Tìm cách cân bằng quỹ bảo hiểm xã hội

Số người hưởng lương hưu tăng đi kèm với tình trạng mất cân đối quỹ bảo hiểm xã hội (BHXH) đang đặt ra bài toán cấp thiết phải có lời giải về chính sách cho phát triển hệ thống BHXH.
tim cach can bang quy bao hiem xa hoi Từ 1/7: Tính mức đóng BHXH theo lương cơ sở mới
tim cach can bang quy bao hiem xa hoi Tăng tuổi nghỉ hưu: Không đơn thuần vì sợ hụt quỹ lương?

Bảo hiểm xã hội tự nguyện vắng… khách

Kể từ ngày 1/1/2018, theo Nghị định 134/2015/NĐ-CP về bảo hiểm xã hội tự nguyện, Nhà nước sẽ hỗ trợ mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện với những đối tượng nghèo, cận nghèo và các đối tượng khác, tỷ lệ lần lượt là 30%, 25% và 10%.

Mức hỗ trợ này được kỳ vọng sẽ làm tăng diện bao phủ BHXH tự nguyện, vì thực tế những năm qua cho thấy, mức độ tham gia BHXH thường thay đổi khi có sự thay đổi về cơ chế chính sách.

tim cach can bang quy bao hiem xa hoi

Năm 2009, năm đầu triển khai quy định BHXH tự nguyện, mức tham gia BHXH tự nguyện đã tăng 6,7 lần so với năm 2008. Tuy nhiên, những năm sau đó, đặc biệt từ năm 2013, mức độ gia tăng giảm nhanh. Kết quả là sau gần 9 năm thực hiện, số người tham gia BHXH tự nguyện mới đạt 200.000 người, chiếm 0,42% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Sỹ Đại, Phó ban Thu (BHXH Việt Nam) cho rằng, mục tiêu mở rộng 3 triệu người tham gia BHXH tự nguyện đến năm 2020 là không dễ, khi mức hỗ trợ này dựa trên mức sống trung bình vùng nông thôn là 700.000 đồng/tháng là không nhiều.

Hơn thế, quy định về thời gian đóng góp của BHXH tự nguyện được cho là không hấp dẫn, vì kéo dài tới 20 năm, với mức đóng lên tới 22%, trong khi nếu làm ở doanh nghiệp và nộp BNXH bắt buộc, thì chủ sử dụng đã đóng tới 70%, người lao động chỉ đóng 30%.

Cũng phải nói thêm, theo tính toán của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) với bình quân 28 năm đóng BHXH tương ứng tuổi nghỉ hưu thực tế là 54,2 và kỳ vọng sống là 78,8 tuổi thì thời gian hưởng lương hưu thực tế của Việt Nam sẽ là 24,6 năm. Nhưng số tiền đóng BHXH của người lao động trong 28 năm chỉ đủ chi trả cho người lao động nghỉ hưu trong 10 năm. Với mô hình hưu trí của Việt Nam, để có thời gian hưởng lương hưu 20 năm thì thời gian người lao động đóng vào quỹ BHXH phải lên tới 40 năm.

Rõ ràng, theo cách tính của các tổ chức quốc tế, người tham gia BHXH đang được hưởng lợi lớn. Tuy nhiên, hỗ trợ quá ít đi cùng thời gian đóng nhiều, mức đóng cao và quy định người tham gia BHXH tự nguyện chỉ được hưởng 2 chế độ là hưu trí và tử tuất và không được hưởng 5 chế độ ngắn hạn như BHXH bắt buộc, khiến cho BHXH tự nguyện vẫn vắng khách.

Thách thức cân đối quỹ BHXH

Tình trạng không… đắt khách cũng tương tự với BHXH bắt buộc. Năm 2007 (thời điểm Luật BHXH 2006 có hiệu lực thi hành), mức gia tăng diện bao phủ BHXH bắt buộc đạt tới 121%, nhưng đã giảm mạnh sau đó, chỉ dao động không quá 7% trong cả giai đoạn 2006-2016.

Với mức gia tăng này, thống kê tới tháng 10/2017, diện bao phủ BHXH mới đạt 14,6 triệu người (chiếm 30,4% lực lượng lao động trong độ tuổi), còn trên 34 triệu người (chiếm 69,6% lực lượng lao động trong độ tuổi) chưa tham gia. Số đối tượng được hưởng hưu trí BHXH tính đến tháng 9/2017 mới đạt 2,25 triệu người, chiếm 20,1% số người sau độ tuổi nghỉ hưu. Thực trạng này khiến quỹ BHXH ngày càng căng thẳng.

Trong Hội thảo “Cải cách chính sách bảo hiểm xã hội – kinh nghiệm quốc tế, khuyến nghị đối với Việt Nam” mới đây, nhiều giải pháp đã được đưa ra nhằm cân đối quỹ BHXH.

Nhìn nhận từ thực tế, ông Lê Đình Quảng, Phó ban Quan hệ Lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) khẳng định, người lao động hiện không thể làm gì khi doanh nghiệp nợ đọng, thậm chí không đóng BHXH. Do vậy, ông Quảng đề xuất cho phép người lao động đóng riêng, chủ sử dụng lao động đóng riêng.

“Nếu người lao động nợ tiền BHXH, công đoàn sẽ đảm nhận việc thu, còn chủ sử dụng lao động nợ thì các cơ quan khác có trách nhiệm thu hồi, tránh tình trạng như hiện nay”, ông Quảng nói.

Ở góc độ vĩ mô, đại diện Ngân hàng Thế giới (WB) muốn nhắc tới tình thế của Việt Nam là quốc gia có tốc độ già hóa dân số ở mức kỷ lục. “Nếu các nước khác mất 50 năm để chuyển đổi từ chính sách trẻ sang chính sách già hóa thì Việt Nam trong vòng 15 năm phải có sự chuyển đổi về chính sách. Đây là thách thức không nhỏ cho Việt Nam”, vị đại diện này nói.

Do đó, đại diện WB đề nghị Việt Nam nên xem xét phát triển cả hình thức hưu trí tư nhân song hành cùng hệ thống hưu trí BHXH của Nhà nước.

“Một hình thức đầu tư đa tầng cho quỹ hưu trí nên được tính tới với nhiều hình thức đóng, nhiều mức đóng tương ứng với nhiều mức hưởng thay vì hệ thống đơn tầng như hiện nay”, đại diện WB nói.

Gần đây nhất, Bộ Tài chính vừa có đề xuất cơ quan thuế thu các khoản bảo hiểm mang tính chất bắt buộc đối với đơn vị sử dụng lao động, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế và đóng bảo hiểm xã hội. Theo dự thảo của Bộ Tài chính, đây là biện pháp tránh tình trạng doanh nghiệp có 2 hệ thống thang bảng lương như hiện nay.

Tuy nhiên, ông Đại cho rằng, mặc dù mô hình giữa cơ quan BHXH và cơ quan thuế có sự tương đồng trong tổ chức ngành dọc từ trung ương tới các địa phương, nhưng nhiệm vụ thu hoàn toàn khác nhau.

Riêng với doanh nghiệp, ngay khi người lao động ký hợp đồng, cơ quan BHXH phải lập hồ sơ để giải quyết các chế độ sau đó, trong khi cơ quan thuế chỉ quyết toán thuế theo 6 tháng, thậm chí 1 năm, thu tổng thu của doanh nghiệp và cá nhân chịu thuế thu nhập. Do đó, thu chỉ là một phần việc nhỏ của cơ quan BHXH.

Ông Đại cũng cho biết, cơ quan BHXH đang phối hợp với cơ quan thuế trong việc cung cấp dữ liệu quỹ lương của doanh nghiệp, thuế phát sinh… và cơ quan BHXH khai thác trên dữ liệu này.

Theo Trần Hà/ baodautu.vn

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Chăm lo đời sống đoàn viên

Chăm lo đời sống đoàn viên

(LĐTĐ) Trong những năm qua, Ban Chấp hành Công đoàn Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Mỹ Đức (Hà Nội) đã có nhiều cách làm hay trong việc quan tâm, chăm lo đời sống đoàn viên, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường cũng như nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.
Việt Nam đăng cai tổ chức Nam vương Thế giới 2024

Việt Nam đăng cai tổ chức Nam vương Thế giới 2024

(LĐTĐ) Sau thành công khi đăng cai Miss Grand International, Sen Vàng tiếp tục là đơn vị đăng cai tổ chức Mr World 2024 - Nam vương Thế giới 2024 vào tháng 9/2024.
Ngăn chặn xu hướng trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật

Ngăn chặn xu hướng trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật

(LĐTĐ) Những đứa trẻ trong độ tuổi phát triển nhanh chóng về thể chất nhưng về tâm sinh lý có những bất ổn, thậm chí nổi loạn, thiếu kỹ năng kiểm soát cảm xúc dẫn đến thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật có tính chất côn đồ, manh động… gây nhiều nỗi lo, bức xúc trong mỗi gia đình và toàn xã hội. Ngăn chặn xu hướng trẻ hóa tội phạm trước hết cần sự quan tâm đặc biệt từ gia đình.
LĐLĐ huyện Thường Tín: Chú trọng đổi mới phương thức hoạt động

LĐLĐ huyện Thường Tín: Chú trọng đổi mới phương thức hoạt động

(LĐTĐ) Những năm qua, các cấp Công đoàn huyện Thường Tín (Hà Nội) đã thường xuyên đổi mới tổ chức, nội dung, phương thức hoạt động, tích cực chăm lo xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế sâu rộng.
Xuân rơi trên đóa xoan mềm

Xuân rơi trên đóa xoan mềm

(LĐTĐ) Một ngõ vắng quanh co trầm thấp. Dải rêu xanh mọc dọc ngang hai bên bờ tường bằng gạch mun đã cũ. Tôi bước thật nhẹ trên con đường rơi đầy hoa xoan tím. Chùm hoa nhỏ, cánh li ti, mỏng manh nghiêng phai giữa lối. Một làn gió qua, muôn cánh hoa bay, rơi rơi giữa không trung một khoảng trời mơ tím. Chợt thấy lòng mềm đi, bình yên như cây cỏ.
Nhiều giải pháp tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho học sinh

Nhiều giải pháp tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho học sinh

(LĐTĐ) Thời gian gần đây, tình hình tội phạm cũng như vi phạm pháp luật diễn ra ngày càng phức tạp và có chiều hướng len lỏi vào các trường học. Để nâng cao hiệu quả của công tác phòng ngừa tội phạm và phòng, chống vi phạm pháp luật trong nhà trường, thành phố Hà Nội đã đưa ra nhiều giải pháp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật hiệu quả, phù hợp với tâm lý, lứa tuổi học sinh.
Phát huy vai trò của Công đoàn trong đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động

Phát huy vai trò của Công đoàn trong đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động

(LĐTĐ) Nhận thức rõ việc đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) tại nơi làm việc là một trong những yếu tố quan trọng góp phần bảo vệ sức khỏe cho người lao động và ổn định sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp, các cấp Công đoàn đã tích cực tham gia thực hiện công tác đảm bảo ATVSLĐ bằng nhiều cách làm thiết thực, hiệu quả.

Tin khác

Hoa đồng tiền rực rỡ trên vùng quê Đan Phượng

Hoa đồng tiền rực rỡ trên vùng quê Đan Phượng

(LĐTĐ) Đồng Tháp là một xã thuộc huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội. Nơi đây được coi là “thủ phủ” của hoa đồng tiền. Với trên 25ha chuyển đổi cơ cấu cây trồng, Hợp tác xã (HTX) Hoa Đồng Tháp đã mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ dân ở nơi đây.
Video hàng nghìn công nhân chào cờ, hát Quốc ca nhận mưa lời khen

Video hàng nghìn công nhân chào cờ, hát Quốc ca nhận mưa lời khen

(LĐTĐ) Hai ngày qua, đoạn video quay lại cảnh hơn 1.000 công nhân lao động Công ty TNHH Wooin Vina (đóng tại huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) mặc áo cờ đỏ sao vàng đứng chào cờ, hát Quốc ca trong ngày đầu tiên đi làm trở lại sau Tết (19/2) đã làm cho nhiều người thích thú, khen ngợi.
Gần 2.000 lượt ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước vận hành xuyên Tết

Gần 2.000 lượt ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước vận hành xuyên Tết

(LĐTĐ) Trong suốt các ngày nghỉ Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã huy động 1.959 lượt cán bộ, nhân viên ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước Thủ đô luộn thông thoáng, đảm bảo vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị.
Tết vẫn miệt mài làm việc nơi phố thị

Tết vẫn miệt mài làm việc nơi phố thị

(LĐTĐ) Tết Giáp Thìn 2024, trong khi nhiều người vẫn đang sum họp với gia đình hay đi du Xuân, lễ hội thì nhiều lao động với những ngành nghề đặc thù khác nhau ở Thủ đô Hà Nội vẫn miệt mài làm việc trên các tuyến phố…
Thưởng Tết Nguyên đán 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng

Thưởng Tết Nguyên đán 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng

(LĐTĐ) Tiền thưởng Tết Âm lịch Giáp Thìn 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng, xấp xỉ mức thưởng dịp Tết Âm lịch năm 2023 (6,86 triệu đồng/người).
Dầm mưa, xuyên đêm ngày cận Tết trên công trường ga ngầm Dự án Nhổn - Ga Hà Nội

Dầm mưa, xuyên đêm ngày cận Tết trên công trường ga ngầm Dự án Nhổn - Ga Hà Nội

(LĐTĐ) Ngày cận Tết Nguyên đán Giáp Thìn, trên công trình xây dựng dự án ga ngầm S12, thuộc dự án đường sắt đô thị (Metro) Nhổn - ga Hà Nội, dẫu trong giá rét, không khí lao động vẫn nhộn nhịp, khoảng 40 cán bộ và công nhân vẫn nỗ lực, khẩn trương thi công các hạng mục đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng đề ra.
Cuối năm về với chợ quê

Cuối năm về với chợ quê

(LĐTĐ) Do tập trung công việc đồng áng để kịp thời vụ, người dân ở các vùng quê thường đi sắm Tết rất muộn. Cùng với đó, những người con đi công tác, làm ăn xa nhà, gần ngày Tết trở về sum vầy cũng rất háo hức, mong được đi chợ quê để tìm lại tuổi thơ theo bà, theo mẹ đi chợ. Chính vì vậy càng ngày giáp Tết, chợ quê càng đông vui tấp nập kẻ bán, người mua.
Công nhân môi trường bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết

Công nhân môi trường bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết

(LĐTĐ) Khác với những công việc khác, công nhân môi trường đô thị bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết vì khối lượng công việc phát sinh rất nhiều. Vất vả và khó khăn, song họ vẫn cố gắng khắc phục để hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ được giao.
“Luồng gió mới” nhà ở cho công nhân

“Luồng gió mới” nhà ở cho công nhân

(LĐTĐ) Luật Nhà ở (sửa đổi) được thông qua tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV với quy định Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam được làm chủ đầu tư nhà ở xã hội cho công nhân hy vọng sẽ thổi luồng gió mới cho giấc mơ an cư của người lao động (NLĐ).
Nỗi niềm xe ôm công nghệ ngày cận Tết

Nỗi niềm xe ôm công nghệ ngày cận Tết

(LĐTĐ) Ngày cận Tết, trong khi nhiều người bắt đầu trở về đoàn tụ với gia đình thì không ít tài xế xe ôm công nghệ lại tăng cường hoạt động để có thêm thu nhập. Tuy nhiên, ít ai biết những tài xế xe ôm công nghệ thời điểm cận Tết cũng vô cùng vất vả. Họ phải “gánh” những áp lực vô hình như tắc đường, áp lực giao hàng nhanh và phải tự đảm bảo an toàn giao thông cho chính bản thân.
Xem thêm
Phiên bản di động