Nguy cơ tai nạn từ xe ba bánh tự chế và xe chở hàng cồng kềnh

Mối nguy tiềm ẩn từ các "hung thần" đường phố

Tình trạng xe ba, bốn bánh tự sản xuất, lắp ráp, không đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn vẫn được người dân tự ý đưa vào sử dụng vận chuyển hàng hóa đang diễn ra phổ biến. Các phương tiện này thường được hoán cải từ xe máy cũ, không qua kiểm định, thiếu các thiết bị an toàn cơ bản như hệ thống phanh, đèn chiếu sáng, còi báo hiệu hoạt động không ổn định. Chính sự thiếu an toàn kỹ thuật này khiến chúng trở thành những "hung thần" khi tham gia giao thông, đặc biệt vào giờ cao điểm hoặc trong điều kiện thời tiết xấu.

Nguy hiểm hơn, nhiều trường hợp xe mô tô và xe ba bánh còn chở hàng hóa vượt quá kích thước, trọng tải cho phép, chằng buộc sơ sài, kéo theo xe hoặc vật cồng kềnh khác. Hàng hóa chất cao, quá khổ che khuất tầm nhìn, mất cân bằng khi di chuyển, dễ bị rơi đổ hoặc va quệt với các phương tiện khác. Khi xảy ra va chạm, những khối hàng hóa cồng kềnh này trở thành vật gây sát thương nghiêm trọng. Những vi phạm này không chỉ gây nguy hiểm cho chính người điều khiển mà còn trực tiếp đe dọa tính mạng người đi đường, gây ùn tắc và cản trở lưu thông trên các tuyến phố nội đô.

Tình trạng xe ba, bốn bánh tự sản xuất, lắp ráp, không đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn vẫn được người dân tự ý đưa vào sử dụng.

Trước tình trạng phức tạp trên, Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an thành phố Hà Nội đã triển khai Kế hoạch tổng điều tra cơ bản, tuyên truyền, vận động và kiểm tra xử lý nghiêm các vi phạm liên quan đến xe tự chế và xe chở hàng cồng kềnh. Hoạt động này có sự phối hợp đồng bộ giữa Phòng CSGT và Công an cấp xã, tăng cường tuần tra, kiểm soát trên toàn địa bàn Thành phố.

Kết quả ban đầu của đợt tổng kiểm tra đã cho thấy sự quyết liệt trong công tác xử lý. Trong vòng một tháng (từ 15/10 đến 14/11/2025), lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý tới 243 trường hợp vi phạm. Số liệu này bao gồm 176 trường hợp xe ba, bốn bánh tự sản xuất, lắp ráp; 31 trường hợp mô tô chở hàng cồng kềnh; và 36 trường hợp kéo theo xe khác, vật khác.

Điều đáng nói là Cơ quan Công an đã kiên quyết tịch thu 171 phương tiện tự chế không đủ điều kiện tham gia giao thông. Bên cạnh việc xử phạt theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, lực lượng chức năng còn đẩy mạnh công tác vận động, khiến người dân tự giác tháo dỡ, cắt bỏ 42 xe ba bánh tự chế.

Các phương tiện này thường được hoán cải từ xe máy cũ, không qua kiểm định, thiếu các thiết bị an toàn cơ bản như hệ thống phanh, đèn chiếu sáng, còi báo hiệu hoạt động...

Hoạt động kiểm tra, xử lý được thực hiện liên tục. Điển hình như sáng ngày 21/11/2025 tại tuyến Phan Trọng Tuệ (xã Đại Thanh, Hà Nội), Đội CSGT đường bộ số 14 cùng Công an xã đã tập trung xử lý nhiều trường hợp vi phạm. Trong đó, có trường hợp anh P.V.T. (SN 1988) điều khiển xe mô tô không gắn biển số, có hành vi kéo theo xe khác khi tham gia giao thông và không xuất trình được Giấy phép lái xe, đăng ký xe. Hay trường hợp anh V.M.T. (SN 1984) điều khiển xe mô tô chở hàng vượt quá khổ giới hạn, cũng không xuất trình được các giấy tờ cần thiết. Những hình ảnh xử lý cụ thể này góp phần nâng cao tính răn đe và ý thức chấp hành luật pháp trong cộng đồng.

Thiếu tá Phùng Đức Hiếu, cán bộ Đội CSGT đường bộ số 14 cho biết: “Các phương tiện tự sản xuất, tự lắp ráp thường không bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, không đăng ký, không kiểm định; việc sử dụng các loại xe này tiềm ẩn nguy cơ tai nạn rất lớn cho chính người điều khiển và những người xung quanh”.

Tuyên truyền và giải pháp lâu dài

Việc xử lý nghiêm các vi phạm chỉ là một phần trong giải pháp. Điều cốt lõi để loại bỏ vấn nạn này là phải kết hợp chặt chẽ giữa cưỡng chế và tuyên truyền pháp luật. Thông tin với phóng viên, Trung tá Phạm Văn Luyến, Đội trưởng Đội CSGT đường bộ số 9, nhấn mạnh: “Song song với công tác tuần tra kiểm soát và xử lý nghiêm hành vi vi phạm, đơn vị luôn chú trọng tuyên truyền để người dân hiểu rõ và chấp hành việc chở hàng đúng quy định. Quan trọng hơn, chúng tôi kiên quyết vận động người dân không mua bán, không sử dụng phương tiện tự chế khi tham gia giao thông. Điều này nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người điều khiển phương tiện và góp phần giữ gìn trật tự, mỹ quan đô thị của Thủ đô”.

Lực lượng chức năng xử lý rường hợp vi phạm.

Về lâu dài, cần có các giải pháp đồng bộ hơn. Các cơ quan chức năng cần rà soát và hỗ trợ các đối tượng sử dụng xe tự chế để chuyển đổi nghề nghiệp hoặc chuyển sang sử dụng các loại hình vận tải hợp pháp, an toàn. Việc cấp phép và quản lý chặt chẽ các loại hình xe chở hàng chuyên dụng, đồng thời cung cấp các phương tiện vận tải nhỏ, hợp chuẩn, giá cả phải chăng cho các hộ kinh doanh nhỏ lẻ là điều cần thiết.

Việc loại bỏ xe ba bánh tự chế, xe chở hàng cồng kềnh không chỉ là trách nhiệm của lực lượng công an mà còn là ý thức chung của toàn xã hội. Chỉ khi người dân nhận thức đầy đủ về mối nguy hiểm và tuân thủ nghiêm luật giao thông, trật tự an toàn giao thông đô thị mới được đảm bảo bền vững.