Để diễn xướng dân gian trở thành sản phẩm du lịch

(LĐTĐ) Khai thác các yếu tố văn hóa và nghệ thuật dân gian vào phục vụ du lịch là một trong những thế mạnh của Thủ đô Hà Nội. Những loại hình diễn xướng dân gian có thể trở thành hoặc đóng góp phần xây dựng nghệ thuật công cộng trong phát triển du lịch có thể kể đến chèo, quan họ, chầu văn, xẩm, ca trù, hát xoan, tuồng, hát trống quân, bài chòi, cải lương…
Hát Xoan và nghệ thuật Bài Chòi được bình chọn nhiều nhất Hát Xoan và nghệ thuật Bài Chòi được bình chọn nhiều nhất

Thực tế là tại Hà Nội đã có khá nhiều nhà hát, chương trình tạo được dấu ấn, thương hiệu của mình như: Nhà hát Múa rối Thăng Long, Nhà hát Tuồng Việt Nam, Nhà hát Chèo Hà Nội, các chương trình diễn xướng dân gian nằm rải rác tại các điểm du lịch, hay các sân khấu nhỏ trong Không gian đi bộ khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cận... Những chương trình này đã tạo được ấn tượng tốt đẹp, thu hút khá đông du khách trong và ngoài nước.

Tại Hội thảo khoa học "Nghệ thuật công cộng kiến tạo điểm đến du lịch", Tiến sĩ Trịnh Lê Anh – Chủ nhiệm bộ môn Quản trị sự kiện, khoa Du lịch học, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) phân tích rằng, cấu trúc của diễn xướng dân gian dưới tiếp cận phát triển du lịch gồm nhiều phần.

Phần hát, nói là bộ phận đáp ứng nhu cầu về thính giác của khách du lịch. Những giai điệu, câu hát trong diễn xướng dân gian sẽ thu hút người nghe mà không cần họ hiểu nghĩa về những giai điệu này.

Để diễn xướng dân gian trở thành sản phẩm du lịch
Những loại hình diễn xướng dân gian có thể trở thành nghệ thuật công cộng trong phát triển du lịch (ảnh minh họa: BT)

Phần diễn (kết hợp với hát, nói như một chỉnh thể thống nhất). Người nghệ sĩ vừa hát vừa diễn khiến khách du lịch cảm nhận rõ ràng hơn về diễn xướng dân gian. Đặc biệt, phần diễn bổ sung ý nghĩa cho phần hát, nói để khách du lịch không cần hiểu nghĩa câu hát nhưng vẫn hiểu được nội dung tiết mục.

Phần âm nhạc vừa liên kết, vừa hỗ trợ cho hai bộ phận nói trên, vừa là một chất xúc tác giúp tác phẩm thú vị hơn, cuốn hút hơn. Những giai điệu âm nhạc dân gian tạo ra điểm khác biệt để du khách luôn ghi nhớ, đặc biệt âm nhạc lại có sức lan tỏa lớn bởi nó không bị rào cản ngôn ngữ chị phối.

Cũng giống như phần âm nhạc, phần phục trang diễn xướng làm tăng sức hấp dẫn cho diễn xướng dân gian, làm thỏa mãn yếu tố tiếp cận thị giác của du khách. Những bộ trang phục đặc sắc của diễn xướng dân gian đóng vai trò cốt lõi tạo dấu ấn về văn hóa, bản sắc của Việt Nam với du khách quốc tế.

Theo các khái niệm đó, có thể hiểu diễn xướng dân gian là một phần quan trọng cấu thành nên nghệ thuật dân gian. Từ đó, bước đi của diễn xướng dân gian thành nghệ thuật công cộng trở nên gần gũi hơn. Bản thân nghệ thuật dân gian là kết tinh trí tuệ của cộng đồng từ xa xưa, nghệ thuật dân gian thường được trình bày trong không gian của cộng đồng, nghệ thuật dân gian thường được trình bày trong không gian cộng đồng tạo nên nó.

Những loại hình diễn xướng dân gian có thể trở thành hoặc đóng góp phần xây dựng nghệ thuật công cộng trong phát triển du lịch có thể kể đến chèo, quan họ, chầu văn, xẩm, ca trù, hát xoan, tuồng, hát trống quân, bài chòi, cải lương… bởi thỏa mãn các tiêu chí như đa dạng về không gian thể hiện; đơn giản trong cách thức thể hiện do thiết bị hỗ trợ đơn giản, thuận lợi trong quá trình biểu diễn; quy mô nhỏ do số lượng diễn viên, khán giả, những người hỗ trợ biểu diễn nhỏ; có tính tương tác cao với khán giả; nội dung đơn giản, dễ hiểu, trong trường hợp sử dụng ngôn ngữ thì không cần phiên dịch, biên dịch; tiếp cận đa dạng về mặt trực giác.

Để diễn xướng dân gian trở thành sản phẩm du lịch
Những bộ trang phục đặc sắc của diễn xướng dân gian đóng vai trò cốt lõi tạo dấu ấn về văn hóa (ảnh minh họa: BT)

Tiến sĩ Trịnh Lê Anh cũng đưa ra những phân tích để diễn xướng dân gian có thể trở thành những dịch vụ phục vụ du lịch. Ví dụ như đối với diễn xướng quan họ, gói dịch vụ có thể gồm các làn điệu qua họ như hát đối đáp, giao duyên, mời trầu khách du lịch, quà lưu niệm có thể gồm khăn mỏ quạ, nón ba tầm, trầu têm cánh phượng.

Hát xẩm dễ dàng bài trí ở không gian công cộng bởi tính linh hoạt khi trình diễn, gói dịch vụ gồm bài xẩm vui nhộn, tăng tương tác với du hách bằng cách có thể để khách du lịch đàn nhị hoặc tập hát một số câu cơ bản.

Hát xoan là một loại hình kết hợp giữa hát và múa, gói dịch vụ có thể là các làn điệu xoan cơ bản, đặc biệt dàn dựng các tiết mục để khách du lịch có thể cùng trải nghiệm hát và múa cùng nghệ sĩ.

Các loại hình chèo, cải lương, tuồng… là các loại hình có tính sân khấu cao, mỗi tiết mục có nhiều nghệ sĩ tham gia trình diễn, các gói dịch vụ có thể gồm các trích đoạn nhỏ, dễ hiểu có nhiều động tác múa, giao tiếp bằng các trích đoạn ngắn, đơn giản, có nội dung thú vị, hài hước, trong hoảng thời gian từ 5-10 phút để du khách dễ dàng hiểu được nội dung mà không cần thông qua biên dịch, phiên dịch. Nghệ sĩ tương tác với khách trong các trích đoạn nói trên như thực hiện đóng những vai đơn giản, chụp ảnh cùng nghệ sĩ, có thể cải biên, thay đổi một số nội dung để dễ dàng đưa các loại hình này trở thành nghệ thuật công cộng.

Với một số loại hình như chầu văn hay ca trù cần phải xây dựng mô hình biểu diễn đặc biệt, phù hợp tại các không ggian đặc thù như đình làng, đền, phủ dành cho những khách du lịch có mong muốn trải nghiệm đặc biệt với loại hình nghệ thuật này.

Từ những phân tích trên có thể khẳng định rằng, các loại hình diễn xướng dân gian có thể trở thành nghệ thuật công cộng và phục vụ phát triển sản phẩm du lịch, nhưng không phái bất cứ loại hình dân gian nào cũng có thể trở thành nghệ thuật công cộng. Vì vậy, cần có một hệ tiêu chí để xây dựng diễn xướng dân gian thành nghệ thuật công cộng.

“Để có thể tối ưu hóa, đa dạng hóa các mô hình nghệ thuật công cộng – diễn xướng dân gian cần phải nghiên cứu và thử nghiệm các thay đổi, sáng tạo về không gian, trình diễn, nội dung theo hướng gia tăng tính linh hoạt, tính động trong biểu diễn, sự dễ dàng thẩm nhận về mặt trực giác, tính tương tác giữa người biểu diễn, phục trang, đạo cụ với người thưởng thức diễn xướng dân gian, chú ý đến những giới hạn của sự thay đổi, sáng tạo đó.”, Tiến sĩ Trịnh Lê Anh cho biết.

Bảo Thoa

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Trẻ 2 tháng tuổi bị tổn thương thần kinh nặng do cha mẹ bế rung lắc

Trẻ 2 tháng tuổi bị tổn thương thần kinh nặng do cha mẹ bế rung lắc

Để dỗ trẻ, gia đình bế đung đưa, rung lắc mạnh khiến bé 2 tháng tuổi phải nhập viện trong tình trạng li bì, ngừng thở, co giật, tím môi, nguy kịch.
Lịch sử đang chờ, tuyển Việt Nam cần thắng Indonesia để sớm đi tiếp

Lịch sử đang chờ, tuyển Việt Nam cần thắng Indonesia để sớm đi tiếp

(LĐTĐ) Trận thư hùng giữa tuyển Việt Nam và Indonesia ở vòng loại thứ 2 World Cup 2026 đang trở nên nóng hơn bao giờ hết. Bởi một chiến thắng trên sân Gelora Bung Karno không những giúp HLV Troussier làm nên lịch sử mà còn giúp tuyển Việt Nam tiến rất gần đến tấm vé đi tiếp.
Viettel IDC cùng các tập đoàn công nghệ tổ chức hội nghị về điện toán đám mây bền vững

Viettel IDC cùng các tập đoàn công nghệ tổ chức hội nghị về điện toán đám mây bền vững

(LĐTĐ) Ngày 18/3/2024, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị Data Center & Cloud Infrastructure Summit (DCCI Summit) với chủ đề “Phát triển tương lai số bền vững”. Đây là năm thứ 3 Viettel IDC tổ chức hội nghị này với mục tiêu phát triển thị trường Trung tâm dữ liệu và Điện toán đám mây tại Việt Nam.
Hà Nội: Yêu cầu sớm giải quyết kiến nghị của nhà máy điện rác để phát huy hiệu quả

Hà Nội: Yêu cầu sớm giải quyết kiến nghị của nhà máy điện rác để phát huy hiệu quả

(LĐTĐ) Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương sớm giải quyết các kiến nghị của các chủ đầu tư nhà máy điện rác, nhằm đưa các dự án vào hoạt động, phát huy hiệu quả để góp phần đảm bảo cung ứng điện cho Thành phố.
Con trai Chủ tịch Tân Hoàng Minh khai về kế hoạch huy động vốn

Con trai Chủ tịch Tân Hoàng Minh khai về kế hoạch huy động vốn

(LĐTĐ) Ngày 19/3, trả lời thẩm vấn tại phiên tòa xét xử vụ Tân Hoàng Minh, hầu hết các bị cáo đều thừa nhận cáo buộc. Trong đó, Đỗ Hoàng Việt - con trai Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh thừa nhận các gói trái phiếu Tân Hoàng Minh bán ra cho nhà đầu tư chưa đủ về mặt pháp lý, không đảm bảo giá trị.
Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh tinh thần “3 cùng", lắng nghe và thấu hiểu với doanh nghiệp

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh tinh thần “3 cùng", lắng nghe và thấu hiểu với doanh nghiệp

(LĐTĐ) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh thông điệp "3 cùng" giữa Chính phủ và các doanh nghiệp. Kêu gọi doanh nghiệp FDI tiên phong trong nhận thức, tư duy và hành động; tiên phong đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ cho tăng trưởng xanh…
Trường hợp nào phải quyết toán thuế thu nhập cá nhân năm 2024?

Trường hợp nào phải quyết toán thuế thu nhập cá nhân năm 2024?

(LĐTĐ) Tìm hiểu các trường hợp cần quyết toán thuế thu nhập cá nhân năm 2024 để tuân thủ pháp luật, tránh rủi ro.

Tin khác

Tìm Xuân bên dòng Nho Quế

Tìm Xuân bên dòng Nho Quế

(LĐTĐ) Cùng với Mã Pì Lèng hiểm trở, sông Nho Quế đã trở thành huyền thoại, đi vào thơ ca và là một trong những biểu tượng của Hà Giang. Đến với Hà Giang vào những ngày tháng 3, thấy nơi đây dường như không có Hạ, Thu, Đông, chỉ có mùa Xuân luôn hiện hữu trong màu xanh của sông, của núi.
Khai mạc Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên và Lễ hội Hoa Ban năm 2024

Khai mạc Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên và Lễ hội Hoa Ban năm 2024

(LĐTĐ) Tối ngày 16/3, tại thành phố Điện Biên đã chính thức diễn ra Lễ khai mạc Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên với chủ đề “Vinh quang Điện Biên Phủ - Trải nghiệm bất tận” cùng với Lễ hội Hoa Ban năm 2024. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà dự Lễ khai mạc.
Xu hướng du lịch "tại chỗ" nở rộ

Xu hướng du lịch "tại chỗ" nở rộ

(LĐTĐ) Tình hình kinh tế khó khăn đã khiến cho nhu cầu du lịch của người Việt có nhiều thay đổi. Thay vì chi tiền cho những chuyến đi xa, hiện nay, du lịch “tại chỗ” đang trở thành lựa chọn của không ít người dân.
Sản phẩm du lịch độc đáo của Điện Biên sắp ra mắt

Sản phẩm du lịch độc đáo của Điện Biên sắp ra mắt

(LĐTĐ) Trong khuôn khổ khai mạc Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên và Lễ hội Hoa Ban năm 2024, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên phối hợp với Ủy ban nhân dân huyện sẽ giới thiệu tới du khách show diễn thực cảnh “Huyền tích UVA”. Đây được kỳ vọng là sản phẩm du lịch mới, mang lại trải nghiệm mới lạ, hấp dẫn.
Tháng 2/2024: Khách du lịch đến Hà Nội ước đạt 2,18 triệu lượt người

Tháng 2/2024: Khách du lịch đến Hà Nội ước đạt 2,18 triệu lượt người

(LĐTĐ) Theo Sở Du lịch Hà Nội, trong tháng 2/2024, lượng khách du lịch đến Thủ đô ước đạt 2,18 triệu lượt, tăng 7,1% so với cùng kỳ năm 2023.
Đền Cửa Ông, nơi gặp gỡ của chốn linh thiêng, núi non và biển cả

Đền Cửa Ông, nơi gặp gỡ của chốn linh thiêng, núi non và biển cả

(LĐTĐ) Đền Cửa Ông nằm trên một vị trí “tựa sơn hướng thủy” tại phía Đông Bắc Thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Đây là nơi “gặp gỡ” của núi non, rừng già và biển cả, được thiên nhiên ưu ái ban tặng một vị trí đắc địa, trang nghiêm.
Sắp diễn ra Lễ hội Áo dài TP.HCM lần thứ 10

Sắp diễn ra Lễ hội Áo dài TP.HCM lần thứ 10

(LĐTĐ) Lễ hội Áo dài Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) lần thứ 10 năm 2024 với chủ đề “Tôi yêu Áo dài Việt Nam” diễn ra từ ngày 7-17/3, sự kiện này đánh dấu chặng đường 10 năm phát triển và tiếp tục duy trì các chương trình, hoạt động hưởng ứng Lễ hội Áo dài.
Khởi động loạt sự kiện kích cầu du lịch Thủ đô

Khởi động loạt sự kiện kích cầu du lịch Thủ đô

(LĐTĐ) Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Đặng Hương Giang cho biết, trong tháng 3, đơn vị sẽ triển khai nhiều hoạt động để tiếp tục kích cầu du lịch Thủ đô, trong đó sẽ tổ chức chương trình "Du lịch Hà Nội chào 2024 - Get on Hanoi 2024" và Chương trình Du xuân hữu nghị 2024.
Chuyển đổi số chất lượng du lịch Thủ đô bứt phá

Chuyển đổi số chất lượng du lịch Thủ đô bứt phá

(LĐTĐ) Năm 2023, Sở Du lịch Hà Nội xếp thứ 4/22 về chỉ số cải cách hành chính ở khối các sở, cơ quan tương đương sở. Có thể nói, công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số đóng một vai trò quan trọng trong quá trình thúc đẩy phát triển du lịch Thủ đô.
Chùa Cái Bầu - Điểm du lịch tâm linh bên Vịnh Bái Tử Long

Chùa Cái Bầu - Điểm du lịch tâm linh bên Vịnh Bái Tử Long

(LĐTĐ) Chùa Cái Bầu còn được gọi là Thiền viện Trúc Lâm Giác Tâm, cách thành phố Hạ Long khoảng 65km, gần khu du lịch Bãi Dài (huyện Vân Đồn, Quảng Ninh), rất nguyên sơ và thơ mộng. Với độ cao khoảng 100m, đứng từ sân Thiền viện, du khách có thể ngắm nhìn vịnh Bái Tử Long.
Xem thêm
Phiên bản di động