Mùa bão 2025 được dự báo diễn biến khó lường

Năm 2025, khí hậu toàn cầu bước vào một trong những giai đoạn khó dự báo nhất: ENSO trung tính. ENSO là viết tắt của “El Niño Southern Oscillation”, là hiện tượng dao động nhiệt độ mặt biển tại khu vực trung tâm Thái Bình Dương, đóng vai trò như một “bộ điều phối khí hậu” của trái đất.

ENSO có ba trạng thái: El Niño (nóng bất thường) thường gây hạn hán ở Đông Nam Á, bão yếu và ít; La Niña (lạnh bất thường) làm gia tăng mưa bão, gây lũ lụt ở châu Á và châu Đại Dương và trung tính, khi nhiệt độ mặt biển gần mức trung bình, không có tín hiệu rõ rệt từ El Niño hay La Niña.

Theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), nhiệt độ mặt biển khu vực trung tâm Thái Bình Dương hiện đang xấp xỉ trung bình nhiều năm và nhiều khả năng sẽ duy trì trạng thái trung tính trong suốt mùa hè.

Mùa bão năm nay được dự báo có nhiều biến động khó lường. (Ảnh minh hoạ)

Thực tế, đây là giai đoạn tiềm ẩn nhiều bất định nhất. Mỗi khi El Niño hay La Niña hoạt động, các chuyên gia khí tượng có thể dự đoán tương đối chắc chắn về xu hướng thời tiết toàn cầu. Nhưng trong giai đoạn trung tính, thời tiết có thể chịu ảnh hưởng mạnh từ các yếu tố cục bộ như gió mùa, dòng hải lưu, bụi Sahara, hay thậm chí là hiệu ứng của biến đổi khí hậu toàn cầu, khiến bão có thể hình thành, mạnh lên hoặc suy yếu một cách bất ngờ. Dù có dự báo rằng La Niña có thể quay trở lại từ cuối năm 2025, nhưng cho đến hiện tại, công tác dự báo bão vẫn gặp nhiều khó khăn do khí hậu không có các tín hiệu rõ ràng.

Đối với khu vực biển Đông, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia Việt Nam, mùa bão năm nay Biển Đông dự kiến có khoảng 11-13 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, trong đó 5-6 cơn có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền Việt Nam.

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, từ nay đến tháng 8, bão chủ yếu ảnh hưởng đến khu vực Bắc Bộ. Từ tháng 9 đến tháng 11, mưa to trên diện rộng có xu hướng gia tăng, đặc biệt ở khu vực Trung Bộ. Thời gian này, bão hoặc áp thấp nhiệt đới sẽ hoạt động trên Biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm.

Mùa bão 2025 đã bắt đầu với bão số 1 (Wutip) trên Biển Đông và bão Auring tại Philippines. Dù Auring nhanh chóng suy yếu khi gặp địa hình Đài Loan, điều đó cho thấy rõ một thực tế: bão trong giai đoạn ENSO trung tính có thể biến đổi cường độ rất nhanh, khó đoán định.

Dù số lượng bão được dự báo ở mức trung bình, các chuyên gia cảnh báo không thể chủ quan với cường độ và tính bất thường của bão trong năm nay. Bên cạnh đó, các hiện tượng thời tiết cực đoan kèm theo như lốc xoáy, dông sét, mưa đá, lũ quét và sạt lở đất được dự báo sẽ gia tăng trong năm 2025, đặc biệt trong điều kiện thời tiết khó lường do ENSO trung tính gây ra.