Vĩnh biệt nhà văn Tô Hoài: “Dế mèn” đã vào cuộc phiêu lưu mới
Nhà văn Tô Hoài. Ảnh: Nguyễn Đình Toán
Nhà văn Tô Hoài tên thật là Nguyễn Sen. Bút danh Tô Hoài được ông chọn gắn với 2 địa danh của Hà Nội là sông Tô Lịch và Hoài Đức. Tô Hoài sinh ngày 27.9.1920 tại làng Nghĩa Đô, huyện Từ Liêm - thuộc phủ Hoài Đức xưa (nay là phường Nghĩa Đô, Hà Nội).
Xuất thân trong một gia đình làm nghề dệt lụa. Học hết bậc tiểu học, Tô Hoài vừa tự học, vừa làm đủ các nghề để kiếm sống. Sự nghiệp văn chương của Tô Hoài bắt đầu từ những tác phẩm in trên Hà Nội tân văn và Tiểu thuyết thứ bảy vào cuối những năm 30 của thế kỷ 20. Năm 1938, Tô Hoài tham gia Hội Ái hữu công nhân rồi tham gia phong trào Thanh niên phản đế. Năm 1943, gia nhập tổ Văn hóa cứu quốc đầu tiên ở Hà Nội. Đây chính là thời gian ông xuất bản cuốn truyện dài nổi tiếng “Dế mèn phiêu lưu ký”.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, nhà văn Tô Hoài làm báo Cứu quốc, Chủ nhiệm tờ Cứu quốc Việt Bắc, chủ bút Tạp chí Cứu quốc. Năm 1957, được bầu làm làm Tổng Thư ký Hội Nhà văn Việt Nam. Từ 1958 đến năm 1980, tiếp tục tham gia Ban Chấp hành, Phó Tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam. Từ 1966 - 1996: Chủ tịch Hội Văn nghệ Hà Nội. Với sức lao động miệt mài, tính đến nay, nhà văn Tô Hoài đã để lại một kho tàng tác phẩm văn học với nhiều thể loại truyện ngắn, truyện dài kỳ, hồi ký, kịch bản phim, tiểu luận và kinh nghiệm sáng tác.
Ông được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật (đợt 1 - 1996) cho các tác phẩm: Xóm giếng, Nhà nghèo, O chuột, Dế mèn phiêu lưu ký, Núi Cứu quốc, Truyện Tây Bắc, Mười năm, Xuống làng, Vỡ tỉnh, Tào lường, Họ Giàng ở Phìn Sa, Miền Tây, Vợ chồng A Phủ, Tuổi trẻ Hoàng Văn Thụ.
Truyện dài “Dế mèn phiêu lưu ký” là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông dành cho những bạn đọc thiếu nhi. Từ khi xuất bản lần đầu tiên năm 1942, cuộc phiêu lưu của chú dế mèn dưới ngòi bút Tô Hoài đã chinh phục hàng triệu bạn đọc các thế hệ. "Dế mèn phiêu lưu ký" được tái bản nhiều lần. Đây là cuốn sách lập kỷ lục khi trở thành tác phẩm văn học Việt Nam được dịch nhiều nhất trên thế giới: Gần 20 quốc gia đã dịch và phát hành cuốn sách này.
Hình bóng “dế mèn” trong “Dế mèn phiêu lưu ký” được cho là hình ảnh của chàng thanh niên Tô Hoài lúc đó mới 21- 22 tuổi mang trong mình nhiều hoài bão. Sau này, nhà văn Tô Hoài có nói rằng: “Thế giới trong Dế mèn phiêu lưu ký phản ánh chính xác và chân thật thế giới tư tưởng của lớp thanh niên 18-20 chúng tôi thời ấy: Đã tham gia các hội ái hữu, tham gia công đoàn, đọc sách của các bậc tiền bối thời Khai sáng bên Pháp như Voltaire, Rousseau, đọc Con chim xanh của Materlin, đọc Quả dưa đỏ của Nguyễn Trọng Thuật, mơ ước về một thế giới đại đồng, nơi người với người đều là bằng hữu, anh em, tứ hải giai huynh đệ mà...”.
Một đời cần cù đi và viết như chưa lúc nào ngơi nghỉ, nhà văn Tô Hoài đã rời cõi trần. Nhưng bạn đọc sẽ còn nhớ đến ông, trong hình bóng của chú “dế mèn”, trong câu chuyện của “Vợ chồng A Phủ”... ngay cả khi tác giả đã hòa mình vào “Cát bụi chân ai”...
Theo Lao động
Nên xem
Thông cáo báo chí Kỳ họp thứ 43 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương
Đã thông qua nghị quyết về thu hồi đất tái định cư liên quan Quốc lộ 6
Cụm thi đua số 1 MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội: Thi đua sôi nổi, đạt được nhiều kết quả tốt
Dấu ấn Hội khỏe CNVCLĐ, lực lượng vũ trang và sinh viên quận Cầu Giấy năm 2024
Tập huấn sử dụng tiện ích, tính năng của ứng dụng “Công dân Thủ đô số - iHanoi”
Chuẩn bị tốt nhất cho Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô
LĐLĐ huyện Hoài Đức kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam
Tin khác
Siêu Cup châu Âu - Nam Mỹ: Messi đọ sức với Yamal?
Thể thao 16/07/2024 07:55
Gần 200 vận động viên tham gia Giải bơi thành phố Hà Nội năm 2024
Thể thao 15/07/2024 16:08
Đội tuyển Tây Ban Nha cùng các cầu thủ đã lập hàng loạt kỷ lục tại Euro 2024
Thể thao 15/07/2024 10:33
Cầu thủ 17 tuổi lên tiếng, Tây Ban Nha xuất sắc hạ Anh giành ngôi vô địch Euro 2024
Thể thao 15/07/2024 04:11
Tương lai của HLV Gareth Southgate sau trận chung kết EURO 2024
Thể thao 12/07/2024 08:48
Điểm tựa lịch sử giúp Tây Ban Nha tự tin hạ Anh vô địch EURO 2024
Thể thao 11/07/2024 17:16
Nâng cao kỹ năng về dinh dưỡng, tâm lý và phòng chống Doping cho các đội tuyển
Thể thao 11/07/2024 15:53
Đội bóng nào vô địch Copa America nhiều lần nhất?
Thể thao 11/07/2024 15:42
Dự đoán tỉ số Tây Ban Nha và Anh - Euro 2024: Tây Ban Nha có lên ngôi vô địch lần thứ tư?
Thể thao 11/07/2024 09:58
Chung kết Euro 2024: Lịch sử đối đầu Tây Ban Nha và Anh
Thể thao 11/07/2024 08:06