Quy hoạch khu phố cổ, khu thương mại và chợ đêm để tái hiện Hà Nội 36 phố phường

Đề xuất trên được thể hiện trong Báo cáo kết quả phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2016-2020), năm 2021, định hướng phát triển giai đoạn 2021-2025; đánh giá tình hình thi hành Luật Thủ đô trên địa bàn quận và đề xuất cơ chế, chính sách xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) của UBND quận Hoàn Kiếm.

Tăng cường công tác quản lý khu vực phố cổ

Với vị trí là quận trung tâm Thủ đô, gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của Thăng Long - Hà Nội, quận Hoàn Kiếm đã đề xuất nhiều nội dung về bảo vệ và phát triển văn hóa trên địa bàn quận.

Thời gian qua, thực hiện theo Đề án “Tập trung bảo tồn và phát huy hiệu quả giá trị di sản văn hóa trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, mở rộng hợp tác quốc tế”, UBND quận đã tu bổ, tôn tạo tổng thể, hoàn chỉnh được 7 di tích (trong đó ngân sách Nhà nước đầu tư 83 tỷ đồng, xã hội hóa 9 tỷ đồng), lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng 5 di tích.

Cùng với việc bảo tồn các công trình kiến trúc, di tích lịch sử văn hóa, việc khai thác, phát huy các giá trị di sản văn hóa cũng được chú trọng, các lễ hội văn hóa truyền thống được duy trì tổ chức hàng năm. Quận cũng tổ chức các buổi biểu diễn văn hóa nghệ thuật dân gian, giới thiệu nghề thủ công truyền thống, gắn phố nghề với làng nghề; tổ chức giới thiệu và quảng bá giá trị văn hóa phi vật thể…

Vẽ truyền thần trên phố đi bộ quanh Hồ Gươm thu hút đông đảo du khách (ảnh chụp trước thời điểm xảy ra dịch Covid-19).

Bên cạnh đó, việc tổ chức không gian đi bộ khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cận kết nối không gian đi bộ trong khu phố cổ đã tạo điểm nhấn du lịch cho khu vực trung tâm Hà Nội. UBND quận cũng tiếp tục phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông thực hiện Đề án tuyến phố sách Hà Nội tại phố 19/12, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tới tham quan, mua sách, góp phần phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.

Quận Hoàn Kiếm cũng phối hợp tốt với Đại sứ quán các nước, các sở, ngành Thành phố tổ chức các chương trình, sự kiện giao lưu văn hóa tại không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm, Trung tâm giao lưu văn hóa 50 Đào Duy Từ, Trung tâm Thông tin Văn hóa Hồ Gươm như: Lễ hội hoa anh đào Nhật Bản, lễ hội hoa hồng Bulgaria...

Bên cạnh đó, UBND quận đã chỉ đạo Ban Quản lý phố cổ Hà Nội, UBND 10 phường trong khu vực phố cổ và các đơn vị liên quan tăng cường công tác quản lý khu vực phố cổ theo Luật Di sản văn hóa, Quy chế quản lý quy hoạch - kiến trúc khu phố cổ; có cơ chế quản lý cụ thể đối với 21 tuyến phố trong phạm vi bảo vệ, tôn tạo cấp I; 58 tuyến phố trong phạm vi bảo vệ, tôn tạo cấp II, 86 biệt thự cũ, 25 công trình kiến trúc khác xây dựng trước năm 1954.

Quận Hoàn Kiếm cũng phối hợp với Hội Di sản Văn hóa Thăng Long - Hà Nội xây dựng đề án “Nghiên cứu, tổ chức lễ hội truyền thống trong Khu phố cổ và khu vực hồ Hoàn Kiếm”; qua đó đã phê duyệt bảo tồn 14 lễ hội (trong đó 7 lễ hội cấp quận, 7 lễ hội cấp phường); xây dựng và triển khai đề án “Một số nét văn hóa ứng xử của người dân trong khu phố cổ”…

Hoàn thiện các cơ chế đặc thù phát triển sản phẩm du lịch

Trên cơ sở Quy hoạch phát triển du lịch Hà Nội, căn cứ Chiến lược phát triển Du lịch Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045, các Chương trình, Đề án, Kế hoạch phát triển du lịch, quận Hoàn Kiếm đã xác định một trong những sản phẩm du lịch đặc thù của quận là du lịch văn hóa (bao gồm các sản phẩm vật thể và phi vật thể).

Từ đó, quận Hoàn Kiếm đề nghị Thành phố chỉ đạo các sở, ngành phối hợp các quận, huyện tiến hành rà soát, xây dựng quy định cụ thể về quy trình tiếp nhận, quản lý, sử dụng khoản đóng góp bằng công trình xây dựng, quyền lợi của tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp xây dựng về bảo tồn di tích, hoạt động quảng cáo...

Bổ sung quy định cho phép cấp phường, xã được tiếp nhận đóng góp tự nguyện của tổ chức, cá nhân vào việc xây dựng công trình văn hóa, công viên, vườn hoa, khu vui chơi giải trí không có khả năng kinh doanh và bảo tồn, tôn tạo phát huy giá trị văn hóa trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Đồng thời, kiến nghị với Trung ương, Thành phố xây dựng và hoàn thiện các cơ chế, chính sách phát triển sản phẩm du lịch đặc thù của quận; quy hoạch khu phố cổ, khu thương mại và chợ đêm để tái hiện Hà Nội 36 phố phường với các sản phẩm nghề thủ công truyền thống đặc trưng với định hướng làng nghề - phố nghề; phục dựng một số phố nghề và hệ thống tư liệu trưng bày giới thiệu về phố nghề, làng nghề, tổ nghề và các lễ hội truyền thống, tổ chức các hoạt động trải nghiệm nghề truyền thống dưới sự hướng dẫn của các nghệ nhân trên khu vực phố cổ.

UBND quận Hoàn Kiếm cũng đề xuất cần lựa chọn và định hướng xây dựng các tuyến phố ẩm thực theo chủ đề; phối hợp tổ chức tốt các chương trình giới thiệu, trình diễn ẩm thực, văn hóa truyền thống trong khu vực, nhằm tạo ra nét đặc trưng riêng của người dân phố cổ; phát triển các loại hình nghệ thuật đường phố.

Cải thiện, nâng cấp hệ thống các di tích lịch sử, cách mạng trên địa bàn quận; tăng cường các hoạt động tương tác với khách tham quan, thông qua việc ứng dụng công nghệ hiện đại và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; xây dựng và phát triển các sản phẩm văn hóa tinh thần có tính giáo dục, phổ cập cộng đồng và thế hệ trẻ, giúp tái hiện lại không khí, thực cảnh lịch sử…

Phương Thảo