện tử không còn đóng vai trò hỗ trợ mà đã trở thành lực kéo chính của toàn ngành bán lẻ, buộc các mô hình kinh doanh cũ phải đối mặt với sức ép tái cấu trúc sâu rộng.
![]() |
| Mua sắm qua livestream và thương mại kết hợp giải trí đã trở thành xu hướng dẫn đầu, đặc biệt trên các nền tảng như TikTok Shop và Shopee. (Ảnh minh hoạ) |
Một thực tế đáng chú ý đang diễn ra tại các đô thị lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Những tuyến phố từng sầm uất, nơi tập trung nhiều cửa hàng thời trang, mỹ phẩm, ăn uống… đang chứng kiến tình trạng “đìu hiu chợ chiều”. Hàng loạt cửa hàng đóng cửa, mặt bằng bỏ trống kéo dài nhiều tháng, dù trước đây từng có thời điểm khan hiếm.
Theo Bộ Công Thương, chỉ trong nửa đầu năm 2025 đã có hơn 5.500 cửa hàng và hộ kinh doanh trên toàn quốc ngừng hoạt động, phần lớn thuộc nhóm kinh doanh truyền thống. Điều này tạo ra sự thay đổi lớn trong cấu trúc việc làm, ảnh hưởng trực tiếp đến hàng vạn lao động, đồng thời làm biến đổi diện mạo đô thị. Đây không phải là biểu hiện của khủng hoảng kinh tế theo nghĩa suy thoái mà là kết quả của một sự dịch chuyển tất yếu khi hành vi tiêu dùng thay đổi sau đại dịch Covid-19.
Người dân quen với mua sắm trực tuyến, từ hàng tiêu dùng, thời trang đến thực phẩm tươi sống. Chỉ với vài thao tác trên điện thoại, hàng hóa được giao tận nơi cùng nhiều lựa chọn về giá cả và dịch vụ. Sự tiện lợi này tạo ra áp lực cạnh tranh rất lớn cho mô hình bán lẻ truyền thống vốn chịu chi phí cố định cao như thuê mặt bằng, nhân sự, kho bãi và logistics.
![]() |
| Người dân quen với mua sắm trực tuyến, từ hàng tiêu dùng, thời trang đến thực phẩm tươi sống. (Ảnh minh hoạ) |
Trong khi đó, thương mại điện tử đang chứng minh ưu thế vượt trội với tốc độ tăng trưởng bình quân 20-25% mỗi năm, cao gấp 2-3 lần bán lẻ truyền thống. Các nền tảng trực tuyến không chỉ tạo ra sự linh hoạt trong kinh doanh, mà còn tận dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo để phân tích hành vi khách hàng, tối ưu hóa gợi ý sản phẩm và cá nhân hóa dịch vụ. Điều này giúp thương mại điện tử mở rộng thị phần nhanh chóng, đồng thời tạo ra sức ép buộc doanh nghiệp truyền thống phải chuyển đổi để tồn tại.
Sự chuyển dịch càng thể hiện rõ trong các ngành hàng như thời trang, mỹ phẩm và ẩm thực vốn phụ thuộc nhiều vào hệ thống cửa hàng. Thay vì mở chuỗi ồ ạt, nhiều doanh nghiệp đang thu hẹp quy mô, giữ lại một số showroom nhỏ để khách hàng trải nghiệm sản phẩm, còn hoạt động kinh doanh chính được đẩy lên online.
Mô hình “omnichannel” kết hợp đa kênh trực tuyến và trực tiếp đang trở thành lựa chọn chủ đạo, giúp doanh nghiệp vừa duy trì sự hiện diện vật lý, vừa tiết kiệm 30-40% chi phí vận hành. Đây được xem là hướng đi phù hợp đối với những thương hiệu biết tận dụng công nghệ và dữ liệu để tối ưu hóa hoạt động kinh doanh.
![]() |
| NSND Tự Long tham gia livestream giới thiệu sản phẩm gạo ST25. (Ảnh: DMS) |
Ngay cả những mặt hàng vốn được coi là “khó bán online” như nông sản cũng đang chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ. Tại Tuần lễ Nông sản Việt 2025, gần 6 tấn gạo ST25 đã được bán hết chỉ trong 2 giờ livestream trên mạng xã hội; một con cá tầm nặng 50kg được đấu giá trực tuyến thành công với giá 102 triệu đồng. Đây là minh chứng thuyết phục về khả năng của thương mại điện tử trong việc mở rộng thị trường, kết nối trực tiếp người nông dân với người tiêu dùng, giảm chi phí trung gian và tăng hiệu quả tiêu thụ.
Sự chuyển dịch này đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với ngành bán lẻ truyền thống. Muốn tồn tại và phát triển trong bối cảnh mới, các doanh nghiệp phải mạnh dạn đổi mới mô hình hoạt động. Cần ứng dụng công nghệ vào quản lý, tích hợp hệ thống dữ liệu khách hàng, tối ưu chi phí và đa dạng hóa phương thức bán hàng. Việc số hóa không còn là lựa chọn mà là yếu tố bắt buộc. Bên cạnh đó, Nhà nước cũng cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về thương mại số, hỗ trợ hạ tầng logistics và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp chuyển đổi thuận lợi hơn.
Sự bùng nổ của thương mại điện tử đang mở ra cơ hội lớn cho kinh tế Việt Nam nhưng cũng tạo ra không ít thách thức. Đây không phải là cuộc cạnh tranh một mất một còn giữa bán lẻ trực tuyến và bán lẻ truyền thống mà là quá trình tái cấu trúc tất yếu để các mô hình kinh doanh phù hợp hơn với nhu cầu tiêu dùng hiện đại. Những doanh nghiệp biết nắm bắt xu hướng, đầu tư công nghệ và linh hoạt thích ứng sẽ là những người chiến thắng trong cuộc đua mới của ngành bán lẻ.
Có thể bạn quan tâm
Nên xem
Nhận định Crystal Palace vs Tottenham: Derby London trong cơn khủng hoảng phong độ
Chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học, THCS ở các xã biên giới
Nụ cười của ngoại
Giá xăng dầu hôm nay (28/12): Giá dầu thế giới tiếp đà giảm phiên cuối tuần
Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 28/12: Sáng sớm có sương mù nhẹ rải rác, trưa chiều giảm mây trời nắng
Ra mắt tour trải nghiệm "Hà Nội - Chạm miền ký ức"
Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định vị thế, vai trò trong nhiệm kỳ 2021 - 2025
Tin khác
Giá xăng dầu hôm nay (28/12): Giá dầu thế giới tiếp đà giảm phiên cuối tuần
Thị trường 28/12/2025 08:56
Tỷ giá USD hôm nay (27/12): Thị trường tự do tăng, trong ngân hàng đi ngang
Thị trường 27/12/2025 08:43
Giá vàng hôm nay (27/12): Vàng nhẫn tăng cao nhất 1 triệu đồng/lượng
Thị trường 27/12/2025 08:39
Tỷ giá USD hôm nay (26/12): Giá USD thị trường tự do tiếp tục tăng
Thị trường 26/12/2025 08:54
Giá vàng hôm nay (26/12): Vàng miếng, vàng nhẫn đồng loạt giảm
Thị trường 26/12/2025 08:53
Giá vàng hôm nay (25/12): Vàng nhẫn tăng tới 1 triệu đồng/lượng
Kinh tế 25/12/2025 09:17
Tỷ giá USD hôm nay (25/12): Giá USD tự do tăng nhẹ chiều mua vào
Thị trường 25/12/2025 09:16
Đón đầu xu thế thị trường cho sản phẩm thiết kế sáng tạo của Thủ đô
Kinh tế 24/12/2025 11:57
Siết quản lý tài khoản ngân hàng: Có “chặn” được chiêu giấu doanh thu, né thuế?
Thị trường 24/12/2025 06:16
Giá vàng hôm nay (24/12): Vàng miếng và vàng nhẫn đồng loạt tăng
Thị trường 24/12/2025 06:12


