Đình Phùng Khoang- chốn linh thiêng giữa lòng Hà Nội

(LĐTĐ) Đình Phùng Khoang thuộc phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm là một ngôi đình cổ, thờ Thượng đẳng Phúc thần Đoàn Thượng, một vị tướng thời Lý. Chùa được xây dựng vào đầu thời Lê Trung Hưng (1533 - 1788) và được công nhận là Di tích Lịch sử văn hóa năm 1991.  
dinh phung khoang chon linh thieng giua long ha noi Huyền tích về ngôi chùa gắn liền với 2 vị vua nổi tiếng của Việt Nam
dinh phung khoang chon linh thieng giua long ha noi Bí ẩn về ngôi đình nằm dưới đáy giếng cổ

Gắn liền với vị tướng tài ba

Đình làng Phùng Khoang tọa lạc trong một khuôn viên rộng với diện tích hơn 3000 m2. Mặt đình nhìn về hướng Đông Bắc, Tam quan ngoại đồ sộ, có gác chuông xoay về hướng Đông Nam. Cổng có hai cột trụ lớn, trên trụ có 4 rồng cuốn hình búp sen. Chính giữa cổng đắp nổi cuốn thư có đại tự “Tối linh từ”. Đình thờ Đức Thánh Đoàn Thượng (1181-1228), một vị tướng tài sống vào giai đoạn loạn lạc cuối thời Lý. Ngài đã từng làm đến chức thái úy, đứng thứ hai trong triều vua Lý Huệ Tông, nhiều lần giúp vua chống các thế lực phản nghịch nổi dậy khắp nơi hoặc rình rập cướp ngôi ngay trong triều.

Sử cũ ghi lại, sau khi nhà Lý mất ngôi, Ngài đóng binh trấn giữ Hồng Châu chống lại nhà Trần. Cuối cùng, Ngài bị hại chết ngày mùng 8 tháng Giêng âm lịch năm Bính Thân (1228). Dân làng Phùng Khoang lấy ngày kỵ của Ngài làm chính hội và cùng hơn 70 làng khác lập điện thờ.

dinh phung khoang chon linh thieng giua long ha noi
Phương đình, một kiến trúc độc đáo của đình Phùng Khoang (Ảnh: P.A)

Sau này, các triều Vua khi luận công ban thưởng đều nêu gương Ngài như một trung thần tiết nghĩa, ban cho tiền xây cất đền, miếu thờ phụng và sắc phong Ngài là Đông Hải đại vương Đoàn Thượng – kiến, nghĩa, khiêm, trung phù chính, anh kiên liệt, trao vị Thượng đẳng Phúc thần. Trong dân gian gọi Ngài là Đức Thánh Đông Hải Đại Vương Đoàn Thượng để ghi công trạng và lòng trung của Ngài. Ở đình Phùng Khoang, ngoài bản thần tích còn có nhiều câu đối ca ngợi danh nghiệp của thần:

Bát thập dư chiến hùng uy di tích nhưng lưu cô luỹ tại

Thất thập nhị từ hiển thánh tinh thành trường đối bát lăng cao.

Dịch nghĩa:

Hơn tám mươi trận để lại dấu vết oai hùng vẫn còn trơ luỹ vắng,

Bảy mươi hai đền, thực bực hiển hách tinh anh, đối diện tám lăng cao

Đình Phùng Khoang đã được trùng tu lớn hai lần vào thời Lê và một lần thời Nguyễn. Sau kháng chiến chống Pháp, làng đã thành lập khu nhà trẻ, mẫu giáo bé và mẫu giáo lớn, tất cả đều đặt tạm trong khuôn viên của đình làng. Khoảng năm 1986, đình được giải phóng mặt bằng và trùng tu khang trang, gần đây lại có cuộc sửa sang tôn tạo lớn. Đình đã được Nhà nước xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia từ năm 1991.

Kiến trúc độc đáo

Đình Phùng Khoang có kiến trúc độc đáo, nhìn từ phía trước mặt đình, trước tiên là một cái hồ lớn, tiếp đó là bức bình phong, rồi đến một sân gạch rộng, trên sân có nghi môn tượng trưng với kiến trúc trụ thẳng đứng ở hai bên. Đi tiếp vào phía trong sân, hai bên là tả vu, hữu vu, đều có ba gian, kết cấu vì kèo đơn giản. Cuối sân là phương đình rồi đến đại đình. Phương đình cao hơn sân đình 20cm, có kiến trúc kiểu chồng diêm 2 tầng, 8 mái. Các bộ vì dựng trên hệ thống cột gỗ lim kê trên chân tảng bằng đá xanh. Các mái lớn ở tầng dưới được đỡ bằng những kẻ dài, ăn mộng vào cột cái qua cột hiên, trên kẻ có đặt một ván gỗ dày để đỡ hoành.

Các mái nhỏ ở tầng trên được đỡ bằng 4 kẻ dài chạy từ cột cái tới nóc mái. Trên các đầu kẻ có chạm chìm hình mây, còn ở các đầu dư dưới xà thượng thì được trang trí hình đầu rồng râu xoắn, mắt lồi, nét chạm cầu kỳ, thanh thoát.

dinh phung khoang chon linh thieng giua long ha noi

Đình Phùng Khoang còn lưu giữ được nhiều hoành phi, câu đối ca ngợi công tích của Đức thành Hoàng (Ảnh: P.A)

Phía sau phương đình, chỉ cách một khoảng rất hẹp là tòa đại đình. Đại đình nhìn hướng Đông Bắc, nền cao hơn phương đình 40cm, kiến trúc hình chữ “đinh” (chuôi vồ) gồm có tiền tế 5 gian, thiêu hương và hậu cung. Các bộ vì ở 5 gian của đại đình được dựng trên 12 cột, các cột có đường kính 40cm, rất vững chãi. Hầu hết các hạng mục của đình đều được bảo tồn, tu tạo tốt, vừa giữ được yếu tố kiến trúc nguyên gốc vừa đáp ứng yêu cầu phát huy giá trị lâu dài.

Trong đình còn lưu giữ được nhiều di vật quý gồm: Cuốn thần phả; 9 đạo sắc phong từ triều Lê đến triều Nguyễn, sớm nhất là đạo sắc năm Chính Hòa thứ 19 (1698), một bản còn nguyên vẹn đạo là sắc phong đời vua Lê Hiển Tông, năm Cảnh Hưng thứ 44 (1783); 6 tấm bia đá lớn, sớm nhất là bia Chính Hòa 19 (1698), muộn nhất là bia thời Tự Đức 33 (1881). Ngoài ra, còn 2 con rồng đá phong cách thời Lê Trung hưng giữa lối vào thềm đình; 2 tượng Hộ pháp Thiện - Ác ở đầu hiên tiền tế; đỉnh đồng; nhang án và nhiều hoành phi, câu đối...

Lễ hội đình làng Phùng Khoang được tổ chức vào ngày mùng 8 tháng Giêng hàng năm. Mở đầu là đám rước long ngai Ngài thành Hoàng từ đình vòng quanh làng rồi lên chùa Thanh Xuân Tự để làm lễ, đến chiều cùng ngày lại rước về đình. Lễ hội đình làng Phùng Khoang không chỉ là lễ hội văn hóa dân gian, mang đậm phong tục, tập quán cổ truyền của dân tộc mà còn là lễ hội văn hóa tâm linh, đem nguồn ánh sáng trí tuệ và trung nghĩa của Thành Hoàng Đoàn Thượng Đông Hải Đại Vương đến với mọi người.

Ngoài là một địa chỉ mang giá trị văn hóa, tâm linh, đình Phùng Khoang còn gắn với nhiều sự kiện lịch sử trọng đại của địa phương và đất nước. Trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đình là nơi tổ chức mít tinh, cướp chính quyền ở xã. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp (1946 - 1954) và chống Mỹ (1965 - 1975), đình là nơi đóng quân của lực lượng vũ trang cách mạng. Ngày nay, đình Phùng Khoang là một khoảng lặng giữa phố phường, đem lại sự bình yên, thư thái cho du khách đến thăm.

P.A

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Trao đổi kinh nghiệm, giải pháp thu hút lao động khu vực phi chính thức vào tổ chức Công đoàn

Trao đổi kinh nghiệm, giải pháp thu hút lao động khu vực phi chính thức vào tổ chức Công đoàn

(LĐTĐ) Ngày 28/3, Đoàn công tác Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội do đồng chí Nguyễn Thị Thu Thủy - Phó Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội làm trưởng đoàn đã có buổi học tập, trao đổi kinh nghiệm với LĐLĐ quận Bình Tân và LĐLĐ Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh.
LĐLĐ quận Ba Đình: Đồng hành chăm sóc sức khỏe cho người lao động

LĐLĐ quận Ba Đình: Đồng hành chăm sóc sức khỏe cho người lao động

(LĐTĐ) 100 người lao động thuộc Công đoàn cơ sở khối Doanh nghiệp quận Ba Đình đã được khám sức khỏe sinh sản và tầm soát phát hiện sớm ung thư miễn phí.
Công an quận Nam Từ Liêm đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất

Công an quận Nam Từ Liêm đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất

(LĐTĐ) Mới đây, Công an quận Nam Từ Liêm trang trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất và chào mừng 10 năm ngày thành lập Công an quận (1/4/2014 - 1/4/2024).
Liên đoàn Lao động huyện Gia Lâm có thêm 8 Công đoàn cơ sở

Liên đoàn Lao động huyện Gia Lâm có thêm 8 Công đoàn cơ sở

(LĐTĐ) Sau khi thực hiện sắp xếp Công đoàn Cơ quan Dân Đảng và Công đoàn Cơ quan Ủy ban nhân dân (UBND) huyện Gia Lâm, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Gia Lâm đã ra quyết định thành lập 8 Công đoàn cơ sở trực thuộc.
Chia sẻ kinh nghiệm hoạt động công đoàn tại các khu công nghiệp

Chia sẻ kinh nghiệm hoạt động công đoàn tại các khu công nghiệp

(LĐTĐ) Ngày 28/3, Đoàn công tác của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội do đồng chí Lê Đình Hùng - Ủy viên Ban Chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực LĐLĐ thành phố Hà Nội làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc, trao đổi kinh nghiệm về hoạt động công đoàn tại Công đoàn các Khu chế xuất và công nghiệp (KCX&CN) Thành phố Hồ Chí Minh.
Đề xuất giải pháp thúc đẩy triển khai các dự án giao thông trọng điểm

Đề xuất giải pháp thúc đẩy triển khai các dự án giao thông trọng điểm

(LĐTĐ) Sáng 29/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải (Ban Chỉ đạo) chủ trì họp phiên thứ 10 của Ban Chỉ đạo.
Nhân viên xe buýt kịp thời đưa người gặp nạn đi cấp cứu

Nhân viên xe buýt kịp thời đưa người gặp nạn đi cấp cứu

(LĐTĐ) Rạng sáng 29/3, xe buýt tuyến 101B đã kịp thời đưa 2 người bị thương do tai nạn giao thông vào bệnh viện cấp cứu.

Tin khác

Nhân viên xe buýt kịp thời đưa người gặp nạn đi cấp cứu

Nhân viên xe buýt kịp thời đưa người gặp nạn đi cấp cứu

(LĐTĐ) Rạng sáng 29/3, xe buýt tuyến 101B đã kịp thời đưa 2 người bị thương do tai nạn giao thông vào bệnh viện cấp cứu.
Lấy trục sông Hồng làm trung tâm phát triển là điểm nhấn quan trọng

Lấy trục sông Hồng làm trung tâm phát triển là điểm nhấn quan trọng

(LĐTĐ) Góp ý Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, các đại biểu cho rằng, việc lấy sông Hồng là trung tâm phát triển, gắn với lịch sử văn hóa Thủ đô là điểm nhấn quan trọng. Tuy nhiên, phải quan tâm đến quy hoạch tuyến đường ven sông, kết nối với các cây cầu và lan ra các tuyến đường theo 5 trục động lực.
HĐND thành phố Hà Nội xem xét bổ sung biên chế viên chức ngành giáo dục

HĐND thành phố Hà Nội xem xét bổ sung biên chế viên chức ngành giáo dục

(LĐTĐ) Kỳ họp thứ 15, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội xem xét, quyết định các nội dung quan trọng như: Bổ sung biên chế viên chức giáo dục của Thành phố; quy định mức thu học phí, dịch vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục, đào tạo; chế độ chăm sóc sức khoẻ cán bộ; giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh…
Khai mạc kỳ họp 15 HĐND Thành phố khoá XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026

Khai mạc kỳ họp 15 HĐND Thành phố khoá XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026

(LĐTĐ) Sáng nay (29/3), Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026 khai mạc kỳ họp chuyên đề (kỳ họp thứ 15), để xem xét, quyết định một số nội dung thuộc thẩm quyền của HĐND Thành phố.
Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào”

Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào”

(LĐTĐ) Chiều 28/3, Báo Hànộimới chính thức phát động cuộc thi viết Kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào” trên báo điện tử Hànộimới và ấn phẩm Hànộmới Cuối tuần.
Thủ đô Hà Nội đạt nhiều thành tựu to lớn qua 40 năm đổi mới

Thủ đô Hà Nội đạt nhiều thành tựu to lớn qua 40 năm đổi mới

(LĐTĐ) Phát biểu kết luận tại Hội nghị tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua trên địa bàn Thủ đô, ngày 28/3, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng khẳng định, qua 40 năm đổi mới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô đã phát huy truyền thống cách mạng kiên cường, đoàn kết, năng động, sáng tạo trong thực hiện đường lối đổi mới, mang lại những thành tựu to lớn, hết sức quan trọng.
Phát huy thành tựu 40 năm đổi mới đưa Thủ đô Hà Nội phát triển nhanh, bền vững

Phát huy thành tựu 40 năm đổi mới đưa Thủ đô Hà Nội phát triển nhanh, bền vững

(LĐTĐ) Ngày 28/3, Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua trên địa bàn Thủ đô. Hội nghị được tổ chức trực tuyến từ điểm cầu chính tại trụ sở Thành ủy tới 503 điểm cầu với hơn 11.000 đại biểu tham dự.
Xây dựng văn minh đô thị từ cơ sở

Xây dựng văn minh đô thị từ cơ sở

(LĐTĐ) Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của các cấp, các ngành và cộng đồng dân cư, việc xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị được duy trì thường xuyên, liên tục, giúp diện mạo đô thị Thủ đô ngày càng “Xanh - Văn minh - Hiện đại”.
Nỗ lực để kỳ thi thành công

Nỗ lực để kỳ thi thành công

(LĐTĐ) Chỉ còn 3 tháng nữa là kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông (THPT) năm 2024 sẽ chính thức diễn ra. Là lứa học sinh cuối cùng học và thi theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2006, thời điểm hiện tại, các đơn vị, trường học trên địa bàn thành phố Hà Nội đang tăng tốc, tập trung thời gian, nguồn lực để hỗ trợ tối đa học sinh.
Để không ai muốn rút bảo hiểm xã hội một lần

Để không ai muốn rút bảo hiểm xã hội một lần

(LĐTĐ) “Sẽ không ai muốn rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần nếu như việc để lại có lợi cho họ. Đó là điều mà Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) chưa nêu ra được”… Đây là khẳng định của bà Ngô Thị Liên - Phó Chủ tịch Công đoàn các Khu Công nghiệp và Chế xuất Hà Nội khi góp ý vào Dự thảo Luật.
Xem thêm
Phiên bản di động