Đổi mới, bám sát thực tiễn trong xây dựng thể chế

Chuyên nghiệp, khoa học, kỹ lưỡng

Ngày 29/10/2024, Chủ tịch Quốc hội đã có Công văn số 15/CTQH về việc đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật. Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các cơ quan, đơn vị được giao trách nhiệm soạn thảo, trình, thẩm tra, tiếp thu, chỉnh lý dự án luật, dự thảo nghị quyết, các vị đại biểu Quốc hội và đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác xây dựng pháp luật tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt sâu sắc tinh thần đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật theo Nghị quyết số 27-NQ/TW và ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư.

Đồng chí Trần Thanh Mẫn - Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng, thẩm tra, tiếp thu hoàn thiện các dự án luật, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội xem xét, thông qua bảo đảm các yêu cầu như xây dựng, ban hành luật, nghị quyết ngắn gọn, quy định những nội dung đúng thẩm quyền của Quốc hội, bám sát thực tiễn, không cầu toàn, không nóng vội; tuyệt đối không luật hóa quy định của nghị định, thông tư; loại ra khỏi dự thảo luật những vấn đề thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các Bộ và các cơ quan khác…

Đồng thời, các vị đại biểu Quốc hội phát huy dân chủ, trí tuệ, vai trò trung tâm trong đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội, với tinh thần chuyên nghiệp, khoa học, kỹ lưỡng nhưng không cầu toàn; bám sát yêu cầu của thực tiễn, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm...

Từ đó, bảo đảm các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua đạt chất lượng cao, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, đồng bộ thúc đẩy thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025 và những năm tiếp theo, đưa nước ta tiếp tục phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW; tình hình kinh tế - xã hội năm 2024, giải pháp tăng tốc, phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, truyền đạt chuyên đề "Tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về thể chế", Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng nhấn mạnh yêu cầu đổi mới tư duy trong xây dựng thể chế.

Theo Chủ tịch Quốc hội, kế thừa, phát huy những ưu điểm, bài học kinh nghiệm của các nhiệm kỳ Quốc hội trước đây; lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà quản lý, của doanh nghiệp, các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là qua thực tiễn hoạt động, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có những đổi mới ngay từ khâu chuẩn bị cho Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.

Tư duy và phương thức tiến hành công tác lập pháp được đổi mới sâu sắc theo hướng các luật ngắn gọn, rõ ràng; tăng cường phân cấp, phân quyền, cải cách hành chính; chuyển mạnh từ luật thiên về quản lý sang kết hợp hài hòa giữa quản lý có hiệu quả với kiến tạo phát triển, khuyến khích đổi mới sáng tạo, kiên quyết từ bỏ tư duy "không quản được thì cấm"…

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã biểu quyết thông qua 18 luật, xem xét, thông qua 21 nghị quyết; cho ý kiến lần đầu đối với 10 dự án luật khác. Quốc hội cũng tập trung tháo gỡ những khó khăn và quyết định vấn đề quan trọng của đất nước như: Chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam; điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành; chủ trương khởi động lại việc đầu tư dự án Điện hạt nhân... nhằm tạo đột phá để hoàn thiện cơ sở hạ tầng, phát huy tối đa nguồn lực, kiến tạo không gian phát triển mới.

Đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng nêu rõ, thời gian tới, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội sẽ phát huy tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, đổi mới, bứt phá, chú trọng các nhiệm vụ trọng tâm, trong đó có việc tổ chức triển khai nhanh chóng, kịp thời các luật, nghị quyết vừa được thông qua.

Quốc hội không ngừng đổi mới hoạt động để xứng đáng là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất, vững bước đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Để thực hiện đồng bộ và hiệu quả các quyết sách tại Kỳ họp thứ 8, Chủ tịch Quốc hội đề nghị khẩn trương quán triệt tinh thần đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật gắn với tổ chức thi hành pháp luật có hiệu quả, tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực trong hệ thống chính trị và toàn dân; chú trọng việc lan tỏa, sâu rộng cho các tầng lớp nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy và trách nhiệm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Quốc hội cũng quán triệt nghiêm yêu cầu cấp bách của công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước trong giai đoạn mới; gắn chặt công tác tư tưởng với công tác tổ chức, cán bộ, tập trung nâng cao ý thức, trách nhiệm trong cán bộ, đảng viên và người lao động, trước hết là sự nêu gương của người đứng đầu tại từng cơ quan, đơn vị, tổ chức, trong đó nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội, coi đây là một trong những yếu tố then chốt của then chốt để đổi mới hoạt động của Quốc hội...

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của các cơ quan của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, năm 2024, mặc dù đất nước còn nhiều khó khăn, đặc biệt là ảnh hưởng của cơn bão số 3, tuy nhiên tăng trưởng GDP vẫn đạt khoảng 7%, 15/15 chỉ tiêu do Quốc hội đề ra đạt, an sinh xã hội được đảm bảo.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, có được kết quả này là sự nỗ lực rất lớn của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, trong đó đóng góp rất lớn của Quốc hội trong việc lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước theo cách đổi mới tư duy và cách làm luật.

Về một số nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung thực hiện trong năm 2025, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tập trung cao độ để triển khai tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW, đoàn kết, cùng nhau thực hiện thành công cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị.

Đồng thời, khẩn trương chuẩn bị các điều kiện cho việc tổ chức Kỳ họp bất thường lần thứ 9 diễn ra vào tháng 2/2025, trong đó chú trọng nâng cao chất lượng công tác tham mưu, thẩm tra các dự thảo luật, dự thảo nghị quyết; cải tiến, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa phương thức, cách thức tiến hành các Kỳ họp; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền giữa các cơ quan, đơn vị, bảo đảm “rõ vai, rõ việc, rõ người”; duy trì thực hiện nghiêm hơn kỷ luật, kỷ cương... Từ đó, làm sao để vị thế, uy tín của Quốc hội được nâng lên, dân tin Quốc hội, Quốc hội phải vì dân phục vụ.