Lợi ích sức khỏe từ quả bưởi - “Kho báu” dinh dưỡng tự nhiên

Bưởi là loại trái cây nhiệt đới phổ biến, thuộc họ cam quýt (Rutaceae), có hai nhóm chính: Pomelo (bưởi ta, phổ biến tại Việt Nam và Đông Nam Á) và Grapefruit (bưởi chùm, có nguồn gốc từ vùng Barbados). Tại Việt Nam, điều kiện khí hậu thuận lợi đã giúp cây bưởi phát triển mạnh mẽ, hình thành nên nhiều giống bưởi nổi tiếng theo từng vùng miền. Ngoài việc là món ăn khoái khẩu trong các dịp lễ, Tết, bưởi còn là thực phẩm được khuyến khích sử dụng thường xuyên nhờ những giá trị sức khỏe tuyệt vời mà nó mang lại.

Bưởi - “Kho báu” dinh dưỡng tự nhiên.

Giá trị dinh dưỡng đáng chú ý

Theo thông tin trên suckhodoisong, số liệu từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), một nửa quả bưởi cỡ vừa (khoảng 120g) chứa: Calo: 41; Chất béo: 0g; Cholesterol: 0mg; Natri: 0mg; Carbohydrate: 10g; Chất xơ: 1g; Đường tự nhiên: 9g; Protein: 1g; Vitamin C: 38,4mg (tương đương 64% nhu cầu hàng ngày); Vitamin A: 71,3mcg. Ngoài ra, bưởi còn cung cấp beta-carotene, kali, canxi và magie - những vi chất quan trọng đối với hoạt động sống của cơ thể.

Tăng cường hệ miễn dịch

Một trong những điểm nổi bật của bưởi là hàm lượng vitamin C dồi dào - chất chống oxy hóa quan trọng giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra. Vitamin C còn có vai trò kích thích sản sinh bạch cầu, nâng cao khả năng đề kháng tự nhiên, từ đó giúp cơ thể chống lại các bệnh cảm cúm thông thường và nhiễm trùng.

Bên cạnh đó, beta-carotene trong bưởi - tiền chất của vitamin A - cũng góp phần bảo vệ sức khỏe làn da, niêm mạc và hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.

Hỗ trợ kiểm soát cân nặng

Với hàm lượng chất xơ hòa tan cao và lượng calo thấp, bưởi là lựa chọn lý tưởng cho những ai đang theo đuổi chế độ ăn kiêng hoặc kiểm soát cân nặng. Ăn bưởi trước bữa ăn giúp tạo cảm giác no lâu hơn, làm giảm lượng thức ăn tiêu thụ và kiểm soát cơn thèm ăn hiệu quả.

Một nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Mỹ từng chỉ ra rằng, ăn nửa quả bưởi trước bữa ăn có thể hỗ trợ giảm cân đáng kể trong vòng 12 tuần, đặc biệt khi kết hợp với chế độ ăn cân bằng và luyện tập hợp lý.

Tốt cho sức khỏe thị lực

Vitamin A có trong bưởi đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của mắt. Đây là dưỡng chất thiết yếu giúp duy trì thị lực, phòng ngừa khô mắt và nguy cơ thoái hóa điểm vàng (AMD) – một trong những nguyên nhân phổ biến gây suy giảm thị lực ở người lớn tuổi.

Một số nghiên cứu còn cho thấy, chế độ ăn giàu vitamin A và C có thể làm giảm nguy cơ mắc AMD giai đoạn tiến triển lên đến 25%.

Giảm nguy cơ sỏi thận

Axit citric - một hợp chất tự nhiên có trong bưởi - được cho là giúp ngăn ngừa hình thành sỏi thận, đặc biệt là sỏi canxi oxalat. Chất này giúp tăng lượng citrate trong nước tiểu, từ đó làm giảm sự kết tinh của khoáng chất gây sỏi.

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả ngừa sỏi rõ rệt, cần tiêu thụ lượng bưởi đáng kể hàng ngày, hoặc kết hợp với hướng dẫn từ chuyên gia y tế về bổ sung citrate đúng cách.

Hỗ trợ hệ tiêu hóa

Bưởi là nguồn thực phẩm cung cấp chất xơ tự nhiên, hỗ trợ quá trình tiêu hóa diễn ra trơn tru, ngăn ngừa táo bón và cải thiện hệ vi sinh đường ruột. Đồng thời, chất xơ còn giúp điều hòa lượng đường huyết, hỗ trợ kiểm soát insulin – đặc biệt hữu ích với người mắc tiểu đường type 2.

Tốt cho sức khỏe tim mạch

Một trong những lợi ích đáng giá của bưởi là khả năng hạ cholesterol máu, đặc biệt là cholesterol xấu (LDL), đồng thời tăng cholesterol tốt (HDL). Chất xơ hòa tan – chủ yếu là pectin – trong bưởi có khả năng liên kết với cholesterol trong đường ruột và giúp đào thải chúng ra khỏi cơ thể.

Ngoài ra, bưởi còn giúp cải thiện huyết áp nhờ cung cấp kali, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ và các biến chứng nguy hiểm khác.

Có tiềm năng phòng ngừa ung thư

Một số giống bưởi, đặc biệt là bưởi đào, chứa lycopene – một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng trung hòa các gốc tự do, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương ADN. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chế độ ăn giàu lycopene có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú và một số loại ung thư tiêu hóa.

Lưu ý quan trọng khi sử dụng bưởi

Trên trang tuoitre thông tin, thường xuyên ăn bưởi có tác dụng hỗ trợ việc trị liệu đối với các bệnh nhân cao huyết áp, bệnh tiểu đường, bệnh xơ cứng động mạch, có công dụng giúp giảm béo.... Tuy nhiên, trong thực tế cũng có một số lưu ý mà ai cũng phải biết khi ăn bưởi để tránh gây hại cho sức khỏe.

- Không ăn bưởi khi dùng một số loại thuốc: Bệnh nhân có lượng mỡ trong máu cao nếu dùng một cốc nước ép bưởi để uống một viên thuốc giảm béo thì có thể dẫn đến hiện tượng đau cơ, thậm chí là dẫn đến bệnh về thận.

Một số bệnh nhân trong thời kỳ sử dụng thuốc chống dị ứng nhất định, nếu ăn bưởi hoặc là uống nước ép bưởi, nhẹ thì có thể gây ra đau đầu, tim đập mạnh, loạn nhịp tim…

Ngoài ra còn một số thành phần khi kết hợp với bưởi có thể gây ra tác dụng phụ như: Dung dịch Cyclosporine, chất caffeine, canxi đối kháng, Cisapride... Uống một cốc nước ép bưởi, cùng với các thành phần có chứa trong thuốc có thể gây ra tác dụng phụ nếu sử dụng cùng nhau trong vòng 24 giờ đồng hồ.

Do vậy các chuyên gia sức khỏe khuyên rằng, bệnh nhân đang sử dụng thuốc, đặc biệt là người lớn tuổi, tốt nhất là không nên ăn bưởi và uống nước ép từ bưởi.

- Không ăn bưởi sau khi uống rượu, hút thuốc lá: Theo các chuyên gia thì việc uống rượu, hút thuốc lá cần có khoảng thời gian là 48 tiếng đồng hồ mới nên ăn bưởi hay uống nước bưởi.

- Không ăn khi bị tiêu chảy: Bưởi có tính lạnh, khiến cho người bị tiêu chảy ăn vào sẽ càng nghiêm trọng. Do vậy, nếu trong người yếu thì không nên ăn nhiều bưởi. Thông thường người ta chỉ dùng bưởi để hạ nhiệt, hạ quá mức cũng sẽ gây ra triệu chứng đau bụng... Người bị tiêu chảy càng không nên ăn nhiều bưởi vì ăn vào bệnh sẽ càng nghiêm trọng.

- Không ăn bưởi cùng cà rốt, dưa chuột: Cà rốt, dưa chuột không được ăn cùng bưởi. Nếu ăn cùng sẽ làm mất giá trị dinh dưỡng của vitamin C trong bưởi.

- Không ăn bưởi cùng với cua: Bưởi và cua nếu như ăn cùng nhau thì dạ dày sẽ bị kích thích, đau bụng và nôn mửa…

- Không ăn bưởi cùng gan heo: Trong gan heo có chứa đồng, sắt, kẽm… nếu như kết hợp với vitamin C trong bưởi, sẽ làm tăng tốc độ oxy hóa kim loại, và làm mất giá trị dinh dưỡng vốn có.

Với hương vị dễ chịu, giá trị dinh dưỡng cao và khả năng hỗ trợ nhiều mặt trong chăm sóc sức khỏe, bưởi xứng đáng là một “siêu thực phẩm” tự nhiên trong chế độ ăn uống hằng ngày. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích và tránh những rủi ro không mong muốn, việc sử dụng bưởi một cách hợp lý và khoa học là điều cần thiết - đặc biệt đối với những người có bệnh nền hoặc đang điều trị bằng thuốc.