Sau 10 năm gia nhập WTO: Việt Nam được gì và mất gì?

Nhìn lại chặng đường 10 năm gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ hơn nhờ mở rộng quan hệ và chính sách đổi mới.
sau 10 nam gia nhap wto viet nam duoc gi va mat gi Lượng chuyển biến, nhưng chất cần phải tinh
sau 10 nam gia nhap wto viet nam duoc gi va mat gi Lên kế hoạch "khủng" giành thị trường bán lẻ
sau 10 nam gia nhap wto viet nam duoc gi va mat gi
Một góc Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: An Hiếu/TTXVN)

Cùng với đó, việc mở cửa thị trường đã đem lại nhiều lợi ích, giúp các nước tìm được vị trí của mình trong nền kinh tế.

Theo nhận định của nhiều chuyên gia, việc gia nhập WTO chính là “mở cánh cửa lớn” để Việt Nam bước vào “sân chơi” toàn cầu.

Đổi mới nhưng còn chậm

Theo Bộ Công Thương, kể từ năm 2007 đến nay, mặc dù bị ảnh hưởng bởi những tác động của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, khủng hoảng nợ công song nền kinh tế Việt Nam vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng bình quân là 6,29%/năm.

GDP bình quân đầu người tăng từ 730 USD vào năm 2006 lên 2.228 USD vào năm 2015 và đạt 2.445 USD vào năm 2016. Cơ cấu kinh tế đã chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng dần tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ, giảm dần tỷ trọng nông nghiệp.

Cũng theo Bộ Công Thương, đáng chú ý, kể từ khi trở thành thành viên của WTO, mức tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam đều đạt từ 12-14%/năm và chỉ có dấu hiệu giảm sút trong thời gian ngắn gần đây. Kim ngạch hàng hóa xuất khẩu năm 2016 cũng tăng gấp 3,5 lần so với năm 2006. Đây là những con số cho thấy khi tham gia vào WTO, nền kinh tế Việt Nam đã không bỏ lỡ những cơ hội có được từ sự kiện mang tính lịch sử này.

Ngoài ra, sau 10 năm gia nhập WTO, Việt Nam đã thu hút hơn 22.000 dự án FDI với tổng vốn đăng ký gần 300 tỷ USD. Đặc biệt, nhiều tập đoàn hàng đầu trên thế giới đã chọn Việt Nam làm “cứ điểm” sản xuất như Samsung, LG, Toyota, Honda, Canon…

Không những thế, đến nay cũng đã có 12 Hiệp định thương mại tự do (FTA) đa phương và song phương giữa Việt Nam với các đối tác lớn trên thế giới được chính thức ký kết, hoặc kết thúc đàm phán như: FTA Việt Nam-EU (EVFTA), FTA Việt Nam - Hàn Quốc (VKFTA)...; trong đó có những FTA thế hệ mới có phạm vi cam kết rộng và mức độ cam kết cao như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Bên cạnh các FTA đã được ký kết hoặc đã kết thúc đàm phán, Việt Nam còn đang tiếp tục đàm phán thêm 4 FTA; trong đó có Hiệp định đối tác toàn diện khu vực (RCEP) - được dự đoán là một FTA thế kỷ, quy định các hoạt động thương mại của toàn vùng ASEAN.

Các FTA đang mở ra không gian cho Việt Nam phát triển mạnh mẽ, có quan hệ thương mại tự do với 55 đối tác trên thế giới, bao gồm các nước G7 và 15/20 thành viên nhóm G20.

Nhận định về vấn đề này, nguyên Thứ trưởng Bộ Thương mại, Trưởng đoàn đàm phán WTO của Việt Nam Lương Văn Tự cho rằng sau khi gia nhập WTO, các doanh nghiệp Việt Nam đã biết tận dụng cơ hội khi vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh. Qua đó, phần nào học hỏi, chuyển giao được công nghệ và kỹ năng quản lý từ các tập đoàn lớn đến từ các quốc gia phát triển như Hoa Kỳ, Nhật Bản…

Hơn nữa, áp lực cạnh tranh từ khi gia nhập tổ chức thương mại thế giới này cũng giúp các doanh nghiệp trong nước trưởng thành hơn rất nhiều. Không ít doanh nghiệp đã chủ động tìm kiếm thị trường, liên kết với các doanh nghiệp nước ngoài để đẩy mạnh hàng hóa, thúc đẩy xuất khẩu.

Tuy nhiên, hạn chế của nền kinh tế vẫn còn ở việc tái cơ cấu, đổi mới doanh nghiệp nhà nước chậm, nhiều nơi vẫn dở dang. Lực lượng lao động tuy đông nhưng chưa đáp ứng được đòi hỏi của nền kinh tế về trình độ ngoại ngữ, tác phong công nghiệp, năng suất lao động…

Ông Trần Đăng Phúc, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Nhựa Thiếu niên Tiền Phong, chia sẻ để có thể hội nhập sâu vào thị trường quốc tế, không còn con đường nào khác, các doanh nghiệp Việt Nam phải có chiến lược đầu tư để nâng tầm thương hiệu, nâng cao trang thiết bị sản xuất, sử dụng công nghệ tiên tiến tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường.

Nhờ nỗ lực của cả tập thể mà 10 năm qua, hàng hóa sản phẩm của công ty đã vươn ra nhiều thị trường trên thế giới; trong đó chinh phục được cả những thị trường khó tính như Australia, New Zealand, Hong Kong (Trung Quốc) và Nhật Bản.

sau 10 nam gia nhap wto viet nam duoc gi va mat gi
Người tiêu dùng chọn mua hàng tại siêu thị BigC Thăng Long. (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Ông Pascal Lamy, nguyên Tổng Giám đốc WTO, nhấn mạnh Việt Nam là một ví dụ thành công về tiến trình hội nhập mà ở đó, Việt Nam đã khai thác được nhiều lợi thế so sánh về chất lượng nguồn nhân lực và năng suất lao động. Các ngành hàng mà Việt Nam chiếm ưu thế lần lượt là điện tử, dệt may, nông sản.

Theo ông Pascal Lamy, Việt Nam phát triển nhiều nhờ mở rộng quan hệ, chính sách đổi mới. Việc mở cửa thị trường đã đem lại nhiều lợi ích, giúp các nước tìm được vị trí của mình trong nền kinh tế.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho rằng 10 năm gia nhập WTO chưa phải là một chặng đường dài nhưng đầy cơ hội và thử thách với các doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam. Điều này thể hiện qua việc tỷ trọng thương mại dịch vụ trong GDP hàng năm giữ vững từ 40 đến 45%; tốc độ tăng trưởng bình quân luôn đạt ở mức gần 7% năm, cao hơn mức tăng trưởng GDP trung bình năm.

Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, việc tham gia WTO không chỉ đánh dấu sự phát triển quan trọng của Việt Nam thông qua khung khổ hội nhập với kinh tế toàn cầu và thế giới, mà còn là nền tảng hướng tới phát triển kinh tế - xã hội hiện đại, bền vững với những đường hướng và mục tiêu rõ nét.

Không để hụt hơi

Mặc dù thừa nhận những thành tựu mà nền kinh tế Việt Nam đạt được sau 10 năm gia nhập WTO, song nhiều ý kiến cho rằng một điểm nổi lên đáng quan ngại trong hoạt động xuất khẩu của Việt Nam là tình trạng thành tích xuất khẩu luôn nằm ở nhóm doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Mặc dù sau 10 năm gia nhập WTO, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đã mang hàm lượng công nghệ cao hơn, sản phẩm đa dạng hơn và tìm kiếm được nhiều thị trường xuất khẩu hơn, song hàng hóa xuất khẩu mang nội hàm trong nước chưa cao. Cùng với đó, dấu ấn của doanh nghiệp Việt trong giá trị hàng xuất khẩu còn thấp, chủ yếu vẫn chỉ nhìn thấy sự hiện hữu của các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài.

Ông Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, Việt Nam rất cần những yếu tố, động lực về chính sách để thúc đẩy doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và chú trọng vào phát triển công nghiệp phụ trợ.

Bởi theo lý giải của ông Võ Trí Thành, doanh nghiệp Việt Nam cũng như những mắt xích quan trọng. Nếu các mắt xích này liên kết được với nhau trong chuỗi sản xuất toàn cầu thì lúc đó các doanh nghiệp mới có thể phát triển bền vững.

Ông Pascal Lamy nhấn mạnh thêm rằng, chắc chắn việc mở cửa sẽ gây nhiều xáo trộn, đấy là nguyên tắc và là tiền đề. Không có một quá trình chuyển đổi nào không màu, không mùi, toàn niềm vui cả. Nó sẽ gây khó khăn cho một số đối tượng, nhưng là điều bình thường của nền kinh tế thị trường. Vấn đề chính là làm sao cho quá trình này được diễn ra trong điều kiện công bằng, bình đẳng.

Theo ông Pascal Lamy, Việt Nam vẫn sẽ duy trì được lợi thế cạnh tranh về nhân lực ngay cả trước làn sóng cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Bởi cốt lõi là con người mà như ông nhận định là người Việt Nam có những cần cù, quyết tâm. Tuy nhiên, Việt Nam sẽ mất lợi thế này nếu không đầu tư đủ cho đào tạo nhân tài bởi trí tuệ nhân tạo không thể thay thế cho con người.

Để tiếp tục phát triển bền vững, các chuyên gia thương mại cho rằng, Việt Nam cần những cải cách đột phá, đặc biệt là khắc phục những mặt trái của cơ chế một cửa, đổi mới bộ máy hành chính nhà nước. Bên cạnh đó, tăng cường và nâng cao hiệu quả việc kiểm tra, kiểm soát thị trường, minh bạch, lành mạnh hóa môi trường kinh doanh.

Vấn đề cốt lõi là tái cơ cấu các doanh nghiệp, các dịch vụ cơ sở hạ tầng theo hướng tập trung những dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, và phát triển logistics xanh. Đặc biệt, trong thời gian tới cần nâng mức đầu tư cho khoa học công nghệ để Việt Nam sớm có những đột phá về khoa học công nghệ, tạo ra những mặt hàng, những sản phẩm kỹ thuật cao mang lại giá trị cao trong xuất khẩu./.

Theo Uyên Hương/Vietnam+

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Khẩn trương khống chế đám cháy kho hàng từ thiện ở Tân Triều

Khẩn trương khống chế đám cháy kho hàng từ thiện ở Tân Triều

(LĐTĐ) Vụ cháy chảy ra tại khu vực chứa đồ từ thiện (cuối đường Chiến Thắng) xã Tân Triều, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Do chứa nhiều vật liệu dễ cháy, cùng với thời tiết hanh khô đã khiến ngọn lửa lan nhanh, khói đen bốc cao hàng chục mét...
Kết quả bốc thăm vòng 4 FA Cup: MU gặp lại đối thủ Leicester

Kết quả bốc thăm vòng 4 FA Cup: MU gặp lại đối thủ Leicester

(LĐTĐ) Lễ bốc thăm vòng 4 FA Cup đã chính thức diễn ra, Plymouth sẽ đối đầu với Liverpool sau chiến thắng bất ngờ trước Brentford, trong khi Leicester đụng độ MU.
Barcelona giành Siêu cúp Tây Ban Nha, thiết lập kỷ lục mới

Barcelona giành Siêu cúp Tây Ban Nha, thiết lập kỷ lục mới

(LĐTĐ) Rạng sáng 13/1 (giờ Việt Nam), Barcelona đã có chiến thắng hủy diệt 5-2 trước Real Madrid trong trận chung kết Siêu cúp Tây Ban Nha 2025 để thiết lập kỷ lục mới với lần thứ 15 trong lịch sử giành Siêu cúp.
Cảnh giác chiêu trò giả mạo nhân viên thu tiền điện để lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Cảnh giác chiêu trò giả mạo nhân viên thu tiền điện để lừa đảo chiếm đoạt tài sản

(LĐTĐ) Theo cảnh báo lừa đảo trực tuyến của Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), thời gian gần đây xuất hiện hàng loạt các đối tượng xấu giả mạo nhân viên điện lực để lừa đảo người dân. Những đối tượng này thường sử dụng phương thức gọi điện hoặc nhắn tin qua Zalo, SMS để yêu cầu người dân thanh toán tiền điện ngay lập tức, đồng thời đe dọa sẽ cắt điện nếu không thanh toán.
Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

(LĐTĐ) Sáng 13/1, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức Hội nghị toàn quốc về đột phát phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Hoàn Kiếm: Hoàn thành vượt chỉ tiêu phát triển đoàn viên, thành lập Công đoàn cơ sở

Hoàn Kiếm: Hoàn thành vượt chỉ tiêu phát triển đoàn viên, thành lập Công đoàn cơ sở

(LĐTĐ) Năm 2024, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận Hoàn Kiếm đã thành lập được 31/20 Công đoàn cơ sở (CĐCS) mới (đạt 155%), trong đó thành lập 17/15 CĐCS có từ 25 đoàn viên trở lên (đạt 113%); vận động kết nạp được 6.257 đoàn viên mới (đạt 101.70%).
Nam sinh Hà Nội giành quán quân cuộc thi tìm kiếm Đại sứ Văn hóa Việt Nam Quốc tế

Nam sinh Hà Nội giành quán quân cuộc thi tìm kiếm Đại sứ Văn hóa Việt Nam Quốc tế

(LĐTĐ) Tối 12/1, đêm gala chung kết cuộc thi "Tìm kiếm Đại sứ Văn hóa Việt Nam Quốc tế" đã diễn ra thành công tại Hà Nội. Vượt qua 72 thí sinh xuất sắc, ngôi vị Quán quân đã thuộc về Wang An Nam, học sinh Trường Trung học cơ sở Ngô Gia Tự (Hai Bà Trưng, Hà Nội).

Tin khác

Dự báo giá vàng hôm nay 13/1 sẽ còn biến động

Dự báo giá vàng hôm nay 13/1 sẽ còn biến động

(LĐTĐ) Hôm nay (13/1), giá vàng sau chuỗi ngày tăng giá, cả giá vàng miếng và vàng nhẫn các thương hiệu trong nước được duy trì ổn định. Với giá vàng miếng neo ở mốc 84,8 triệu đồng mua vào và 86,8 triệu đồng/lượng bán ra, vàng nhẫn hầu hết các thương hiệu duy trì hơn 85 triệu đồng/lượng mua vào và hơn 86 triệu đồng/lượng bán ra.
Hỗ trợ các doanh nghiệp thủ công, truyền thống tiếp cận với công nghệ

Hỗ trợ các doanh nghiệp thủ công, truyền thống tiếp cận với công nghệ

(LĐTĐ) Người tiêu dùng ngày càng có xu hướng mua sắm sản phẩm trên các nền tảng số, mạng xã hội, sàn thương mại điện tử. Vì vậy, việc chuyển mình trong hoạt động xúc tiến thương mại các sản phẩm nghề truyền thống là xu thế tất yếu.
Giá xăng dầu hôm nay (13/1): Giá dầu thế giới tiếp đà tăng mạnh

Giá xăng dầu hôm nay (13/1): Giá dầu thế giới tiếp đà tăng mạnh

(LĐTĐ) Hôm nay 13/1, giá dầu thế giới tăng vọt, đồng USD mạnh lên, tồn kho dầu của Mỹ tăng, căng thẳng giữa Nga và Ukraine là những yếu tố khiến giá dầu mạnh.
Tỷ giá USD hôm nay (13/1): Giá thị trường tự do giảm nhẹ

Tỷ giá USD hôm nay (13/1): Giá thị trường tự do giảm nhẹ

(LĐTĐ) Sáng nay 13/1, tỷ giá trung tâm đồng Việt Nam với đồng USD tại Ngân hàng Nhà nước công bố mức 24.341 VND/USD. Trên thị trường Mỹ, chỉ số US Dollar Index (DXY) đo lường biến động hiện ở mức 109,64 điểm.
Lan hồ điệp tràn ngập phố phường ngày giáp Tết, có chậu gần 4 tỷ

Lan hồ điệp tràn ngập phố phường ngày giáp Tết, có chậu gần 4 tỷ

(LĐTĐ) Chỉ còn hơn hai tuần nữa là đến Tết Nguyên Đán Ất Tỵ 2025, không khí tại các chợ hoa Hà Nội đã trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Nổi bật trong không gian rực rỡ ấy, những chậu lan hồ điệp sắc màu bắt mắt, với giá hàng chục triệu đồng thu hút sự chú ý của đông đảo khách mua.
Cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ, giá vé máy bay tăng đột biến

Cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ, giá vé máy bay tăng đột biến

(LĐTĐ) Chỉ còn hơn nửa tháng nữa là tới Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, giá vé máy bay nhiều chặng từ Thành phố Hồ Chí Minh đi các tỉnh được các hãng hàng không niêm yết ở mức cao, thậm chí nhiều chặng đã “cháy” vé ở hạng phổ thông.
12 triệu cổ phiếu DDB sẽ giao dịch trên sàn UPCoM ngày 15/1

12 triệu cổ phiếu DDB sẽ giao dịch trên sàn UPCoM ngày 15/1

(LĐTĐ) Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa cho biết, ngày 15/1 tới, sẽ chính thức đưa 12 triệu cổ phiếu DDB của CTCP Thương mại và Xây dựng Đông Dương vào giao dịch trên thị trường UPCoM tại HNX với giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên là 12.300 đồng/cổ phiếu.
Tỷ giá USD hôm nay (12/1): Đồng USD vẫn tiếp tục tăng

Tỷ giá USD hôm nay (12/1): Đồng USD vẫn tiếp tục tăng

(LĐTĐ) Hôm nay (12/1), Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD tăng tuần 7 đồng, hiện ở mức 24.341 đồng. Trên thị trường thế giới, chỉ số USD Index (DXY), đo lường biến động đồng bạc xanh với 6 đồng tiền chủ chốt tăng tuần 0,63%, đạt mức 109,64.
Giá vàng hôm nay (12/1): Vẫn không ngừng tăng

Giá vàng hôm nay (12/1): Vẫn không ngừng tăng

(LĐTĐ) Giá vàng hôm nay (12/1) tăng ở cả thị trường trong nước và thế giới. Xu hướng giá vàng tăng, có thể chịu ảnh hưởng từ biến động trên thị trường vàng thế giới hoặc các yếu tố kinh tế vĩ mô trong nước.
Central Retail chung tay bình ổn thị trường cao điểm Tết qua “Lễ hội thịt heo”

Central Retail chung tay bình ổn thị trường cao điểm Tết qua “Lễ hội thịt heo”

(LĐTĐ) Thịt heo tươi được xem là mặt hàng nhu yếu phẩm không thể thiếu trong những ngày Tết cổ truyền của các gia đình Việt. Đặc biệt, những ngày cận Tết Nguyên đán 2025, khi nhu cầu tiêu thụ thịt heo của người dân đang tăng lên, thì vấn đề bình ổn giá, bình ổn thị trường thịt heo luôn là vấn đề được người tiêu dùng và doanh nghiệp quan tâm.
Xem thêm
Phiên bản di động