Kỳ cuối: Sáng mãi cốt cách người Tràng An

Văn minh lan tỏa từ những điều bình dị

Hà Nội vốn được biết đến là mảnh đất của ngàn năm văn hiến, nhưng điều khiến Thủ đô để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng du khách và bạn bè quốc tế không chỉ nằm ở những nghi lễ trang trọng, những công trình kiến trúc uy nghi hay không gian rực rỡ cờ hoa. Điều làm nên sức sống lâu bền của Hà Nội chính là nét văn minh, thanh lịch tỏa ra từ những hành động bình dị, thường ngày.

Người dân Thủ đô để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng du khách và bạn bè quốc tế.

Trong những dịp lễ, Tết, hình ảnh người Hà Nội văn minh càng hiện lên rõ nét hơn bao giờ hết. Đó là khi từng dòng người đổ về Quảng trường Ba Đình hay những tuyến phố trung tâm nhưng vẫn giữ trật tự, nhường nhịn nhau từng khoảng đứng, từng lối đi. Đó là lúc những bạn trẻ tình nguyện cúi xuống nhặt vỏ chai, chiếc túi nilon còn sót lại sau khi dòng người vừa tan. Hay đơn giản là nụ cười thân thiện, lời chỉ dẫn tận tình dành cho một du khách lần đầu đến Thủ đô. Những hành động nhỏ ấy góp phần tạo nên một Hà Nội không chỉ đẹp về cảnh quan mà còn đẹp trong tâm hồn con người.

Cái “chất Tràng An” tưởng chừng chỉ còn vang vọng trong câu ca, lời thơ, thì nay lại được khẳng định mạnh mẽ qua từng cử chỉ ứng xử thường nhật. Tinh thần thanh lịch, hào hoa không phải là điều xa vời, mà được gìn giữ, tiếp nối và lan tỏa qua nhiều thế hệ. Nó hiện diện trong ánh mắt tự hào của những cụ già tóc bạc khi ngắm dòng người trẻ trung, năng động; trong sự chu đáo của những người mẹ, người chị giữa chốn đông người; và cả trong sự văn minh, tử tế của những người trẻ khi sẵn sàng nhường chỗ, giúp đỡ khách phương xa.

Bà Hoàng Thị Viên: “Tôi đứng giữa dòng người mà thấy các cháu thanh niên tự giác xếp hàng, nhường chỗ cho người già, phụ nữ, trẻ nhỏ… lòng tôi thật sự ấm áp”.

Chính nhờ những chi tiết tưởng chừng rất nhỏ ấy mà Hà Nội đã ghi dấu trong lòng bạn bè gần xa, không chỉ là một Thủ đô của hòa bình và sáng tạo, mà còn là một thành phố văn minh, nhân văn, nơi con người trở thành “danh thiếp” đẹp nhất để giới thiệu với thế giới.

Bà Hoàng Thị Viên (61 tuổi, phường Ô Chợ Dừa) chia sẻ rằng, dù tuổi đã cao nhưng bà vẫn háo hức hòa mình vào dòng người đổ về trung tâm Thủ đô trong những ngày lễ lớn. Với bà, niềm vui không chỉ là được tận mắt chứng kiến không khí tưng bừng, mà còn là cảm giác tự hào khi thấy lớp trẻ Hà Nội giữ được nề nếp văn minh, thanh lịch.

“Tôi đứng giữa dòng người mà thấy các cháu thanh niên tự giác xếp hàng, nhường chỗ cho người già, phụ nữ, trẻ nhỏ… lòng tôi thật sự ấm áp”, bà xúc động nói. Bà Viên kể, trong lúc xem diễu binh, có một bạn trẻ đã chủ động nhường chỗ để bà dễ theo dõi hơn.

“Điều đó làm tôi nhớ rằng, thanh lịch không phải điều cao xa, mà chỉ đơn giản là nghĩ cho người khác một chút. Thấy các cháu ứng xử đẹp như vậy, tôi cũng tự nhắc mình phải giữ gìn hình ảnh người Hà Nội thanh lịch”, bà tâm sự.

Chị Trần Vân Anh: Nét thanh lịch của người Tràng An không phải điều gì xa vời hay chỉ nằm trong sách vở.

Từng cùng người thân và bạn bè đã đứng hàng giờ dưới cơn mưa để chờ đoàn diễu binh đi qua, chị Trần Vân Anh (phường Hoàn Kiếm) chia sẻ: Dù mưa khá nặng hạt, nhưng không ai rời đi, ai cũng muốn được chứng kiến khoảnh khắc lịch sử ấy. Trong dòng người ken đặc, điều khiến chị xúc động không phải chỉ là tiếng nhạc rộn rã hay sắc đỏ sao vàng rực rỡ, mà là những cử chỉ rất đỗi giản dị: Có người nhường chỗ để người khác nhìn rõ hơn, có người chia nhau một chai nước, một chiếc kẹo, thậm chí tấm áo mưa cũng được san sẻ cho nhau.

“Những chi tiết nhỏ bé ấy lại làm tôi thấy ấm lòng, bởi trong lễ lớn, tình người vẫn hiện hữu rõ rệt đến thế”, chị nói. Với chị Vân Anh, nét thanh lịch của người Tràng An không phải điều gì xa vời hay chỉ nằm trong sách vở, mà chính là sự văn minh, tử tế được thể hiện trong từng cái gật đầu, nụ cười, trong cách người ta cư xử với nhau giữa không gian đông đúc mà vẫn chan chứa tình cảm.

Một Hà Nội bao dung, mến khách và đầy sức sống

Trong căn phòng đầy ánh sáng ở Trường Dewey (Hà Nội), thầy giáo Tate Lamoreaux luôn rạng rỡ khi kể về quãng thời gian gắn bó cùng Thủ đô. Sinh ra và lớn lên tại bang Arizona, miền Tây Nam nước Mỹ, Tate từng giảng dạy tại một trường trung học công lập trước khi sang Việt Nam. Bốn năm trước, nhận lời mời của Trường Dewey, anh quyết định đến Hà Nội để dạy môn khoa học xã hội - kết hợp giữa địa lý, lịch sử và kinh tế.

Thầy giáo Tate Lamoreaux: Chừng nào còn được người dân Việt Nam chào đón, chúng tôi sẽ tiếp tục bén rễ và gắn bó lâu dài với nơi này.

“Chúng tôi không coi cuộc sống ở Việt Nam là tạm thời, không chỉ đến vài năm rồi rời đi. Chừng nào còn được người dân Việt Nam chào đón, chúng tôi sẽ tiếp tục bén rễ và gắn bó lâu dài với nơi này”, Tate tâm sự. Với gia đình anh, Hà Nội giờ đây thực sự là “nhà”, nhất là khi cậu con trai nhỏ đã sống ở đây lâu hơn cả quãng thời gian từng ở Mỹ.

Ấn tượng sâu đậm nhất của Tate trong dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh là bầu không khí đoàn kết lan tỏa khắp các con phố. Anh cho rằng, tinh thần yêu nước của người Việt mang tính bao dung, khác với sự khép kín mà anh từng chứng kiến ở một số nơi tại Mỹ. “Thông điệp mà tôi cảm nhận rõ ràng là: Việt Nam là số một, và bạn được chào đón để cùng chung tay làm cho đất nước ngày càng tốt đẹp hơn”, Tate chia sẻ.

Với anh, năng lượng ấy không chỉ toát ra từ lá cờ đỏ sao vàng tung bay, mà còn từ những nụ cười thân thiện, cái gật đầu lịch sự, những cử chỉ giản dị nhưng giàu lòng hiếu khách. Chính điều đó khiến anh thêm gắn bó và yêu mến Hà Nội - một thành phố thanh lịch, bao dung và giàu sức sống.

Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Phùng Hoàng Anh cho rằng, những gì Hà Nội để lại trong dịp Đại lễ vừa qua chính là “sự cộng hưởng đẹp đẽ” giữa nghi lễ trọng thể và đời sống văn hóa thường nhật. Theo ông, lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh không chỉ thành công ở quy mô, sự trang nghiêm hay hoành tráng, mà còn nhờ vào những chi tiết nhỏ thể hiện văn minh đô thị và nếp sống thanh lịch của người Hà Nội.

“Một nụ cười chào khách, một lời nhắc nhở nhẹ nhàng, hay đơn giản là hành động nhặt rác sau khi kết thúc sự kiện - tất cả đều tạo nên sức hấp dẫn riêng, thứ mà người ta nhớ về Hà Nội không chỉ bằng hình ảnh mà bằng cả cảm xúc”, ông nói.

Hà Nội đã để lại trong lòng người dân và bạn bè quốc tế những ấn tượng khó phai.

Ông Phùng Hoàng Anh cũng bày tỏ ấn tượng sâu sắc với sự chuẩn bị và cách tổ chức khoa học của thành phố Hà Nội. Các tuyến phố được trang hoàng rực rỡ, giao thông được điều tiết hợp lý, lực lượng chức năng tận tình hỗ trợ… tất cả tạo ra không gian an toàn, thuận lợi cho hàng triệu người dân và du khách hòa mình vào ngày hội lớn.

“Những sáng kiến như Trạm khách A80 không chỉ đáp ứng nhu cầu thiết thực, mà còn truyền đi một thông điệp: Hà Nội quan tâm đến từng người dân, từng du khách, không để ai bị bỏ lại trong dòng người đông đúc”, ông Phùng Hoàng Anh nhấn mạnh.

Theo ông, chính những điều tưởng như giản dị ấy mới tạo nên chiều sâu văn hóa và giá trị bền vững cho Thủ đô. “Hà Nội không chỉ đẹp ở những công trình, những di tích, mà còn đẹp ở cách con người sống với nhau - lịch thiệp, tử tế, và chan chứa tình người. Nếu giữ được tinh thần đó trong cả ngày thường, chứ không chỉ trong lễ hội, Hà Nội sẽ ngày càng khẳng định vị thế của một thành phố văn minh, hội nhập và là nơi mà bạn bè bốn phương muốn tìm đến”, chuyên gia khẳng định.

Từ những khoảnh khắc hào hùng trong ngày Đại lễ đến những hành động giản dị, tử tế trong đời sống thường nhật, Hà Nội đã để lại trong lòng người dân và bạn bè quốc tế những ấn tượng khó phai. Một Thủ đô vừa rực rỡ cờ hoa, vừa ấm áp nghĩa tình; vừa trang nghiêm trong lễ nghi, vừa thanh lịch trong ứng xử hàng ngày. Đó chính là sức hút bền lâu, là “hồn cốt” để Hà Nội không chỉ là trái tim của cả nước, mà còn là thành phố hòa bình, hội nhập và sáng tạo, nơi ai đi qua cũng muốn một lần dừng lại và gắn bó.

Bảo Thoa - Đỗ Đạt