Hà Tĩnh: Phát hiện loài thực vật mới có giá trị tại Vườn Quốc gia Vũ Quang

Theo kết quả nghiên cứu loài thực vật mới được công bố có tên khoa học là Beilschmiedia danhkyii có tên Việt Nam “Chắp Danhkyii” Thuộc họ thực vật Long Não (Lauraceae) một trong những họ rất đa dạng về thành phần loài tại Việt Nam cũng như tại Vườn Quốc gia Vũ Quang với các giá trị về dược liệu và tinh dầu.

Loài thực vật mới được công bố có tên khoa học là Beilschmiedia danhkyii.

Về hình thái loài “Chắp Danhkyii” có một số đặc điểm khác biệt hẳn với những loài thuộc chi “Chắp” Beilschmiedia được ghi nhận và mô tả trước đó với các đặc điểm được ghi nhận: Cây thân gỗ cao 5-8 m. Vỏ màu nâu xám. Chồi hình trứng, dài 1-2 mm, đỉnh nhọn, có nhiều lông màu sắt. Cành cây có nhiều lông tơ khi còn non, màu sáng, màu nâu xám. Lá gần mọc đối; cuống lá dài 0,6-1,3 cm, có nhiều lông màu sắt khi còn non; Phiến lá hình trứng, 8-19,8 × 3,5-10 cm, hình nón mỏng, bề mặt, ngoại trừ gân giữa và gân phụ có lông màu đen, mép nguyên, gốc hình nêm đến nhọn, gân giữa trũng theo hướng trục, nổi rõ ở rìa, gân phụ 12-15 các cặp.

Cụm hoa hình chùy ở nách, dài 2-3 (-5) cm, (3-) 10-15 hoa, các rãnh có nhiều lông màu vàng nâu. Hoa màu vàng đến vàng lục; cuống dài 0,8-3 mm, dày nhiều lông; lá bắc hình trứng dài 1-2 mm, tràng 6, hình trứng đến hình trứng rộng, 2-3,5 × 1-2 mm, đỉnh nhọn, ít lông màu nâu vàng ở cả hai bề mặt. Nhị 9, 3 vòng, vòng xoắn thứ nhất và thứ hai hướng trong, vòng xoắn thứ ba hướng ngoại, nhị hoa ở vòng xoắn thứ ba với một cặp tuyến ở gốc; bao phấn dài 0,4-0,7 mm. Quả hình bầu dục, dài 5-8 cm, đường kính 2-4 cm, đỉnh tù đến tròn, nhẵn, màu xanh lục đến xanh đậm ở trong màu nâu đỏ; cuống quả dày 0,5-0,6 mm.

Ông Nguyễn Danh Kỳ, Giám đốc Vườn quốc gia Vũ Quang vinh dự được đặt tên cho loài thực vật

Theo ông Nguyễn Danh Kỳ, Giám đốc Vườn quốc gia Vũ Quang cho biết: Về loài thực vật này chúng tôi rất tâm huyết cho công tác Nghiên cứu khoa học và Bảo tồn đa dạng sinh học tại Vườn quốc gia Vũ Quang. Tôi cũng vinh dự là người đặt danh pháp loài thực vật này mang tên "Beilschmiedia danhkyii".

Cũng theo nhóm nghiên cứu Loài “ Chắp danhkyii” với Môi trường sống nằm trong diện tích của Vườn quốc gia Vũ Quang với sinh cảnh rừng nguyên sinh thường xanh lá rộng phân bố tại độ cao từ 80 đến 170 m so với mực nước biển. Phạm vi xuất hiện (EOO) là 0,059 km² và diện tích lấp đầy (AOO) là 8 km², dựa trên tiêu chí của Liên minh bảo tồn thiên nhiên Quốc tế IUCN (2021) loài được nhóm nghiên cứu đánh giá và đề xuất mức độ bảo tồn là cực kỳ nguy cấp (CR) C2a (ii). Nội dung và kết quả nghiên cứu của loài mới Beilschmiedia danhkyii được nhóm tác giả đăng tải trên tạp chí Quốc tế Phytotaxa (Quý 3 số 527) tháng 12 năm 2021, đây là một tạp chí khoa học uy tín nằm trong danh mục các tạp chí thuộc ISI.

Loài thực vật này thuộc họ thực vật Long Não (Lauraceae)

Vườn Quốc gia Vũ Quang được biết đến là di sản ASEAN, một trong những trung tâm đa dạng sinh học bậc nhất của Việt Nam, tại đây có nhiều loài động, thực vật nguy cấp quý hiếm cần được ưu tiên bảo tồn. Vườn nằm trong một vùng sinh thái có mức độ ưu tiên toàn cầu, được xác định là cực kỳ quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học, an ninh môi trường cho vùng Trung Trường Sơn Việt Nam và cả khu vực ASEAN.

“Mỏ loài mới cho khoa học” là thuật ngữ của các nhà nghiên cứu khi nói đến khu vực này, tính từ đầu năm 2021 đến nay tại Vườn Quốc gia Vũ Quang đã phát hiện và công bố 4 loài mới cho khoa học trong đó có 2 loài thực vật, 1 loài côn trùng và 1 loài lưỡng cư. Đây là khu vực” tiềm ẩn” nhiều bí mật về đa dạng sinh học cần các nhà nghiên cứu tiếp tục phát hiện và làm rõ trong thời gian tới.

Nguyễn Đạt