Điện, xăng tăng giá: Doanh nghiệp lo ứng phó

Khi điện vẫn độc quyền

Tại buổi tọa đàm trực tuyến xoay quanh vấn đề tăng giá điện, giá xăng do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ vừa tổ chức, ông Nguyễn Anh Tuấn- Cục trưởng Cục Quản lý giá - Bộ Tài chính, cho rằng, việc giá điện và xăng tăng khá sát nhau trong tháng 3, có thể là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Việc điều chỉnh 2 mặt hàng này  Nhà nước cũng đã tính toán đến những tác động tới thị trường, nhất là chỉ số CPI trong tháng 3 và 4.  Theo ông Tuấn,  nếu giá điện tăng từ 7-10%, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) phải xin ý kiến Bộ Công Thương và Bộ Tài chính. Nếu giá điện tăng trên 10%, việc điều chỉnh giá sẽ do Bộ Công Thương gửi Bộ Tài chính thẩm định, trước khi trình Thủ tướng phê duyệt. Tuy nhiên trong lần điều chỉnh này, Chính phủ chỉ phê duyệt tăng 7,5% là phương án tăng thấp nhất trong các kịch bản đưa ra và phù hợp với mặt bằng thị trường, bởi lần điều chỉnh tăng giá điện gần nhất từ 1/8/2013 đến nay, các thông số đầu vào theo báo cáo của EVN đã thay đổi 12,8% và đã được công khai.

Đồng tình với việc tăng giá xăng dầu vì giá xăng dầu đang hội nhập với giá thế giới do có tới 70% số lượng xăng dầu phải nhập khẩu nhưng chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long lại không đồng tình với mức tăng giá điện lần này. Theo ông Long, giá điện chưa hoàn toàn theo giá thị trường do ngành điện vẫn là ngành độc quyền. Giá điện tăng bình quân 7,5% là biên độ lớn so với những lần điều chỉnh gần đây. Mức tăng cao khiến người tiêu dùng bức xúc. Không phải người dân chưa chia sẻ khó khăn với ngành điện, mà do EVN hoạt động chưa minh bạch, chưa hiệu quả. Những yếu kém này lại đổ lên người tiêu dùng nên họ chưa đồng thuận. Để có được sự đồng thuận của người tiêu dùng, EVN phải minh bạch, rõ ràng hơn trong chi phí và tính toán giá thành, giá điện.

“Muốn tính toán chính xác giá thành điện của EVN cần phải có một cuộc “đại phẫu thuật” về giá điện. Cần có những chuyên gia tư vấn độc lập về giá điện chứ không phải chỉ dựa trên tính toán của EVN. Người dân chưa thể đồng thuận về giá điện khi còn nghe những thông tin về ngành này làm ăn kém hiệu quả, năng suất thấp. Bên cạnh đó, cơ quan thẩm định là Bộ Công Thương thường đứng về phía doanh nghiệp, ít khi đứng về phía người tiêu dùng. Vậy nên khi xem xét giá,  cơ quan quản lý nhà nước nên công tâm, khách quan.” - ông Long nhấn mạnh.

Doanh nghiệp tìm giải pháp

Cái khó, cái khổ của người dân khi hai mặt hàng chủ lực của nền kinh tế tăng giá là điều thấy rõ. Sẽ khó tránh khỏi sự leo thang của giá cả bởi chi phí đầu vào tăng, mặc dù cơ quan chức năng đã và đang có những biện pháp ngăn chặn  không cho điều chỉnh giá tăng theo giá điện, xăng dầu hoặc tăng giá bất hợp lý.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan thừa nhận, việc tăng giá xăng và điện ảnh hưởng rất nhiều đến các doanh nghiệp sản xuất, bởi vốn dĩ họ cũng đang gặp rất nhiều khó khăn kinh tế, bây giờ lại phải đối mặt với chi phí đầu vào tăng mạnh.

Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp chưa kịp cơ cấu lại giá thành sản phẩm sau những đợt giảm giá xăng và hưởng những chính sách ưu đãi của nhà nước thì đã phải lên kế hoạch ứng phó với tăng giá điện, tăng giá xăng dầu nhằm tiết giảm chi phí sản xuất, hạn chế thấp nhất tác động đến chi phí giá thành sản xuất. Như Công ty cổ phần Sơn Hà, hiện doanh nghiệp này đang phải tìm giải pháp kỹ thuật tiết kiệm năng lượng trong quá trình sản xuất. Buộc phải tính đến đầu tư công nghệ mới sử dụng năng lượng ít hơn, tăng năng suất lao động, tăng hiệu quả sử dụng nhiên liệu, năng lượng. Đồng thời,  sắp xếp khung giờ sản xuất hợp lý hơn.

Hay như Công ty CP may Đáp Cầu cũng vậy. Theo ông Nguyễn Đức Thăng, Giám đốc điều hành: “So với năm ngoái giá xuất khẩu giảm từ 10-20%, số lượng đơn hàng lại ít hơn. Trong khi tăng giá điện, xăng dầu làm tăng 10-15% chi phí sản xuất. Khi điện, xăng tăng cũng kéo theo nhiều chi phí khác cũng tăng theo, các nhà cung cấp bao bì, phụ liệu, vật tư… mỗi thứ sẽ nhích lên. Trước tình hình này, phải tiết kiệm hết mức chi phí, cơ cấu lại tổ chức, sắp xếp lại nhân sự; Đào tạo nhân lực nâng cao tay nghề nâng cao năng suất lao động. Phát triển thêm hàng FOB, ODM để sản phẩm có giá trị cao hơn so với hàng gia công trước đây”.

Đành rằng, việc tăng giá theo lộ trình (giá điện), phù hợp với  tình hình giá thế giới (xăng dầu) thế nhưng  vẫn còn lấn cấn trong tính minh bạch của giá thành, cộng với việc cùng lúc tăng cả hai mặt hàng thiết yếu của đời sống và sản xuất, kinh doanh , nhất là tăng giá điện  7,5% là mức tăng quá cao, khiến nhiều doanh nghiệp trở tay không kịp và người dân hoang mang là có cơ sở.

Thương Huế