Đề xuất chủ sàn thương mại điện tử nộp thuế thay cho hộ kinh doanh

Chiều 8/11, thông tin một số vấn đề được dư luận, xã hội, báo chí quan tâm liên quan đến lĩnh vực quản lý Nhà nước của Bộ Tài chính trong tháng 10, Bộ Tài chính cho biết: Hoạt động kinh doanh sàn TMĐT Việt Nam là hoạt động kinh doanh phải được cấp phép và chịu quản lý nhà nước của Bộ Công Thương (theo quy định Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 của Chính phủ về TMĐT (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 85/2021/NĐ-CP).

Đối với lĩnh vực quản lý nhà nước về các khoản thu nội địa (trong đó có khoản thu từ hoạt động kinh doanh TMĐT), trên cơ sở các quy định tại Luật quản lý thuế và Thông tư số 80/2021/TT-BTC, các nhà quản lý sàn TMĐT có trách nhiệm đăng ký, tự tính, tự khai, tự nộp thuế trực tiếp thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế. Tổng cục Thuế đã triển khai vận hành Cổng TTĐT dành cho Nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN) từ thời điểm năm 2022). Nếu phát hiện NCCNN kê khai chưa đúng doanh thu cơ quan thuế sẽ thực hiện đối chiếu dữ liệu để xác định doanh thu đề nghị NCCNN thực hiện nghĩa vụ và thực hiện thanh tra, kiểm tra theo quy định nếu có dấu hiệu gian lận, trốn thuế.

Ngoài ra, đối với người bán là hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trên các sàn TMĐT nói chung, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế, trong đó quy định trách nhiệm của tổ chức là nhà quản lý các sàn TMĐT (bao gồm cả sàn TMĐT trong nước và nước ngoài) có chức năng thanh toán phải khấu trừ, nộp thuế thay, khai nghĩa vụ nộp thuế thay cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trên sàn.

Sàn Temu sẽ bắt đầu nộp tờ khai từ thời điểm quý III/2024.

Khi quy định này được thông qua, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn cụ thể về việc hỗ trợ, phối hợp trong tổ chức thực hiện giữa Cơ quan thuế và các tổ chức quản lý sàn thương mại điện tử khi thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay và khai nghĩa vụ nộp thuế thay cho các hộ, cá nhân kinh doanh trên sàn.

Nội dung này được hiểu là khi sàn TMĐT có chức năng thanh toán khấu trừ, nộp thuế thay cho cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh trên sàn thì thực hiện khai với cơ quan thuế thông tin số thuế của hộ, cá nhân kinh doanh mà Sàn đã khấu trừ, nộp thuế thay. Thông tin mà sàn TMĐT đã khai với cơ quan thuế là căn cứ, cơ sở dữ liệu để cơ quan thuế quản lý nghĩa vụ thuế của hộ, cá nhân kinh doanh.

Quy định này góp phần giảm đầu mối kê khai thuế, đồng thời xét về tổng thể sẽ làm giảm chi phí tuân thủ thủ tục hành chính cho toàn xã hội, do chỉ cần một đầu mối là sàn giao dịch TMĐT khấu trừ, nộp thuế thay, khai nghĩa vụ nộp thuế thay cho hàng chục, hàng trăm nghìn cá nhân, hộ kinh doanh trên sàn.

Để triển khai quy định này, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn cụ thể về việc hỗ trợ, phối hợp trong tổ chức thực hiện giữa Cơ quan thuế và các tổ chức quản lý sàn thương mại điện tử, nền tảng số, thống nhất về phạm vi trách nhiệm, nghĩa vụ của tổ chức quản lý sàn, nền tảng khi thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay và khai nghĩa vụ nộp thuế thay cho các hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử trên cơ sở tổ chức làm việc, trao đổi trực tiếp với một số sàn TMĐT.

Quy định này được đề xuất trên cơ sở tổng hợp những khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn quản lý như: Chính sách quản lý hiện hành chưa đáp ứng yêu cầu quản lý thuế hiệu quả đối với hoạt động kinh doanh TMĐT, đặc biệt với mô hình sàn TMĐT; việc cung cấp thông tin của sàn giao dịch TMĐT còn chưa đầy đủ và chưa sát thực tế phát sinh, khiến việc định danh, quản lý đầy đủ đối tượng, kiểm soát doanh thu trên sàn gặp khó khăn; đồng thời nguồn lực cơ quan thuế là hạn chế so với số lượng các cá nhân kinh doanh.

Ngoài ra, về triển khai cơ chế sàn TMĐT khai, nộp thuế thay cho người bán: Đây là nội dung rất được khuyến nghị triển khai trong các tài liệu, nghiên cứu của OECD, các tổ chức quốc tế khác (IMF, ADB,…), cũng như đã chứng minh thực tế hiệu quả triển khai của các nước tiên tiến trên thế giới và trong khu vực (Anh, EU, Australia, Thái Lan,…).

Hoạt động kinh doanh TMĐT xuyên biên giới là hoạt động mới phát sinh tại Việt Nam, có nhiều đặc điểm khác biệt so với hoạt động kinh doanh truyền thống. Để đảm bảo quản lý hiệu quả đối với hoạt động này, Tổng cục Thuế đã kịp thời nghiên cứu, tham mưu các cấp có thẩm quyền ban hành cơ sở pháp lý và triển khai vận hành Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.

Hiện nay, Tổng cục Thuế đã và đang tiếp tục đánh giá tình hình thực tiễn quản lý thu đối với các Nhà cung cấp nước ngoài và tham khảo kinh nghiệm quốc tế để tiếp tục hoàn thiện các dự thảo Luật Quản lý thuế, Luật sửa đổi bổ sung một số luật, Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Nghị định sửa đổi bổ sung Nghị định số 123/NĐ-CP về hóa đơn để quản lý thuế đối với hoạt động này đảm bảo quản lý thuế hiệu quả, thu đúng, thu đủ đối với các NCCNN khi thực hiện kinh doanh tại Việt Nam.

Vừa qua, dư luận rất quan tâm về công tác quản lý thuế đối với một số sàn TMĐT có tính chất xuyên biên giới mới xuất hiện và đang được quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội, đó là sàn Temu, do Công ty Elementary Innovation Pte. Ltd là chủ sở hữu vận. Tổng cục Thuế cho biết, ngày 4/9/2024, sàn TMĐT Temu đã được công ty chủ sở hữu đăng ký thuế qua Cổng thông tin điện tử dành cho NCCNN của Tổng cục Thuế.

Về thời hạn khai thuế, nộp thuế, theo quy định tại Thông tư số 80/2021/TT-BTC, sàn Temu sẽ bắt đầu nộp tờ khai từ thời điểm quý III/2024 (thời hạn kê khai thuế của tờ khai quý III/2024 là 31/10/2024) kê khai cho doanh thu từ thời điểm bắt đầu hoạt động tại Việt Nam. Như vậy, theo quy định, dự kiến tháng 10/2024 mới phát sinh doanh thu nộp thuế và sẽ kê khai doanh thu vào kỳ khai thuế quý IV/2024 thời hạn nộp là 31/1/2025 nếu được cơ quan quản lý nhà nước là Bộ Công Thương cấp phép hoạt động.

Tổng cục Thuế đang tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền các chính sách thuế đến các chủ thể, đặc biệt là các chủ thể mới có hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho họ yên tâm sản xuất kinh doanh và có đóng góp nghĩa vụ thuế vào ngân sách của Nhà nước.

Đức Hạnh