Sớm tháo gỡ các “điểm nghẽn” để đẩy mạnh giải ngân gói hỗ trợ lãi suất 2%

Đảm bảo công khai, minh bạch, đúng đối tượng

Phát biểu tại Tại Hội nghị triển khai Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh 2% lãi suất khi vay vốn ngân hàng thương mại (NHTM) do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, thực hiện các giải pháp tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 của Quốc hội và Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, NHNN đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các Bộ, ngành có liên quan khẩn trương xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 31/2022/NĐ-CP về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh 2% lãi suất khi vay vốn ngân hàng thương mại.

Agribank là NHTM đầu tiên triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh.

Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh, chính sách hỗ trợ lãi suất 2% là một chính sách mới, rất phù hợp trong điều kiện hiện nay, sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp, tận dụng thời cơ phát triển hoạt động sản xuất - kinh doanh trong tình hình mới, góp phần kích thích cả phía cung và cầu, tạo nền tảng để tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ theo hướng bền vững hơn.

Về kế hoạch, dự kiến triển khai, theo đánh giá của Phó Thủ tướng, NHNN đã kịp thời, chủ động theo thẩm quyền xem xét, phân bổ lại hạn mức cho các NHTM để tổng số vốn kế hoạch nằm trong mức vốn 40.000 tỷ đồng được giao trong 2 năm 2022 - 2023.

Phó Thủ tướng đánh giá cao việc các cơ quan đều thống nhất mục tiêu, quan điểm của chính sách hỗ trợ lãi suất là đảm bảo công khai, minh bạch, đúng đối tượng, việc triển khai được đồng bộ, thống nhất. Xác định đây là một cấu phần của chính sách tài khóa, sử dụng vốn ngân sách Nhà nước nên cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chính sách kinh tế vĩ mô, giữa các cấp, các ngành, từ Trung ương đến địa phương, sự vào cuộc, truyền thông, thông tin của các cơ quan thông tấn báo chí…để vốn ngân sách được giải ngân hiệu quả, kịp thời và vẫn phải đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật về hoạt động cho vay, hỗ trợ lãi suất…

Thời gian tới, để triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP kịp thời, hiệu quả, đúng đối tượng, góp phần phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội theo chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo NHNN tiếp tục chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành có liên quan thường xuyên theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả triển khai hỗ trợ lãi suất 2% từ NHNN đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh để kịp thời đề xuất các giải pháp hiệu quả, bám sát thực tiễn và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện theo đúng tinh thần của Nghị quyết. Các Bộ, ngành liên quan trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao tiếp tục phối hợp chặt chẽ với NHNN và ngành Ngân hàng triển khai thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ lãi suất.

Tín dụng tăng mạnh

Phát biểu báo cáo tại Hội nghị, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết: Nhằm tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, thực hiện chủ trương của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong thời gian qua, ngành Ngân hàng bằng nguồn lực của mình đã chủ động triển khai nhiều chính sách, giải pháp về tiền tệ, tín dụng, lãi suất, thanh toán nhằm hỗ trợ khách hàng, nền kinh tế vượt qua khó khăn của đại dịch, khôi phục sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống.

Kết quả, đến hết tháng 6/2022, tín dụng toàn nền kinh tế đạt 11,4 triệu tỷ đồng, tăng 9,35% trong khi cùng kỳ chỉ tăng khoảng 6%. Huy động vốn đạt 11,8 triệu tỷ đồng, tăng 4,51% so với đầu năm, trong khi cùng kỳ năm 2021 chỉ tăng 4,09%. Cơ cấu tín dụng tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các lĩnh vực ưu tiên.Các tổ chức tín dụng đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ lũy kế 709.000 tỷ đồng; tổng số tiền miễn giảm lãi đến nay trên 50.000 tỷ đồng.

Về hỗ trợ lãi suất 2%, Phó Thống đốc cho biết, ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 31/2022/NĐ-CP, NHNN kịp thời ban hành Thông tư, văn bản hướng dẫn triển khai chính sách, hướng dẫn hạch toán kế toán. Bên cạnh đó, NHNN đôn đốc các NHTM khẩn trương đăng ký kế hoạch hỗ trợ lãi suất. NHNN đã tổng hợp, đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính báo cáo cấp có thẩm quyền để giao bổ sung kế hoạch đầu tư công năm 2022 (gần 16.035 tỷ đồng), bố trí kế hoạch đầu tư công năm 2023 (23.965 tỷ đồng). NHNN cũng đã có thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất dự kiến năm 2022 tới từng NHTM để triển khai sớm chính sách.

Cần kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc

Thông tin về đối tượng thụ hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách Nhà nước trị giá 40.000 tỷ đồng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho biết, đối tượng được hỗ trợ lãi suất phải đảm bảo 2 điều kiện.

Ngoài điều kiện có ngành nghề đăng ký kinh doanh thuộc 9 ngành nghề và mục đích vay vốn cũng phải thuộc 9 ngành nghề gồm hàng không, vận tải kho bãi; du lịch, dịch vụ lưu trú, ăn uống; giáo dục - đào tạo; nông - lâm nghiệp - thủy sản; công nghiệp chế biến - chế tạo; xuất bản phần mềm, lập trình máy vi tính và hoạt động liên quan, hoạt động dịch vụ thông tin; bao gồm cả hoạt động xây dựng phục vụ trực tiếp cho các ngành kinh tế này, trừ hoạt động xây dựng cho mục đích kinh doanh bất động sản.

Ngoài ra, nhóm khách hàng thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ (danh mục dự án do Bộ Xây dựng tổng hợp từ Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố và công bố bằng văn bản, trên cổng thông tin điện tử của Bộ) cũng được hưởng hỗ trợ lãi suất 2%.

Tuy nhiên, các khoản vay được hỗ trợ lãi suất phải đáp ứng các điều kiện vay vốn thông thường, được ký kết thỏa thuận cho vay và giải ngân trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/2022 đến ngày 31/12/2023, sử dụng vốn đúng mục đích. Đặc biệt, chưa được hỗ trợ lãi suất từ ngân sách Nhà nước theo các chính sách khác.

Chủ tịch ngân hàng Agribank Phạm Đức Ấn cũng cho biết, tham gia gói hỗ trợ lãi suất 2%, Agribank đăng ký hạn mức khoảng 5.000 tỷ đồng. Đây là một chính sách phù hợp, tuy nhiên, trong quá trình triển khai không tránh khỏi phát sinh các vấn đề, đặc biệt, đối tượng khách hàng là hộ gia đình của Agribank rất lớn, cũng không có đăng ký kinh doanh. Do đó, Agribank mong muốn Bộ Kế hoạch và Đầu tư có văn bản giải thích và trả lời về vấn đề này để ngân hàng có cơ sở tiếp tục làm việc với khách hàng.

“Hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp nông thôn nhỏ lẻ, đầu vào, hồ sơ chứng từ, hoá đơn cũng là một vấn đề khó khăn đối với Agribank. Mong rằng với chỉ đạo sát sao của NHNN cũng như Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư, những vấn đề này trong thời gian tới sẽ được giải quyết”, ông Phạm Đức Ấn đề nghị./.

H.Phong