“Thả ga” nhập khẩu, giá thịt lợn vẫn không giảm, vì sao?

Thịt nhập khẩu “ồ ạt” ra thị trường

Ghi nhận tại một số chợ dân sinh trên địa bàn thành phố Hà Nội cho thấy, thời điểm này, giá thịt lợn thành phẩm tại các chợ vẫn neo ở mức cao khi có giá bán dao động từ mức 140.000-180.000 đồng/kg tùy loại. Trong khi đó, sau những ngày “tạm giảm giá” thì giá thịt lợn hơi trong nước đã bất ngờ bật tăng trở lại lên mức trên 90.000đồng/kg, cách khá xa mức 60.000đồng/kg như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nhằm bình ổn giá thịt lợn.

Thịt lợn nhập khẩu vẫn chưa giúp “hạ nhiệt” sản phẩm thịt trong nước

Anh Nguyễn Văn Thắng hộ chăn nuôi lợn (ở Ba Vì, Hà Nội) cho biết, giá lợn hơi mấy ngày nay có giảm nhưng vẫn ở mức rất cao, hiện tại nhiều thương lái đến đặt cọc với mức giá 90.000 đồng/kg lợn hơi. Anh Thắng đánh giá, rất khó để hạ giá lợn hơi thời điểm này theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vì nếu buộc doanh nghiệp lớn đưa giá lợn hơi về mức 60.000 đồng/kg thì họ có thể giảm số lượng lợn bán ra. Chỉ cần các doanh nghiệp lớn giảm lượng bán ra thì lợn trong dân sẽ tăng giá cao. Cũng theo anh Thắng, chỉ cách đây vài ngày nhiều gia đình đã xuất chuồng với giá lợn hơi lên đến 92.000 đồng/kg.

Giá lợn hơi không có dấu hiệu hạ nhiệt, kéo theo đó giá thịt lợn thành phẩm tại các chợ dân sinh, chợ truyền thống cũng vẫn neo ở mức cao. Theo khảo sát của chúng tôi tại chợ Hà Đông, chợ đầu mối Phùng Khoang, giá thịt lợn thành phẩm những ngày này đã tăng thêm từ 10.000-20.000 đồng/kg tùy từng loại. Cụ thể, thịt mông, thịt ba chỉ có giá từ 160.000-180.000đồng/kg; sườn non, nạc vai có giá bán là 180.000đồng/kg…

Chị Liên, một tiểu thương kinh doanh thịt lợn cho biết, do thịt lợn hơi tăng nên giá thịt lợn thành phẩm cũng phải tăng theo. “Chúng tôi cũng muốn giá thịt hạ nhiệt để dễ bán, chứ tuyệt nhiên không có chuyện giá giảm mà chúng tôi vẫn bán giá cao hàng ngày. Ngoài ra, người bán cũng không có nhiều lựa chọn vì lò mổ không có nhiều hàng để đắn đo hay trả giá”, chị Liên chia sẻ.

Trong khi việc tăng đàn, bình ổn giá chưa cho thấy hiệu quả, thời gian qua việc Chính phủ đồng ý cho nhập khẩu thịt lợn được xem là giải pháp giúp “hạ nhiệt” thịt lợn trong nước. Thực tế, tính đến thời điểm hiện tại đã có hàng nghìn tấn thịt lợn từ các nước như Nga, Brazil, Canada …được nhập khẩu về Việt Nam, điều này cũng cho thấy việc bình ổn giá thịt lợn là vấn đề rất quan trọng thời điểm này. Thế nhưng, bất chấp việc hàng loạt các siêu thị, cửa hàng tiện ích, thậm chí là hàng loạt các trang mạng xã hội, fanpage đăng bán tràn lan thịt lợn nhập khẩu với mức giá rẻ hơn nhiều giá thịt lợn trong nước, cùng với đó là các chương trình khuyến mãi, chào bán giảm giá hấp dẫn nhưng dường như vẫn chưa nhận được sự quan tâm của người tiêu dùng.

BigC một trong những hệ thống siêu thị hiện đại đi đầu trong việc triển khai bán sản phẩm thịt lợn nhập khẩu từ Nga, Canada, Mỹ, Brazil với các sản phẩm chủ lực như: Sườn non, nạc đùi, xương ống, thịt ba chỉ, cốt lết…chỉ có mức giá từ 88.000-134.000đồng/kg cùng chương trình khuyến mãi đặc biệt giảm từ 10-20% khi tổ chức tuần lễ thịt lợn nhập khẩu trên phạm vi toàn quốc, khiến nhiều người hi vọng sẽ giúp “giảm nhiệt” giá thịt lợn tươi trong nước. Thậm chí, lãnh đạo Tập đoàn Central Retail còn kỳ vọng, “Tuần lễ thịt lợn nhập khẩu” sẽ góp phần…hạ nhiệt giá thịt lợn trong nước để giá thịt lợn bình ổn trở lại; đồng thời, tạo thêm thói quen mới cho người tiêu dùng (sử dụng thêm thịt nhập khẩu chất lượng, nguồn gốc rõ ràng)…

Thịt nhập khẩu giúp “hạ nhiệt” giá lợn trong nước?

Thịt lợn nhập khẩu, một trong những giải pháp được kỳ vọng giúp giá thịt lợn trong nước “giảm nhiệt” khi liên tục neo ở mức giá cao trong một thời gian dài, nhưng đến thời điểm hiện tại, dường như vai trò “hạ nhiệt” thịt lợn trong nước của thịt nhập khẩu vẫn chưa đạt như mong muốn. Thực tế, theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, tính đến cuối tháng 4/2020 Việt Nam mới nhập khẩu 45.000 tấn thịt lợn (ít hơn nhiều so với kỳ vọng 100.000 tấn dự báo trước đó).

Lý giải về nguyên nhân trên, theo các chuyên gia kinh tế đầu tiên là do thói quen của người tiêu dùng, khi người dân hiện nay tìm đến với thịt lợn nhập khẩu chỉ là “tò mò”. Thậm chí, không ít người dân khi mua thịt lợn nhập khẩu cho biết, họ mua để ăn thử, nếu ngon sẽ mua tiếp; trong khi đó, phần lớn người tiêu dùng vẫn có thói quen ăn thị lợn tươi trong nước. Một nguyên nhân nữa được đưa ra, đó là do tác động của dịch Covid-19 khiến việc tái đàn của người dân không được như kỳ vọng, trong khi đó, thịt lợn nhập khẩu cũng không đạt theo kỳ vọng ban đầu do các nước phong tỏa biên giới.

Đề cập đến vấn đề giá thịt lợn hiện vẫn ở mức cao, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2020, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, cơ chế quản lý giá thịt lợn hiện theo cơ chế thị trường, phụ thuộc cung - cầu. Khi giá thịt lợn tăng cao ảnh hưởng đến chỉ số vĩ mô là (CPI – Chỉ số giá tiêu dùng), ảnh hưởng đời sống người dân, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh.

Bên cạnh đó, dịch tả lợn châu Phi ảnh hưởng rất lớn đến tổng đàn lợn trên toàn quốc. Nhiều tỉnh chưa công bố hết dịch nên người nông dân chưa yên tâm tái đàn, nhiều gia đình cũng gặp khó khăn về nguồn vốn để tái đàn trong khi đó con giống rất là đắt dao động từ 2 đến hơn 3 triệu đồng/con.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đàn lợn 2019 giảm 21% so với 2018. Tuy nhiên, theo báo cáo của một số địa phương, thậm chí đàn lợn có thể đã giảm 50% hoặc hơn 50%. Một số doanh nghiệp lớn chiếm 35% thị phần, 65% còn lại thuộc về các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ cung cấp trong khi các hộ này gặp rất nhiều khó khăn chính vì vậy nguồn cung đã thiếu lại càng thiếu. Theo ông Hải, chỉ có 2 cách khắc phục là tái đàn và tăng cường nhập khẩu. Tuy nhiên, tái đàn thì không thể trong một thời gian ngắn.

Trước những thông tin trên có thể thấy, hiện giá thịt lợn do thị trường điều tiết. Do đó, những mệnh lệnh hành chính từ các cơ quan chức năng để giảm giá thịt lợn trong thời điểm hiện tại là vô cùng khó và việc giá lợn hơi hiện đang tăng lên khó kiểm soát là một minh chứng rõ nhất. Trong khi đó, biện pháp dùng thịt lợn nhập khẩu để hạ nhiệt cũng chỉ là một giải pháp tình thế và có thể sẽ không thể khiến thị trường hạ nhiệt như kỳ vọng.

Đỗ Đạt