Gói hỗ trợ 30.000 tỷ: Cần phân biệt rõ nhóm đối tượng mua nhà

	Thu nhập dưới 9 triệu đồng vẫn mua được nhà Hà Nội
	Gói 30.000 tỷ giải ngân chậm vì thiếu nhà để bán
	Thấy gói 30.000 tỷ đồng nhưng không chạm được

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tính đến ngày 31/5/2015, gói hỗ trợ đã nhận được tổng số tiền cam kết cho vay đối với khách hàng là 14.161 tỷ đồng đạt gần 50% tổng gói hỗ trợ. Trong đó, tổng số tiền cam kết cho vay với khách hàng là các hộ gia đình cá nhân đạt 8.817 tỷ đồng (số lượng người thu nhập thấp được vay là 18.062 người), số tiền cam kết với chủ đầu tư dự án là 5.344 tỷ đồng cho 37 dự án. Tổng số tiền đã giải ngân là 7.621 tỷ đồng.

Tuy nhiên, khi thời hạn giải ngân cuối cùng của gói tín dụng 30.000 tỷ (01/6/2015), với tiến độ giải ngân chưa đến 50% như hiện nay, nhiều người không khỏi thắc mắc và lo lắng về tính hiệu quả của gói hỗ trợ. Trên thực tế, gói tín dụng này bắt đầu đi vào thực hiện từ thời điểm đầu tháng 6/2013, cho đến thời điểm này là được hai năm, trong đó năm đầu tiên khi bắt đầu triển khai thì tiến độ rất là hạn chế, hoặc là chậm. NHNN đã chỉ định 5 ngân hàng TMCP thực hiện bước đầu và rõ ràng đã có những sự trục trặc ban đầu, từ quy trình hướng dẫn thực hiện, cho đến những cấp thực thi từ xác định đối tượng, tình trạng nhà ở…

Gói tín dụng 30.000 tỷ là cơ hội tốt cho những đối tượng có thu nhập thấp sở hữu một căn nhà ở xã hội.

Ngoài ra, có nhiều nguyên nhân khiến gói hỗ trợ này chậm giải ngân, trong đó, nguyên nhân chủ yếu là do theo quy định, người cần vay vốn phải có hợp đồng mua hoặc thuê mua đã ký với chủ đầu tư, nghĩa là trên thị trường phải có đủ sản phẩm phù hợp với điều kiện quy định. Tuy nhiên, hiện nay tại các địa phương, đặc biệt là tại các địa phương trọng điểm như Hà Nội, TPHCM thì số lượng dự án nhà ở xã hội, dự án nhà ở thương mại có quy mô diện tích căn hộ nhỏ, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 hoặc dưới 1,05 tỷ đồng/căn còn ít, chưa đáp ứng nhu cầu của người dân trên địa bàn.

Một nguyên nhân cơ bản nữa khiến gói hỗ trợ này chậm giải ngân, đó là các đối tượng có nhu cầu vay vốn ngoài việc bảo đảm đầy đủ các yêu cầu về đối tượng và điều kiện theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng còn phải đảm các điều kiện theo quy định của NHNN.

Theo quy định, các đối tượng có thu nhập dưới 9 triệu đồng mới được mua nhà ở xã hội, chính quy định này đã khiến 90% người dân có nhu cầu mua bị từ chối vay, nhưng trên hết nếu người mua không vay được tiền thì các doanh nghiệp làm nhà thu nhập thấp cũng chẳng biết bán cho ai.

Theo tính toán của các ngân hàng, nếu 1 gia đình muốn vay 800 triệu đồng trong 15 năm để mua nhà, tháng đầu tiên họ sẽ phải trả 8,3 triệu cả gốc cả lãi, tháng cuối cùng là 4,3 triệu. Với thu nhập 9 triệu đồng/ tháng, tức là nếu trừ đi số tiền trả cho ngân hàng, số tiền dư còn lại không thể đủ duy trì mức phí sinh hoạt hàng ngày. Thế nhưng nếu có thu nhập trên 9 triệu đồng sẽ không thuộc đối tượng được vay.

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng cục quản lý nhà, Bộ Xây dựng cho biết, các NHTM hiểu sai về quy định này, mức quy định các đối tượng được mua nhà ở không phải giới hạn ở 9 triệu, mà đây là phụ thuộc vào quy định của Bộ Tài chính về thuế thu nhập. “Anh thuộc diện đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân, thì anh thuộc nhóm đối tượng được phép mua nhà ở xã hội” ông Hà nhấn mạnh. Tuy nhiên, cần phân biệt rõ để tránh nhầm lẫn giữa hai nhóm đối tượng mua nhà ở xã hội và mua nhà ở thương mại quy mô nhỏ, giá bán thấp là khác nhau.

Đối với nhóm đối tượng người dân vay để mua, thuê mua nhà ở xã hội thì điều kiện là đã có hợp đồng mua, thuê mua nhà ở xã hội với chủ đầu tư theo quy định, người mua không phải xác nhận về tình trạng thu nhập, không phải chứng minh mức thu nhập có thuộc diện phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Như vậy, điều kiện vay vốn để mua nhà ở thương mại giá bán thấp dễ dàng hơn điều kiện vay để mua nhà ở xã hội do không phải chứng minh thu nhập, không khống chế mức thu nhập, người dân chỉ phải xác nhận tình trạng nhà ở.

Sở dĩ như vậy là vì các dự án nhà ở thương mại không được ưu đãi như nhà ở xã hội và đây chỉ là giải pháp để giúp những người lao động có khó khăn về nhà ở cải thiện chỗ ở, đồng thời kích cầu thị trường bất động sản, khuyến khích các doanh nghiệp đẩy mạnh phát triển phân khúc sản phẩm nhà ở thương mại trung bình và thấp. Thực tế cho thấy việc quy định yêu cầu khách hàng phải chứng minh đủ khả năng thu nhập để tích lũy trả nợ là một trong những khó khăn đối với các đối tượng có thu nhập thấp có nhu cầu vay vốn từ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng. Để giải quyết một phần vướng mắc này, Chính phủ đã cho phép kéo dài thời gian hỗ trợ từ 10 năm lên 15 năm, từ đó mức phải trả nợ gốc và lãi hàng tháng của người vay đã giảm nhiều và nhiều đối tượng đã hội đủ điều kiện về khả năng trả nợ để được vay vốn.

Tuấn Trần