Biển người đổ dồn về lễ hội Khai hạ Mường Bi

	Kịch tính xem đấu vật ở Lễ hội đình Thọ Vực
	Chen chúc đi “mua may, bán rủi”.
	Lo tắc đường, ngàn người đi chùa Hương lúc nửa đêm
	​Tưng bừng lễ hội Gò Đống Đa 2017

Đây là lễ hội dân gian gắn liền với nền nông nghiệp lúa nước, mang dấu ấn của nền văn minh Việt cổ, là hoạt động văn hoá - tín ngưỡng không thể thiếu của người Mường Bi.

Lễ hội Khai hạ Mường Bi, hay còn gọi là Lễ hội xuống đồng, Lễ mở cửa rừng của người Mường ở Hòa Bình được tổ chức vào mồng 8 tháng 1 Âm lịch hàng năm, với ý nghĩa năm mới cầu mùa màng thịnh vượng, may mắn.

Xưa kia, lễ hội Khai hạ hay còn gọi là lễ xuống đồng, lễ mở cửa rừng, vì chỉ sau khi tổ chức xong lễ hội, người dân mới bắt tay vào công việc đồng áng, hay lên rừng săn bắt, hái lượm… Lễ hội gồm 2 phần: phần Lễ và phần Hội.

Hoạt động hoà tấu cồng chiêng của với sự tham gia của các cô gái Mường.

Phần Lễ diễn ra tại miếu thờ xóm Luỹ, xã Phong Phú. Nơi thờ các vị thần hoàng làng: Quốc Mẫu Hoàng Bà, Tản Viên Sơn Thánh và Ải Lý, Ải Lo.

Người dân và du khách khắp nơi nô nức rủ nhau về lễ hội Mường Bi.

Tương truyền từ thời đất trời còn “bời lời bạc lạc”, Quốc Mẫu Hoàng Bà – thân mẫu của Đức Thánh Tản đã hạ giới và chỉ dạy cho con dân Mường Bi cách làm ruộng 2 vụ, cách ăn cách ở… Tản viên Sơn thánh – con rể của vua Hùng Vương thứ 18 là người có công giúp vua chống giặc ngoại xâm, mang lại sự bình yên cho nhân dân. Còn Ải Lý, Ải Lo là hai vị thần có sức mạnh vô biên, chứng kiến sự khổ nhọc thiếu nước sản xuất của con dân, đã dùng sức mạnh đưa nguồn nước mát từ dòng suối Kem vào con mương Mường Lò, đồng thời chỉ dạy con dân cách be dòng, dẫn nước tưới cho cả cánh đồng Noóng trù phú. Để tưởng nhớ công lao của Quốc Mẫu Hoàng Bà, Tản viên Sơn Thánh và Ải Lý, Ải Lo, người dân Mường Bi lập miếu thờ tại xóm Luỹ, tổ chức thờ cúng vào dịp lễ hội Khai hạ hàng năm.

Ngay từ sớm biển người đã đổ dồn về đây chật cứng miếu thờ xóm Luỹ.

Phần Hội diễn ra trước miếu thờ xóm Luỹ, nay là sân vận động với những trò chơi dân gian như bắn nỏ, kéo co, đánh cù, đánh mảng, ném còn… Nay được bổ sung một số môn thể thao hiện đại, văn nghệ dân gian như hoà tấu cồng chiêng, thi sắc bùa, hát đối hát thường đang bộ meẹng… và giới thiệu các món ăn độc đáo của người Mường.

Tham gia lễ hội du khách sẽ được thưởng thức những món ăn đặc sản của nơi đây.

"Nhái đồ" món ăn mà nếu một lần nếm thử sẽ không quên được mùi vị của núi rừng.

Lễ hội là sự khởi đầu cho một năm mới, là dịp để nhân dân bày tỏ lòng kính trọng các vị thần đã lập ra Mường, và cầu cho một năm mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu, vạn vật sinh sôi phát triển. Đây cũng là dịp để đồng bào Mường Bi giao lưu gặp gỡ, gạt bỏ những lo toan vất vả trong cuộc sống thường nhật, thắt chặt thêm tình đoàn kết cộng đồng.

Phương Bùi