Tận dụng cơ hội tham gia vào ngành bán dẫn toàn cầu

Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước ban hành nhiều chính sách hỗ trợ; đầu tư hạ tầng cơ sở vật chất; nguồn nhân lực trẻ. Đặc biệt, Việt Nam có nguồn đất hiếm - một trong những nguyên liệu chiến lược để sản xuất chất bán dẫn, cần thiết cho nhiều ngành công nghệ cao.

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Nguyễn Đình Đức (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết, trước cơ hội đưa Việt Nam trở thành mắt xích trong chuỗi cung ứng chíp toàn cầu, mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hội nghị với sự tham gia của các trường đại học lớn ở Đà Nẵng để thảo luận về các cơ hội khi tham gia hệ sinh thái thiết kế chip.

Để thiết kế một con chíp cần từ 4 - 6 tháng, trải qua hơn 500 công đoạn. (Ảnh minh họa)

"Để thiết kế một con chíp cần từ 4 - 6 tháng, trải qua hơn 500 công đoạn, đi qua 55 nghìn km ở 70 quốc gia. Nói như thế để thấy, đạt được thành công trong việc phát triển công nghiệp bán dẫn, thiết kế chip cần có một hệ sinh thái; trong đó không thể không kể đến chất lượng nguồn nhân lực", Tiến sĩ khoa học Nguyễn Đình Đức cho biết.

Từ Trung tâm thiết kế chip vi mạch được thành lập vào năm 2005 tại TP. Hồ Chí Minh, đến nay, cả nước có 11 trường đại học đào tạo trực tiếp đến thiết kế chip vi mạch, 35 trường đại học chuyển đổi chương trình. Thiết kế chip có 4 khâu gồm thiết kế, chế tạo, kiểm thử và đóng gói. Theo tiến sĩ Nguyễn Đình Đức, Việt Nam có thể tham gia vào 2 khâu là thiết kế và đóng gói.

Bên cạnh đó, Việt Nam đối mặt với một số thách thức trong phát triển công nghiệp bán dẫn. Trong đó, về nguồn nhân lực còn thiếu về số lượng và yếu về chất lượng. Theo dự báo, trong 5 năm tới, Việt Nam cần hơn 50 nghìn kỹ sư thiết kế chip vi mạch nhưng hiện nay có khoảng 5 nghìn kỹ sư, trong khi mỗi năm chỉ có khoảng hơn 500 kỹ sư được đào tạo.

Từ thực tế trên, tiến sĩ Nguyễn Đình Đức cho rằng, cần tiếp tục tháo gỡ bất cập trong thể chế chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp; đảm bảo cơ sở hạ tầng; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, gắn với nâng cao chất lượng đào tạo, phát triển kỹ năng, năng lực ngoại ngữ… đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp; mở rộng ứng dụng chip, thúc đẩy nhu cầu nội tại ở Việt Nam.

Cần có sự tham gia của doanh nghiệp trong việc xây dựng chương trình đào tạo. Hiện nay, các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp FDI nhận thức được rằng, muốn phát triển bền vững, đột phá cần có nguồn nhân lực chất lượng cao. Một tín hiệu tích cực là một số tập đoàn, doanh nghiệp lớn đã đầu tư, hợp tác với các cơ sở đào tạo nguồn nhân lực.

Hiện nay, một số địa phương quan tâm hỗ trợ đào tạo nhân lực ngành bán dẫn. Tại Bắc Ninh - một trong những địa phương công nghiệp lớn của cả nước đã hỗ trợ 50% học phí cho sinh viên ngành kỹ thuật công nghệ cao tại các trường cao đẳng, trung học chuyên nghiệp với tổng kinh phí là 400 tỷ đồng cho giai đoạn 2023 - 2025. Hay ở TP. Hồ Chí Minh đang hoàn thiện hệ sinh thái công nghiệp phụ trợ với nhà đầu tư chiến lược Intel để đối tác có thể gắn bó lâu dài hơn.

Bảo Thoa - Lê Hạnh